Donderdag 25
December
1902.
No 5285.
52e Jaargang.
Stadsnieuws.
Feuilleton.
UITGA VE:
FIRMA A Jd VAN CLEFFF
te AMERSFOORT.
m Abonnement per 3 maanden
j Ad™tratlta l-« n** b() centelke n<(!el meer 1(1 cent. LeU,
meer f 0.25. Groote Sf pei' re>iel 15 cent- Reclan.es 1-5 regels/11.25; elke regel
gebracht en kosten p e' naai'plaatf5niirate- Bewijsnummers naar buiten worden in rekening
gebracht en kosten evenals afzonderlijke nummers 1U cent.
veitentiën van buiten de stad worden de incasseerkosten in rekening gebracht.
BUREAU
KORTEGRAGHT9
Telcphoos 19.
Wie zich mot 1
JANUARI 1903 op
tic AlIERSFOORTSUHE
COURANT abonneert, ont
vangt de tot dien datum ver
schijnende nummers gratis.
Amersfoort. 24 December.
Prol. dr. T. Cannegieter, kerkelijk hoog
leeraar aan de Rijks-universiteit te Utrecht,
hoopt morgen, Eersten Kerstdag, te half elf
vóór te gaan bij de godsdienslocfenirig in de
Remonstrantsche kerk hier.
Een Raadszitting vol verrassingen, die van
gistermiddag. De hoofdpunten er uit deelden
we reeds gister mee, doch er zijn nog vele
zaken gepasseerd van welke de niet-leden
van den Raad zelfs niet hebben gedroomd.
Wat de nog niet vermelde ingekomen stukken
bctreit, zij hier gezegd, flat 13. en W. den
Raad meedeelden, dat door «Vreemdelingen
verkeer" een paar zwanen is aangeboden,
waarvoor dank werd gebracht en welk ge
schenk door het publiek zeer op prijs wordt
gesteld. Een applausje volgde als toeken van
instemming inet dit schrijven en deze ap
preciatie van liet geschenk.
Een ander Ingekomen stuk was dat van
mej. wed. G. CoenenPutman, handelaarster
in brandstollen, die bijna een heel jaar cokes
uit de Gemeente-gasfabriek betrok en, toen
zij voor de wintermaanden weder cokes
wilde betrekken, opeens vernam, dat niet
langer korting voor groote hoeveelheden
werd toegestaan. Ten gevolge hiervan leed
zij niet-onaanzienlijk nadeel en inoest zij
zelfs bijpassen om haar clientele te kunnen
behouden, en zij verzocht thans, de reductie
weer in het leven te roepen. Bet request
werd om pnc-advies gesteld in handen van
B. en W.
Weder een ander Ingekomen stuk betrof
de quacstie der levering van schoolboeken
ten behoeve van de Gemeentescholen. In
gevolge een indertijd gedaan verzoek heelt
het Gemeentebestuur kortelings aan de boek-
verkoopers hier ter stede verzocht, hij on-
Schetsjes uit den Zuid-
Afrikaauscheu Oorlog,
door
DOKTER".
derhandsche aanbesteding in te schrijven I
voor de levering dier boeken gedurende 1903
I"""' van rinoo po. jaar. Heelits van
ue iiina Woliers is oen insclirijvingsbiljel
ingekomen, welke 12",'0 korting gaf. Alle
overige boekhandelaren weigerden in te
schrijven en zonden later een adres in waarin
zij ontvouwden, dat zij de boeken ontvangen
met 20% koning en daarvan alle expeditie-
en andere kosten mouten vergoeden. Een
bijgevoegd adres van den »Ned. Uitgevers
bond" zegt, dat de prijzen niet door de
détailleurs doch door de uitgevers worden
bepaald en dat eerstgenoemde» daarvan niet
mogen afwijken, op straffe van uitgesloten
te worden.
Arts Jorissen vroeg wat de aanleiding is
geweest, om te breken met liet gebruik om
de levering beurtelings aan de verschillende
boekhandelaars op te dragen.
Ue Voorzitter antwoordde, dat dit een ge
volg was van het verzoek, uit den Raad
gedaan.
Arts Jorissen vond het jammer, dat juist
met dit vak is begonnen, te meer omdat
bij dit vak gelegenheid wordt gegeven tot
onderkruiperij. Waar de Uitgeversbond de
prijzen vaststelde om knoeierij te voorkomen,
achtte spr. het jammer, dat 13. en W. aldus
handelden.
