mmwsm
..Nationaal Grondbezit".
SANGÜ1N0SE
Hetborsl S lm Lulltraid,
Voor Oudejaarsa vond
Stadsnieuws.
Advertentiën.
Gevraagd.
FAILLISSEMENT.
E. J. RUITENBERG,
A. J. van ZALINGEN,
-
duidel
- «°K
ilïjke opgave van de woonplaats, met aandui-
tag van wy It en huisnummer.
De tweede maal afgeitondigd te Amersfoort, den
SS. December 1902.
Burgemeester en 'Wethouders voornoemd,
De Burgemeester,
WÜIJTIERS.
De Secretaris,
B. W. TH. 8ANDBERG.
De verzameling van het Museum van „Fléhite"
Tan documenten enz. betrekking hebbende op
onzen grooten stadgenoot Johan van Oldenbar-
neveldt, is sinds korten tijd met twee zeer be
langrijke aanwinsten verrukt.
De eerste aanwinst had plaats op de veiling
van de bibliotheek van wijlen den heer Chr. J.
van Eeghen, Burgemeester van Patten op de
P. Veluwe, en bestaat uit een nietig Btukje papier,
groot 26'/» bij 15 C.M., dat maar aan éer> zijde
met twee kolommen bedrukt en desniettemin
«eer belangrijk en van de hoogste zeldzaam
heid is.
Het is namelijk het oudst bekende nummer
van een Noord-Nederlandscbe courant en waarin
bovendien, hetgeen voor ons van nog meer
waarde is, door een ooggetuige een relaas wordt
gegeven van de onthoofding van Johan van
Oldenbarneveldt, waarin hij o. a. mededeelt, dat
hg den 3-jarigen grijsaard persoonlijk hoorde
«eggen „lek ben geen Landt-verrader, maer een
Patriot" cd vervolgens dienB laatste woorden
„Heer in uwen handen bevele ick mynen
Gheest".
Onwillekeurig vraagt men zich af, wie kan
wel de reporter geweest zijn, die deze doodstij-
■ding mede deelde? Noodwendig iemand van
hooge positie, wijl deze anders niet zóo dicht
het slachtoffer had kunnen naderen, dat hij
diens laatste woorden „Heer in uwen handen
bevele ick mijnen Gheest" kon hebben verstaan,
welke daar Van Oldenbarneveldt, toen hij
deze woorden zeide, reeds geknield lag als
een gebed moeten zijn uitgesproken.
Zou zijn persoonlijke vijand Reynier Pauw,
-Burgemeester van Amsterdam, de eenige rech
ter uit die stad, de verslaggever dezer Atnster-
damsche Courant kunnen geweest zijn?
L Reproducties van dit krantennummer, waarvan
het hoofd luidt: „Verbael van den doodt des
Advocaets van Hollandt, Johan van Olden-Bar-
i hevelt, hoe hy op den 13 Mey 1619, in den
Haghe onthooft is, alsoo ick 't selve ghesien
hebbe komen voor in „De Courant. Geschied-
en Vergelijkend Overzicht der Nieuws-
dadeiT in alle landen", door R. van der Meulen,
en in „De Gouden Eeuw", door P. L. Muller.
Merkwaardig is echter, dat bovengenoemde
reproducties van een der weinig nog bestaande
exemplaren van dit blaadje, zooals de beer R.
van der Mealen in „De Courant" zegt, op eenige
punten met het exemplaar van „Fléhite" ver
schilt. Daar staat n. 1. de initiaal, de georne-
menteerde kapitale beginletter N., onderste boven;
behalve dit, komen nog in het hoofd en den
tekst eenig' verschillen in de spelling voor.
•Men vraagt zich allicht af, hoe zijn deze ver
schillen te verklaren? Natuurlijk twee drukken,
maar welke is de rede van hun bestaan en
welke is de eerste
Mijns inziens komt die eer aan het exemplaar
van „Fléhite" toe en heeft de loop van zaken
«ich waarschijnlijk als volgt toegedragen
Bij het ontvangen van dit sensatie,wekkend
bericht is de courant zoo snel mogelijk, wat men
noemt hals over kop, gezet. Na het afdrukken
van een of meer exemplaren zag men, dat de
initiaal onderste boven stond. Bij de poging
om deze beginletter om te zetten, ishetgeheele
zetsel nit elkaar gevallen en zijn met het opnieuw
zetten de kleine spellingsverschillen ingeslopen.
