Maart 1904.
No. 5480
53e Jaargang.
Feuilleton.
FIRMA A H VAN CLEEFF
te AMERSFOORT.
Verschijnt Dingdag-, Donderdag- en Zaterdagmiddag. Abonnement per 3 maanden f\.
franco per post f 1.15. Advertentiën 16 regels 60 centelke regel meer 10 cent. Legale-,
oflicieële- en onteigeningsadvcrtentiën per regel 15 cent. Reclaim es 15 regels f 1.25; elke regel
meer 0.25. Groote lettere naar plaatsruimte. Bewijsnummers naar buiten worden in rekening
gebracht en kosten evenals afzonderlijke nummers 10 cent.
Bij advertentiën van buiten de stad worden de incasseerkosten in rekening gebracht.
KORTEGRACHT9
Telephoon 19.
Iml die zich met ingang
wlli van f April a.s. op
Jdit blad abonneeren,
ontvangen de tot dien datum
verschijnende nummers
GRATIS.
KENNISGEVINGEN.
Oproeping van Verlofgangers.
Dg BURGEMEESTER der gemeente AMERS
FOORT,
Gezien de aanschrijving van den heer Commissaris
der Koningin in de provincie Utrecht van 11 Maart
1904, no. 896, N. M. en s. (Provinciaalblad do. 40),
betreffende de opkomst onder de wapenen van ver
lofgangers bij de militie te land in 1904;
Brengt by deze ter kennis van belanghebbenden,
dat by do op het Koninklyk besluit van dsn 82
Januari 1904, no. 13, gegronde beschikkiug van den
Minister van Staat, Minister van Oorlog, dd. 5 Maart
1904, Vile Afdeeliug. no. 175, bevelen zyn gegevsD
tot het oproepen in werkelijkeD dienst van de ver
lofgangers van de lichtingen en ds korpsen, vermeld
op den bjj bovenaangehaalde miuUterieele beschik
king behoorenden staat, welke luidt alt volgt
Staat, aanwijzende wslke verlofgangers bij de
militie te land in 1904 tot opkomst onder ds wa
penen, krachtens art. 111 der Mililiewet 1901, zijn
gehouden, met vermelding tevens van de tijdvakken,
voor hun verblijf onder de wapenen vastgesteld.
INFANTERIE.
Lichting 189 8.
Regiment grenadiers en jagers, lste, 2de, 4de en
5de bataljon van 3 Augustus tot en met 27 Augustus.
lste regiment, late, 2de en 4de bataljon van 23
Augustus tot en met 17 September.
2de regiment, alle bataljons, van 23 Augustus tot
en met 17 September.
3de regiment, alle bataljons, van 23 Augustus tot
en met 17 September.
4de regiment, lste, 2de, 4de en 5de bataljon van
3 Augustus tot en met 27 Augustus.
5de regiment, lste, 2de, 3de en 4de bataljon van
23 Augustus tot en met 17 September.
Ode regiment, lste, 2de, 3de en 4de bataljon van
28 Augustus tot en mat 17 September.
6de bataljon van 16 Augustus 'ot en met 10 Sep
tember.
7de regiment, 2de, 3de, 4de en 5da bataljon van
23 Augustus tot en met 17 September.
Regiment grenadiers en jageri, 3de bataljon van
3Augustus tot en met 27 Augustus (plaats van op
komst Haarlem.)
lste regiment, 5de bataljon van 3 Augustus tot
en met 27 Augustus.
4de regiment, 8de bataljon van 3 Augustus tot
en mst 27 Augustus.
7de regiment, lste bataljon van S Augustus tot
en met 27 Augustus.
(Daze vier bataljons zijn bestemd tot vorming van
het 10de regiment iofanterio)
Joan van Oldenbarneveld
In de 1 ijst. van zijn tijd.
door
A. M. KOLLEWIJN Nz.
Lichting 189 9.
Regiment grenadiers en jagers, lste, 2de, 4de en
5de bataljon van 6 September tot en met 1 October.
lste regiment, lste, 2de en 4de bataljon van 22
Augustus tot en met 17 Ssptember.
2de regiment, alle bataljons, van 22 Augustus tot
en mot 17 September.
3de regiment, alle bataljons, van 22 Augustus tot
sn met 17 September.
