Stadsnieuws.
Ingezonden.
die iti het. begin van Juli 1482 in het Sticht
was gevallen, de Ainersfooi'ters bij Scher-
penzeel had geslagen, op zijn beurt bij
Vreeswijk het onderspit had gedolven en
weerwraak had genomen door te Eemnes,
Raarn en Soest den rooden haan te planten,
om vervolgens op de stad Utrecht aan te
rukken.
l>e tijdgenoot nu, hiervoor reeds aangeduid,
schrijft in allen eenvoud:
„Item op den XVI dach in Julius syn som
mige ruter van den Roosedael geweest ende heb
ben den toern en de kerck te Bar nevelt ingenomen,
ende hoere was XIX die 't deden, ende die van
Amersfoort, ende die ruters van Nyekerck toghen
voor die kerck ende brochten bussen mee ende
scoten door den toern, ende scuten daer 4 of 5
doet. Die op den toern waren gheerden spraec te
houden als 't geschiede. Ende diegeen, die op
den toern waren hadden gbeerne in handen
ghegaen ende heui gevangben gegheven. Ende
die van Amersfoort antwoerden, dat syse niet
in handen nemen en wouden, sy on mosten enen,
geheten Jan van Schaffelaer, te galmgaten uyt-
werpen van den toern, dat, die gheen die op den
toern waren niet en wouden. Doe seyde Jan van
Schaftelaer: „lieve gesellen, ic moet urnmer
sterven, ic en wil u in geenen last brenghen." Ende
ginck boven op die tynnen van den toern staen,
ende setten syne handen in syn syde er»'e
spranck van boven neder, mer by en viel r:-'
doet, mer doe hy lach, doe werd hy doei
slaghen."
Aldus de tijdgenoot geen ooggw, 'ge,
want hij eindigt het kort doch zakelijk ver
haal mot »als voers. staet, als my gesegtïs"
de ongenoemde schrijver eener kroniek van
de gebeurtenissen in 1481 tot 1483*) welke
door den Leidschen hoogleeraar Antonius (III)
Matthaeus is uitgegeven.
Omtrent den persoon van Jan van Schaf-
felaur is verder niets bekend.
Mr. Nairac, die onder het hoogst beschei
den pseudonym »Eefi plattelands Burgemees
ter" een viertal historische studiën schreef
over de Gemeente wier belangen hij in zijn
langjarig bestuur zoozeer voorstond, meent
ïdat hij, ten minste zijn geslacht, bewoner,
althans eigenaar was van de havezathe (boer
derij mansus dominicalis) Groot-Sctuilïe-
laar, in den Zuidwesibopk van Burneveld bij
de grens der gemeente Leusden gelegen".
In een o Regis ter der Heerengulden, Reijs-
voeren on thinsen", d. i. van eigenaren van
schuldplichtige goederen, welke thinsen in
172'.) zijn uitgekociit, wordt als eigenaar dier
havezathe het eerst genoemd Jacob van
Sch iffelaar, omtrent 1410rond 1460 is
eigenaar Johan Hack fort, in 1501 Eloris
Il iekfort tot Sehallelaar, in 1543 Jacob Johan
Ihukfort racd tot Schaffelaar en in 1714
Lucas Willem baron Van Essen van de
Sehalïelaar, die in 1705 het orgel aan de
kerk te Barrwveld schonk en wiens tombe,
door Ziesenis gehouwen, nog die kerk siert.
Dat de SchalTelaai's vermaagschapt zijn aan
de Hackforts, blijkt uit de wapenteekens en
mr. Nairac meende ook hieruit de gevolg
trekking te mogen maken, dut de eigenaren
van Hack fort" (in de laatste 300 jaren De
ScbalTelaar" genoemd) en van de boerderij
nGroot-SchalTelaar" identiek zijn.
I)' Ablaïng eindelijk noemt liet geslacht
Schaffelaar onder de Ridderschap van de
Vel uwe".
Heeft de toren der in de 12e of 13e eeuw
in GfcrmaaDschen stijl gebouwde en aan Sint
Odulphus gewijde kerk den zelfden vorm
behouden? Vier malen is hij door den bliksem
get rollet: en naar men weten wil (50 voet
korter geworden. Het massieve gedeelte (de
spits is van veel jonger datum) is 26 M. hoog.
