saaéössi®
Stadsnieuws.
\Xd"ï T'' t
schoen wringt?
Als wg naar onzen schoenlapper gaan om
ons schoeisel te laten repareeren, dan lezen
wij op zijp uithangbord «Die of Die, Mees
ter Schoenlapper". En als moeder de vrouw
om vleesch verlegen is, dan stuurt zg de
meid naar den vleeschhouwer, of als zij niet
aangetast is door hoogheidswaanzin, dan gaat
zij vaak zelf, als zy iets goeds wil bobben.
Doch dan staat alweer op 't uithangbord
of 't naambordje: »Jb. Harder, Mr. Slager
en Vleeschhouwer
Begrijpt ge 't? 't Is zoogenaamd beneden
itsoen, aangesproken te worden met den
zelfden titel, die men óok geeft aan zijn
slager of schoenlapper, of timmerman, of
scharenslijper, of wien dan ook. Is dat wer
kelijk beneden latsoen Dwaasheid is 't en
dus hoogbeidswaanzin. Zoo goed als ieder,
die iets leert zich leeraar mag noemen, zoo
kan ieder, die een baas, een uitvlieger in
zijn vak 19, en dat uitmuntend verstaat, zich
den titel van Meester toeëigenen. Dien naam
noemen wij een eerenaam en 't ware te
wenschen, dat wij allen ons dien naam
waardig konden maken. Doch zoolang de
hoogheidswaanzin de menschen beheerscht,
zullen er betrekkelijk weinigen gevonden
worden, die er prijs op stellen.
Och, wie verlost ons van dien hoogheids
waanzin 7
Wie dat moeten doen VV'ij zeiven, door
de gezonde hersens, welke ons gegeven zgn,
op betere wijze te gebruiken.
Dat het aldus moge geschieden I
SORANUS.
KENNISGEVING.
De BURGEMEESTER der Gemeente
AMERSFOORT,
brengt, ter voldoening aan de aanschrijving,
opgenomen in het Provinciaal Blad van
Utrecht no. 6 dezes jaars, ter kennis van
belanghebbenden, dat in de Gemeente Soest
een geval van MILTVUUR is voorgekomen.
Amersfoort, 0 Januari 1904.
De Burgemeester voornoemd,
WU1JTIERS.
Ds. W. Vermeer, van Zeist, hoopt heden
avond ie kwart over zevenen in «De Zaaier"
hier vóór te gaan by de godsdienstoefening
der Gereformeerde gemeente.
Het ontwerp-Arbeidswet is thans aan de
Tweede Kamer toegezonden.
Het omvat 444 artikelen en een zeer uit
voerige Memorie van toelichting.
Hot Voorloopig verflag op het wetsont
werp tot herziening der Drankwet is zóo
uitvoerig en bevat zóóveel op- en aanmer
kingen op de voorgedragen regeling, dat in
bet Verslag zelf twyfel wordt geopperd of
het mogelyk zal zyn, de regeling tydig in
het «Staatsblad" te doen verschynon.
In 1901 is de duur van een deel der ver
gunningen verlengd tot 1 Mei 1904 en zulks
omdat het toeD aanbangig ontwerp niet tijdig
kon gereed komen. Sedert zgn drie jaren
verloopen, waarin een ander Kabinet is op-
getredeu, dat het ontwerp van zijn voor
ganger heelt ingetrokken en eerst iu October
1003 door een ander heeft laten volgen. De
Kamer heelt dit met vrij grooten spoed
onderzocht. Zal het op 1 Mei wet zgn ge
worden, dan zal de Regeering zich met de
beantwoording zeer moeten haasten, want
de behandeling in openbare vergadering zal
stellig gei uimen tijd in beslag necnen en dan
moet nog aan de eerste Kamer de tyd wor
den gelaten voor behoorlijk onderzoek en
debat.
Onmogelijk is zulk een spoedige behandeling
echter niet; althans wanneer de Regooring
kans ziet, binnen ongeveer 6 weken haar
antwoord in te zenden, zoodat tegen Maart
het ontwerp aan do orde kan komen ia de
Tweede Kamer. Dit ware ook zeer gewnpscht,
omdat afdoening van het vraagstuk niet
slcepend mag worden gehouden.
In ieder geval moet het worden beproefd.
