Binnenland.
Gemengd nieuws.
te Vlissingen over het aan huis bezorgen van
aangeteekende brieven op den voet waarop
ook aangeteekende pakketten worden bezorgd.
De heer Van Dam herinnerde, dat dit een
oude quaestie is, waarop nog zeer onlangs
afwijzend werd beschikt. Er is ontegenzeglijk
veel vóór, maar ook veel bezwaren zijn er
aan verbonden. Waar is de grens voor de
af te geven waarde, en aan wien moeten
dergelijke soms zeer kostbare brieven afge
geven worden?
De heer Van der Zoo de Jong herinnerde,
dat thans de geadresseerde persoonlijk moet
afteekenen en deze is dikwijls afwezig. De
tegenwoordige wijze van doen geeft intus-
scben weinig bezwaarin grootere plaatsen
worden de aangeteekende stukken afhaalbaar
gesteld aan het naastbijgelegen hulpkantoor.
Voor gewone brieven hebben velen busrecht
waarom zouden zij dan ook hun aangetee
kende stukken niet te gelijker tijd gaan ont
vangen
De Voorzitter meende evenzeer, dat een
verandering gemakkelijk kan zijn voor han
delskantoren, doch zeker niet voor particu
lieren.
De heer Van Dam meende ook, dat een
wijziging eerder vertraging zou geven. Meuig
kantoor is te G uur gesloten en brieven, die
na dien tijd komen, zouden dus later worden
uitgereikt dan nu.
.Besloten werd, bet adres aan te nemen
voor kennisgeving.
Nog was ingekomen een adres van den
»Ned. Uitgevers Bond", gevestigd te Am
sterdam, houdende desiderata voor het in
4904 te houden wereldpost-congres. De Bond
zou wenschenin binnenlandsch verkeer het
zelfde tarief voor gedrukte stukken als voor
nieuwsbladen, verlaging van het tarief tot
15 cent voor 2 Kilo en verhooging van het
maximum-gewicht der postpakketten tot
10 Kiloin het verkeer met de Koloniën
lager tarief en de mogelijkheid om ook via
Genua of Marseille te verzendenin het
internationaal postverkeer wijziging van het
tarief in dier voege, dat van 1 tot 50 Gram
21/a, van 50 tot 200 Gram 5, en van 200
tot 500 Gram cent, terwijl het maxi
mum-gewicht dient verhoogd tot 5 Kilo. Ook
snellere expeditie wordt gewenscht.
De Voorzitter was huiverig deze zaken in
discussie te brengen èn omdat de vergadering
zoo onvoltallig was èn omdat nog zeer kor
telings door de Kamer twee verschillende
beslissingen omtrent postpakketten zijn ge
nomen. Besloten werd, de zaak aan te houden.
Ten slotte kwam in behandeling een schrij
ven van B. en W. om advies in zake de ver
andering van den dag waarop de vrije vee
markt voortaan hier zal worden gehouden.
De «Boerenbond" te Leusden en eenige vee
handelaren hier verzochten, die voortaan te
stellen op Woensdag, van den laatsten Woens
dag in September 1902 tot den laatsten
Woensdag in Mei 1903. Zij achten dien dag
gunstig omdat dan veekuopers uit Zuid- H olland
hier aanwezig kunnen zijn. Ook deafdeeling
Amersfoort en omstreken van het «Utrechtsch
Genootschap voor Landbouw en Kruidkunde"
adviseerde tbans, den Woensdag te nemen.
De Voorzitter herinnerde, dat nog pas
12 Februari 1902 de Kamer ten deze advi
seerde. Het resumé van dat advies is, dat
de Kamer zich niet kon voorstellen, dat
de markt op Dinsdag beter zou slagen dat,
de minderheid den Vrijdag als de beste dag
beschouwde, doch dat de Kamer adviseerde,
de proef te wagen óok omdat er geen geld
mede gemoeid was.