Heeft Schaffelaar daarvan den sprong ge
waagd, die zijn makkers het leven redde?
Doch thans geen gissingenniet het voor
beeld gevolgd van Buijs, die in 1792 bet feit
in prent bracht voor Kok's sVaderlandsch
Woordenboek", of van den ongenoemden
maker der schilderij in de Oudhedenkarner
te Rarneveld waarop van den, nog wel laal-
Gothischen, toren de Prince vlag, oranje-blanje-
bleu, waopert
Sedert 1899 herinnert de Jan van Schaf-
felaar-straat en het gelijknamig plein de
Barnevelders dagelijks aan de daad van zelf
opoffering; straks zal ook het gedenktceke»
zulks doen en een omenento" zijn aan en
een aansporing tot naastenliefde, een deugd
die door alle eeuwen heen, onder welken
vorm ook, gewaardeerd en bewonderd zal
blijven.
FREDERIKS.
Gevolg gevend aan een zeer gewaardeerde verzoek
nurn ik deze studie, voor het „Handelsblad" (Och
tendblad September 1903) door mjj geschreven, in
mijn courant over.
„Annales rerum in Hollnndite et dioeceai ul-
trajeciiuorum gestarum anno 1431 et duobus seqq."
Ds. H. 51. var. <b Vegte, uit Utrecht, hoopt
hedenavond half acht in „De Zaaier" hier vóór
te gann hij de godsdienstoefening der Chr. Ge
reformeerde gemeente.
de heeren C. F. van Meijenfeldt, te Amsterdam,
G. Terhaak, te Alkmaar, II. Wind, te Groningen
en K. Broekhuizen te Meppel.
De conferentie sprak uit, dat het gewenscht
was, dat iedere behoeftige de vrije beschikking
krijge over een arts en een apotheker zijner keuze,
terwijl ook goedgekeurd werd, meteen bepaalden
dokter en apotheker een contract te sluiten.
Op een desbetreffende vraag van de diaconie
te Middelburg werd afgekeurd, dat geneeskun
dige hulp wegens gebrek aan middelen werd
overgelaten aan het Burgerlijk armbestuur.
De wenachelijkheid werd uitgesproken en
dit in verband met een vraag van de diaconie
te Assen dat meerder samenwerking der dia
conieën gewenscht is, en dat onderlinge samen
werking volgens de Schrift is.
De vraag van Alkmaar: Mogen Gereformeer
den medewerking verleenen aan een particuliere
vereeniging voor armenzorg, die geen kerkelijke
kleur heeft, werd ontkennend beantwoord.
Besloten werd, het volgende jaar weder een
conferentie te houden.
Door ds. Teerink werd met dankgebed de
conferentie gesloten.
De heer S. J. van Duinen zal Donderdag 10
dezer te Rotterdam op het Congres voor den
haudeldrijvenden middenstand zijn rapportover
consumptie-coöperatie uitbrengen.
Bij het congres zijn thans aangesloten 53 ver-
eenigingen en 522 particulieren, van welke 6
uit Amersfoort.
Mej. J. G. van der Post is benoemd tot onder
wijzeres aan de R. K. meisjesschool te Vlaar-
dingen.
De benoeming van den heer C. A. Sprayt,
hoofd-commies der Telegruphie, tot Directeur
van het telegraafkantoor te Vlissingen is op zijn
verzoek ingetrokken.
De heer P. I'-rsant Snoep, thans te Kapelle,
is benoemd tot leeraar in Natuur- en Schei
kunde aan het Gymnasium en tot leeraar in
Natuur- eu Werktuigkunde aan de Hoogere
Burgerschool te Gorinchem.
De heer V. P. J. de Blocq van Kuffeler is
benoemd tot ingenieur 3e klasse van den Rijks
Waterstaat.
Bij het heden geëindigd tweede toclatings-exa-
men voor het Gymnasium te Amersfoort zijn
toegelaten tot klasse II: H. Bokma en J. E.
Glimtot klasse VF. A. des Tombe en tot
klasse VI aJ. Muller.
Bij de gister geëindigde toelatings- en her-exa
mens voor de Iloogere Burgerschool zijn van 38
kandidaten en leerlingen de volgende 33 geslaagd.