Mocht hot na de hervatting der zitting
blijken, dat de aidoening vóór 1 Mei niet is
te verwachten, dan kan nog altijd in den
loop van April een verlenging van den
termijn, in 1901 bepaald, worden voorge
dragen en snel afgedaan,
Jhr. mr. H. W. van Asch van Wijck, afge
vaardigde ter Tweede Karner voor Amers
foort, zal in het begin der volgende maaud
te Zeist spreken in een vergadering der Cen
trale anti-revolutionnaire kiesvereeniging in
dit district.
Door de Amersloortsche Tranaweg-maat-
schappy zijn in 1903 verkocht31 370 enkele
en 17 885 retourbiljetten, benevens 1909
tieurittenboekjes, terwijl in 1902 werden
verkocht 27 469 enkele- en 12 209 retourbil
jetten benevens 192 tienrittenboekjes.
De opbrengst van het vervoer bedroeg
f 0816.726 iu 1903, tegen f5792.775 in 1902;
de totaai-opbrer)g6l onderscheidenlijk f7079.93
en f 0216.55.
Andermaal wordt lierinuerd, dat tusschen
3.20 en 4.20 (spoortyd) anders wordt gere
den dan op de wintenlienstre^eling staat
vermeld. Er vertrekken dan te 329, 3.4o
4.03 en 4.17 Z trams van do Kampstraat, en
te 3.32 Z, 3.39, 4.06 Z en 4.20 van het sta
tion.
Uitdrukkelijk wordt er op attent gemaakt,
dat 's nachts na 10.40 te allen tijde togen
enkel tarief wordt gereden en dus tienrilten-
biljetten en coupons niet geldig zijn.
Een om zijn groote hartelijkheid bij velen
bemind man is hedennacht plotseling over
leden.
Wel bad de lieer D. van der Werf sedert
Nieuwjaarsdag veel te lijden van maagpijnen,
doch gister nog stond hij verschillenden, met
wie hij in ambtelijke of vriendschappelijke
betrekking in aanraking kwam, op de hem
eigen vroolijke wijze te woord. Hedennacht
ontsliep hij zonder lijden.
Don 16 Juli 1829 te Alkmaar geboren,
werd hij na het doorloopon eener uitstekende
Fransche school opgeleid voor waterbouw
kundige.
Na langen diensttijd bij 's Rijks Waterstaat
werd hem bij het bereiken van den leeftijds
grens op de meest eervolle wijze ontslag
verleend als opzichter der eerste klasse,
welk ambt hg de laatste jaren te Amersfoort
bekleedde. Bij den watersnood in 1855 on
derscheidde hij zich dermate, dat hem de
groote bronzen medaille werd toe gekend, die
bij met voorliefde bij ol'llcieele plechtigheden
droeg.
Jaren achtereen had hij hier zitting in
openbare lichamen of instellingen van wel
dadigheid. Zoo was hij Voorzitter van de
Gezondheids-commissie, Secretaris-Penning-
meester van het Burger Weesliu.s, Drstuurs-
lid van de Verccniging tot uit van
spijs aan behoeftigen en van de oiksbi-
bliotheek van het plaatselijk Departement
der Maatschappij lot Nul van 't Algemeen
en ouderling en notabele van de Ned. Her-
vormdo kerk, Secretaris der kerkelijke kies
vereeniging «Geloof en Liefde" enz.
Ook was hij geruimen tijd opper-brand-
meester tot het klimmen der jaren hem
ontslag uit die betrekking deed vragen.
Als architect bouwde hij o. a. de stallen
en sommige college-zalen der Veeartsenij
school te Utrecht en herbouwde hij, na lange
en ernstige studie, de Pyramide van Austerlitz,
terwijl hij een zeer fraai plan ontwierp voor
eventueele verbouwing van het Burge-
Weeshuis.
In menige vergadering zullen zjjn degelijke
opmerkingen, die hg steeds met gezonden
humor wist te kruiden, worden gemist en
nog lang zal men zich zijner met hartelijke
genegenheid herdenken.
De heer E. Gerst, district-inspecteur der
H. IJ. S. M., is weder belast met bet dage-
lijksch toezicht op de spoorwegen Zwolle—
Leeuwarden en ZwolleOmmen met inbe
grip van het station Zwolle der S.S.
Aan den heer R. Cruylf, oud-leeraar in
handleekenen aan «le Burger-A vondschool, is
thans bij Kou. besluit pensioen verleend.
Generaal-majoor A. J. Prins, commaudant
der 2e divisie, vertoeft sedert gisterochtend
hier tei stede om de krijgsspeloefeningen bij
bot 5e regiment infanterie bij te wonen en
zal morgen naar Arnhem terugkeeren.
