Zaterdag 9 öS Januari 1904. No. 5447. 53e Jaargang. Eerste blad. Stadsnieuws. Feuilleton. a 536 AÏERSFOORTSCHE COURANT. FIRMA A- H- VAN CLEEFF te AMERSFOORT. Verschijnt Dintdag-, Donderdag- eu Zaterdagmiddag. Abonnement per 3 maanden f 1. franco per post 1.15. Advertentien 16 regels 60 centelke regel meer 10 cent. Legale-, officieële- en onteigeningsadvertentiën per regel 15 cent. Reolamea 15 regels f 1.25; elke regel meer ƒ0.25. Groote letters naar plaatsruimte. Bewijsnummers naar buiten worden in rekening gebracht en kosten evenals afzonderlijke nummers 10 cent. Bij advertentiën van buiten de stad worden tie incasseerkosten in rekening gebracht. BUREAU RORTEORACHT 8 T.l.phoo» 1». Dit nummer bestaat uit TWEE bladen. KKNNISGEYINGEN. De BURGEMEE8TER van AMERSFOORT, Gezien ar«. 17 en ld der Verordening op het gebruik van de haven, grachten en beken. Brengt ter kennie van belanghebbenden, dat de dispensatie van het verbod van gemeld art. 17 om rich op het ijs vau de haven, grachten of beken binnen deze Gemeente te bevinden, verleend dd. 2 Januari, met ingang van heden wordt IngetrokkeR. Amerafourt, 8 Januari 1904. De Burgemeester voornoemd, WUIJTIER8. De BURGEMEESTER en WETHOUDERS van AMERSFOORT, Gelet op artt. 6 en 7 der HINDERWET, Brengen ter kennis van het publiek, dat een door A. M. STAM ingediend verxoek, met by- lagen, om vergunning tot het oprichten van eene varkensslachterij in het perceel alhier gelegen aan de Vuntenburgerlaan No. 19, bij het Ka daster bekend onder Sectie D. No. 2452, op de Secretarie der Gemeente ter visie ligt en dat op Donderdag, den 21. Januari aanstaande, des voormiddags te half elf uren, gelegenheid ten Kaadhuixe wordt gegeven om, ten overstaan van het Gemeentebestuur of van een of meer zijner Leden, bezwaren togen het oprichten van de in richting in te brengen. Amersfoort, 9 Januari 1904. Burgemeester en Wethouders voornoemd, De Burgemeester, De Secretaris, B. W. TH. SANDBERG. urg< WUIJTIERS. Naar ons van zeer bevoegde zijde wordt meegedeeld, dat 22 dezer, den dag waarop H. M. de Koningin Moed. r 25 jaar geleden Haar intocht in Nederland deed, bier de klokken geluid, bet carrillon bespeeld en de vlaggen aan de Gemeentegebouwen uitge stoken worden, zooals dat op de verjaardagen van de leden van hel Koninklijk Huis te doen gebruikelijk is. Oponbare feesten zullen dien dag niet worden gegeven. Herinnerd zy, dat ter inschrijving voor de Nationale Militie van jongelingen, die in 1885 geboren zyn, voor deze Gemeente zal worden zitting gehouden ter Gemeente-secretarie op Maandag 11 en Dinsdag 12 Januari a.s., telkens van des voormiddags 10 tot des namiddags 1 uur. Door bet Bestuur der'Rijks Verzekerings Frieda Warnsdorf. Bank is aan genees-en heelkundigen, apothe kers en handelaren in heel- en verbandmid delen ook hier ter stede bericht, dat zy voortaan ook hulp kunnen verleeueo aan personen wien een ongeval trof zonder dat het bedrijf waarin dezen werkzaam zijn, be hoort tot de zoogenaamd verzekeringsplich- tige bedrijven, genoemd in de Ongevallenwet. Weldra zal deze zaak geheel afdoende worden geregeld. Aan het Postkantoor Amersfoort «n de daaronder ressorteereude hulpkantoren is in December ter Rijks Postspaarbank ingelegd f28 115.38 en daaruit teruggevraagd 1*24 322.05. Het laatste door het kantoor uitgegeven boekje draagt het nummer 10320. In het jaar 1903 werd ingelegd f340 129.72 en teruggevraagd f313 548.32, tegen