Dat de opinie over den meest gesehikten
dag nogal eens veranderd is, kan wel hieruit
blijken, dat in 1852 de Maandag werd aan
gewezen, in 1853 de Donderdag, in 1863 de
Woensdag, welke echter aldra ongeschikt
bleek wegens de marktte Wijk-bij-Duurstede,
in 1867 de Vrijdag, in 1887 weer de Vrijdag
en in Februari 1902 de Dinsdag in 1891
noemde men den Maandag, doch is daarop
niet ingegaan.
De neer Van der Zoo de Jong wenschte
in den zelfden geest te adviseeren als in
Februari j.l. Misschien slaagt de markt
thans beter.; in de zomermaanden is er
weinig vee aan de markten en in den
wintertijd komt er wellicht meer. Spr.
had geen bezwaar tegen den Woensdag.
De lieer Van Dam meende, dat men zich
moeilijk kon verzetten nu belanghebbenden
zelf er om vroegen. Spr. zou meer vinden
voor den Vrijdag, doch wil adviseeren de
proef, die toch niets aan de Gemeente kost,
maar te wagen.
De Voorzitter stelde voor, te berichten
dat de Kamer geen bezwaren heeft en overi
gens zich refereert aan haar advies van
12 Februari 1902, Aldus werd besloten.
De heer Kleber deed vervolgens eenige
mededeelingen omtrent het door hem en ae
heeren Van Dam en Sinnige bijgewoond
3e Internationaal congres voor den handel-
drij venden middenstand. Spr. indruk is, dat
her. volkomen geslaagd is en een belangrijke
schrede op den goeden weg mag wordeu
genoemd.
Hierna werd de vergadering gesloten.
bijwoning van de ter aarde bestelling van
het stoffelijk hulsel van jhr. mr. T. A. J.
van Asch van Wijck.
Gok de Gemeente-bode II. van Manen
begaf zich derwaarts om den oud-Burgemees
ter de laatste eer te bewijzen.
Evenzeer gingen zoo van de Chr. Natio
nale school als van andere corporation depu
tation met het zelfde doel naar de Hofstad.
Men schrijft uit Vleuten
Dat de heer jhr. J. W. A. Barchman
Wuijtiers van Vliet, Burgemeester van Amers
foort, zijn vorige Gemeente nog niet vergeet,
kan blijken dat Z.E.A. voor de ringryderij,
welke hier jl. Dinsdag heeft plaats gehad,
aan de commissie een prachtige zweep als
eereprijs voor de deelnemers heeft doen
toekomen.
Met ingang van Zondag 21 September zal
het Post- "en Telegraafkantoor hier op Zon
en algemeen erkende Christelijke feestdagen
geopend zijn van 7.30 tot 8.30 's ochtends
en van 12.30 tot 1.30 's middags (spoortijd,
welke 23 minuten achter is bij den plaatse
lijken tijd).
Dan vervalt óok het afhalen der poststuk
ken des avonds tusschen '7.45 en 8 uur.
Het zal Maandag 25 jaar geleden zijn dat
de heer W. Stork zijn zaak aan de Zeven
huizen opende.
Sergeant-majoor-titulair J. F. Brinkman,
van het 3e bataljon 5e regiment infanterie,
is gedetacheerd btj het 5e bataljon te Utrecht
I tot het verrichten van administratieve werk
zaamheden bij een der compagnieën, ten
einde bij voorkomende vacature te worden
bevorderd tot sergeant-majoor.
Op de jongste jaarvergadering van de
Amersfoortsche volks-Gymnastiek en Seherm-
vereeniging »Ajax", Directeur de heer H.
Dumoulin, werd tot Eerelid benoemd de beer
J. Th. N. D. E. van Schouwenburg.
De periodiek aftredende Bestuursleden, de
heeren S. van Léijenhorst, A. Meijer en H.
de Vries, respectievelijk Voorzitter, Pen
ningmeester en Ie Commissaris, werden
herkozen.