De Minister van Oorlog heeft wijziging
gebracht in de bepalingen omtrent het ver-
leenen van den titulairen rang van sergeant
majoor of opperwachtmeester aan onderoffi
cieren, bestemd om, zoo noodig, de plaats
van een luitenant te vervullen.
Aan sergeanten en wachtmeesters die
daarvoor zijn opgeleid of aangewezen, wordt
de titulaire rang van sergeant-majoor of
opperwachtmeester verleend, met dien ver
stande, dat het den korps-commandant vrij
staat het verleenen van dien titulairen rang
door een proeftijd van hoogstens éenjaarte
doen voorafgaan aan onderofficieren die hij
het korps aanwezig zijn, omtrent wier ge
schiktheid voor genoemde functie al dadelijk
geen beslist oordeel kan worden geveld.
In aansluiting op het berichtje over de
H. S. M.-coöperatie, in ons nummer van 29
December, zij het volgende overgenomen uit
het »Utr. Dbld"
«Het ledental van deze vereeniging is nog
niet groot te noemen. Een 2000-tal hebben
zich slechts aangemeld om als lid tot deze
coöperatieve vereeniging toe te treilen. De
oorzaak hiervan zit hoofdzakelijk hierin, dat
de verbruiksinstelling, en terecht, als hoofd
zaak door het personeel wordt beschouwd,
maar dat, voorloopig althans, nog niet is te
bepalen, wanneer deze nuttige organisatie in
werking zal treden. Ook meen ik, dat er heel
wat bezwaren znllen moeten worden opgehe
ven, voordat het mogelijk zal blijken, de le
den, zooals het plan is, wekelijks van kruide
nierswaren to voorzien. Het plan moot be
staan om hiervoor afzonderlijke wagens te
laten loopen, achter de personentreinen en
dan de ledige kisten, per eerstvolgenden
trein in den zelfden wagen terug te zenden.
Hoe het evenwel gaan moet, als fouten ge
maakt worden in gereetlmaken, expeditie,
laden, lossen, beschadiging, enz. zijn nog
open kwesties.
«Het praatje «Is zou de vertruiltsvereenigllg
hel plan hebben om winkels 0(1 te zetten
,oor niet-ledcn wordt bij deze pertinent weer-
sproken."
In dit nummer komt eon advertentie voor
van de Letterlievende Vereeniging »\an
onzen tijd", gevestigd te Haarlem.
De «Oprechte llaarlemsclie Courant setn eot
28 October omtrent haar:
Hior tor steile is opgericht de ï.uUer teveodo yer
ceuiging „Van Ouien Tgd", mch ten tlocl «tellonde,
aan de deelnemers logan de geringst
contributie jaarlijks een serie vau -0 J
in eigendom te verstrekkon, ten einde tedoriu staat
te stellen, ongerekend andere voordeden, lanK«amer-
hand in het beril te komen van een keurige huia-
bibliotheek van blijvende waarde.
De boekdeeltjes, hoofdtakelgk voortre felgke utt-
spanningsleetuur, sullen worden afgewissela door de
behandeling van populair-wetenscbappelgke onder
werpen.
De werkjes sullen er vooral ook op berekend sijn,
het vele minderwaardige, dat tegenwoordig aan de
markt gebracht wordt, te verdringeu en t« vervangen.
Ook in loover is dus't streven der jeugdige ver
eeniging alleszins lofwaardig.
Bovendien worden prijsvragen voor de leden uit
geschreven voor novelleu en tooneelalukjes, waar
voor prijien zijn uitgeloofd tot een gezamenlijke
waarde van f6.50.
De vereoniging weikt niet uitsluitend plaatsslyk
ook buiten Haarlem wonende» kunnen als lid toe
treden, terwyl op plaatsen waar minstens 20 ledeu
sijn, een correspondent wordt aangesteld.
De tegenwoordige vorm van oprichting is nog
voorloopige. Na verloop van ougereer 3 jaar zal
worden overwogen of de gekozen vorm aan de be
hoefte voldoet, dan wel of het weoschelijk is, over
te gaau tot stichting van een vereeniging als zedelijk
lichaam of iets dergelijks.
De Directie is iu handen van den heer R. Thum,
te Haarlem; do heer H. M. J. Wettel, teHillegom,
heeft de redsclio op zich genomen. Het bureau is
gevestigd: Pieter-Kiesstraat 14, te Haarlem.
