December 1904.
No. 5587.
54s Jaargang.
Eerste Blad.
MUZIKALE BIJIMliir
SINT NICOLAAST
Feuilleton.
firma a h. van cleeff
te AMERSFOORT.
Verschijnt Dingdag-, Donderdag- en Zaterdagmiddag. Abonnement per 3 maanden fi.
franco per post f4.15. Advertentiën 1—6 regels 60 cent; elke regel meer 10 cent. Legale-,
omcieële- en onteigeningsadvertentiën per regel 15 cent. Reclames 1—5 regels/" 1.25; elke regel
meer f 0.25. Groote letters naar plaatsruimte. Bewijsnummers naar buiten worden in rekening
gebracht en kosten evenals afzonderlijke nummers 10 cent.
Bij advertentiën vaD buiten de stad worden de incasseerkosten in rekening gebracht.
KORTEGRACHT 9
Telepiioon 15».
Dit nummer bestaat uit
twee bladen.
Zij, die zich met 1
Januari a.s. op dit
blad abonneeren, ontvangen
de nog vóór dien tijd verschij
nende nummers GRATIS.
Heden verzenden wij aan de daarop ge-
abonneerden aflevering 5 van den Derden
jaargang van onze premie »L)e Muzikale
R 1 o e in I e z i n g".
Deze aflevering bevat, behalve de gewone
Wenken van een ouden muziekmeester",
kunstenaars-biographieën en berichten, bene
vens zeem lezenswaardige mededeelingen op
muzikaal gebied, de volgende muziekstukken:
1. Sternblu.nen, voor piano, door H.
Wenzel; 2. Früblingsgesang, voor piano,
door Rob. Schumann3. Schüu Ellen, ga
votte voor piano, door Theod. Espen4. lm
Walde, voor piano en zang, door FranzAbt
De vMuzikale Bloemlezing" kost voor ile
abonné's op ons blad slechts 00 cent per
kwartaal, voor welk luttel bedrag men in de
ilne maanden t> alleveringen met 30 a 35
muziekstukken ontvangt.
De langverwachte dag, van illusiën en
ontgoochelingen, van hoop en teleurstel
ling, van de gift en de gard.
Maar gij zijt toch Allen welkom,
Sinterklaas, goed, heilig man, omdat gij
als een goeden, ouden grootvader met u
laat spelen en sollen, tot het maskerade
pak u van de schouders eu het masker
u van het gelaat valt en gij dan een
mensch bljjkt te zjju, vau gelijke beweging
als wij, een mensch van vleesch eu been,
gelijk wij, maar met een hart vol van
de edelste, reinste meuschenliefde.
Wat al goeds en schoons is er in uw
naam verricht; wat al bedroetde oogeu
01* DEN ENZ-M0LEN.
6.)
Neem mjj niet kwalyk, juffrouw, als ik ongeroepen
kom; men *eide mij echter, dat u mij verwachtte
begon Qok nieJ l00_ jan komt ge toch reaht
ran naa om kennie te maken met buurman Knoop,
Hen eitenaar ran den Thal-molen". En tich tot
Knoop wendeude, teide tij„Ernst Mablsr, sedert
vandaag myn meesterknecht'
Haar etem beefde nog en h.ar wangen waren
nog bleek van aandoening.
Ernst sag dit en had gaarne de reden daarvan ge
weten. Ook het gelaat van Knoop wae bleek van
aandoening, maar liet drukte iets gemeens, iets
kwaadaardige, iets listigs uit. Ernst voelde afkeer
™AM« veel eer, juflrouwl Met ecu knecht maakt
me'n niet sooveel complimenten", set Knoop, «onder
Ernst met een blik te verwaardigen
M,hïü.rïf.K w? "or*.™ »d«.
tri d«» d0» ™d£r.n
moleo», d« ni« 1»» w "fl M*""
vot.de ïii er bij,Oe lijt oog uiel l.ug
om te -eten. d.t buurt».» Knoop "JJ'J
dui.end m.rb boft ge «™d
niet^uoero
rt r&'Vüsaf jsrr J--
^Hoewel sij bedaard had gesproken, kon tij niet
hebt ge e.»n wijle doen tintelen van
vreugde eu dankbaarheid en blijde ver
rassing.