De toestand der vereeniging is over het
algemeen gunstig te noemen. Zij telt een
20-tal donateurshaar ledenaantal bedraagt
23, dat der jongensklasse 42.
Wie wil de vereeniging, die getoond heeft
zóo goed te kunnen, financieel steunen door
als donateur toe te treden?
De Amersfoortsche Tooneel-vereeniging zal
in hel eind der maand een uitvoering geven
ten bate van het Fonds voor weduwen en
weezen van onze stamverwanten in Zuid-
Afrika.
Als bewijs voor het drukke marktbezoek
te Barre veld kan dienen, dat Donderdag
ochtend alleen met de eerste tram uit de
richtiDg Ede 320 personen aankwamen.
Aangevoerd waren245 hamels, 549 ooien
en 1266 lammeren, benevens 210 biggen en
90 kalveren.
De Burgemeester, jhr. J. W. A. Barchman
Wuij tiers," en Wethouder Celosse begaven
zich hedenochtend naar 's-Gravenhage ter
Ook de Gemeenteraad van Hoogland heeft
in zijn jongste vergadering de plannen voor
een paardentram van Amersfoort langs Den
Ham naar Bunschoten en Spakenburg goedge
keurd en tevens, in overleg met den ontwerpei-
ingenieur A. J. Krieger, de voorwaarden van
aanleg en exploitatie vastgesteld.
Zoowel in die Gemeente als in de Ge
meente Bunschoten zal geen tolrecht van
tramwagens en trekdieren worden geheven.
Het ligt in de bedoeling, bij de exploitatie
dier lijr. althans voor goederentramdiensten
het medegebruik der stadstramlijn aan te
vragen.
De geheele lengte der ontworpen verbin
ding station Amersfoorthaven Spakenburg
bedraagt 12200 M., de afstand Utrecht—Zeist.
Te Soest is een vrije weekmarkt ingesteld
voor laud- en tuinbouw, zuivelproducten en
pluimgedierte. Zij zal aanvangen 2 October
en gehouden worden op het plein vóór het
Raadhuis bij de halte Soestdyk en is dus
gemakkelijk te bereiken.
Men kan een zeer gemoedelijk mensch
zijn en toch geen gemoed hebben.
H. M. de Koningin heeft aan mevr. dou
airière Van Asch van Wijck—Van Vreden-
bureh deelneming doen betuigen in het smar
telijk verlies, dat laatstgenoemde heeft ge
troffen.
Ook H. M. de Koningin-Moeder en Z. K. H.
de Prins der Nederlanden hebben door een
condoleance-schrijven van H. D. deelneming
doen blijken.
H. M. de Koningin werd bij de begrafenis
vertegenwoordigd door baron Taets van Ame-
rongen, kamerheer ceremonie-meester; H. M.
de Koningin-Moeder door Haar kamerheer
jhr. Van Tets; en Prins Hendrik door Zijn
adjudant jhr. Hooft Graafland, luitenunt-ier-
zee le klasse.
By de Donderdag in Amsterdam IX ge
houden stemming voor de Tweede Kamer
zijn, gelijk wij Donderdagavond nog zooveel
mogelijk per bulletin hekend maakten, uit
gebracht 5512 geldige stemmen. De volstrekte
meerderheid was dus 2757.
Mr. P. J. Troelstra (soc.-dem.) kreeg 2050
stemmen, de heer Byleveld (antir.) 1644, de
heer C. V. Gerritsen (vrijz. dem.) 1016 en
mr. N. G. Pierson (lib.) 803.
Herstemming dus tusschen mr. P. J. Troel
stra en den heer H. Bijleveld.
