Donderdag 5
Maart 1903.
No. 5315.
52e Jaargang.
Feuilleton.
AÏÏERSFOORTSCIE GOÏÏBA&T.
FIRMA A H VAN CLEEFF
te AMERSFOORT.
Verschijnt Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagmiddag. Abonnement per 3 maanden/"l.
lranco per post 1.15. Advertentiën 16 regels 60 centelke regel meer 10 cent. Legale-,
oflicieële- en onteigeningsadvertentiën per regel 15 cent. Reclames 15 regels/-1.25; elke regel
meer f 0.25. Groote letters naar plaatsruimte. Bewijsnummers naar buiten worden in rekening
gebracht en kosten evenals afzonderlijke nummers 10 cent.
Bij advertentiën van buiten de stad worden de incasseerkosten in rekening gebracht.
KORTEGRACHT 9-
Telephoon 19.
KENNISGEVINGEN.
Kostelooze Inenting.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van
AMERSFOORT,
Gelet op artikel 18 der Wet van 4 December
1872 (Staatsblad No. 134)
Brengen ter kennis van belanghebbenden, dat
voor een ieder do gelegenheid tot kostelooze in
enting wordt gegeven op den EERSTEN en den
TWEEDEN MAANDAG van de maanden Janu
ari, April, Juli en October, telkens des namiddags
te drie ure, in de daartoe bestemde lokaliteit
gelegen in wijk F. Breedestraat No. 21.
Gedaan te Amersfoort, den 4. Maart 15)03.
Burgemeester en Wethouders van Amersfoort,
De Burgemeester,
De Secreturis, WUJJTIERS.
B. W. TH. SAND BERG.
Aangifte van Terhuizing binnen
de Gemeente.
De BURGEMEESTER eu WETHOUDERS
van AMERSFOORT,
Overwegende, dat de bepalingen der door den
Gemeenteraad den 20. Mei 1862 vastgestelde Ver
ordening regelende de verplichting tot het doen
van aangifte van verhuizingen binnen de Ge
meente, niet behoorlijk worden nageleefd
Herinneren den ingezetenen de op ben rustende
verplichting tot het doen van aangifte van verhul-
zlging binnen de Gemeente en brengen daartoe bij
deze te hunner kennis de bepalingen van gezegde
Verordening, welke luiden als volgt:
1. De hoofden van huisgezinnen of afzonderlijk
levende personen, binnen de Gemeente van wo
ning veranderende, zijn verplicht daarvan binnen
éene maand ten Raad huize aan don Ambtenaar,
belast met het bijhouden van het Bevolkings
register aangifte te doen.
2. Zij die hot voornemen hebben te kennen
gegeven om do Gemeente te verlaten, en dien
tengevolge een getuigschrift van verandering van
werkelijke woonplaats bobben ontvangen, zijn
verplicht, indien zij van dit voornemen afzien,
daarvan ter plaatse en aan den Ambtenaar, in
art. 1 vermeld, binnen éene maand na de dag-
teekening van bet afgegeven getuigschrift, ken
nis te geven.
3. De overtreding van elke der bepalingen van
deze verordening wordt gestraft met eone geld
boete van ten hoogste zeven galden.
Gedaan te Amersfoort, den 4. Maart 1903.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
De Burgemeester,
De Secretaris, WUIJTIERS.
B. W. Th. SANDBERG.
Aangifte van Vertrek uit en van Vestiging
in de Gemeente.
De BURGEMEESTER en WETHOUDERS
van AMERSFOORT,
Gelet op het Koninklijk besluit van den 27sten
Juli 1887 Staatsblad No. 111) regelende de ver
plichting der ingezetenen tot het doen van aan
gifte voor de Bevolkingsregisters
Herinneren den ingezetenen de op hen rus
tende verplichting tot het doen van aangifte van
vertrek uit en van vestiging in de Gemeente,
en brengen daartoe by deze te hunner kennis de
bepalingen van gezegd Koninklijk besluit, welke
luiden als volgt:
1. Zij die op den dag der volkstelling in den
vreemde of in ecno der koloniën of overzeesche
bezittingen van het Rijk bebben vertoefd, geven
binnen éene inaand na hunne terugkomst hier
van kennis aan het Gemeentebestuur.