De heer Gerritsen kon zich met deze
woorden volmaakt niet vercenigen en meende
pulieke aanbesteding de eenige weg om op de
goedkoopste wijze te worden bediend. B. en W,
kunnen niet ingaan op de prijsbepaling
door de eene of andere Maatschappij. Men
ziel aan de groote Kolenmaatschappij te
Utrecht waartoe zulks leidt. Wellicht zullen
de boekhandelaren de eerste slachtoffers
zijn, maar in het algemeen moet volgens
spr. zooveel mogelijk in het openbaar wor
den aanbesteed. Het verwonderde spr. zeer,
dat de overige boekhandelaren niet inschre
ven en zeer verkeerd zou hij het achten
als de oude harlevinksche manier om heden
dezen, morgen genen iets te doen leveren,
werd gecontinueerd. Werden de boeken hier
gemaakt onder goede, niet onder hongerloonen
en zonder jongens-exploitatie, dan zou spr.
wellicht zeggen gun de levering hier ter
stedethans heeft dat geen belang. Op
andere plaatsen schrijven do boekhandelaren
wel in en staan zij een deel der 20% af;
als zij hier zoo dorn zijn om niet in te
schrijven, dan wil spr. voorstellen de adres
sen buiten beschouwing te laten en deze
eenvoudig te deponeeren ter Secretarie.
Arts Jorissen repliceerde, dat de beer
Gerritsen hem niet heelt overtuigd. Op de
eerste plaats werd hier geen publieke be
steding gehouden. Vervolgens zeide de heer
Gerritsen, dat de Gemeente geen voordeel
er bij beeft als /.jj de levering hier gunt
volgens spr. heelt de Gemeente weldegelijk
voordeel daarbij, zij 't ook indirect. Spr. zou
zooveel mogelijk alles uit de Gemeente
wonschen te betrekkenhet geringe ver
schil in prijs komt toch weer voor een goed
deel in fie Gemeentekas terug.
Mr. l'rikken hoorde, dat er geen publieke
aanbesteding heeft plaats gehad en vroeg
wat er dan wel is geschied.
De Voorzitter antwoordde, dat, bij wijze
van proef, een onderlinge besteding ge
schiedde, geheel volgens het verlangen van
den Raad. Het zelfde geschiedt in andere
Gemeenten met schoolbehoel'ten, enz.
De heer Gerritsen concludeert, dat de on-
derhandsche aanbesteding l'eitelqk mislukt is,
doch hoopt, dat ten volgenden jare een pu
blieke besiediug zal worden gehouden om
zeker ervan te zijn, flat dan stellig wordt in
geschreven en geen druk wordt uitgeoefend.
De Voorzitter antwoordde, dat de beste
ding geeuszins is misluktimmers de firma
Wolters stoud 12% af
De heer Visser, Wethouder van open
bare werken, geloofde niet dat er voortaan
geen inschrijvingen zullen komen en ver
klaarde er een voorstander van te zijn, hun
die de lasten dragen ook de lusten te gun
nen. Elders worden bestedingen ook uitslui
tend voor ingezetenen gehouden en worden
de leveringen naar buiten gegund, dan lijdt
de Gemeente stellig nadeel.
De heer Gerritsen zeide, het eens te zijn
met den heer Visser en evenzeer de voor
keur er aan te willen geven, met kleine op
offering de leveringen iu de Gemeente te
gunnen, doch om le voorkomen dat ton vol
genden jare in 't geheel geen inschrijving in-
comt, zou spr. willen dat toch een publieke be
steding wierd gehouden.
Wethouder Celosse zeide, dat indien wer
kelijk ten volgenden jare deze onderhandsche
besteding mocht mislukken, men nog kan
overgaan tot publieke; thans echter zijn alle
kosten op een openbare aanbesteding ver
meden.
De heer Van Eek zeide, dat de heer Gerrit-
21.
De paardeuwacht was iemand, die vroeger bij
de voldtelugraiie gedetacheerd was geweest en
daar hij nogal dom en lui was, had ik hem, toen
ik'den luitenant bij liet inrichten der kantoren
had geholpen, nogal eens afgesnauwd. Ik was
bevreesd, dat hij zou weigeren mij te helpen.
Eniin dacht ik. ik zal het maar eens probeeren
en vroeg hem (nu zeer beleefd en eenigszins on-
derdanig) of hij met zijn kaffers mij niet zou
willen 1 elpen, mijn paard te vangen. Gelukkig
was de man niet zoo haatdragendnls ik gevreesd
had en etemde hij dadelijk toe. Maar nu be
greep „vos" dat zijn eer er mee gemoeid en op
passen do boodschap was.
i.icve hemel wat een jacht! Elk oogenblik
dacht ik. dat we liet paard in handen handen,
iniwr door schijnbewegingen en allerlei listen
bleef ..vosbuiten onze handen. We werden a.-
leu lo'odel ijk xeruioeid en bliezen als locomotie
ven, terwijl we, om onzen dorst te lesscheu, te.-
kciis naar de spruit gingen om tevens een oogen-
blik uitterustc». „Mastig, baas" zeide een der
kaffers, „die paard is banjah skèliu - Ik kon
niet auders doen dan mot een bedenkelijk ge
zicht dit bevestigen, hoewel ik aan den anderen
kant blii was, want ik had me tamelijk ge:
achaamu den lui te moeten zeggen, dat hetnnj
alleen onmogelijk was, hot paard in handen te
krijgenze kregen er nu echter een proefje van.