Hoe dikwijls hebt ge al niet de waarheid
bewezen van de heerlijkste ontboezeming
der tnenschenlielde„Het is zaliger te
geven, dau te ontvangen".
En wat hebben onze kleine dreumessen
al niet weken vooraf gedaan om zich uw
geschenken waardig te maken. Wat hebben
ze dagen eu weken achtereen in hoop
eu vrees geleefd, onzeker of Sinterklaas
zulke ondeugende bengels wel de eer van
zijn bezoek zou gunnen dan wel of de
Zwarte knecht hen wellicht ook zou mee
nemen, heel naar Spanje!
Maandag reeds is de beslissing daar
laat uw uitspraak toonen, dat gij genade
voor recht doet gelden en nog wel geloof
hecht aan beloften van beterschap.
En vergeet ook, bij uw tocht op uv
schimmel, de meer bejaarden niet, want
ook zij zien met verlangen uw komst te
gemoet.
Iteeds lang waren ze bezig met het
makeu van geheimzinnige pakjes, waarin
voorwerpeu van allerlei aard, waarmee
ze familieleden of kennissen willen ver
rassen en daartoe zoo gaarne gebruik
maken van uw tusscheukomst.
Help een handje mee, dat allen zooveel
mogelijk worden bevredigd, en mocht
soms de een den ander, met een lachend
gelaat en in dichtvorm natuurlijk, tevens
een nuttige waarschuwing voor zijn
volgend leven willen geven, belast u ook
daarmee; want ook voor de ouderen geldt
hetkoek of gard.
Nog iets, edele weldoener. Er zjjn zoo
heel veel kinderen, die, zonder tusschen-
komst van meerbevoorrechte kindervrien
den, niets genieten vau het heerlijke, echt-
gezellige Sinterklaas-feest. Bezorg ook
die kleinen een recht aangenamen dag;
maar vergeet daarbij tevens niet, de ouders
dier kinderen te gedenken, die zoo gaarne
voor hun kroost een kleinigheid zouden
afzonderen, doch daartoe niet bij machte
zijn, die voor zichzelven niet eens het
benoodigde kunnen krijgen en u weinig
meer dan bij name kennen.
Beste Sinterklaas, stort in de harten
der meergegoeden een recht tnilden geest
zorg er vooral voor, dat de werkeljjk be-
hoeftigen niet worden vergeten en ge
kunt er van verzekerd zijn, dat de juich
kreten der kinderen, de tranen van dank
baarheid jegeus den geheel onbekenden
tnilden gever en de blijdschap der ouders
een heerlijk schoone belooniug zijn.
Ook in 't belang onzer winkeliers hopen
we, dat de goede, milde geest van Sinter
klaas vaardig zij over onze stadgenooteu;
dat dezen niet in den vreemde zullen zoeken
wat eigen ingezetenen even goed, zoo
niet beter kunnen leveren en dat onze
I nijvere medeburgers een voordeeligSititer-
I klaastëest mogen hebbenwant, waarljjk,
aan een buitenkansje is in dezen tijd van
malaise voor de meeste onzer magazijnen
en winkels wel behoefte,
j Dat ze hun best deden om tot koopen
j te nooden en te laten zien wat ze leveren
I kunnen, is met éen oog te overzien als
men de étalage-kasten langs gaat. Lang
1 kijken, rnoogt ge niet; 'tzou u te veel
tgd kosten. Een opsomming van al het
I tnoois en aardigs zou te ver leiden.
I Worde ook hun ecu prettige en voor-
I deelige Sinterklaas gegund.
En niet alleen hun, ook onzen lezeressen
en lezers wenschen we een aangenaam
Sint Nicolaasfeest.
De politieke toestand.
Hier volge thans het debat.
De heer Boukamp kwam op tegen de
qualincatie spaganist", door inleider gebe
zigd.
Do beer Van de Roemer vroeg of de
rechten der Kroon niet beter zijn toever
trouwd aan dit Kabinet dan aan een liberaal.
De heer S t ij n m a n stelde op den voor
grond, dal er geen banden van verwantschap
bestaan tusscheu de Soc. dem. en de demo
cratisch gezindeu onder de vrijzinnigen, doch
moest reluteeren, dat de groei der S. D. A. 1'.
zou zitten in dan toekomststaat. Spr. is 7
jaar lid van de S. D. A. P. doch vleit zich
geenszins, mee te eten van den welgevulden
toekomst-disch, maar zal blijven ijvereu voor
de nakomelingen.