Zij die bij die telling zijn overgeslagen, geren
binnen éene maand nu den dag voor elke telling
bepaald, van dit verzuim kennis aan het bestuur
hunner werkelijke woonplaats. Voor de leden
van huisgezinnen rust de verplichting tot ken
nisgeving op het hoofd van elk huisgezin.
2. Zij die uit een Nederlandsch kolonie, eene
overzeesche bezitting of uit den vreemde hunne
woonplaats overbrengen in eene Gemeente bin
nen het Rijk, doen hiervan eene verklaring aan
het Gemeentebestuur, vergezeld van het gebrui
kelijke getuigschrift voor hen die uit de kolo
niën of bezittingen, van een paspoort óf reis-en
verblijfpas of audere door de politie deugdelijk
erkende bewijsstukken voor hen die uit den
vreemde komen.
Deze verklaring geschiedt binnen éene maand
u hunne aankomst in de Gemeente.
3. De kennisgeving in de twee vorige punten
ermeld, gaat vergezeld van de noodige opgaven
om in de Bevolkingsregisters te worden inge
schreven.
Zij die hngne werkelijke woonplaats bin
nen het Rijk verlaten om die over te brengen
naar eene Neilerlandsche kolonie, eene overzee
sche bezitting of naar den vreemde, doen hier
van eene verklaring aan het bestuur der Ge
meente, welkte zij verlaten.
5. Zij die hunne werkelijke woonplaats uit
eene Gemeente van het Kijk naar eene andere
Gemeento overbrengen, doen hiervan eene ver
klaring aan het bestuur der Gemeente die zij
verlaten en waar zij in het Bevolkingsregister
zijn ingeschreven met opgaaf der Gemeente,
waar zij wenschen zich te vestigen.
Zij ontvangen een kosteloos getuigschrift van
verandering van werkelijke woonplaats.
6. Ter plaatse waar zij hunne werkelijke woon-
Schetsjes uit den Zuid-
Afrikaanschen Oorlog,
door
»D O K TER".
51.
De heer Erasmus, lid van den Eersten Volks
raad, dio vau Heetorspruit in zijn kar mot twee
zwarte bedienden met on3 trok, waa vreeselijk bang
voor krokodillen en durfde niet verder dan een
paar voet van den kant, waardoor hij allerlei spot
tende opmerkingen moest hooren. Een der lui vroeg
mij, of ik ook kon verklaren, waarom de heer Eras
mus zoo bijzonder bang was, dat de krokodillen
juist hom als buit zouden beschouwen. Ik ant
woordde ontkennend en men vertelde mg toen,
dat het algemeen idee in Transvaal is, dat wanneer
zwarte en witmenschen zicli in de rivier bevinden,
de krokodil nltyd de zwarte aanvalt; je begrijpt
dus, zeide men verder, dat Erasmus baug is voor
zijn zwarte korpus. Ik kon me de vrees nu heel
goed verklaren, te meer daar ik gelegenheid had
te ziou, hoe het lichaam van genoemden heer heel
wat donkerder getint was dan die der anderen.
Na bet bad ging de broer van den majoor er
nog even met bet geweer op uit en had het geluk
twee hokken te schieten luitenant Malan, .Rothmann
on ik hielden afzonderlijk menage en wij kregen
een der bokken present, zoodal we dien avond
heerlyk smulden.
Den volgendon ochtend, 20 Soptombor, gingen wo
om 7 uur op weg om reeds na twee uur stapvoets
te hebbon gereden, uit te spannen. Er was bier
n.l. een plek met goed gras en goed water en daar
tie dieren nog niet dikwijls goed weivold gehad had
den, wilde men dezo gelegenheid niet voorbijgaan
en word besloten, tot den volgonden dag daar te
blijven.
Om een uur of drie dien raiddag kreeg ik plotso-
ling hot idee om óolc eens te proboeren een bok te
schieten. De Boeren beweerden altijd, dat cr maar
weinig Hollanders waren, die een bok konden scbio-
plaats overbrengen, doen zij uiterlijk binnen éene
muund na hunne uankomst eene verklaring uur.
het Gemeentebestuur, met overlegging van het
getuigschrift in het vorig artikel vermeld.