Nadat wc weer wat krachten hadden vergaard,
ging het er opnieuw op los en juist toen er geen
uitkomst meer voor „vos" was (naar wij ten
minste dachten) sprong hij pardoes in den dam
en koelde daar het verhitte lijf af, terwijl ik er
een eed op had willen doen, dat hij ons harte
lijk uitlachte. „Vos" scheen echter over zich-
zelven tevreden, want na een poosje in den darn
te hebben rondgeploeterd, kwam hij op het droge
en liet zich nu heel kalm vangen.
Sakkerloot, wat was ik woedend, maar daar
stoorde „vos" zich al heel weinig aan. Ik had
met zijn grappen drie uren verloren en klom
dus zoo spoedig mogelijk op, na den paardeuwacht
gedankt en de kaffers ieder een shilling gegeven
te hebben. Het paard was zonder toom gelukkig
had het zijn halter aan, en ik deed dien inden
mond om als toom te dienen.
Nu naar de plek terug, waar ik meende mijn
toom te hebben weggesmeten, maar hoe ik zocht,
liet was mij onmogelijk, het voorwerp te vinden.
Mii mijn domheid verwijtend, was ik woedend
op mezelveu en op „vos", en wist ik niet beter
mijn woede te doen bedaren dan door hem hard te
lal en loepen en door hem niet alle geweld in zijn
ribben te schoppen en te gillou en te schreeuwen.
Vóór ik Bul wan» opreed, ging ik eerst Malun
cu den meester een bezoek brengen, met de hoop
sen speak van hongerloonen, doch vreest dat,
als een korting van 12% word aangenomen,
men weer zal afbreken wal met zooveel
moeite is opgebouwd.
De heer Gerritsen herinnerde, dat school
boeken hier niet worden gemaakt. Gold liet
drukwerk, dan zou spr. zich met het thans,
gevolgde systeem kunnen vereenigen indien
althans werd gelet op uitbuitorij. Het zou al
heel vreemd zijn als de Gemeente betaalde
wat eMers wordt gemaakt; het geldt hier
uitsluitend de belangen der boekhandelaren
De heer Kleber zegt, dat er iets te zeggen
valt voor hetgeen de heer Gerritsen zegt,
doch dat het toch niet volkomen juist is. De
prijzen worden bepaald floor den Uitgevers
bond om vroeger geknoei door boekvorkqo-
pers te voorkomen. Waar hier 12% wordt
toegestaan, wordt óok beknibbeld op loon
en óok onderkruiperij gepleegd. De 20%
vormen het loon van den boekhandelaar.
De Voorzitter achtte de zaak nu voldoende
toegelicht en deed toezegging, dat rekening
zal worden gehouden met de discussiën en dat
de belangen der Gemeente zoowel als die
van de boekhandelaren zullen worden be
hartigd.
Hierna werden de requesten gedeponeerd
ter Secretarie.
Eerst te half drie kwam aan de orde punt
1, de ontwerp- verordening op de straat-po-
litie.
Onnoodig te zeggen, dat de 88 artikelen
heel wat discussie lokten, aan welke met
B. en W. deelnamen de heerenmr. Prik
ken, mr. Heyligers, mr. Vader, Van Eek, Kle-
oer en Van Esveld. Er ging vijf kwartier
mee heen.
De verordening wordt later gepubliceerd
als ook de betrokken commissiën haar heb
ben nagegaan.
Vermoedelijk is 't den schroblustigen da
mes niet bekend, dat bijna het verbod tot
straatschrobben zou zijn opgenomen. Van
belang is ook, dat met 7 tegen 6 stemmen
is uitgelicht art. 35 houdende het verbod voor
ventende personen om zich te doen verge
zellen van kinderen beneden 12 jaar,
Te 3.45 kwam dan de orde punt 2, ue re-
geiing van hel salaris des heeren Rauh.
Mr. Heyligers had tegen het prte-advies
van B. en W. geenszins bezwaar, doch vroeg
of de positie der overige leeraren niet ge
lijktijdig kon geregeld. B. en W. sctijnen
daartegen overwegend bezwaar te hebben,
iaal eten te krijgen,
>ver de
daar een toom ei
want ik had na het ontbijt mets
lippen gehad en dus ergon honger.