Bij de algemeene verkiezingen in 1901
kregen bij de eerste stemming de heeren
H. Bijleveld (antir.) 1539, C. Lely (lib.) 1289,
A. H. Gerhard (soc. dem.) 877 en mr. J. A.
van Gilse (vrijz. dem.) 799 stemmen. Rij
herstemming werd toen gekozen de heer
C. Lely met 2875 stemmen, tegen 2058 op
den heer H. Bijleveld.
In de Vrijdagochtend gehouden Kamer
zitting kwam de behandeling der zoogenaamde
Beroeps wet tot beëindiging.
De eindstemming zal plaats hebben op nader
te bepalen dag.
De toestand van president Steyn gaat ge
stadig vooruit.
Zijn vertrek naar Montreux zal vermoede
lijk op 25 dezer plaats hebben.
De Boeren-gcneraals, die al wederom zou
deer lijk zijn beetgenomen door Chamberlain,
üielden gisterochtend een langdurige confe
rentie met de leden der deputatie. Omtrent
hun vertrek is nog geen beslissing genomen.
Wat vele belanghebbenden nog nietschij-
te weten, is, dat volgens de Phosphorwet het
sedert 1 Januari j.l. verboden is in voorraad
te hebben z. g. «Red Star" lucifers.
Voor den rechter hadden zicli deswege
reeds heel wat personen te verantwoorden,
meest kleine winkeliers.
De straf bestaat in een geldboete, varieeren-
de tusschen 13 en f 15, naar gelang van om
standigheden.
Dat er in manoeuvre-tijden veel van den
spoorweg gevergd wordt, is zeker wel bekend.
Als bewijs hiervoor moge dienen, dat, de
Maatschappij tot Exploitatie van Staatsspoor
wegen heden tusschen de gewone personen-,
goederen- en veetreinen der dienstregeling
nog een 15-tal extra-treinen liet loopen tot
vervoer van militairen enz. van het manoeu-
vreer-terrein op de Veluwe naar Den Haag,
Amsterdam, Leiden, Utrecht, Venloo en De
venter.
Naar bovengenoemde richtingen moesten
ongeveer 150 officieren, 3000 minderen,
100 paarden, 22 vuurmonden, 100 voertuigen,
70 M3. bagage, de noodige rijwielen, enz.
verplaatst worden.
Het vervoer duurde van 5.40 tot 6.34 en
geelt een goed denkbeeld hoe spoedig titans
een mobilisatie is tot stand te brengen.
De beschaving gaat vooruit. Na het paarden-,
rundvee- en varkensstamboek denkt men
nu ook aan het menschelijk geslacht.
Wel zal het nog lang duren eer de be
voegdheid om te huwen door strenge wetten
zal geregeld worden, maar in Amerika heeft
men toch al een stap in de goede richting
gedaan, liet Amerikaansche volk schijnt
zijn eigenbelang te hebben begrepen en de
noodzakelijkheid te hebben ingezien om hol
voortwoekeren der ziektekiemen in den
boezem van het volk tegen te gaan.
In Dakota is iedere jonge man en iedere
jonge vrouw, als hij ol zij in den echt zich
wil begeven, verplicht voor een raad van
geneesheeren te verschijnen, die heeft te
beslissen of de verloofden «geschikt zijn voor
den echtelijken staat".
Eerst na nauwkeurige auscultatie en verder
geneeskundig onderzoek wordt een bewijs
van gezondheid afgegeven en hebben de min-
nenden de bevoegdheid om een huwelijk aan
te gaan.
De alcoholisten, tuberculeuzen, bloedar-
moedigen, lijders en lijderessen aan hysterie,
en hoe vorder de hospitaulbevolking heeten
moge, worden allen onverbiddelijk aan de
poort van Hymen's paradijs afgewezen.
Duitschland bezit thans weder het grootste,
althans langste schip ter wereld, n.l. de
«Kaiser Wilhelm II", die eenige dagen ge
leden te Stettin van stapel liep.