7. Elk hoofd van een huisgezin geeft uiterlijk
binnen éene maand kennis aan bet Gemeentebe
stuur van ieder lid dat in het huisgezin wordt
opgenomen of daaruit gauf, inwonende dieuBt-
en werkbodeu dauronder begrepen. Omtrent die
kennisgeving geldt het bij sub 3 bepaalde.
De zelfde kennisgeving geschiedt door afzon
derlijk levende personen, wanneer zij andere
personen in hun huisgezin opnemen.
Bestuurders van instellingen, gestichten en in
richtingen, niet stautide onder het bestuur of
toezicht van het openbaar gezag, waar personen
onder eenig bestuur samenwonen, geven muan-
delijka aan het Gemeentebestuur kennis van alle
personen, die in de samenwoning zijn opgeno
men of daarvan zijn uitgetreden.
De verplichting vervalt, wanneer langs e9n
anderen weg de vireisebte kennisgeving voor hot
Bevolkingsregister gedaan is.
8. Onverminderd de bovenstaande voorschriften
is een ieder, door liet Gemeentebestuur daartoe
opgeroepen, verplicht tot het doen der opgaven,
die vereischt worden om de Bevolkingsregisters
in te vullen.
Overtreding dezer bepalingen wordt gestraft
met hechtenis van ten hoogste veertien dagen
of geldboete van teti hoogste honderd gulden.
Gedaan te Amersfoort, den 4. Maart 1903.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
De Burgemeester,
WD IJ TIERS.
De Secretaris,
B. W. TH. SANDBERG.
Een beroep op alb vrouweu.
Met de hernieuwde komst van het voor
jaar staat in de meeste eenigsz-ins welgestelde
gezinnen ook een nieuwe schoonmaak te
wachtenware seizoenarbeid. Alle seizoen
arbeid nu heeft twee groote schaduwzijden
overwerk en haastige jacht in het eene en
werkeloosheid en slapte in het andere deel
des jaars; schaduwzijden die niet ernstig
genoeg kunnen worden geteld in onze sa
menleving. Is het vooralsnog bezwaarlijk,
deze geheel te ontkomen, gedeeltelijk gaat
dit wel, vooral wanneer alle huisvrouwen,
ieder naar vermogen, wi.len medewerken.
Welnu, tot die medewerking roepen wij u
op, voorloopig wat betreft de behangers,
stoffeerders on beliangersnaaisters, die in
hun eigen vakblad ons aangeven, hoe wij
alleu kunnen behulpzaam zyn om de euve
len van den seizoenarbeid eenigszins te ver
minderen. Wij nemen dun ook woordelyk
hunne wenken uit hun vakblad over, omdat
zij in dezo het beste kunnen oordealen
o Wanneer de schoonmaak begint, dan komt
er meestentü'ls zooveel werk bij, waarvan
de patroon of behanger denkt: hé, wat zou
den wij dat na do drukte heerlijk kunnen
gebruiken. Die werkzaamheden bestaan
meestentijds in het reparaeren van matras
sen en stoffeeren van meubelen. Ziet u, dat
is een categorie van werk, dat wij in het
voorjaar zoo goed kunnen missen en in het
najaar zoo best kunnen gebruiken.
«Dan hebben wij ook ons oog gevestigd
op nieuw werk, hetwelk ook zoo'n mooi
artikel is voor den winter.
»Ziehier enkele punten, waarom wij u
vriendelijk en beleef! vragen er zooveel mo
gelijk nota van te willen nemen. U zult
daarmee de werkeloosheid der behangers
bekorten".
Met kracht ondersteunen wij dit verzoek
en hopen, dat vele vrouwen zullen kunnen
eu willen medewerken in deze richting, wat
de moeilijkheden van den arbeid alweer een
klein beetje kan helpen ordenon. Blijft niet
achterwege en laat de stem der vakgenoo'en
zeiven niet te vergeefs hebben geklonken,
ook in uw eigen belangwant veel werk
moet door do haast wel in handen gegeven
aan halve on onbekwame krachten, wat
spoedig uitkomt tot schade ook van de huis
vrouw-werkgeefster zelve.
Het Nationaal Bureau van
Vrouwenarbeid.
ton en nu wilde ik hun eens iets anders bewijzen,
Ik trachtte, na mijn geweer te hebben omgehangen,
oubeu-erkt weg te komen om, iudieu hot mij niet
gehikte iets te schieten, niet bespot te worden.