4de regiment, lste, 2de, 4de en 5de bataljon van
5 September tot en met 1 October.
6de regiment, lste, 2de, 3de en 4de bataljon van
22 Augustus tol en met 17 September.
6de regiment, lste, 2de, 3de en 4de bataljon van
22 Augustus tot en met 17 September.
5de bataljon van 16 Augustus tot en met 10 Sep
tember.
7de regiment, 2de, 3de, 4de en 5de bataljon van
5 September tot en met 1 October.
8sle regiment, lste, 8de, 4de en 6de bataljon vsn
22 Augustus tot en met 17 September.
9de regiment, lste, 2de, 8de en 4de bataljon van
22 Augustus tol sn met 17 September.
RegimeDt grenadiers en jagers, 3de bataljon van
5 September tol en met 1 October (plaats van op
komst Haarlom.)
lste regiment, 6de bataljon van 5 September tot
en met 1 October.
4do regiment, Sde bataljon van 5 September tot
en met 1 October.
7de regiment, lste bataljon van 5 September tot
en met 1 October.
(Dezo vier bataljons zijn bestemd tot vorming van
het 10de regiment infanterie.)
HOSPITA A LSOLD ATEN.
Lichting 189 9.
lste compagnie van 29 Februari tot en met 26 iMaart
(zijn reeds opgeroepen.)
2de compagnie van 28 Maart tot en met S3 April.
3de compagnie van 25 April tot en met 21 Mei.
Lichting 1901.
lste compagnie van 1 Augustus tot
September.
2de compagnie
September.
3de compagnie
October.
HUZAREN.
Lichting 1 01
lste regiment, der lichting
met 13 Augustus;
der lichting van 16 Augustus tot
September.
2de regiment, '/a der lichting
met 13 Augustus;
'/j der lichting vau 16 Augustus tot en met 17
September.
3de regiment, der lichting van 18 Juli tot en
met 20 Augustus
'/i dsr lichting
September.
VELD-ARTILLERIE.
Lichting 189 9.
lste, 2de en Sde regiment, der lste, der 2de,
der 3de, der 4de, der 5de, en der 6de batterij van
29 Augustus tot en met 17 September.
der lste, der tde, der 3de, der 4de, der 5de, en
der 6de, batterij van 19 September tot en met 8
Ootober
de treinafdeellng. met uitzondering van de verlof-
7.)
In hetzelfde jaar slaagde Oldenbarneveld er
in, na een strijd van anderhalf jaar, de zwarig
heden te overwinnen, hem in de weg gelegd
door gevrestelike naijver, onderlinge geschillen
van Hollandse en Zeeuwse steden, halsstarrig
heid van de vertegenwoordigers van het Noor
derkwartier en van Zeeland om de Verenigde
Oostindiese Compagnie tot stand te brengen, een
inrichting die welvaart in ons land heeft ge
bracht. Grote steun ondervond Oldenbarneveld
daarbij van Prins Maurits, aan wie het gelukte,
Zeeland te bewegen om de geschillen bij te
leggen. Wel werd in die dagen ook beweerd
„dat alle navigatie en trafieke voor alle man
„gemeen" moet blijven (dus vrijhandel); maar
men erkende ook, dat zonder het monopolie
van de V. O. 0. de Oostindiese handel door de
zware konkurentie te niet zou zijn gegaan.
In 't voorbijgaan kan hier gewezen worden
op het aandeel dat Oldenbarneveld had in het
tot stand brengen van het oudste kartel tot
uitwisseling en rantsoenering van krijgsgevan
genen. Het werd 14 Mei 1602 in Den Haag
gesloten tussen Spanje en de Verenigde Provin-
cieën en bepaalde, dat het rantsoen van genees
heren, apothekers, hospitaal-soldaten enz. 2
maanden soldij zou bedragen.
Jakobus I die in 1603 Elisabeth in Engeland
was opgevolgd, sloot in 1604 vrede met Spapje.
ganders, dio van de regimenten huzaren bij de trein
afdeeling zijn overgeplaatst, van 29 Augustui tot en
met 17 September.