onder scheidenlijk f320 053.588 en f283 057.735 in 1902. Zouden spoorstaking en financieelo crisis verband houden met de R. P. Sp. In 1903 bleef rond f43 000 staan, nu slechts f36500. Wie niet houdt van het lezen van lange verslagen, leze tbch de hieronder volgende rede des heeren S. J. van Duinen, welke veel behartenswaardigs bevat. Ter Donderdagavond half negen aange vangen, weder goed bezocht maandvergade ring (Vö «e leden was tegenwoordig) van «Handel en Nijverheid" verzocht de Voorzitter, de heer 8. J. van Duinen, enkele woorden te mogen zeggen eer de gewone gang van zaken gevolgd en de beschrijvings brief afgedaan zou worden. Hij zeide dan Mijne Heeren I V6or ik tot onzen geachten Secretarie het ver zoek xal richten, ons de notulen der vergadering van 10 Dec. te willen lezen, wensch ik, bij de plaatB gehad hebbende jaarwisseling, U eerst het welkom toe te roepen in den nog xoo kort be gonnen tijdcirkel, en spreek ik hierbij de hoop uit, dat het nieuw aangevungen jaar voor den handel en de nijverheid in het algemeen, ou voor de stad onzer inwoning in het bijzonder, beter moge zijn dan zijn voorganger. Want om een zeer gemeenzame spreekwijze te gebrui ken „die heeft het slecht laten liggen." Ik kan hierbij echter niet ontveinzen, dat voor den winkeldrijvenden handelsstand de vooruitzich ten niet rooskleurig zijn. De zieke toestand, die zich in de financieele wereld op zoo onrustba rende wijze heeft geopenbaard, cal nacieken en naar te vreezen slaat, zich in tal van bedrijven, zoowel van handel als nijverheid, doen gevoe len. Maar weet u wat onze voorouders hebben gezegd, indien moeilijke tijden te wachten wa ren? „Goede moed is het halve teergeld", ec „laten we niet bij de pakken neerzitten." Maar ondanks goeden moed, ja ondanks den besten moed en niet alleen dat, maar ondanks de beste, de meest ijverige pogingen, kunnen berekeningen falen door invloeden van buiten. 20). Olga bad echter buiten den tenor gerakend, want reeds een paar dagen nadat zjj wat aangekomen, liet Adolf Keimcr zich by haar aandienen en deelde hjj haar in ronde woorden mede, dat bjj er niet meer aan daobt, haar te verlaten. Hjj wilde te Wies- baden haar echtscheiding afwachten om zooveel mogelijk van het geluk, haar to beziltan, te kunnen genieten. Toen hy dit zeide, ontdekte Olga voor de eerste maal hoe sluw tjjn lach was, zij schrok er van en zag aanstonds in, dat bet hem ernst was gaar te behouden en van haar geld een gemakkelijk leventje te leiden. Zjj voelde dat de kanten gekeerd waren eu aag aanstonds in dat als zij Diet toegaf hij haar zonder erbarmen bij iedereen onmogelijk zou maken. Maar óok bedacht zij dat ijj alt echtgenoot# van een ge vierd zanger een interessant eu zeer afwisselend leven ■ou hebben. Zy maakte bonne mine 4 jeu perdu en reikte hem vriendelijk de hand. o Hij bad baar korten ctrijd opgemerkt an rustig haar antwoord afgewacht. Dat dit zöo snel te sjjnen gunste zou uitvallen had hy niet durven hopen en des te meer werd hij tr door bevredigd. Hij wilde in hoog-lhéatrale poae op haar toetre- den en haar omarmen, doch zy, die zelf soo goed r tegonovor we oigenljjk onmachtig komen te staan. Onder die invloeden kunnen we twee schok kende gebeurtenissen van het vorige jaar reke nen, naar tijdsorde, de spoorstaking mot den aankleve van dien, en de financieele orisie. Vergun mo, M. H., bij beide eenigo oogen- blikken stil te staan, niet zoozeer bij