Dit gelukte mij evenwel niet en onder allerlei
spotteude opmerkingen ging ik op marsch. Ik nam
goed poolshoogte om niet te verdwalen, hetgeen
vooral in 't Boschveld gemakkelijk is, daar men oen
zeer beperkt uitzicht heeft en het eene plekje --
voor mij althans precies op het andere goljjkt.
Ik was eerst vol moed, maar toen ik een heel eind
geloopen had, zonder een onkel stmk wild te 'neb
ben gezien, begon myn ijver to verllauweti, te meer
daar ik als slecht wandelaar tamelijk utoe wns ge-
wordeti, Vóór mij had ik eeu helling, die zacht
glooiend opliep, eu ik ham het besluit, deze te be
klimmen en dan terug te keoron.
Halverwege den hult gekomen, hoorde ik iets rit
selen om dadelijk daarop een mooieu duiker mot
groote sprongen er vaD door te zien gaan. Hij liep
recht voor me uit, bet prachtigste schot, volgens de
Boeren, dat men kan hebbenik legde hot goweer
aan don schouder, mikte eu drukte los; alle we
reld 1 de kogel vloog een eind voor den bok in 't
zand en deze zag ik nog juist eventjes vóór hij voor
goed achter den bult verdween.
Ik was zóo teleurgesteld, dat ik mijn plan ont de
helling uit te klimmen, opgaf ett languit iu hot gras
giug liggen om uit te rusten.
Na oen tturtjo in zalig nietsdoen to bobben door
gebracht, herinnerde de ondergaande zon mij, dat
het hoog liid was, op to staan en terug te keeren.
Hoe ver ik van het lager af was, wist ik eigenlijk
niet, maar wel begreep ik, dat ik me haasten moest
om niet door de duisternis te worden overvallen
en in 't donker den weg te vinden, daar zag ik
't geheel geen kans toe.
Ik stapte Ilink aan de omtrekken der hoornen
kou ik al minder scherp ondoracheidon, zonder dat
er van ons lager iets to bespeuren was; ik maakte
me reeds ongerust en meendo verdwaald te wezen,
toen ik dichtbij sloruuien hoorde. Op het geluid
afgaande, zag ik twee kuilershij onderzoek bleken
deze hij gcuoraal Botha te belmoren en bezig te
zijn het vee bij elkaar te brengcu. Ik vroeg hun
den afstand en do richting naar hot lager en zo zei
den mij, dat ik nog een hall uur te gaan had. ik
begreep hieruit, dut ik een heel oimlje zijwaarts was
afgedwaald en dankte het toeval, dat mo die twee
l)e Wetsontwerpen.
Men meldt ons uit Den Haag
In gronten getale zijn Dinsdag de leden
van de Tweed»} Kamer naar de verschillende
afdeelingen gegaan, ten einde zich bezig te
houden met liet onderzoek der wetsontwer
pen, na de jongste gebeurtenissen voorge
steld.
Op het Binnenhof stonden groepen per
sonen uit den werkmansstand, denkende dat
zwartjes had doen ontmoeten.
vervolgde myn weg in de door beu aungewe-
riehting en na eeu half uur zag ik do bran
dende kampvuren, die me een welkom gezicht op
leverden.
Ik was bly, goed en wel by de wagens aan te ko
men de kameraden waren half vol verwachting en
hall ongerust; dat ik zoo laat nog niet terug was,
zoo redeneorden ze, kau veroorzaakt worden door
twee dingenóf hy heeft een grooten bok gescho
ten en kan maar langzaam voortkomen, 6? hij is
verdwaald; en ik geloof, dat de laaststegedachte bij
hen het sterkst was. Ik moest natuurlijk hoel wat
spottenda opmerkingen hooren, maar ik was to blij
over mijn terechtkomen om me boos te maken.
Den 24sten September kwamen we onderaan Hout-
boschberghel plan was, dezen uit te trokken en
ons te veroeuigen met het commando onder Gravelt,
die van Lijdenburg tot daar was teruggetrokken.