Lichting 1900.
lste, 2de en 3de regiment, ',j der lite, der 2de
3de, der 4de, der 6de, en der 6de battery van 14
Maart tot en met 9 April (xyn reed» opgeroepen);
der 1ste, der 2de, der 3de, der 4de, dor 51e, en
der 6de batterij van 11 April tot en inet 7 M*i:
'/j der l»te, der 2de, der 3de, der 4de, der óde, en
der Gde batterij van 9 Mei tot en mot 4 Juni
v, der treinafdeeliug, met uitzoudering van de
verlofganger», die van de regimeDtsn huzaren by de
treinafdeeliug zijn overgeplaatst, van 7 Maar', toten
met 2 April (xijii reeds opgeroepen);
der treinafde»ling, met uilzondering van de
verlofganger», die van de regimenten huzaren bij
de treiDafdeeling zijn overgeplaatit, van 5 April tot
en met 30 April;
'y\ van hen, die vau de regimenten huzaren bij de
tremafdeeling zijn overgeplaatst, van 25 April tot en
mat 14 Mei
van hen, die van de regimenten huzaren bij de
tremafdeeling zijn overgeplaattt, van 80 Mei tot en
met 18 Juni
'lvan hen, die van de regimeDten huzaren bij de
treinafdeeliug zijn overgeplaatst, van 20 Juni toten
met 9 Juli
van hen, die van de regimenten huzaren bij de
treinafdeeling zyn overgeplaatst, 25 Juli tot en met
13 Augustus.
Lichting 1901.
l»te, 2de en 3de regiment, der lste, der 2de,
der 3de, der 4de, der 5de en der 6de batterij van
4 Juli tot en met 30 Juli;
der lste, der 2de, der 3de, der 4de, der 5de
en der 6de batterij van 1 Augustus tot en met 27
Augustus;
De treinafdeeling van 6 Juni tot en met 2 Juli.
KORPS RIJDENDE-ARTILLERIE.
Lichting 189 9.
van de lste en v*n de 2de batterij van 8
Augustus tot en met 27 Augustus
Vi van de lste en van de 2de battery van 29
Augustus tot en met 17 September.
Lichting 19 00.
lste batterij en de 2de batterij van 24 Mei tot en
met 18 Juni.
Liohting 1901.
van de lste en van de 2de batterij van 25
April tot en met 21 Mei
f/j van de lste en '/i v*n de 2de batterij van 27
Juni tot en met 23 Juli.
KORPS PONTONNIERS
Lichting 1899.
Isle compagnie van 6 Juni tot en met 9 Juli
2de compagnie vau 4 Juli tot en met 6 Augustus.
Lichting 1901.
late compagnie vau 8 Augustus tot en met 10
Augustusjtot en met 24 j September
i 2de compagnie van 11 Juli tot en met 13 Augustus.
VESTING-ARTILLERIE.
Lichting 1S99.
lste regiment, lste, 2de, 3de en 4de compagi
in 19 October tot en met 19 November
5de, 6de, 7de en 8ste compagnie vaD 5 Ootober
it en met 5 November;
9de compagnie van 22 Juni tot en met 23 Juli;
10de compagnie van 6 Juli toten inet6 Augustus.
regiment, lste compagnie van 1 Septemb
i met 3
16 Augustus lot en met 17
i 29 Augustus tot en met 1
11 Juli tot en
i met 17
i 11 Juli tot e
tot en met 1 October
2de, 4de, 6de, 7de eD 10de conmagnie van 7 Septem
ber tot en met 8 October
3de compagnie van 24 Augustus tot en met 24
September
5de compagnie vaD 27 April tot en met 28 Mei
Sste compagnie van 20 Juli tot en met 20 Augustus
9de conipsgnie van 20 Juli tot en mei 20 Augustus.
3de regiment, lste, 2de, 8de, 4de en 6de compagnie
van 3 Augustus tot en met 3 September;
6de, 7de, 8ste, 9de en 10de compagnie van 8 Sep
tember tot en met 8 October.
4de regiment, lste compagnie vau 8 September
tot eu met 8 October (plaais van opkomst Brielle)
2de compagnie van 8 September tot en met 8
October (plaats van opkomst Willemstad);
3de compagnie van 8 September tot en met 8
October (plaats van opkomat fort De Ruyler):
4de compagnie van 8 September tot en met 8
October (plaata van opkomat fort Prina Frederik)
5de compagnie van 8 September tot en met 8
October (plaata van opkomat Hellevoe.aluis)
6de, 7de, 8ste, 9de en 10de compagnie van 5 October
it en met 5 November.