de feiten zelf, als wol by de gevolgen, duuruit voortge vloeid. We kunnen den handel, dunkt my, gevoeglijk vergelijken bij 't ezploiteeren van oen ijsbaan. Voor dn laatste is, om te slagen, wonschelyk fraai helder winterweer, niet te koud, geen sneeuw, geen wind, met andere woorden liefst alle toestan den, die daarop betrekking hebben zoo kalm mo gelijk, want dan rendeert do /aak en zijn beide partijen tevreden. Maar komt er een kwakkel- dooi of sneeuw, ij zo Lfelle wind, of vortoonen zich donkere grijze luchten alsof 'tewerk met grauw papier is dichtgeplakt, dan blyvon de bezoekers thuie, maar voor de exploitanten komt een tijd van hard werken, en trots al de moeite die ze eich geven, marcheert het zaakje niet, doch eischt dagelijks meer financieele offers. 't Gaat met aen handel en de ny verheid even zoo. Gaat allee sijn gewonen gung, komen zomer en winter op hun tijd en hebben noch afwij kingen aan de eene noch aan de andere zijde plaate, dan marcheeren de zaken ook geregeld maar komen werkstakingen, epidemieën, mis lukte oogsten, oorlog, trusts en crisissen, dan lijdt en kwijnt alles daaronder, 't Begint van boven af en loopt alle geledingen der maat schappij door. We hebben 't kunnen hooren hoe groot de fiuancieele schade ie geweest, aan duizenden toegebracht, door de spoorstaking, die eigenlijk nog mislukt is, maar toch seer diepe wonden heeft geslagen. Ken paar maanden daarna kwam de daling der Amerikaansche fondsen, die millioenen sohate (er wordt zelfs gesproken van tusscher. 200 en 300 millioen) aan ons land ontroofde; of neon, ik geloof niet, dat dit woord juist ie; ontrooven sluit in zich wederrechtelijk, en dit had niet plaats, want feitelijk zijn de oilers vrijwillig go- bracht. Een overdreven tucht naar 't bezit van geld is er oorzaak van geweest. Ten onrechte worden soortgelijke speculutiën ingedeeld bij de handels-rubriek. Dit is evenmin juist. Tus- schen soortgelijke speculatiën en reeëlen handel, ook dan wanneer bij de laatste, bij een voor uitlopende markt, groote voorraden worden in geslagen met hoop op winst, is een groot ver schil. Dit is een echte karaktertrek van don handel; het eerste dal van 'tdobbelspel. Bij den handel ontvangt do kooper waar voor zijn geldhij het Bpeculeeren niet. En toch schijnt die dohoelzucht voor velen een levensbehoefte te zijn. Wat zouden veel takken, van handel, maar vooral van nijverheid, gebaat zijn geweest, indien al die millioenen niet waren gestoken in betrek kelijk waardelooze papieren, maar in flinke, so- liede ondernemingen, 't Is waar, daarmee kun nen geen honderden in éen dag worden gewon nen door den geldschieter, maar er kunnen ook geen duizenden in éen uur meo worden verloren. Onze voorouders, die groot zijn geworden door den handel, hadden tot Leitmotiv „een klein een zoet winsjen" of. als ge 'tanden wilt, gestadige wagen wint." Maar de geest van overdrijving, die in on«e dagen in alles merk baar is, heeft ook op die speculation zijn stem- )ol gezet. Hoorden we niet een paar jaren ge- oden de stelling verkondigen, dat 't gold „maar voor 't opsoheppen" lag voor hem die durf in zijn body had. Die opschepperij is echter oor zaak geweest van do ongelukkige toes tanden, waar van we hooren gewagen uit alle oorden van ons land. 'k Zou U tal van voorbeelden kunnen noemen van hen die vielen als slachtoffer van de dobbel- zucht Of 't niet een harde les goweest zal zyn en daardoor verbetering zal worden aangebracht? 