De tweede aanwinst is afkomstig uit het ar
chief van jbr. mr. P. van Foreest, op den huize
Nijenburg te Heiloo, en bestaat uit een commis-
siebrief, perkament, groot 41", 62 bij c.M. (thans
zou men zeggen bul, of mandaat van aanstel-
ling) waarin door de Sta ten-Generaal 24 perso-
fnen tot rechters worden aangesteld in het ge
ding tegen den Raadpensionaris Johan van Ol
denbarneveldt, Advocaet van den Lande van
Hollandt en zijn medestanders Rombout Hoo-
gerbeets, Pensionaris van Leyden, Hugo de Groot
Pensionaris van Rotterdam, Gillis van Leden-
bereb. Secretaris van de Staten van Utrecht, en
Adolif van de Wael, lid van de Ridderschap van
Utrecht, gesigneerd door den Griffier der Staten
te 'a-Grovenhage 20 Februari 1619 (was getee-
keod) J. Magnus v.t. (lees: vidit d. i. gezien).
Aan de keerzijde van dit stuk staat„Op
bnqden den twintichsten dach der maent
van Fcbruario Int Jaer XVIc en de Negenthien
heeft den heere Jacob van Brouckhoven gedaen
den Eedt Int Witte (d. i. in den tekst van den
brief) van dezen gemencionneert My present
(was geteekend) J. Aerssen. 1619."
Het stuk, dat dus voor Jacob van Brouck
hoven bestemd was, heeft liet nithangend groot- j
«egel der Staten-Generaal.
Dit zegel in rooden wasse, heeft een middel
lijn van 14 c.M. en vertoonteen klimmenden leeuw
gedekt met een kroon van driefleurons; in zijn
opgeheven rechter klauw houdt hij een groot
slagzwaard met gevestbeugel, in den linker een
bundel van 17 pijlen (de Zeventien Nederlanden)
do punten omlaag en saarngebonden met een
lint, waarvan het zichtbaar gedeelte, dat de pij
len omwindt, het opschrift „Concordia" draagt.
Het randschrift luidt: „Sigillum Ordinnm
Belgii." Voor contrazegel fungeert het zegel
van den Raad van State, middellijn 4 c.M., aat
bet bovenstaande in het klein vertoont; het
zwaard heeft echter geen gevestbeugel en de
bundel, van de met de naar omlaag geplaatste
punten, bestaat bier nit 7 pijlen (de Zeven Pro
vinciën) en geen randschrift.
W. Croockewit W.A.zn.
Ds. J. C. Voorduin, Ned. Hervormd predi
kant le Naarden, hoopt morgenochtend vóór
te gaan by de godsdienstoefening in de Re-
monstrantsche kerk, hier.
Ds. O. GeDoiiv, predikant bij de Waalsche
gemeente te Utrecht, zal morgenavond half
acht in «De Zaaier" voorgaan bij de gods
dienstoefening der Walen hier ter stede.
In de Kamerzitting van Woensdag is o.a.
aangenomen het wetsontwerp tot onteigening
van terrein aan den Soesterweg ten behoeve
vau den bouw eener wagenwerkplaats voor
de H. U. S. M.
Het telephoonnet is met een aansluiting
uitgebreid en wel voor de «Amersfoortsche
Bank", met nummer 86.
De nummers voor den heer A. Herschel
blijven onvèranderd 10 en 22.
Nu we toch spreken over de telephoon
mag hier wel vermeld, dat de Hooge Raad
Woensdag het arrest van het Hof te Am
sterdam vernietigde en toewees de vordering
van den eigenaar van een der huizen aan
de laan Copes te 's-Gravenhage tegen de
Bell Telephoon Maatschappij, welke werd
veroordeeld tot wegneming van de over
eiscbers huis gespannen draden en tot schade
vergoeding.
Inderdaad een hoogst belangrijke beslis
sing.
Van de 57 lotelingen van de lichting 1903
uit deze Gemeente zullen 40 voor volledige
en dus 17 voor korter oefening onder de
wapenen worden gehouden.
Bij advertentie in een der plaatselijke
bladen kondigt het Staphorster boertje aan, 1
dat hij begin Januari hier ter stede zal te
consulteeren zijn.
Een invitatie voor de justitie
Sergeant-majoor J. J. Steenhouwer, van
het 5e regiment infanterie, heeft 3 maanden
verlof gekregen in afwachting van pensioen
volgens de nieuwe wet; aan sergeant M. D.
Weijergang werd op zijn verzoek vervroegd
ontslag verleend, terwijl hij is ingedeeld bij
de tweede categorie van het Reserve-kader
korporaal P. de Groot is bevorderd tot
sergeant.
»De wedstrijd tusschen »D. S. V. V." en
«Quick", hier gisteren gespeeld, heeft niet
die belangrijkheid gehad, welke velen er zich
van hebben voorgesteld, doordien de Hage
naars vrij onverwacht de «Richmond F. C."
op hun terrein kregen en daarom niet
meekwamen.