Voor de le klasse: Clara van Beek, C. van den
Donker, P. 51. Geraerds Thesingh, Nelly J. G.
Glerum, A. II. F. Kortlang, Katharina S. van
Laaren, H. Meyer, M. Ruys, F. W. Sap, A. 51. E.
des Tombe, P. van 't Veer, J. H. A. Wieringa
en Fanna J. Zijlstra, terwijl zonder examen tot
de eerste klasse werd toegelaten H. de Marees
van Swinderen.
Voor de 2e klasse werden zonder examen toe
gelaten Jaeoba H. D. C. Munnik, J. de Marees
van Swinderen en D. de Marees van Swinderen.
Voor de 3e klasse zijn geslaagd: K. van Aller,
Antoinette van den Bogert, J. F. Everts, I-I. G.
Goosens, A. W. F. Nieman, Marie J. Stamperius,
J. Th. Stroeve, Rosa Süsholz en Prins Visser.
Voor de le klasse: M. J. van den Bosch, C. J.
van Burken, W. J. Cankrien, E. G. Drenth, J.
Gerhard, Geertruy J. van der Horst Bruyn, A.C.
Perk, Catharina 51. S. Rauh en D. van der Zee;
terwijl zonder examen tot deze klasse weiden toe
gelaten II. J. van Daal en J. den Tex Bondt.
Voor de 5e klasse slaagde Otto van Rees.
De school begint den cursus 19031904 met
275 leerlingen.
De temperatuur van het water in de nieuwe
Bad- en Zweminrichting was gisterochtend 64°
en hedenochtend G2° F.
Men zie in dit nummer de advertentie om
trent de warme baden.
Men deelt ons mede, dat het tijdstip, waarop
de bij het Departement van Oorlog gedetacheerde
majoor der infanterie P. G. Weuringh naar het
5e regiment infanterie zal terugkeeren, nog niet
kan worden vastgesteld, daar deze hoofdofficier
belast is met de waarneming van debetrekking
van Hoofd der afdeeling „Militie en Schutterij",
tijdens de raads-adviseur F. E. L. A. Abell
wegens ziekte van den titularis, de functie van
Secretaris-generaal waarneemt.
Luitenant H. J. Oiferhaus en O. R. Plet, van
het 5e regiment infanterie hier, zijn overgeplaatst
naar het 5e bataljon en gister naar Utrecht ver
trokken.
Dat bataljon zal, na overgang bij het 9e re
giment, depot-bataljon blijven.
Kapitein P. Glerum wordt 12 October eervol
ontheven van zijn detacheering bij de Koloniale
reserve en dan ingedeeld bij het 5e regiment
infanterie.
Wegens plaatsgebrek, dut onB wederom nood
zaakt, verschillende berichten enz. tot het vol
gend nummer uit te stellen, willen we voor
Bij de bier gehouden vijfde Centrale diaconale
conferentie der Gereformeerde kerken in Neder
land waren niet minder dan 39 diaconieën ver
tegenwoordigd.
Herkozen werden als leden van het mederamen
Luitenants C. P. M. van Allena en W. Klem,
van het Instructie-bataljon te Kampen, worden
van 11 tot 2G September gedetacheerd bij het
5e regiment infanterie om de najaarsoefeningen
van dat korps mede te maken.
Beleefd verzoeken we lien, die de courant
elders ontvingen terwijl zij uit do stad
waren, ons Iran
TERUGKEER
te berichten opdat do bezorging geregeld
knnne geschieden.
Voor klachten omtrent ongeregelde be
zorging blijven we ous steeds aanbevolen
houden.
üo Administratie.
heden omtrent de 9e jaarlijksche tentoonstelling
van Floralia", die hier hedenmiddag in den
tuin van „De Arend" werd gehouden, slechts
meedeelen, dat er 110 inzendingen waren en zij
ongemeen druk werd bezocht.
Eerste prijzen verwierven N. Voorn, A. Voorn,
Z. van Daal en H. J. Aalderink.
Doch, we komen hierop terug.
Bij gunstig weder zal de Btafmuziek van het
5e regiment, onder directie van den heer G. K.