Dat er geen anti-critiek is gegeven op
hetgeen Treub en Cornelissen schreven, is
nog geen bewijs, dat zij gelijk hebben. De
anti-critiek wordt geleverddoordegeregelde
toeneming der S. D. A. P.
Onjuist noemde spr. de voorstelling van
verhinderen, dal baar oogen de angst en torg ver
rieden die baar vervulden.
Knoop balde de vuisten en wierp blikken vol baet
naar de beide peraunen, die lijn aanwezigheid ge
heel schenen vergelen ie hebben.
„Wanneer n dal wenacht, kau ik daarmee dadelijk
beginnen", antwoordde Ernat en slapte een weinig
ter tijde, dear Knoop wilde heengaan.
,Ik zie, dat ik bier te veel ben, jtiffiouw 1 Een vrouw,
die om iederen jongen melkmuil haar vrienden
den rug toekeert, is niet veel waard."
„Pas op je woorden, Knoop I" riep Ernat uit.
„Zwijg, vervloekte bood 1" barstte Knoop los. „Ik
tal je wel hier vandaan krijgen. Het zou wel aardig
weien, als jij, die bier van de straat komt aanwaaien,
ioo gemakkelijk Id too'n warm nest kou blijven
litten. hè?"
„Er uit 1 Weg I"
Meer kou de inolenaarster niet uitbrengen ty
stond daar ala een toornende godin voor den mole
naar en wees bom nu voor de tweede maal de deur.
„Dit uur tal u berouwen, juffrouw maar dan als
het te laat ia", teide by.
„Er uitwas baar eeuig antwoord.
Hy ging, doch op den drempel keerde hy tyn
door woede verwrongen gelaat uogmaale om en
dreigde met de vuiet.
Met een emak viel de deur achter Item in het slot.
Het was, alaof de inolenaarster bij het hooren van
dit geluid alle wilskracht eensklaps verloren bad.
In tranen losbarstend, tonk tij op deu naaelby-
tijnden stoel neer en verborg het gelaat in den arm.
dien tü op de leuning liet rusten.
Juffrouw.... laat my uw zorgen en kommer
helpen dregen", emeekte Ernst, terwijl by dichter
by haar kwam.
*Zy bief bet hoofd op en keek hem
ne tranen' baar lange de'wangen biggelden.
„Allee is ui», alles!" snikte ty. „De molen tal
móeten verkocht worden eu ik ik
j „Juffrouw I Sta ik u dan niet ter zyde f Hebt u
I my dau niet in dienst genomen om u tie tware
lasteu van de schouders te nemen Ziel u nu, dat
zelfs de llinkste vrouw eenmaal voelt, dal haar kracht
ten einde is? Zeg mij nu eeo» nauwkeurig...."
„Daar zijn de boeken", seide zij suikketid, terwijl
zij naar een kast wees. „Zie bet zelf maar na
O die man die verschrikkelijke man 1"
„De boeken nu te gaan inzien, zou te veel lyd
kouten. Het schijnt mij toe, dat bier spoedig gehan
deld moei worden, juflrouw Zeg my maar ronduit
boe de zaken slaan."
„Ge hebt toch geboord, dat ik twee duizend mark
moet betalen, en ik heb daarvan de helft niet in kas,
eu als ik dal geld uit miju banden geef, houd ik
niets over voor bedrijfskapitaal en loon van de
knechtsdan heb ik geen geld meer om brood te
koopen, en
„Maar juffrouw, daarom moet u tocb den moed
niet soo spoedig laten zakken! Laat ons overleggen,
j boe er moet gehandeld wordeu. Ik ben hier nog lu
kort en weet uog te weinig, dus moet u zeil raad
schaffen; anders komen wij niet tol een goed einde."
Del hielp. Ernst bad de recble snaar aangeroerd;
hy bad haar wilskracht welen op te wekken, zoodal
zy baar zwakheid overwon.
Zy droogde baar trauen en stond op.
