Donderdag 14 Mei 1903. No. 5345. 52e Jaargaog. Stadsnieuws. Feuilleton. ilERSFOOETSCHE COURAIT. FIRMA A H VAN CLEEFF te AMERSFOORT. Verschijnt Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagmiddag. Abonnement per 3 maanden /l. tranco per post 1.15. Advertentiën 1—6 regels 60 centelke regel meer 10 cent. Legale-, officieële- en onteigeningsadvertentiën per regel 15 cent. Reclames 1—5 regels/" 1.25; elke regel meer f 0.25. Groote lettere naar plaatsruimte. Bewijsnummers naar buiten worden in rekening gebracht en kosten evenals afzonderlijke nummers 10 cent. Bij advertentiën van buiten de stad worden de incasseerkosten in rekening gebracht. BUREAU KORTEGRACHT 9- Telephoon 19. Een tekort. Er is iels uitgekomen, dat niet vleiend is voor Nederland in dubbel opzicht zelfs, èn omdat het wijst op grove ondankbaarheid voor een Vorstelijke vrijgevigheid èn omdat 't aantoont, dat rijk-Nederland voor zijn arme zieken niet voldoende zorgt. Toen ir. 1898 Koningin Emma Haar taak als Regentes neerlegde, bood een groot aantal Nederlanders Haar samen een geschenk aan; een althans redelijke som, waarover H. M. de vrije beschikking kreeg. De Koningin-Moeder kocht daarvoor geen juweelen, geen museum of iets van dien aard Zij schonk die som weg voor hulpbehoevenden; Zij bestemde do ongeveer 11/2 ton voor een Herstellingsoord voor longlijders. Zij deed meer. Vorstelijk mild, schonk Zij óok nog voor dat doel Haar landgoed »Oranje-Nassau-oord", bij Renkum. Eu als ware dit nog niet genoeg, waar borgde II. M. daarna ook nog de rente eener 4 pCts. leening van f150000 en gal boven dien f40 000 renteloos voor de kosten der inrichting. Zóo kwam dat sanatorium tot stand, dat aan bouw en inrichting f347 287 heeft gekost. En Nederland, dat aan H. M. immers dat geschenk van ruim 1 ton had aangeboden, liet H. M. rustig begaan in Haar goedgeefs heid. Geen vermogende kwam op 't idee, óok eens, op Haar voorbeeld, een deel van die 1190000 by te dragen. H. M. de Koningin-Moeder echter deed nóg meer. Zij stichtte óok door een gift van nogmaals f 3000 het Fonds voor onder steuning van minvermogende lijders, dat Haar naam kreeg en wekte daardoor een aantal meer vermogenden op, eveneens bij te dragen, zoodat dit «Emmafonds," nu althans, in de eerste veertien maanden, een kapitaaltje kreeg van f28663. Uit de rente en contri- butiëu konden nu althans 12 lijders geholpen worden, meerendeels mot de helft hunner verpleegkosten. Maar nu de rekening van dat Koninklijk sanatorium over 1902 werd afgesloten, bleek dat het Bestuur slechts 70 A 80 lijders kon opnemen en vele aanvragen moest afwijzen, omdat de geldmiddelen hun opneming niet toelieten, want dat er nu tóch al een tekort is van f14775. Laat rijk-Nederland zich deze beschamende feiten aanleunen? vraagt de nflaarl. Crt." Ds. Joh. C. de Meijere, emeritus-predikant te 's-Gravenhage, hoopt Zondagochtend te 10 uur in de Luthersche kerk hier op te treden en zijn zoon ds. J. L. F. de Meijere Joh. Cz., in de vacature ds. C. Rasch van Bodegraven beroepen, te bevestigen. Des avonds half zeven hoopt de nieuwe leeraar zijn intrede te doen. Uit Bodegraven schreef men Maandag aan het «Leidsch Dagblad" Zondagavond heeft ds. De Meijere zijn af scheidsrede gehouden bij de Evangelisch Lu thersche Gemeente alhier. De kerk was prop- vol, er moesten zelfs meer dan 100 menschen, die ook plan hadden voor het laatst ds. De Meijere te hooren, weder huiswaarts keereu, omdat er in de kerk zelfs geen staanplaatsje over was. Alle vrienden en kennissen van ds. De Meijere, en hij had er in de 16 jaren die hij te Bodegraven doorbracht zoovele ge maakt, waren kerkwaarts gegaan om bij zijn afscheid tegenwoordig te zijn. Naar aanlei ding van het 2de vers van den derden Zend brief van Johannes, hield ds. De Meijere eeu schoone rede, waarna de zang vereen iging «Harmonie" hem een paar toepasselijke lie deren en de geheele Gemeente het «Dat 's Heeren zegen op U daal" toezong. Dat het den hier zoo algemeen beminden man in zijn nieuwe standplaats Amersfoort wel moge gaan Zeer vermoedelijk reeds morgen zal het prachtig carillon van den Lieve Vrouwe-to- ren bij heel-uur doen hooren het algemeeu bekende Zegekoor uit Handel's «Josua", dooi den componist óok gebruikt in zijn «Judas Maccabaeus" en zijn Ouverture «Friedens- feier". I Deze melodie werd gekozen omdat dit meesterwerk zal worden uitgevoerd bij het Muziekfeest dat de «Maatschappij tot Schetsjes uit den Zuid- Afrikaanschen Oorlog, door *DOK TER". Hel eind was, dat bij de burgers zou lalen beslissen waren de meesteu voor bot aanblijven van comman dant Schoeman, dan zou diens schorsing worden iugotrokkenviel de meerderheid der stemmen ech ter op den beer Moll, dan zou deze als commandant worden aangesteld. Er werd gestemd en er viel een groote meerderheid aan commandant Schoeman ten deel. Wat de herstelling van veldoornet Jou bert be trof, weigerde de generaal te eenen male op diens schorsing terug te komen en stelde hij voor, den oudsten zoon vau den commandant als assistent- veldcornet te benoemen, waarbij assistent-veldcornet Jan de Beer bevorderd werd tot veldoornet. Hoewel niet van ganscher harto, namen de burgers hiermee genoegen. Generaal Viljoen had het plan, zoo spoedig mogelijk de andere commando's te bezoeken en daar even eens de burgera te laten beslissen in zake het com- maudantscbap.Commandant Schceman, die den geue- rual zou vergezellen, en niet wist, hoe laDg zijn afwezigheid zou duren, vroeg me om mg voorgoed by hem aan te sluileD in de functie van Secretaris (den laatsien tijd had ik al de administratie voor hem verriohl); ik meende dit niet te mogen weige ren bij had mij zeer goed behandeld en vooral nu hij in moeilijkheid vorkeerde, wenscbtoik niet gaarne den iudruk to geven, alsof ik alleen de opgaande zon aanbad; ik gaf (lus op zijn verzoek con toe stemmend antwoord. Den 29steu Juli besloot generaal Viljoen door te gaan en de commandant deelde mij dit mede, mg tevens verzoekend, op tijd klaar ie wezen. Om 3 uur vertrokkeu we uaar Swagershook en waren kort nadat de zon onder was by Spitskop. Hier werd af gezadeld om te wachten, tot bet geheel donker was geworden om niet uit het fort op Krokodilrivier- hoogte gezien te worden. Ik was juist gereed met afzadelen, toen er een groote meteoor verscheen, die tamelijk lang zicht baar bleef en een groote streep witten rook achterliet, terwijl na eenigeu lijd een vreeselijk gerommel ge hoord werd: eerst scheen bet of een lOOtal maxims tegelijk afgevuurd werden, hetgeen weldra verauderde in een gerommel als bij groote aardbevingen gehoord wordt. De Boeren, die over 't algemeen verbazend bijgeloovig zijn, vormden zich zeer eigenaardige ideën over dit natuurverschijnsel; de meesten beschouwden liet als een openbaring Gods. Hel zelfde was bet geval geweest met de komeet, die gedurende April en Mei dicht bij Orion aan den hemel zichtbaar was; ook hieruit meendeu de Boeren te moeten opmaken, dat de verlossing nabij was, want 't het be^in van 1881 was er óok een komeet zichtbaar geweest, en was niet kort daarna de onaf hankelijkheid afgekondigd? Ik deed rnjju best, de natuurkundige verklaring van het verschijnsel ingang te doen vinden, maar zonder succes. Aan de praatjes van .dokter" behoefden ze zioh niet te storen; die wilde alles natuurkundig verklaren tot zelfs dingen, die in den Bijbel stonden; ze beweerden, dal al kwam God zelf hun de verlossiug aankondigen, ik het toch niet zou gelooven en bet als zinsbedrog zou verklaren. Hier waren ze dichter bij de waarheid dan ze zelf wel dachten. Orn half tien 's avonds waren we aan den overkant bij de plaats van S. van der Merwc.de zelfde plaats, die luitenant Erasmus en ik van Spioenkop door de Engelscben bij hun trek naar veldcornet De Boer iu brand haddeu zien steken. Hier werd de nacht door gebracht om den volgenden ochtend met zonsopgang verder to gaan. Den 30sten Juli werd er afgezadeld bij een klompje voetgangers onder veldcornet Maritz, waar de stemmingen een groote meerderheid aan commandant Schoeman bezorgden. Den 31sten Juli arriveerden we bij veldcornot De Beer, die bij de plaats van Cornelia Kruger zijn lager had. Den laten Augustus gingen we naar den winkel vanThilthorpe, waarvan de lioeren „zeepsop" gemaakt hadden. Hier zon de laalate groote vergadering gehouden worden, waarbij ook de heer Moll met ziju menschen tegen woordig zou zyn. De vergadering had plaats en de eindbeslissing was, dat commandant Schoeman's en veldcornet Swarl's sohorsiugen werden te niet gedaan en commandant Moll, zoodra omstandigheden dit Bevordering der Toonkunst" van 12 tot 14 Juni hier te stede hoopt te geven ter gele genheid zoo van de Algemeenc vergadering dier Maatschappij als van het 25-jarig bestaan der plaatselijke afdeeling. De tekst (een der vier verschillende) luidt Dag vol licht en hemelgloed, Schoone feeBtdag, wees gegroet Kijk is 't heil, dat gjj ons biedt Vroolyk klink' ons Zegelied I Bij half-slag wordt ten gehoore gebracht het volgende niet minder bekende lied uit den «Nederlandtsche Gedenck-Olangk" van A. Valerius: Wel geluckig is, die wel leert te Bterven, Als voor 't Land hjj heeft geleefd, Die het Hemelrijk door Gods gunst wil erven, En zich vroeg tot Hem begeeft. |t Aerdsche goet, Öock hoe soet, Voor het Hemelacb niet en acht End van 't quaet zich wacht. Het Gemeentebestuur van Munchen heeft besloten, op alle volkscholen verplichtend kosteloos zwem mderrieht te doen invoeren. Hier te stede zal men dezen zomer hoogst vermoedelijk volkomen verstoken zijn van de gelegenheid tot zwommen. De plannen der commissie voor de nieuwe Zwem- en Badinrichting hebben schipbreuk geleden op de belangstellingde inrichting des heeren Schoterman zal vermoedelijk nu óok gesloten worden. Ja, men heeft nog de Beek; maar hoe ge vaarlijk die is, bleek Zaterdag weer. Nóg i' het lijkje van het knaapje uit Woudenberg met gevonden. Een wetsontwerp is ingediend bevattende de volgende bepaling Indien eenig feit aanleiding geeft tot het toekennen aan den zelfden persoon zoowel van eeu tijdelijke uitkeering of een rente in gevolge de Ongevallenwet 1901 als van pen sioen of onderstand ten laste van den Staat, wordt over den tijd gedurende welken beide gelijktijdig zouden worden genoten, het be drag der uitkeering of der rente in miude- ring gebracht van het pensioen of den on derstand. Ingeval het pensioen eener weduwe ver hoogd wordt met onderstand wegens het be zit van kinderen, wordt het haar ter zake van pensioen en onderstand uit te keeren bedrag tevens verminderd met de aan die kinderen ingevolge art. 24 c en d der On gevallenwet 1901 uit te keeren rente, met dien verstande, dat deze vermindering nooit meer bedraagt dan de verhooging ter zake van den onderstand. Jhr. dr. E. A. van Beresteijn, tijdelijk leeraar in Staatswetenschappen aan de Hoogere Bur gerschool hier, werd hedenmiddag aan de Rijks-universteit te Utrecht bevorderd tot doctor in de Staatswetenschap, na verdediging van een proefschrift, getiteld «Arbeidsregle menten". toelieten, naar het Johanuesburger-commando zou teruggaan. Den menschen, die vóór commandant Moll gestemd hadden, werd tevens toegestaan, met hem mee te gaan. Zóo wits de vrede hersteld, ten minste schijnbaar; toch bleef er een soort wrok tU8Schen beide partijen bestaan, waardoor dikwijls tegenwerking ontstond, waar samenwerking «oo hoog- noodig was. Eender verwijten van generaal Viljoen aan com mandant Schoeman was geweest, dat deze zyn Com mando in kleine wachten had afgedeeld en daar om nooit met voldoende macht tegen den vijand kon optreden. Na de beslissing was het eerste, wat de commandant aan den generaal vroeg, hem toe te staan, alle Lijdeuburgers onder éen commando te stellen en aan in dit gedeelte aan Lijdenburgera liet bewaken der wegen op te dragen en aan den overkant aan de Johannesburgers. De generaal beloofde dit wel, maar de comman dant moest een paar weken geduld hebben. Toen na twee maanden op het verzoek werd teruggeko men, werd het geweigerd, op grond, dat de Lijden- burgers beter met de landsgeateldheid op de hoogte waren en zoodoeude beter gesohikt om de wacht te houden. Later echter hoorden we, dat de Johan nesburgers volstrekt geweigerd hadden, de buiten wachten te betrekken. Ze hadden gezegd, dat ze volstrekt niet van plan waren, zóo dicht bij de EDgelschen brandwacht te doen om zoodoende beetje voor beetje door den vijand gevangen genomen te worden. Ze vonden het veel gemakkelijker om bij Witpoort te liggeD en zich door de Lijdenburgers te laten oppassen. Den 4den Augustus vertrokkeu er 25 man van veldcornet De Beer op expeditie, maar zoowel de vertrekkende manschappen als de achterblijvenden werden onkundig gelaten van het eigenlijk doel der expeditie. Dit was wegens herhaald verraad noodig gebleken. Niemand buiten de officitren en den Secretarie wist dus, dat de expeditie gericht was te gen het fort, door de Engelscher. gebouwd bg de kraal van Uin Piesaan. De bezetting maakte eeu deel uit van „Steinacker'shorse", hoofdzakelijk be staande uit over de lijn gezette en weggeloopen Eu- gelschen uit Pelgrimsruat en Barbertou, het onderste schuim der mijnbevolkitig van die twee genoemde delverjjen. Het korps zelf was geatationueerd te Kouiali-poort en, zooals reeds gezegd, een gedeelte vormde ae be- Ingenieur A. J. Krieger is Diasdag benoemd tot Secretaris-adviseur van het dien dag ten Gemeentehuize van Montfoort geconstitueerd comité voor een paardetram Montfoort-Liü- sehoten-station Woerden. De vergadering werd gehouden onder voorzitting van den heer J. F. B. van Has selt, Burgemeester van Monfoort, en bestond uit de Dagelijksche besturen der belangheb bende Gemeenten eD eenige notabelen. Zoodra een fonds is bijeengebracht (voor een belangrijke som werd staande de ver gadering reeds geteekend) zal onzen stadge noot tevens bet technisch gedeelte der werk zaamheden worden opgedragen. De beer P. A. Willigenburg, afslager van visch en groenten, ontving gisterochtend de eerste mand nieuwe aardappelen, Holland- scbe muisjes. De Directie der H. IJ. S. M., die reeds aan de tijdens de staking trouw gebleven be ambten en werklieden een geldelijke be looning beeft toegekend, heeft het voornemen om nu aan de ambtenaren een herinnerings- medaiile uit te reiken. De heer J. Welters, uit Kranenburg, is in de plaats van den heer K. van 'tveer benoemd tot adsistent bij den buitendienst der H. IJ. S. M. hier. Luitenant-kolonel H. G. J. Swaving, van het le regiment veld-artillerie hier, heeft een buitenïandsch verlof van zes weken aan gevraagd. zetting van het fort b(j Piesaan en een ander ge deelte had Bremersdorp in Swaziland bezet. Beide bezettingen vormden centrums van waar uit de stroop- en moordtochten der Kaffers respectievelijk in dit gedeelte van Lijdenburg en op de grenzen van Swaziland plaats vonden, en het werd noodig geoordeeld, hieraan een eind te maken door het fort te nemen en zoodoende ook de maobt der Kaffers te breken. In het begin van Juli hadden we een proclamatie ontvangeD, waarin de Regeering mededeelde, dat de 8ste en 9de Augustus respectievelijk als dank en bededagen waren uitgeschreven de burgers wer den verzocht, hieraan zoo algemeen mogelijk te vol doen. Zelfs waren er maatregelen getroffen, dat de circulaire ook bekend werd aan de vrouwen en kin deren in de kampen, zoodat men verzekerd kon zijn, dat die dagen niet alleen alle nog strijdende Boeren in het veld, maar ook ooze martelaren hun dank- en smeekgebeden naar den Heer zouden op zenden. In de proclamatie werden eerst eenige beichou- wingeu gehouden over de gebeurtenissen gedurende den oorlog en meende de Regeering daarin te moe ten zien een bijzondere goedertierenheid Gods. De redeneering kwam ongeveer hierop neer: Niettegen staande de vijand alle pogingen in het werk had geBteld om ons tot de overgave te dwingen, door onze huizen te verbranden en door het wegvoeren van vee en kost, om ons zoodoende uit te bODge- ren, en vooral door het gevangen nemeo van vrou wen eu kinderen, stond hei grootste gedeelte van het volk der beide Republieken nog steeds pal eu was hel vastbesloten, don strijd voort te zetten. Ook waren we herhaalde muien op wonderdadigo wijze gespaard en uit moeilijkheden gered, waar menschelijkarwüze gesproken geen redding mogelijk scheen. Had Je Regeering punten over het hoofd gezien, waaruit zoo duidelijk Gods goedheid sprak, ilau moesten de burgers deze punten aanvullen en die teveua als uitgang nemen voor hun dankgebeden. De tweede dag moest doorgebracht worden tuet God te bidden, zyn straffende hand weg te nemen en ons uit de verdrukking te verlossen, eu tevens onze zonden te belijden. Niet alleen had ieder zijn eigen zonden, maar ook het volk iu zyn geheal had zonden, die den Hoer alsnog beletten, het volk uit ziju verdrukking te verlossen. I Wordt vervolgd.)

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsche Courant | 1903 | | pagina 1