Lichting 1901.
lste regiment, lste, 2de, 3do en 4de compagnie
in 12 September tot en met 16 October;
5de, 6de, 7de en 8ste compagnie van 29 Augustus
tot en met 1 October;
9de compagnie van 25 Juli tot cd met 27 Augustus
10de compagnie van 6 September tot en met 8
October.
2de regiment, late, 3de, 5de, 8ste en 9de compa
gnie van 13 Juni tot en met 16 Juli;
2de, 4de, 6de, 7de en 10de compagnie van Juni
tot eu met 9 Juli.
3de regiment, lste, 2de, 3de 4de, 5de, 6de, 7de,
9de en lOdo compagnie vau 3 October tot en met
5 November
8ste compagnie, lste peloton van 18 Juli tot en
met 20 Augustus (plaats van opkomst fort Pan-
nerden)
8ste compagnie, 2de peloton van 25 Juli tot en
met 27 Augustus (plaats van opkomst Arnhem).
4de regiment, lste, 2de, 3de ,7de en Vde compagnie
van IS April tot en met 21 Mei (zyn reed» opge
roepen)
4de, 5de, 6de, 8st« en 10de compagnie van 14
Maart tot en met 16 April (zyn reeds opgeroepen).
KORPS PANTSERFORT-ARTILLERIE,
c h t i n g 18 9 9.
lste compagnie
Augustus.
2de compagnie
3de compagnie i
4do compagnie
18 Juli tot en met 13
Frankrijk had de oorlog met dit rijk reeds ge
staakt, en terwijl Spanje nu alle macht tegen
de Staten kon aanwenden, kreeg Maurits in
Ambrosio Spinola een tegenstander, die tegen
hem was opgewassen. Geen wonder datdePrinj
en zijn omgeving op uitbreiding van het legtr
aandrongenmaar dan moesten de oorlogskos
ten, die reeds 10 millioen bedroegen, nog met
de helft worden verhoogd. Dat werd door Olden
barneveld en velen met hem onmogelik geacht.
Nu er geen buitenlandse hulp te wachten was,
want op de Protestantse vorsten in Duitsland
viel ook niet te rekenen, werd Oldenbarneveld
moedeloos. In 1604 verzocht hij niet meer
naar de Stalen-Generaal te worden afgevaardigd
welk verzoek hij de beide volgende jaren
vruchteloos herhaalde omdat zijn vertogen
tegen de militaire neigingen van Maurits niet
meer de nodige indruk schenen te maken.
Hij gevoelde, dat hij met zijn begeerte naar
de vrede zich op een, voor hem persoonlik,
gevaarlike weg bevond. Hij, de machtige en
trotse leider, had veel vijanden, die klaagden
over zijn heerszucht, en hem weldra van baat
zuchtige bedoelingen zouden beschuldigen. Een
eervolle vrede, of des noods een wapenstilstand
scheen hem het enige redmiddel, ofschoon hij
zich de gevaren daarvan niet ontveinsde. Het
gevaar voor zijn persoonlike invloed bleef hem
daarbij niet verborgenmaar de vrees voor de
ondergang van de staat woog bij hem meer.
Velen in den lande, vooral onder de magistraten,
dachten zooals hij. Meer en meer ontstonden
in de noordelike gewesten vredes ver wachtingen,
en in de zuidelike was de stemming voor de
vrede. Zelfs Spinola, door geldgebrek in zijn
plannen belemmerd, verlangde naar een tijd
van rust, Maurits en Willem Lode wijk daaren
tegen beschouwden de neiging van de Staten
tot de vrede als een groot gevaar, dat tot de
ondergang van de staat moest leiden. Al had
den zij reden de Spaanse vredesaanbiedingen te
wantrouwen Oldenbarneveld deed het ook
de uitkomst heeft bewezen dat hun vrees voor
ondergang ongegrond was.
In 16U6 werden door de Aartshertogen vredes
onderhandelingen geopend, en daarbij bleek
het dat in de Statenvergadering, die zooveel
personen telde, sommigen zich lieten omkopen
door de vijand. Die omkoperijen hadden evengoed
in andere landen plaats.