Tocvallijc stond.» a> bij mijn aankomst aUs
drie buiten de tent en se vroegen toe dadelijk
at' vos" zijn toom had opgegeten. Ik ve telde
hun mijn laatste tegenspoeden en m plaats van
d iarin mee te lijden, lachten ae »"r» 'J,
telden mij, dat ze het altijd wel gedacht hadden
tot „vos'' mij vandaag of morgen een poetszon
bakken; volgens hun opinie toch, zag „vos" er
veel slimmer uit dan zijn baas. liet beste was,
mee te lachen; boos worden, zou niet geholpen
helpen en bovendien moest ik probeeren een
toom van hen los te krijgen. In de tent ge
komen, kwam tot mijn groote vreugde weldra
het eten op tafel en deed ik het alle eer aan.
Toon het tijd werd te vertrekken, gaf raeeBter
me een toom, wel wat oud, maar nog heel goed
bruikbaar, en natuurlijk ontbrak het bij het
vertrek niet aan allerlei spotternijen en raad
gevingen.
Ik nam daar evenwel geen notitie van,
groette en reed vlug naar boven. Ik ging spoedig
te bed, want ik voelde me door de laatste ge
beurtenissen werkelijk vermoeid en had geen
lust, meer dan noodig was, overeind te blijven.
Na een dag of acht kreeg ik een telegram
van den luitenant met het bericht, dat hij met
de noodige zaken voor twee installaties en twee
machinisten was aangekomen, en een bevel om
naar het boufdlager te komen, teneinde de zaken
te regelen. Ik gaf hieraan dadelijk gevolg, en
kwam 's middags bij mijn chef aan. We kwamen
overeen, den machinist van Bulwana mee te
zenden met de installatie, die bij Coleuso moest
worden opgesteld en een der pas aangekomen
machinisten op Bulwana te plaatsen; ik kon
hem dan op de hoogte brengen. De. andere
machinist had reeds te Pretoria met do zoek
lichten gewerkt en werd geplaatst bij het zoek
licht, dat aan de Westzijde van Ladysmith werd
opgesteld. Den volgenden ochtend moesten
machines enz., worden afgeladen, maar ik achtte
het niet noodig naar Modderspruit te gaan en
persoonlijk daarbij tegenwoordig te zijn, tomeer
daar de luitenant mij verteld had, dat de twee
machinisten te Pretoria en Johannesburg alles
zelf hadden bescharreld. De luitenant evenwel
liet zy» paard opzadelen en reed naar Modder
spruit, terwij! hij bij zijn terugkomst vreeselijk
boos bleek, omdat ik niet was meegegaan. Hij
gaf te kennen, dat ik hem maar voor alles liet
opdraaien en zelf mijn gemak nam, Lij had zich
hij het werk vreeselijk moeten inspannen, maar
ik trok me nergens ibts van aun. Ik zeide hem.
dat ik mijn machinisten volkomen bekwaam
achtte om de machines en andere zaken afte
laden en dat het voor hen zeer onaangenaam
was, altijd iemand bij zich te hebben, die hen
nakeek, en dat dit juist de fout was bij de
militairen om nooit een menBch het geringste
te laten doen, zonder dat er iemand bij was om
hen op de vingers te zien. Ik wenschte toch
wel te weten, hoezeer de luitenant zich had
uitgesloofd en door informatie kwam ik te hooren,
dat hij in 't geheel niet naar het afhalen had om
gekekon. maar bij de „zusters" van den ambulan-
cetrein een visite had gobracht, die den geheelen
morgen duurde (ik moest nu ook erkennen, dat
mijn chef zich vreeselijk had moeten inspannen).
Nadat alles in het hoofdlager was aangekomen
en verdeeld, ging de eene machinist met zijn
installatie naar Colenso en de andere naar de
Westzijde van Ladysmith. terwijl ik met den
derden machinist naar Bulwana vertrok. Den
laatsten tijd had ik het werken met de instal
latie geheel aan mijn personeel overgelaten,
zoodat ik door het veranderen van mijn machi
nist weer eenigszins in mijn ongewoonte kwam
ik moest nu weer bij het Jichtgevcn tegenwoordig
zijn om den nieuwen machinist op de hoogte
te brengen. Na een week was hij echter vol
doende geoefend en besloot ik, naar Colenso te
gaan om de installatie aldaar le inspecteeren.
„Vos" werd opgezadeld; ik hing mijn kijkeroru
I en na den majoor kennis te hebben gegeven en
hem gevraagd te hebben, bijzondere orders aao
mijn machinist te zenden, ging het er op los.
I {Wordt vervolgd.)