G. van Aaken, morgenavond op het terras van
„Amicitia" het volgende programma ten gehoore
brengen
1. „Marche universelle"Macchictti
2. Ouverture „La pie voleuse"Rossini.
8. „Trés jnlie", WalzerWaldteufel.
4. Grande fantaisie de 1'opéra „La
Trnviala"Verdi.
5. Ouverture „Orphée aux Enters" Oöeubacb.
6. Finale du 3e acte de l'opéra „La
Favorite"Donizetti.
7. Grand ballet (Divertissement) de
de l'opéra „Fauat" en 7 parties Ch. Gounod.
8. Fantaisie aus der Oper „Cavalleria
Rustïcana"Mascagni.
Het rijwiel, dat in het sigaren-depot de9 beeren
Geerts zoo langen tijd tot koopen noodde, is
Zaterdagavond als premie bij het koopen van
een dubbeltje sigaren te beurt gevallen aan een
loopknechtje van den heer Oosterveen.
Vrouw Fortuna heeft wel vreemder gril gehad
bij het toewijzen eener prijs uit een loterij.
De jongen was gewoon iu de wolken over
zoo'n buitenkans.
Zondagavond omstreeks half acht werd bij het
seinhuis vóór den Soesterweg de 23-jarige losse
werkman IC. J., die aan den verkeerden ka.it
van een rangeerenden locaaltrein sprong, door
de machine van den sneltrein uit Apeldoorn
gegrepen en onmiddellijk gedood.
Arts Morren, die zeer spoedig ter plaatse was,
kon slechts den dood constateeren.
De ongelukkige, tot voor korten tijd tamboer
bij het 5e regiment infanterie, laat een vrouw
en een zeer jong kindje achter.
Bij de Zaterdag ten overstaan van notaris A.
N. J. Vos gehouden verkooping van vaste goe
deren hier ter stede werd het heerenhuis aan
den Grooten Koppel no. 7, groot 9 A. 70 c.A.,
bewoond door den heer A. Schimmel, met pak
huis en tuin, voor f3400 verkocht aan den heer
J. van Voller.hoven; de heerenhuizen Bergstraat
23 en 35, met tuin, groot 1.77 en 2.1 werden
opgehouden voor f11300; het huis Kampstraat
61. bewoond door mej. H. J. Blok en met den
tuin groot 1 A 89 c. A., werd opgehouden voor
f2490; het voormalige badhuis aan de Konings
straat no. SO84, met woonhuis, schuren, tuin
enz. groot 12 A. 60 c.A., werd voor f3500 ver
kocht aan den heer L. J. Hontelé.
liet g der keten in het door de Gemeente
Baarn verloren geding tegen den Eeinnesser
beurtman, tot betaling waarvan Baarn veroor
deeld is, bedraagt f200.
Tot Voorzitter der Eerste Kamer van de
Staten-Generaal gedurende de zitting die zal
aanvangen op den 3d en Dinsdag in September
1903, is herbenoemd J. E. N. biron Schimmel-
penninck van der Oye van Hoevelaken, lid van
die Kamer.
Een wereld waarin alles even gemakkelijk ging,
zou misschien een goede kinderkamer, maar vol
strekt geen werkplaats voor flinke menscher. zijn.
Het opneiuen vau Ingezonden stukken brengt
niet altijd mede, dat de Redactie onvoorwaardelijk
instemt met hun inhoud.
Kopij van geplaatste of ongeplaatste stukken wordt
nimmer teruggegeven.
syn
vervaardigd. Tegenwoordig zijn »n alle volkswinkels
in de groote stede en bijua alle winkels in kleine
plaatsen tricot modellen verkrijgbaar van lijfjes,
okken, broeken enz. voor volwassenen en kinderen.
Het haken of breien van dergelijke kledingstukken
vordert vry veel tyd, doch is een aangename bezig
heid.
Hecht men bepaald aan het gebruiken derouder-
wetscbe stoffen, of moet men van oud, nieuw maken,
laat men dun ten minste het aanbrengen van banden
vermijden en de rokken en broeken van volwassenen
atmaken met een ronden baud en sluiten met knoo-
pen en knoopsgaten, voorkinderen den rechten band
vervangen door een lijfje met knoopsluiting, dus in
plaats van rokjes er lijfrokjes van maken.