Met een der werkjes, „Hanna", van Henryk
Sieukienicz, maakten wy kennis; het ziet er seer
smakelijk uit.
Tor gisteravond onder voorzitting
overste Heldriug ten Raadhuize gehouden
Jaarvergadering van de Oudheidkundige ver
eeniging «Fléhite", bleek uit de rekening en
verantwoording, dat de Ontvangsten over
19U3 bedroegen f 1724.78, de Uitgaven
f 1700.43, zoodat er een saldo is van f24.35.
Nadat diens bescheiden waren nagezien,
werd de Penningmeester onder dankbetui
ging gedéchargeerd.
Tot Bestuurslid werd herkozen de heer
A. M. Tromp van Holst.
Hierna werden uitgeloot de aandeeien 10
12, 19 en 39 in de geldleening voor den
Musoumbouw van 1898.
Ten slotte werd net Jaarverslag uitgebracht,
dat welhaast aan de leden en de correspon-
deerende vereenigingen in druk wordt toe
gezonden.
Daaruit blijkt o.a. dat het ledental station-
nair is gebleven op 128wel is het door
overlijden en vertrek afgenomen met 9, doch
ook met evenveel toegenomen, terwijl zich
inmiddels 4 nieuwe leden aanmeldden.
De toestand der vereeniging geeft grooten
stof tot tevredenheid, ondanks de door den
Museum-bouw drukkende financieele zorgen.
De belangstelling, ook van niet-stadgenooten
en zelfs uit het buitenland, neemt steeds toe.
Werd het zeer bezienswaardige Museum
in 1902 bezocht door 950 betalende personen,
in 1903 steeg het aantal bezoekers tot 1151.
De verzamelingen werden door schenking
zoowel als bruikleen aart merk el ijk uitgebreid
bovenal is dit het geval met de hoogst inte
ressante verzameling welke betrekking heeft
op Joan van Oldeubarneveldt.
Zeer bijzonder worden in liet verslag
gememoreerd het krukstokje waarmee Ul-
denbarneveldt het schavot beklom, een
schenking van Z. Exc. den Commissaris der
Koningin in deze provincie, en het aandeel
dat het Bestuur der vereeniging had in de
ontgraving van Meyster's kei en hoopt te
hebben in de oprichting van een standbeeld
voor Oldenbarneveldt.
Het verslag eindigt met de herinnering
aan het aloude «concordia res parvae cres-
cunt" en den wensch, dal de samenwerking
die het Museum deed groeien tot een hoogst
bezienswaardig geheel ook in 1904 moge
blijken.
De vereeniging «Dorcas" onlviug over 1903
aan bijdragen enz. f607.53.
Zij heelt 32 kraamvrouwen bedeeld, den
driDgenden nood van enkelen trachten te
lenigen en aan 196 gezinnen uitdeeling ge
houden van 339 hemden, 95 lakens, 48 dekens,
140 paren kousen en sokken en 44 baaien
en andere kleedingsstukken.
Bg de reeds aangekondigde en morgen
avond te 8 uur in »De Arend" te houden
openbare vergadering van het «Amersfoortsch
drankbestrijders-comité" zullen het Drank-
wel-ontwerp bespreken de heeren G. Bruna
uit Utrecht; mr. V. H. Rutgers, uit Amster
dam A. H. Willemse, uit Utrecht; en
mevrouw Hein—Bieren, van daar.
Wat er eigenlijk Zondagavond is gebeurd,
zal eerst na een onderzoek kunnen blijken
doen dit is zeker, dat eerst ruim een half
uur nadat brand was ontdekt in Hotel-
Schwemmer water kon worden gegeven
Omstreeks half zes zag iemand uit de
Arnhemsche straat komend, ve.»l rook opstij
gen aan den achterkant van het hotel ter
hoogte tusschen het eigenlijk hotel en' het
café Hij spoedde zich naar tien heer
Schwemmer, die op het zelfdo uogenblik
werd gewaarschuwd door tyn oudsten zoon,
die reeds tien kit water in de brandende
kamer (no. 14) boven den keuken had ge
worpen. Toen hij met hulp voor de tweede
maal naar boven wilde gaan, werd hem de
doortocht reeds afgesneden door het vernie
lend element.
Op ilit uogenblik kwam de beer Scbuterman
toegeloopen en voegden zich agenten van
politie, per rijwiel gewaarschuwd, bg hem.