Het schip is 215.34 M. lang, 21.94 M. breed
en 1340 diep. Do water verplaatsing is 20000
ton en de machines ontwikkelden 40000
paardekrachten, waarmede een snelheid van
24 mijl moet bereikt worden.
Het langste Engelsche schip is de «Ocea
nic", die 208.79 M. lang is, maar 28 500 ton
meet.
De Baltic" is 207.48 M. lang en meet
33 000 ton, rnaar deze schepen kunnen niet
zooveel passagiers vervoeren als het nieuwe
Duilscho schip en varen ook veel langzamer.
Een pond ateeukolou kan genoeg kracht ontwik
kelen om oen grooten exprcslreiu ecu zesde mijl
mei een snelheid van 60 mijl per uur vuurt te
trekken, schrijft een ervaren spoorweg-ingenieur,
wiens woorden in het „Coaltradc Bulletin" worden
aangehaald. Hij gaat als volgt voort
Gtf zoudt verwonderd slaan over do verbazonde
hoeveelheid arbeid, welke de kracht, uit deze kleine
hoeveelheid steenkool verkregen, kan verrichten.
Om een voorbeeld te geven, nemo men een pond
van wat met) noeiuen kan middelsoort steenkolen,
dat ongeveer 10000 warnite-cenheden hovnt Deze
hoeveelheid kool is iets kleiner dan een gewone
inansvuist. Wauneer dit pond steenkolen geheel
kon worden verbrand onder water, zoodat al de
ontwikkelde warmte aan het water word medege
deeld, bij een temperatuur van 62°, konden 5 pond
water tot een hoogte van 1 voet worden opgeheven.
Als dit pond steenkolen geheel verbrand kon
wordon onder water van een voet diepte, mot een
temperatuur van 64°, en al de warmte van de kooi
uni? ,LWtttor 00 ^orden medegedeeld, zou hot
water 16» warmer wordeu en dus juist geschikt zijn
voor een lekker bau. J
Werden de 10000 warmle-oeuhedeu voor mecha
nisch werk gebruikt, dan zouden zij gelijk staan
met 280 paardekrachten. Deze 236 paardekrachten
ontwikkeld uit éen pond steenkolen, zijn voldoeudó
otn ecu trein, die uit 6 wagens bestaat gedurende een
vijfde deel van een minuut, of over eeu afstand van
een zesde gedeelte van een mijl, met een snelheid
van 50 nijjlen per uur, voort le trekken. Men heeft
ook bevouden, dal die kracht in staat zou zijn om
een kabeltrcin over een afstand van twee mijlen met
een snelheid van 9 mijlen per uur voort te bewegen.
Ook zou zij voldoende zijn om eeu electrischon
tramwagen, vol passagiers, over twee en een halve
mijl, met een snelheid van tien mijlen in het uur,
te trokken.
Als men de kracht, in dit pond steenkolen opge
sloten, vergelijkt met die van een sterken man, die
aau zwaren arbeid gewend is, zul men hevinden,
dat er in dit. poud steenkolen meer dan genoeg
kracht is om in eeu minuut het werk te verrichten
van vijf sterke mannen, die gedurende acht uren
arbeiden.
Dit wordt nis volgt berekend
Het werk van een kraohlig man, aan zwnren ar
beid gewend, wordt geschat gelijk te staan met een
tiende gedeelte van ecu paardekracht per minuut.
De acht uren, gedurende welke hij werkt, bevatten
430 miiiuleu. Natuurlijk houdt eeu arbeider onder
hel werken tal van kcereu op, hetzij om even te
rusten, hetzij om van houding ie veranderen. Deze
tussclienpoozeu nemen waarschijnlijk een tiende ge
deelte van den tijd in bcslng. Dit zou derhalve den
tijd, gedurende welken hij werkt, tot 432 minuten
terugbrengen. De geheele hoeveelheid arbeid van
den dag staat, dus gelijk met 43.2 paardekrachten.