Het zou ons te ver voeren, alle verbeteringen op
te geven, waarvoor de volkskleeding vatbaar is. Ver-
eenigingen of personen die belangstellen in de wijze
waarop de Vereeniging tot Verbetering van Vrouwen-
kleeding zich die kleeding denkt, kunnen, met op
gave van doel, tegen betaling der verzendingskosten
de doos met volkskleeding ter inzage vragen aan
Mevrouw A. AUKES—TIMMERS, Oude Gracht,
Alkmaar. Deze dame belast zich welwillend met de
administratie der doozen van het Hoofdbestuur en
is gaarne bereid tot het gevon van inlichtingen aan
belangstellende dames, die ook in de uit te deelen
kleedingstukken de verbeteringen van den laatsten
tijd will.en invoeren. "Wij hopen, dat vele vereeni-
gingen van deze gelegenheid zullen gebruik maken.
Namens de Vereeniging voor Verbetering
van Vrouwenkleeding,
JOHANNA A. KERSTEN,
Secretaresse.
373ate Si i iTSlA>Tt:illJ
VIERDE KLASSE.
Trekking van 7 Augustus 1903.
(500 loten.)
Ten kantore van den collecteur A. C. R.
O. LEINWEBER te Amersfoort (Breede-
straat 22) zijn aan de navolgende nummers
te beurt gevallen:
Prijzen van f'65.
719 727 1810 1838 5485 5498 5499
7610 7059 12677 16421 1899420128 en
20139.
Te zamen 14 prijzen.
Loten zijn nog verkrijgbaar.
De Bank voor Incourante Waarden.
Agentschap: Amersfoort,
Van ASCH van W1JCK Co.
Vragen en Aanbiedingen van
Provinciale-, Gemeente- en Waterschaps-
Obligatiör, en Incourante Waarden.
Geachte Redaclïe,
Met de opname van bijgaand Ingezonden stukje
zoudt u de Vereeniging voor Verbetering van
Vrouwenkleeding ten zeerste verplichten, daar zij
meent, met de aandacht hierop te vestigen, een goed
welk te doen.
Hoogaohtend,
Bureau V. v. V. v. V. Johanna A. KERSTEN,
Dreef 20, Haarlem. Secretaresse
Philantropie en verbeterde kleeding.
De vacanties voor groote en kleine mensehen zijn
voorbij langzamerhand keert ieder weer terug naar
zijn of haar dagelijksche bezigheden. Eu wie geen
drukke dagelijksche bezigheden heeft en over vrijen
tijd te beschikken, gebruikt dien gaarne ten bate
van minder bedeelden. Een groot aantal vrouwen
in ons land komen daartoe ais leden van vereeni-
gingen of kransjes bij elkander om kleediDgslukken
te vervaardigen, die dan met Sim Nicolaas of Kerst
mis worden uitgedeeld.
Het is zeer zeker een goede mauier van weldoen,
hulpbehoevenden in de winterkoude een degelijk,
warm kleediugatuk te scheuken, maar zyn die klee-
ren, boe goed ook bedoeld, wel zoo practisch, als
men ze zou wenaohen
De Vereeniging voor Verbetering van Vrouwen
kleeding stelde zich onlangs op de hoogte vau dit
vraagstuk, en vond meest nog de traditioneels mo
dellen van onderkleediiig van voor veertig, vijftig
jaar (men denko hierbij aan do rechte baaien rokjes
met diepe plooien aan een smal bandje gezet). Het
oorspronkelijke patroon, jaren oud, werd steeds zorg
vuldig nageknipt cn in elkander gemanat: niet,
omdat men het zoo goed eu zoo practisch vond,
maar omdat men nu eenmaal gewoon was, het zóo
tu doen en niet anders. Bovendien wne men er nooit
op npmerkzuam gemaakt, dat eeue andere wijze van
vervaardiging vaak eenvoudiger was in het maken
en praetischer in het gebruik.
De Veiceniging voor Verbetering van Vrouwen
kleeding raadt daarom allen philantropisch gezinden
vrouwen aan, eens na te donken over do wijze van
vervaardigen van practische eu hygiëuiseoe modellen
volkskleeding.
Gehaakte, gebreide of van trioot gemaakte goe
deren genieten uil een gezondheidsoogpuntde voor-
2 aaud. Westlaudsche Hyphoth-bank.