Hadden dezen oen slangenwagen bg zich
gehad, dan ware de brand te stuiten geweest.
Ook de opper-brandmeester was zeer snel
ter plaatse.
Om ongelukken te voorkomen, werd nu
de hoof.lkraan der gasleiding afgesloten en
behielp men zich met kaarslicht. De ledeu
van het gezin werden naar «De vergulde
Zwaan" gelei'lde tram reed rustig voorbij
en er was ten hoogste een tiental personen
vóór het hotel verzameld.
Nog om 6 uur zat de heer Van Zwol, van de
«Wilhelmina-spuit", al het mogelijke te doen
om de statui pijp van do waterleiding voor
het magazijn des heeren Lammerts van
Bueren te openende lieer Welling, van de
«Vrijwillige" tohde niet minder har«l aan
den ingang «Ier Koestraat en vervolgens bij
de Helhngstraat, waarbij zelfs een ketel kokend
water werd gebruikt.
Algemeen heette het, dat de mondstukken
der standpijpen van de waterleiding bevroren
waren, doch de vertegenwoordiger der Water
leiding-maatschappij toonde eerst den inspec
teur van politie en een belangstellende en
daarna aan verschillende Raadsleden, dat dit
beweren onjuist was.
Maar hoe dan ook, eerst ruim een half
uur nadat de opper-brandmeester aauwezig
was, werd water gegeven maar toen stond
ook de geheele bovenverdieping van het hotel
in lichterlaaie,
De heeren Kleber Van Wamelen lieten
middelerwijl paarden en rijtuigen uitstalen
koetshuizen halen; de paarden werden eerst
ondergebracht bg den heer E. van den Hook,
later in de stallen van «De Arend" en ko
lonel Braams.
Juist om 7 uur, toen een gewapend deta
chement infanterie op het terrein kwam, met
een spuit uit de Inf'anteriekazernes, stortte
de kap van het hotel in en ging de wind
om, waardoor het pand van den heer De
Gans, wiens inboedel niet geassureerd was,
minder werd bedreigd. De waterschade, aan
dat pand toegebracht, is erg meegevallen.
Tegeu half negen kwam een paard, voor
een tilbury gespanneu, uit de Langestraat
hollen «loch werJ, eer het iu den menschen-
drom kon loopen, door den heer Tromp van
Helst en eenige huzaren gegrepen en tot
staau gebracht.
De vlammen hadden inmiddels volop
voedsel gevonden, niet liet minst door de
linnen plafonds en de houten wanden en
rieten schotten, terwijl de vele smalle gangen
als evenveel schoorsteenen werkten en het
vuur in hevigheid deden toenemen.
Tegen negen uur begonnen de beneden
kamers te branden, van links naar rechts;
wel trachtte men nog water in den gloed te
werpen, doch 't baatte niet. Een prachtig
schouwspel leverde het verbranden der
pianino, die voor het raatn stond.
Intusschen had men in het café, aan den
linkerkant, liet vuur gedoofd dat hoog op
vlamde op de plaats wnar vroeger het hullet
was. Overigens is in dat deel slechts groote
waterschade aangericht. Uit vreugde, dat
men daar het vuur onder de knie had, werd
bij hel schijnsel van een brandlantaarn de
piano bespeeld.
Rond tien uur een prachtige blauwe Tlntn
in de koffiekamerde spiritualiën in het
bullet waren verbrand.
Tegen elf uur was men den brand meester
en had men dien weten le beperken tut het
hotel, dat geheel uitbrandde,
De woning van den hotellier, aan den West
singel, is big ven staan, doch heelt veel water-
cezin is 5reï' Het, lljf^oed va° het groote
gezin is geheel verbrand en ook dat van
gered"'"' 13 vei,,01'en' Niets kon worden
Door den Zondag waren er geen gasten
gister begon echter het reizigers-seizoen
weer en ook hierdoor lijdt de beer Schwem
mer groote schade, die'niet ten Volle door
Neiingverzekering is gedekt.
IJ® poedel was voor f8000 verzekerd hii
do .3 n. M.V HuS'S (™P J»'
voor f25000 bij de Tc h^ NWh g°e-
(agent de heor H. R. Strive! MaatschaPPU
Struve).
belendende perceelen to beo-I! Perlterit de
«ok hier geschied is t0 bescho"«™, hetgeen
Doch de vraag mag gedaan