Oldenbarneveld schreef in die dagen aan Aers-
sen9, onze gezant te Parijs „Geloof toch en tracht
„er anderen van te overtuigen, dat meer dan de
„helft van de bewoners van de steden en van
„het platteland de vrede wensen. En ik vree9
„dat als wij meer tegenspoed hebben, de andere
„helft niet standvastig zal blijven, vooral omdat
„in de Verenigde Provincieën nijverheid en zee
kaart achteruitgaan door de houding van Frank
rijk en Engeland."
Hij wees Hendrik IV op de moeilikheden
waarin de Republiek verketrde om alleen de
strijd tegen Spanje voort te zetten. Dit rijk
was de gemene vijand van allen, en de groot
machten konden op geen duurzame vrede hopen,
zolang Spanje vaste voet bad in het hart van
West-Europa. De Nederlanders, zei Oldenbarne
veld, vochten niet alleen voor zich zelf, maar
ook voor de vrijheid en onafhankelikheid in
't algemeen, tegen de wereldheerschappij die
Spanje zich aanmatigde. En de middelen om
die strijd -te voeren raakten uitgeput: de Ver
enigde Provincieën konden maar de helft op
brengen van de vereiste oorlogsuitgaven. Do
naburige staten moesten voor hun eigen veiligheid
de Spanjaarden uit de Nederlanden verjagen.
Maar Oldenbarneveld kreeg van onze gezanten
zn 29 Juni tot en met 30 Juli.
a 1 Juni tot en met 2 Juli.
au 15 Juni tot en met 16 Juli.
hting 1901.
lste, 2de, 3de en 4de compagnie van 14 Maart tot
en met 16 April (zijn reeds opgeroepen).
KORPS TORPEDISTEN.
Lich ting 1 898.
lste compagnie en 2de compagnie vau 18 Apri
tot en met 7 Mei (plaata van opkomst Brielle).
Lichting 1900.
late compngnie, late peleton van 1 Augustus tot
en met 27 Augustus (plaats van opkomst fort De
Ruyter)
2de peloton van 8 Augustus tot en niet 3 Sep
tember (plaats van opkomst Hellevoetsluis).
2de compagnie, lste peleton van 8 Augustus tot
de verzekering dat Hendrik IV en Jakobus I de
vrede wensten. Zij wilden aan de Spaanse koning
geen aanstoot geven ten einde een van zijn
dochters voor een van hun zonen tot gemalin
te verkrijgen.
Over een vrede konden de Staten-Generaal het
met Spanje niet eens worden, en toen werd in
1609 het Twaalfjarig Bestand gesloten. Spanje
had met onze gewesten onderhandeld, al» hou
dende dezelve voor vrije landen", en om dat
woordje ala was het over andere bezwaren heen
gestapt. Maurits had de oorlog voort willen
zetten; maar onwrikbaar had Oldenbarneveld
aan do regenten steeds voorgehouden„Meer
„lasten op onze schouders nemen dan wij be
halen kunnen, zal leiden tot muiterij onder de
„soldaten; de ingezetenen zwaarder belasten dan
„zij kunnen opbrengen, zal tot verzet van de
„burgers aanleiding geven, zoals verleden jaar
„reeds heeft plaats gehad, en zonder een krach-
„tig leger kunnen wij de vijand niet weerstaan".
Van nu af werd het antagonisme tussen de
uitstekende staatsman en de grote veldheer on-
vermijdelik.
Maurits, de afstammeling van een Duits keiier,
verwant aan verscheidene regerende vorsten en
in 't bezit van alle stukken waarbij zijn vader
tot erft lik graaf (maar met zeer beperkte macht)
van Holland en Zeeland was verkozen, werd het
moede zich steedB naar de wil van de Stolen te
schikken. De Vereenigde Provincieën hadden
aanvankelik alleen beoogd, van soeverein te ver
anderen; maar de omstandigheden hadden hen
een republiek doen worden, en nu Oldenbarne
veld er zolang do voornaamste overheidspersoon
in was geweest, had hij minder neiging dan
vroeger, er een monarchie uit te zien voortkomen.
(Wordt vervolgd.)