't Is mogolyk, maar ik geloof het niet. Reeds als jongon hoorde ik te Groningen van die en die en die, allen „verdronken in de olie". Daar was toon zeker 6ok een hiaat ontstaan in den geldbuidel van de speculanten! Maar voorsoover ik mij herinner overvleugelt de jongste crisis al haar voorgangsters. Meer dan oen twintigtal firma's, die als uiterst soliedo bekend stonden, waarbij agonton der Nederlandscho Bank, en huizen waarop men meende fe kunnen bouwen, sijn allen govallen* en er vallen er nóg. Wat Troelstra in do Kamer zeide op 1 December; „Het ie één kraken en oen broken om ons heen", is nog helaas I even waar als toen. V6or 't oude jaar den aftocht blies, hoorden we den laatsten dag nog van een gevallen huis, waarvan do eigenaar voortvluchtig ia. 't Kan niet uitblijven of, als gevolg van dit kraken en breken, ial do winkelstand en hier bedoel ik meer don middenstand de nadeeligo ge volgen ondervinden. Len der meest ingrijpende gevolgen van deze financieele crióis is wel, dat net vertrouwen »6o zwaar is geschokt het vertrouwen, een der eerste voorwaarden waardoor handelen nijverheid kun nen bloeien. En zy, dis part noch deel hebben aan de bestaande toestanden, worden 't eerst en 't meest bodreigd door hot geschokt vertrouwen en het daarmee sumeuhv ngoud erudiet. Wij bobben gezien hoe groot misbruik van ver trouwen is gemaakt; 't ie dus niet te verwon deren, dat daarin een waarechuwing voor velen ligt opgesloten. Dit moge voor speculanten mede een reuen zijn, voor 't vervolg meer na te denken. Niet alleen zichzolven, maar ook andeeen, totaal onschuldig aan- en onkundig van de daad, brengen zij ondankB tiohielven in moeilijke financieele positie. En toch lieb ik hoop, dat uit al dit leed voor den handel en de ny verheid iet» goeds geboren sal worden. Mij dunkt, er sal toch ieti gedaan moeten worden om heeren ('ommissaron van N'aam- Vim nootschappen beter aan hun plicht te herinneren. Zy worden gekozon door de aandeel houders om hunne behingen te behartigen, maar volon schijnen slecht doordrongen van den ernst en de hooge waarde van hunne opdracht. Zij vinden er iets „unfashionable" in, indien ze als dwarskijkers optreden tegenover een of meer Directeuren. Maur wanneer de laatsten 't niet ale zoodanig opvatten, doch het gewiobt beseffen van de roeping der Commissarissen, kan het him, bij eene eerlyko taak, niet andere dan aangenaam zyn wanneer zij de verantwoordelijk- had leeren comedie-spelen in bel leven, ergerde zich aan die kunstmatige teederheid en ontweek hem, zoodat b\j zich moest tevreden stellen met hzzr de haud te kusten. Toen hü de t ap afging, neuriede hy een opera- melodie. Hy had dzn ook alle reden om tevreden to zyn. Hy wilt beter dan eeuig ander hoe het met s\jn beroemdheid stond en wist heel goed, dat op merkingen van orltioi als „uitgezongen" en derge lijke niet zoo geheel en al onwaar waren. Zyn stem was inderdaad vrijwel op en de hoogs a, b en c kostten hem la veel moeite. Die had hjj due weldra niet meer noodig; het vele geld der mooie weduwe zou hem wel beschutten voor gebrek op den ouden dag. Hy behoefdo nu niet langer geld te vordieneo, uiaar alleen het uit Ie geven. En dal kon hy best. Olga waa na zyn vertrek naar het balkou gegaitu en had hem nagekeken. Hy zag er toch werkelijk goed uit, maar toch vergeleek zy hem onwillekeu rig mot Alfred en zuchtte. Aan dit allee dacht zjj toen zy op