«Quick" won de keuze en speelde vóór
rust met wind achter, doch mocht er niet
in slagen vóór de rust te doelpunten ofschoon
vele malen haar bal gevaarlijk dicht bij of
op het net van Delft kwam, wier doel ver
dediger Van Velzen met zijn achterspelers
prachtig werk te zien gaf; ook Dérogé, de
doel verdediger van «Quick", zette zijn beste
beentje voor, zoodat de rust inging met
0—0 gelij'
Na de rust bleef «Quick" de sterkere, docli
zij schijnt te hard van stal geloopen te zijn
en bleek spoedig vermoeid, zoodat tegen
half vier »1). S. V. V." haai- eerste bal in
Quick's doel wist te keilen terwijl kort vóór
tijd een tweede doelpunt ten nadeele van
«Quick" volgde.
Einde dus 2—0 in het nadeel van «Quick".
Er was weinig publiek.
Ter waarschuwing van andereD, die zonder
toegangsbewijs het door «Quick" gehuurde
terrein zouden willen betreden, diene, dat
gister door de Rijksveldwacht proces-verbaal
is opgemaakt tegen iemamd die niet voor
zien was van een toegangskaart en na her
haalde aanmaning het terrein niet wilde
verlaten.
De A. F. C. »U. D. I." speelde Woensdag
te Bussurn tegen de «Bussumsche F. C." een
zeer geanimeerden wedstrijd.
De rust ging in met 1—1 gelykna de
rust doelpuntte »U. D. 1." nog driemaal, zoodat
de eindstand was 4—1 in het nadeel der
Bussumers.
Het Utrechlsche Bonds-eiftal, dat op
Tweeden Kerstdag ie Hilversum tegen het
Haagsche Bonds-elftal zou spelen, zal zich
op Nieuwjaarsdag te Hilversum met de Ha
genaars meten.
In het Utrechtsche elftal spelen 3 Amers-
foorters mee twee van «Quick" en éen van
»U. D. I."
Rij proclamatie in dit nummer worden
de inwoners van Amersfoort opmerkzaam
gemaakt op den allermerkwaardigsten voet
balwedstrijd die, bij goed weder, morgen
middag op bet terrein aan den Leusderweg
zal worden gestreden tusschen de Veteranen
en het eerste elftal vau «Quick".
Om aan de hooge deftigheid nog meer
luister bij te zetten, zullen de grensrechters
«werken" in hoogen hoed, terwijl allerlei
andere verrassingen worden voorbereid.
Schreven we in ons vorig nummer over
de uniform-verandering van de agenten van
politie, thans mogen we lezeressen en lezers
een goede mop in verband daarmee niet
onthouden.
De agenten, die als geleider of getuige
voor de Rechtbank te Utrecht optraden,
plachten in de pauze in een naburig koffie-
huisie een kop koffie te gebruiken en be-
aaiden daarvoor den waarlijk ei vielen prijs
van 6 cent.
Toen nu dezer dagen oen agent te klasse,
thans in nieuw ornaat, weder zijn koffie had
genuttigd en een dubbeltje op de toonbank
legde, streek de waard het op. «Voor
'n hoofdagent is 't een dubbeltje".
't Kostte heel wat moeite, den man te
beduiden, dat er geenszins verhooging van
rang (dus ook tractement) had plaatsgehad.
Waaruit alweer wordt bewezen, dat de
kleeren den man maken, óok in 'toog eens
kasteleins.
De 18-jarige H. B., die wegens diefstal van
5 horloges ten nadeele van den heer W. F.
A. Groenhuizen veroordeeld werd tot 2 jaar
gevangenisstraf, zal begin Januari óok te
recht staan wegens diefstal van het verwar
mingstoestel ten nadeele van den bloemist
L. Kortbeek.
Wellicht blijkt binnenkort zijn te goed bij
Vrouwe Justitia nog propter.
Bij het zien op de toekomst bedenke toch
ieder hoe dikwijls hij vrijwillig reeds ge
leden heeft, door vooruitgeziene rampen,
die echter nimmer gekomen zijn.
LIEFDADIGHEID.
Tot het geven van inlichtingen aan De-
partementshoo f d en, W ij k b e z o e-
k e r s on Belangstellenden zal het
Centraal-bureau a.s. DINSDAG 30 December
des namiddags te vier uur ten Raadhuize
zitting houden.
Voor spoedeischende zaken wende men
zich tusschentijds tot den Boekhouder der
vereeniging, den heer N. G. van de STADT,
Kleine Haag 7.