We zouden juist inspannen, toen er vau den com
mandant-generaal, die reeds boven was, bericht kwam,
dat wegens het uittrekken der Engelschou alleen
r.y, die kans zagen, dien nacht nog op den berg te
komen, dit konden doen, maar dat de andereu ge
deeltelijk terug moesten gnan en over I.eydsdorp
naar Pietersburg trokkeu, We ltoorden, dat hot pad
vreeselijk slecht was, dat men telkens de ossen moost
uitspannen om de wagons langs do korte draaien te
kunnen sturen, hetgeen door menscbenhaudoD ge
beurde en dat do menschon, die op 'toogoublik
bozig» waren deu berg uit te rijden, voor het grootste
gedeelte van don dag den wog zouden blokkeeren.
Het v,as daarotu niet raadzaam, voor do wagens,
die nog bonedeu waren, verder te gaan. Generaal
Viljoen'a wagens waron ook nog beuedon eu de
majoor besloot, na overleg met den generaal, mot
diens commando naar Pietersburg te gaan.
Dien avond word er om 8 uur ingespannen, met
het doel, dien nacht nog te trekken tot waar het
pad naar Leydsdorp gaat. Na 5 minuton spauden
wo weer uit, daar de drift, dien wo dien oohleud
waren doorgekomen en die nu weer gopnsseerd
moest worden, elk oogenhlik geblokt was door oen
vastzitteudon wagen. We borekendon, dat hot wol
den gehecdon nacht zou duren, oer de wagens, die
ons voor waren, door de drift zonden wezen, 's Mor
gens om hall' drie was de drift vry ouzo de wagens
worden ingcspauuou en kwamon nu zonder ongeluk
ken door de drift.
M\jn paard word hoe langer zoo slechter, zoodat
het een echte sukkelparty was. Door medelyduu
gedreven, klom ik dikwijls af otu het by den toom
te leiden, maar dan wilde hot dier voort, zoodai ik
doodmoe werd door het trekken aan do tongels, Ik
had al eens geprobeerd het aan te jagen, muur dal
ging óok niet; ik kon. het niet in 'tpad houden
en moest dan telkens uoor de doornboschjeH hoon
vliegen om to beletten, dat het heelemaal dwars
afsloeg en er van door ging. Ik werd dan zóo boos,
dat ik opklom en het met een boomtak begon te
ranselen, de eonige manier om hei vooruil te krij
gen. Was myn woedo bedaard, dun klom ik af om
maar weer te gaan loopon en het paard nice te
slepen.
Hot Boschveld was vrecsolyk wnrnt we trokken
daarotu, uit vrees van do muilen anders dood te
rydeu, hoofdzakelijk 's ochtends vroeg eu laat in
den middag, terwijl er ooit 's morgens na hut ont
bijt nog wel eens een kleine trek gemaakt werd.
Lungs het pad trollen wo overal kaffers aan, die,
zoodra men was uitgespannen, met hoenders, eieren
kafferbior, mielies, enz,, kwamen aan loopon om dese
artikelen tegeu Imogen prijs aan den nun te hren-
5on. Ook kon men dio artikelen ruilen tegen zout,
at in dien tyil daar bijzonder sohuarseh bicek te
zijn. Wo hadden een gcheelon zak vol zout on don
wagen, dat ons nu uitstekend te pas kwam. Zuinig
behoefden we niet to zyn, want te Pietersburg was
zout volop. We ruilden hoofdzakelijk tegen mielies
voor voor voor do paarden on muilen en togen eeu
zeker soort kafferboontjea, waarvan Rothmann cea
heerlijke boonensoep wist to koeken. Ook kloeron
en dekens luidden uaur groote handelswaarde, maar
dit waron artikelen, die wo niet in overvloed had
den en zelf best konden gebruiken.
Hot was dan ook in deze streken, dat sommigen,
die in 't bezit van meer dan den geweer waren, tlnzo
Soworott voor kafforbier, eieren of hoenders ruilden
o officieren wisten daar niets van conti de uitoefe
nen wus onmogelijk, daar de achtersten moor dan
een dag trekkens vau do voorsten verwijderd waron.
Toen er later door onze ollleicron geprotesteerd
werd tegen hot bewapenen der kaffers door de En-
eolsohou, maakten van deze alleenstaande gevallen
ltier in 't Bosohveld gebruik eu hadden du onbe
schaamdheid te beweren, dat niet zy, tuaar wjj du
kutfore van geweren hadden voorzien.
(Wordt vervolgd.)