„Ge lacht om my, omdat ik een domme vrouw
ben, niet waar? Ik zit maar te builen in plaats van
raad te schaffen,"
„Vergun my een vraag, juffrouw. Hoe kwam u
er toe, geld te leeneu. Ik meen tocb, dal de molen
hier genoeg wiust oplevert, en
„Zoo is het inderdaad, Mahler. Ik had al het be-
schikbare geld aan koren besteed, toen Knoop kwam
om mij te overreden lot nög grooteraankoopen. Hij
wist juist een mooie gelegenheid, maar bel was voor
hem te veel, eu tocb zou het jammer tjjü.tulkeeü
mooie kans te laten voorbijgaan. En toen
„En toen hebt u zich laten bepraten, nietwaar?"
inleider omtrent het privaat-bezit. De soc.
dern. zullen niet stelen het kapitaal, onststaan
uit spaarzaamheidzij hebben bet echter
tegen het kapitaal, dat misbruikt wordt om
zoo heel velen zoo onnoemlijk te laten lijden
dat kapitaal willen zij socialiseeren.
Spr. merkt óok op, dat in de beginselver
klaring van den Vrijz. dem. bond de klasson-
strijd wèl wordt erkend en dat men daar
eischt, dat in het algemeen belang de hui
dige bezitsvorm wordt veranderd.
Spr. is op Nieuw Guinea geweest, waar
óok kapitaalvorming is. Wie de meeste kop
pen snelde, :s de rijkste. Ook daar dus het
recht van den slimste en den sterkste.
Dat de demping der Zuiderzee den toe
stand zou verbeteren, geloofde spr. niet. Eu
Als die eens gedempt was en de bevolking
weer ware toegenomen en dus weer aanbod
van werk de vraag overtrof, zou dan de
Noordzee masten gedempt? Inleider heeft
gesproken van parade-paarden, doch dit is
een parade-paard als geen.
Indien de rentevoet minder werd, waar
moesten dau de couponknippers heen Naar
een besjeshuis? Dan mag men er nog wel
heel wat bgbouwen.
Veel van hetgeen inleider aangaf ter ver
betering, zijn lapmiddelen; oneindig beter is't,
den arbeiders medezeggenschap te geven,
want nu willen de kapitalisten slechts de
goedkoopst mogelijke arbeidskracht.
Welk bezwaar kan er tegen zijn, dat de
arbeidsmiddelen, die thans in bezit zyn van
een klein klompje kapitalisten, in handen
komen van de gemeenschap? Spr. denkt aan
Gemeente-exploitatie, zoo te Amsterdam als
in het buiteuland.
Wat de soc. dem. willen, is dat de voort
brenging zóo wordt geregeld, dat ieder krijgt
naar hetgeen hij presteert en dan dus ook
behoorlijk met zijn gezin kan bestaan.
De heer Van Veen kon zich voorstellen,
dat inleider de grondbeginselen der S. D. A.
P. niet adopteerde, doch meende dat hij wel
wat te ver is gegaan. Naar spr. meening
kunnen verschillende wegen voeren naar het
zelfde doel. Als men niet de allervurigsten,
doch de gemoertelijken zoowel van de soc.
dem. als van de vrijzinnigen neemt, is er
dan niet veel overeenkomst en kan men alzoo
niet concludeeren, dat er een rechter- en een
linkerzijde is, een reactionnaire en een demo-
cratischgezinde? Spr. meent, dat in de
practijk men rekening en voeling met elkaar
tnoet houden en dat soc. dem. en vrijzin
nigen in de werkelijkheid niet zoover van
elkaar staan als inlei Ier wel schetste, en dat zij
vroeg Ernat. toen tij bleef stelten.
„Ja en uog meerHij draagt er de scbuld
van, dal ilc de levcrantio heb aangenomen, ofschoon
de tijd daarvoor my te kort voorkwammaar hy
wist myn bedenkingen weg te ruimen en baar
koel werd byna dichtgesnoerd „en nu tal ik te
kort schieten in myn verplichtingen en ten slotto
wordt hy eigenaar van deten molen. Hy beeft bet
al eens getegdde Ent-molen behoort by den
Thal-molen, eu moet er mis vereenigd worden."
„Maar wat denkt uw man daarvan? U kunt hem
toch om raad vragen
Cbrista Maria vloog bet bload naar de wangen.
„Laat mijn niau er buiten blijven. