Zaterdag 16
lei 1903.
No. 5346.
52e Jaargang.
Feuilleton.
Stadsnieuws.
AMERSFOORTSC
FIRMA A- H VAN CLEEFF
te AMERSFOORT.
Verschijnt Dinsdag-, Donderdag- eu Zaterdagmiddag. Abonnement per 3 maanden f\.—:
franco per post fi.io. Advertentiër 1—6 regels 60 cent; elke regel meer 10 cent. Legale-,
oflicieële- en onteigeningsadvertentiën per regel 15 cent. Reclames 15 regels f 1.25; eikeregel
meer f 0.25. Groote letters naar plaatsruimte. Bewijsnummers naar buiten worden in rekening
gebracht en kosten evenals afzonderlijke nummers 10 cent.
Bij advertentiën van buiten de stad worden de incasseerkosten in rekening gebracht.
K0RTE6RACHT 9-
Telephoon 19.
KENNISGEVINGEN.
Oproeping van v erlofgangers.
De BURGEMEESTER tier Gemeente
AMERSFOORT,
Gezien de annsuhry ving van tien heer Com
missaris der Koningin in de provincie
Utrecht van den 0 Mei 1903, no. 5N. M.S.,
betreffende de opkomst onder tie wapenen van
verlofgangers bij tie mililie te land in 1903;
Brengt bij deze ter kennis van belangheb
benden, «hit bij de op bet Kon. Besluit van
den 24 Januari 190'-, no. Li gegronde, be
schikking van tien Minister van Oorlog d.d.
7 Mei li) '3, VIIe afd. no. 1, bevelen zijn ge-
gegeven tot oproeping onder tie wapenen
lofgangers «Ie oproeping onder 'ie wapenen
o.m. van <le verlofgangers der lichting van
1898 bohooreudo tot de batterijen van het
le regiment veld-artillerie voor welke ver-
zal geschieden voor het tijdvak van
'29 Mei tot en niet 18 Juni a.s.
Naar aanleiding van het vorenstaande wor
den de bedoelde verlofgangers onderricht,
dat het aan hen verleend verlof wordt inge
trokken en dat zij bij de opkomst onder da
wapenen van hunne verlofpassen moeten zijn
voorzien zoomede van de voorwerpen van
kleeding en uitrusting door hen bij hun ver
trek met groot-verlof medegenomen dat zij,
die door ziekte buiten staat mochten zijn om
op te komen, zoodra mogelijk ter Secretarie
zullen moeten overleggen eene op gezegeld
papier geschreven en behoorlijk gelegaliseerde
geneeskundige verklaring (zullende voor ben,
die onvermogend zijn tot het betalen van
zegelkosten, genoegen worden genomen met
eene ongelegaliseerde geneeskundige verkla
ring, mits dat stuk door tusschenkomst van
deu Burgemeester der woonplaats van den
verlofganger aan den kurpscommandant wordt
toegezonden), en dat zij zich, na hun herstel,
onverwijld bij hun korps zullen hebben te
vervoegen.
De verlofpassen der manschappen moeten
vóór vertrek naar het korps ter Gemeente
secretarie van de vereiselite aanteekeningen
worden voorzien, terwijl de verlofgangeis op
den dag, voor de opkomst bepaald, vóór vier
Schetsjes uit den Zuid-
Afrikaanschen Oorlog,
door
oDO K TER".
uren na den middag bij het korps aanwezig
moeten zijn
l)ou verlofgangers, die veruioenen ln do termen
te rerkeereu tot bet erlangen van ontheffing van
voreubedoelden werkelijke» dienst op grond van
de vierde, In verban'! met de derde zinsnede van
art. 193 der Mllitlewet lhOI, of van eene geldelijke
vergoeding, als bedoeld in de laatste zinsnede van
dat wetsartikel, wordt in bon belang aangeraden,
daartoe spoedig aan Hure Majesteit de Koningin
het verzoek te doen.
Ten slotte wordt den verlofgangers uit
drukkelijk bekend gemaakt, dat volgens ait.
117 der Mililiewet 1901 het Crimineel Wet
boek eu i et Reglement van Krijgstucht op
hen van toepassing zijn, zoodra zij in uniform
zijn gekleed, en dat zij zich in geen geval
kunnen beroepen op het niet-ontvangen eener
bijzondere oproeping, maar dat deze kennis
geving, welke uitsluitend dient als rechtsgeldig
bewijs dat de oproeping behoorlijk ic ge
schied, hen bij niet-verschijning ter opkomst
onder de wapenen in verzuim stelt.
Amersfoort, 13 Mei 1903.
De Burgemeester voornoemd,
WUIJTIERS.
den predikant van Lijdenbiirg, deu heer Neethling,
godsdienstoefening gehouden. Velo dankgebeden
werden opgezonden, niet ulleeD door den predikant,
maar ook door de burgers, die zich daartoe geschikt
of geroepen gevoelden. Een der burgers, een Hol
landse!) onderwijzer kon niet nalaten, voor de schare
zijn hart uit te storten, zeggende, dat hij God dank
baar was, dat Die hem in don oorlog gezonden had,
want daardoor was hij los geworden van alle aard-
scha dingen en stond hij nu dicht bij Jezus veel dichter
dan hij ooit vóór den oorlog gestaan had. Ik weet,
dat die zelfde meester na het einde van deu oorlog
een brief schreef aan de redactie van hot „Christe
lijk Schoolblad" (overgenomen door do „Nieuwe
Rotlerdamsche Courant") die éen aaneenschakeling
van leugens was. Het l°zen van iliou brief was voor
tnjj een groote teleurstelling, daar ik altijd geineend
had, dat een Christen zich andere deugden vooral
toelegt op het spreken (of schrijven) van waarheid.
's Middags eu 's avonds hadden wo een herhaling
van hetgeen in den morgen was gebeurd en daarna
gingen we slapen.
De 0de Augustus brak aan en idereen maakte
zich gereed om naar den bidstond te gaan, toen de
commandant oen rapport kreeg over het gevecht
hij het fort van Ampiesaan. liet was na een ver
woed gevecht genomen, maar kostte ons meer men-
sctaen dun de schitterende overwinning bij Coleuso
iu het begin van den oorlog. We hadden (5 dooden
on II gewonden4 waren zeer ernstig gewond,
waaronder commandant Moll. Dat we deze over
winning op ;.'l Engelscheu (waarvan alleen de kapi
tein gesneuveld en deu licht gewond) duur gekocht,
j». *1 te duur gekocht vonden, zal men kunnen
De BURGEMEESTER en WETHOUDERS
van AMERSFOORT,
Gelet op art. 6 en 7 der Hinderwet,
Brengen ter kennis van het publiek, dat
een door Th. P. P. KNU1VERS ingediend ver
zoek, met bijlagen, om vergunning tot het
oprichten van eene broodbakkery in het per
ceel gelegen aan den Stationsweg No. ongen.,
bij het Kadaster beken I onder Sectie C.No.
1177, op de Secretarie der gemeente ter visie
ligt, en dat op Donderdag, den 28 Mei aan
staande, des voormiddags te half elf uren
gelegenheid ten Raadhuize wordt gegeven
orn ten overstaan van het Gemeentebestuur
of van een of meer zijner leden, bezwaren
tegen het oprichten van de inrichting in te
brengen.
Amersfoort, 14 Mei 1903.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
De Burgemeester.
WUIJTIERS.
De Secretaris,
B. W.TH.SANDBERG.
Studiebeurs.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van
AMERSFOORT,
brengen ter algemeene kennis, dat aan de
Rijks-Universiteit te Utrecht met ingang van
1 September 1903 ten minste éen Vicarie-
beurs van St. Joris te Amersfoort beschikbaar
komt.
Studenten, die in het bezit zyn van een
der getuigschriften, bedoeld in art. 11 en 12
der Wet op het Hooger Onderwijs en zich
niet hebben verbonden voor den geneeskun
digen dienst bij het leger, de vloot of in de
koloniën, kunnen, bij adres op zegel aan den
Minister van BinnenUndscho Zaken, van hun
verlangen doen blyken om voor genoemde
beuis in aanmerking te komen.
Dit adres moet voor 1 Juni worden inge
zonden bij den Secretaris van Curatoren, bij
wie tevens nadere information te verkrygen
zyn.
Amersfoort, 14 Mei 1903.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
De Burgemeester,
WUIJTIERS.
De Secretaris,
B. W.TH.SANDBERG.
KIEZERSLIJST.
De BURGEMEESTER der Gemeente
AMERSFOORT,
Brengt ter openbare kennis, dat de op den
22 Maart jl. door het Gemeentebestuur vast
gestelde Kiezerslijst, zooals die door zijne be
slissingen al dan niet gewijzigd is, van 15
Mei van dit jaar tot 15 Mei van het volgende
jaar van kracht blyft, behoudens de wijzigin
gen daarin ten gevolge van rechterlijke uit
spraken te brengen en de aanteekeningen
omtrent schorsing daarin te maken overeen
komstig de bepalingen der Wet.
De Kiezerslijst blyft voor een ieder op de
Secretarie der Gemeente ter inzage neder-
gelegd en in afdruk tegen betaling der kos
ten verkrijgbaar.
Amersfoort, 15 Mei 1903.
De Burgemeester voornoemd,
WUIJTIERS.
Ds. O Genouy, Waalsch predikant te
Utrecht, hoopt morgenavond in »De Zaaier"
hier vóór te gaan bij de godsdienstoefeuing
der Walen hier ter stede.
De Feesl-commissie verzoekt ons mee te
deelen, dat de feestelijke overbrenging van
den Arnersfoortschen kei naar zyn nieuwe
plaats zal geschieden op Donderdag 28 Mei a.s.
Geboren Ainersfoorters, die mede wenschen
te trekken, gelieven zich aan te melden bij
de Commissie, die daartoe zitting zal houden
in het café »De Arend" op Maandag 18 Mei
a.s., des avonds te 8 uur.
Jongelieden die op eigen kosten wenschen
deel te nemen aan den gecostumeerden op
tocht, worden uitgenoodigd dien zeilden avond
te 9 uur te zelfder plaatse te verscbynen, of
wei aau de commissie scbriftelyk van hun
voornemen daarvan kennis te geven.
We kunnen hieraan toevoegen, dat van
den vroeger genoemden datum, 18 Mei, is
moeten afgeweken worden o. a. omdut het
voetstuk, waarop de kei zal worden geplaatst,
nog moet worden gemetseld en eerst flink
moet drogen, zal het den koio9 kunnen
blyven dragen.
De Donderdag door ons vermelde promo
tie van jhr. rar. dr. E. A. van Beresteyo
geschiedde met lot*.
Bij de jongste examens zyn geslaagd voor
de acte-onderwijzer de jongedames H. M.
Kaarsgaren, G. M. Kuyt en M. H. F. M.
van der Loo, terwyl voor de acte-vrfle- en
ordeoeieningen slaagde mejuffrouw C. L. van
Aakeu.
gelooveuen dat die tijding een diepen indruk
bad gemaakt, koa men merken aan de gebeden,
die dieu ochtend door de burgera naar bun God,
den beschikker van leven eu dood, werden opge-
tonden.
Den volgenden dag werd een uitvoeriger rapport
outvangen, dat berichtte, unt het fort bij het aau-
breken van deu iiag werd aangevallen. Het ongeluk
wilde, dat het fort omringd was door KafTerhutte. I
de hierin aanwezige Kallers merkten iiet naderen i
vau den vijand, maakten alarm en sloegen op de
vlucht, maar hierdoor was het onmogelijk, het fort
bij verrassing te nemen.
De bezetting verdedigde zich dapper en weigerde
tich over te geven, waartoe ook geen reden bestoud,
want zo waren den eersten tijd achter de wallen vol
komen veilig. Deze waren 10 voet hoog, en op ver
nuftige wij zo van schietgaten voorzien, terwjjt tevens
het fort door een diepe loopgraaf omringd was. Hoe
wol eerst de loopgraaf verdedigd werd, nam de vijand
hieruit al spoedig de wijk door een onderaardschen
gang naar het binnenste ,'an bet fort. Eerst na eon
uur gelukte hel den burgers, liet fort te betclimmeu
en het was juist bij deze beklimming, dat de mees
ten gedood en gewond werden. Commandant Moll
was boven op den muur, gereed om naar boneden
te springen, toen lijj een kogel ouder bij don kaak
in kreeg die by hot oog uitkwam; hij kwam als een
klomp steen naar beneden lollen en eerst dachten
de omstanders, dat hij morsdood was. Eenmaal op
tie wallen, konden onze dapperen beter doel vatten,
met het gevolg dat de kapitein, zekere Frattcis,
woldia doodelijk getroffen neerzeeg. De moed der
bezetting was hierdcor gebroken en zij gaf zich
over. Dit was de gewoonte der dappere Engelsohen
zoolang hun eigen huid geeu gevaar liep, schoten
zo onze menscheu zooveel mogelijk neer, maar zoo
dra was het ons niet gelukt, een versterking te be
klimmen of ze gaven zich dadelijk over, wel wetend,
dat hun gevaugouschap niet langer dan een paar
dageu duurde.
Zoodra de Engelscheu zich overgegoven hadden,
word er naar de dooden en gewonden omgekeken.
Cummnudant Moll bleek by dit onderzoek niet dood
tc wezen met nog twee anderen was lijj zóo zwaar
gewond, dat er niet aan gedacht kon worden, die
drie menschen door 'tLageveld binnen onze linies
te breugen. Men besloot, bon naar Komatipuort te
vervoeren, waartoe de wagens en ossen, bij het fort
aanwezig, gebruikt werdener worden drio lui aan-
Aan luitenant-kolonel A. A. graai Van
Limburg Slirum, van het wapen der cava
lerie sedert 28 September 1899 op non-acti-
teit, is thans eervol ontslag verleend uil den
militairen dienst, onder toekenning van pen
sioen.
Kapitein D. M. Storm van Leeuwen, van
het 5e regiment infanterie, vertrok gister
naar Amsterdam ter aflossing van kapitein
F. Stellenboom.
gewezen om de gewonden te vervoeren en dezen
kregen een brief meo, waarin dun Bagehohen Autori
teiten verzocht word, geleiders met wagen en ossen
per trein naar Nelspruit te zenden en van daar naar
onze linies.
In het fort werden verschillende nuttige zaken ge
vonden, hetgeen goed te pas kwam, want reeds toen
wureu we Bchuars voorzien van kleeren, schoenen,
koftie, suiker en zout. De menschen onder veldcor-
uet De Beer kregen als hun deel driekwart zak zout
toen dit onder de burgers verdeeld werd, bekwam
elk ongeveer een kwart pond. Dit was niet veel,
maar toch veroorzaakte het een algemeone blijdschap
men kon nu ten minste gedurende eoD paar weken
het eten met zout bereiden.
Deu 18den Augustus kwamen de drio burgers,die
de gewonden nanr Komatipuort gebracht hadden, te
rug. Den wagen en de ossen haddeu de Engelsehen
behouden, niettegenstaande het protest van de bur
gers en Khakhi meende zich al hijzonder netjes te
hebben gehoudeo door die menschen niet als krijgs
gevangenen te hebben beschouwd.
Twee der gewonden Nel en Gerts overleden
tijdens liet vervoeren werdén hegraven,zoodat alleen
commandant Moll aan de Engelscheu werd afge
dragen. Bij aankomst te Komatipoort was ziju toe
stand zeer zorgwekkend en twijteld de dokters teu
zeerste aan zyn herstel. Iu 't geheel kostte ons de
overwinning nu 8 dooden en do waarschijnlijkheid
was groot, dal dit aantal nog vermeerderd zou wor
den. Do lichtgewonden, ton bedrage vau tien, wer
den te 8abi door eeu soort dokter verpleegd en
maakten het, volgens ingekomen berichten, naar
omstandighodou goed. De bezetting van hol fort
was naar Pelgrimsrust gezonden om door generaal
Viljoen ondervraagd to worden. Bij dit verhoor
verklaarden zij deel uit te maken van het ge
regelde Brilselie leger, terwyl wij werkelijk in 'teerst
algemeen dachten, dat het een vrijbuiterebende was
en de govangenen dus doodgeschoten zouden wordon.
Haddeu ouze menschen hun zin gekregen dan
ware (lit zeker gebeurd, te meer daar vele lui uit
Pelgrimsrust eu Barbertou beweerden, dat er velen
otnier de gevangenen waren, die onder bet Boereu-
gouvernement deu eed als burger hadden afgelegd
l)e generaal kon echter op deze beweringen niet
ingaan, wegens gebrek aan bewys, en om zekerheid
te hebben omtrent het wezen der gevangeuou, schreef
hij naar Lijdenburg.
Er waren in het fort afdoende bewijzen gevnnden(
dat de bezetting met de Kaffers had samengewerkt
en in den brief bericatte de generaal aan den com
mandeerden officier van Ljjdenburg, dat door eeu
klein Boeren-commando een twintigtal Engelscheu
waren gevangen genomen, die in vereeniging met
gewapende Kaffers geroofd en gemoord hadden eu
ook zeker zouden zijn doodgeschoten, wanneer ze
niet beweerd badden, deel uit te maken van de
geregelde troepen Zijner Majesteit. Hy wenschte daar
om te weten, of dit werkelijk bet geval was, omdat
hiervan het lot der gevangenen zou afhangen.
Een moeilijk geval voor onzen vriend den Engelsch-
uiau, die altijd stokstijf beweerde, nooit Kaffers te
hebben gewapend. ErkeDde, bij dat deze Engelschen
tot bet leger behoorden, dan erkende by tevens, ge
wapende Kaffers tegen ons te gebruiken. De lui in
den steek te laten, die feitelijk niets anders badden
gedaan dan de huu gogeven bevelen op te'volgen,
ging 6ok moeilijk. Evenwel, de generaal waobtte
tevergeefs op antwoord, waarom nogmaals een rap
port nuar Lydenburg ging, waarin werd kennis ge
geven, dat, wanneer binnen driemaal vier-en-twintig-
uur geen antwoord werd ontvangen, de gevangencu
zouden worden geëxecuteerd. Dit hielp, en de
Engelsche commandant deed den generaal weten,
dat zij werkelijk deel uitmaakten van liet Engelsche
leger, en tevens werd de hoop uitgesprokeu, dat zi)
op de zelfde humane wijze zouden behandeld worden
als tot nog toe mot de andere Engelsche kryga-
gevangeneu het geval was geweest. Dadelijk na out-
vangst van dezen brief liet ie generaal de gevzngenen
by zich komen eu zeide hun, hun te zullen ont
slaan, indien zjj onder cede beloofden, niet meer ge
durende dezen oorlog tegen de Boeren te vechten.
Ze doden dit met de moeste bereidwilligheid, vooral
daar ze niot anders duchtau dan te zullen worden
doodgeschoten, waarna ze by Lydenburg door ons
wsrden in vrijheid gestold.
Van de Kallers, wonrvan bij de bestorming vyf-
en-veertig liet leven gelaten hadden en een honderd
tal ontvluchtten, word don eersten tijd geen las»
meer ondervou.ten cn wo vernamen, dat zo mot hun
vee tot in het Portugeesch gebied ivaren govluoht.
Er waren ook een S uil Kaffers gevangen en bij don
terugtocht meegenomen. Bü aankomst to Sabi werden
echter geen Kuiler als Krijgsgevangene tinnon-
gebracht.
[Wordt rorvolffd.)