Een HF.ER vraagt op goeden stand, hij
nette familie, voor twee of drie middagen
per week een ruime, goed
gemeubileerde KAMER,
voor KANTOOR TE HUUR, liefst in de
nabijheid van het Station.
Brieven met opgaaf van prijs worden in
gewacht onder motto «Kamer" aan het Bureau
(oude) Amersf. Courant, Kortegracht 9.
te
AMSTERDAM.
De DIRECTIE bericht, dat met 1° Januari
1903 aan den heer H. J. CROOCKEWIT op
de meest eervolle wijze ontslag wordt ver
leend als CORRESPONDENT der Vennoot
schap te Amersfoort en dat tot zijn opvolger
is benoemd de heer mr. W. M. J. van LUT-
TEKVELD, Muurhuizen 7.
NAAMLOOZE VENNOOTSCHAP
TE 'sGRAVENHAGE.
De heer en mevrouw HOOYKAAS
Fauer geven kennis van de geboorte van
een ZOON.
Amersfoort, 26 December 1902.
DANKBETUIGING.
Ik ondergeteekende verklaar langs dezen
weg door 's Heer en goedheid en de goede
uitvinding van den Homcepaat R. HAVEli-
HOEK, Amsterdamsche straatweg 80 te
Utrecht, mijnen hartelijken dank voor de
volkomen genezing daar ik geheel verlamd
was in de beenen en mij niet verroeren kon
en nu in korten tijd en voor een geringe
som geheel genezen ben.
Daar ik door verschillende doctoren was
opgegeven en ongeneesbaar verklaard en
dat ook tevens de heer G. H. Cramer, arts
te Woudenberg, zeide dat ik zou sterven
moeten. Dit werd wel tegengesproken door
dr. Meene, arts te Veenendaal, daar ik wel
veel van gebeterd ben van gezondheid, maar
die mij aangaande mijn beenen niet hel
pen kon.
Ik kan mijn grooten dank niet genoeg
uiten, maar hoop van harte, dat de heer
R. HAVERHOEK nog lang door onzen Heere
en Helper gezegend en bijgestaan mag worden.
Dit is de oprechte wensch van
GIJSBERT van VOSKUILEN,
Landbouwer te Woudenberg.
Bij vonnis van de Arrondissements-Recht-
bank te Utrecht, dd. 24 December 1902, is
LOÜIS van REES, koopman in galanterieën,
wonende te Amersfoort, verklaard in staat
van faillissement, met benoeming van den
Ed. Achtb. heer mr. M. CROMMELIN, lid
dier Rechtbank, tot Reehter-Cornmissaris en
vau den ondergeteekende, wonende en kan
toor houdende te Amersfoort aan de Muur
huizen No. 27, tot Curator.
Mr. J. C. H. PRIKKEN,
Advocaat en Procureur.
Makelaar, WEVER88INGEL No. 11,
huren en verhuren van huizen.
De DIRECTIE bericht, dat de coupons der
4 pCt. Obligation, vervallende 2 Januari
1903, betaalbaar zijn te
's Gravenhage, ten Kantore der Vennootschap,
der Hollandsche Rank de Vos en Vreede en
der Firma P. J. Landry.
Amsterdam, b/d. HH. Prastorius en Zoon.
Amersfoort, b/d. Heer H. J. Croockewit.
is BESLIST
het beste middel
tegkn
BLOEDARMOEDE
EN
ZENUWZWAKTE.
Dr. A. Gérard, te Seraing bij Luik,
schrijlt ons
«Ik heb het grootst mogelijke succes
gehad met de Sanguinose van de heeren
Van Dam Co., in een geval van
bloedarmoede, waar de gewone staal-
preparaten zonder uitwerking waren
gebleven".
Skraing.
Dr. a. gérard.
Prys per fl. 11.50, 6 fl. f8.—, 12 11.
f 15.—.
Te Amersfoort bij A. van de WEG
Langestraat.
KASSIERS,
Commissionairs in Effecten.
Effecten, Coupons, Buitenlandsch geld,
Prolongation, Beleeningen, Incasseeren en
verschaffen van Wissels op Binnen- en
Buitenland.
SAFE DEPOSIT.
KantoorMuurhuizen 9.
CONFISEUI^,
LANGESTRAAT hoek VARKENS3IARKT.
SAUCIJSEBROODJES, PASTEITJES, KALFSRAGOUTBROOBJES, c
APPELBOLLEN, RKRLINERBOLLEN, SNEEUWRALLEN,
FRIESCUE ROTERDRAIIRELKOEKEN, APPEL-BEIGNETS,
ABR1COZEN-REIGNETS EN FRAMROZEN-BICIGNETS.