Zoo kan men uantoonen, dat er 2600 sterke werk-
Jieden, die gestadig werkeu, noodig zouden zijn om
in den minuut evenveel arbeid te verrichten, als
door het enkele pond steenkolen kan w orden gedaan.
De meerderheid van een pond steenkolen, verge
leken met de numsehelijke krnebt, blijkt ook uit
een finder voorbeeld, nl. het zagen van hout. Een
mau kan geacht worden snel te zagen, wanneer hij
zestig slagen per minuut doet, waarbij de zaag elke
minuut 5 voet door het hout voortgaat. Een cirkel
zaag, door een machine gedreven, kan in deuzelfden
tijd zeventigmaal zooveel hout zagen. Ilci kleine
pondje steenkolen nu heeft de kracht om de zaag
180 malen aldus te bewegen.
Een jongraenscb, te Parijs, dal bij de
claque was ingelijfd, had al avond aan avond
met de kracht van een stoomhamer zijn
geweldige handen gebruikt ont een stuk
er door te sleepen, dat hem eigenlijk gansch
niet beviel. Zondag was hij vrij. Hij kocht
een biljet voor den «Olympus", zooals ze
daar 't schellinkje noemen, en floot, volgens
zijn oprechte overtuiging, het prul uit.
Chassez le naturel, enz.
De jonge Franscbe geleerde Pierre Ver-
nault, de zoon van een ParijSch fabrikant,
heeft liet plan opgevat, de Noordpool te berei
ken met een automobiel.
Zulk een tocht heeft veel voordeelen boven
de andere manieren, en is niet zoo'n ver
metel waagstuk als de tocht van Andrée
met diens luchtballon. De ervaringen van
vroegere Noord pool reizigers hebben bewezen,
dat men in gunstige jaren ten opzichte
van het ijs in de Noordelijke zeeën met
schepen best tot 82 graden kan doordringen,
waarschijnlijk nog wel noordelijker. Van den
82sten graad Noorderbreedte bedraagt de
afstand naar de Noord pool echter niet meer
dan 1000 K.M. ongeveer, een afstand waar
tegen een automobielrijder niet opziet.
Het voornaamste, wat men te doen heeft,
is een automobiel te vervaardigen, welke ten
minste voor den drievoudige» afstand brand
stof kan meenemen en dat hebben de
Franscbe werktuigkundigen, met wie Vernault
zich in verbinding stelde, voor mogelijk ver
klaard. In de automobiel zou dan plaats
moeten wezen voor Vernault en een reisge
zel, levensmiddelen voor 20 dagen en ben
zine. Men meent overigens, dat de afstand
in veel minder tijd heert en terug is ai' te
leggen.
De reis met een automobiel in de koude
streken heeft ook het voordeel, dat inen heel
wat ruimte bespaart, omdat men geen water
behoeft mee te nernen voor afkoeling van
den motor. De temperatuur in de IJszeeën
is koud genoeg Van den anderen kant kan
de overeomplcete hitte van den tnofor gebe
zigd worden orn hel inwendige van de auto
mobiel to verwarmen. Men heeftdequastie
opgeworpen, of de automobiel op de niet
altijd often en toch gladde oppervlakte van
het Poolijs wel vooruit kan komen, maar men
zal het motorrijtuig op bijzondere wyze bou
wen, met samengestelde voren en op zeer
hooge wielen met heel sterke caoutchouc-
banden. Als brandstol zal voor den motor
geen zuivere benzine worden gebruikt, doch
een mengsel van spiritus en benzine, welk
mengsel bij proefnemingen, dit jaar in Frank
rijk gehouden, zeer voordeelig moet zijn ge
bleken.
Het Bestuur der Duifsche posterijen hooft
voor het Rijks-postmuseum te Borlyn een
postzegel aangekocht voor 37 500 Mui k, een
blauwe Mauritius, een exemplaar van de
oudste oplage der 2d. postzegels.