Pref. aand. Mij. tot bereiding van Kool-
teerprnducten te Krimpen a/d IJsel
Aaud. Utr, Algemeene Brandverz.-Mij,
Ulrechtsche Begrafenis-Vereen.
Aand. Enkhuizer Gasfabriek
f2500 (10 aand.) Nederl. Mij. v. Kunstm,
Oesterteelt, v/h Meulemeesler, met
winstbewijs A
3% pCt. Obl. Mij. Zeebad Soheveningen
3 pG't. Obl. Bouw Mij Scheveningen
Aangeboden
1 A f 500 5 pCt. Chemische Fabriek voor
heen dr. Haagen
flOUO aand. Gooische Beetw.-auikerfabr.
10 il f500 aand. Utrechtsche Tram My.
f1000 aand, Soc. tot bev. van Nat. Han
del en Industrie, te Arasterdam
f1000 aand. Ned. Sloomb.-Mij. „Batavier-
lijn"
„2500 aand. Utrechtsche Beetw.-auikerf.
„500 pref.
„1000 aand. Neder.-Betuwsche Bectwor-
telsuikerfabriek te Geldermalsen
„4000 3 pCt. Gem. Schiedam
„14.000 3'/j pCt. Gem. Schiedam
„11.000 3'/, pCt. Gem. Groningen
„13.000 8'/j pCt. Gem. Winschoten
1 A /250 3'/j pCt. Gern. Meppel
f48.000 4 pCt. Gem. Helder niet con
verteerbaar vóór 1915
f 1000 aand. 's-Gravenh. Smyrna Tapijtfabr.
„2000 aand. Schiedarasehe Tram (5 pCt.
dividend gegarandeerd door do Holl.
IJzeren Spoorw.-Mü-)
„4200 3 pCt. Polder Schouwen
„5000 aand. Bouwgrond-Mij. „Zorgvliet"
„2000 8'/i pCt. pandbr. Tilburgsche
Hyp.-bank
„5000 aand. Nieuwe Nederl. Hyp.-bank
(25 pCt. gestort)
„1000 4 pCt. Ambachtsschool te Gravenh.
„3400 aand. Katholieke Illustratie
„5000 aand. (10 pCt. gest.) Ned. Mij. van
Verz. te 's-Gravenhage.
„1000 aand. (10 pCt.) De Zuid-Holl. Mij.
van Verzekering op het Leven en bij
Ziekte
„24.000 4 pCt. Gem. Zutphen
112.000 annd. Padang Cultuur-Mij. B
„2000 aand. Tabak-Mij. „Sakoeda" B
3 A f1000 aand. Indische Crediet-Vereen.
te Rotterdam
f 1000 aand. Mij. van Onr. Goederen „de
Residentie"
„1000 4 pCt. Arnhem
f1000 aand. Zuid-Holl. Koffiehuis
„100 4 pCt. Oranje Nassau Hyp.-bank.
„2000 4'/, pCt. Haagscho MijA'
Goederen
„20005 pOl.l
„1000 (10 pCt. gestort) Nederl.
4 il f100 aand. Sportterrein Breda
2 il f 1000 aand. (ge9torl 10%) De twee
vereenigde Verzekering Myen
1 aaud. Dierentuin.
f500 aaud. Gebouw van Kunsten en We
tenschappen met vaste zitplaats
f2000 aand. Maatsch. tot Expl. v«d Onr.
goederen de Residentie
f15000 Pref. Aand. Linnaeuspark
a Onr.
f200
210 pCt.
bod
30 pCt.
bod
96%.
98'/,
96 V»
bod
101%
bod
bod
102 pCt.
95 pCt.
bod
Coupi ns betaalbaar te Amsterdam.
Alle Provinciale-, Gemeente- eu Wnterschaps-Obli-
gaties worden steeds tot de hoogste koersen gekocht.
Vragen en Aanbiedingen worden kosteloos geplaatst.
Bij uitvoering wordt I'Ct. provisie in rekening
gebracht, Alle opgaven te adressen aan de heeren
Van ASCH van WIJCK Co., voorloopig „Hotel
Muller", Amersfoort. Telefoon No. 32, Telegram
adres: Aaco.