cauzeuze lzg en droomde. Kiemer was heden niet gekomen. Hij had den vorigen avond wat veel verspeeld eu wilde haar liever schriftelijk om hulp vragen. Olga was er niete boos over; zy vond zyn passie voor het spel wel aardig, echt sportlike. Terwijl zy overlegde waermee zy den dag sou «oekbrengen, werd op du kamerdeur gelikt en op haar Ja" trad de hotellior de kamer biuneti. Naar ■nn verlegen uiterlijk te oordeelen, schoon hij geen al te aangename boodschap te hebben en op haar vraag wat hjj wenzohte, kwam er vrjjhakkeleud uit: „U wilt tóch dezo week vertrekken, mevrouw, en daarom zou ik u beleefd willen verzoekon, mjJ reedt morgen uw kemers af te staan. Donderdag en Vrjjdag zal ik u dan gaarne den blauwen salun afstaan." Olga knikte even. „Wel, waarom niet Hohwabe, al» ik je daar plelzier mee doe. En waarom eigenlijk Sohwabe werd nóg veriegener. „Nu, wie wacht u?" vroeg Olga. „Juffrouw Frieda Warnsdorff, do beroemd tragé dienne." Olga wat opgesprongen. „Die? En ik zou mUn kamers voor haar ont ruimen 7 Neen, geef u die dame maar gerust andere kamers. Ik bljjf minstens nog veertien dagen." Zij wat tóo beslist, dat Hohwabe niets meer durfde zeggen en ook maar verdween. Olga liep opgewonden in de kaneer op en neer. Weer tlie Frieda en altijd die Frieda, die haar beur man had ontroofd. Dat Frieda de liefde van haar man vroeger had bezeten eu zij baar die had ont- ontfutseld, daaraan daohl zjj niet. Frieda kwam dus, maar dan loah slechts alt zijn verpleegster. 01 hoe beujjdde zjj haar thanz. En hoe hzatte zjj dat meisje, vooral omdat zij de hooghar tigheid moest bewonderen waarmede Frieda alle leed rn krenking bad verdragen en was tsruggakoerd tol den man die haar had mizkeud on verlaten om hem bjj te staan toen zyn plichtvorgoten vrouw ham non- chslicerde. Hel denkbeeld haar hier iederen dag te kunnen ontmoeten, maakte haar woedend. In haar opgewondenheid was zjj weer naar bat balkon gegaanjuist passeerde mevrouw Von Haal. fold. Zij knikte haar ton en kreeg op bel eelfde oogeublik een tnvalzjj riep baar, ais bekend wee om haar praatzucht, aan uiet een „Wacht een oogenblikje, mevrouwik kom dade lijk bjj u en heb iele voor u, dat u bijzonder zal inleretzeeren." Een interrezzant nieuwtje? Dat waa juiztiets voor haar. Nieuwsgierigheid en praalzucht gaan hand aan hand met kwaadsprekerij. Olga wist maar al te wel, dal ruen oveu goed aan mevrouw Von Haal fold iets kon vertelleu als hel annonceeren in da Bad-couranl. Toen sjj beneden kwam ontmoette sjj don hotel- lier, die haar ontweek. Kennel jjk orgarde de foede man ar zich aan, dat hjj nu de beroemde tragédienne niet te logeoren zou krdgen. Wal een prachtige re clame zou dal voorzijn hotel zjju geweeet. Olga begroette mevrouw Von Haatteld allerharte lijkst en een paar minuten later wiet deze al, dat de aloui bewonderde tragédieune Warnsdorff spoe dig te Wiesbaden zou komen, tueluti ja, haar ami de coeur, een ontslagen oltloior «onder midde- len. De toevoeging „over dit laatste spreekt u ua- luurljjk niet" trof doel, want mevrouw VouHaalfeld nam al heel spoedig afscheid on Olga wist uu, dal de kwaadspreekster hel schandaaltje, natuurlijk „onder Hipte geheimhouding", zou verbreiden. Zon der eenige gewetenswroeging over haar nieuwe in- tarnie ging Olga uaar den Kurgarlen, waar haar 't nieuwtje al boel spoedig werd verteld,

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsche Courant | 1904 | | pagina 1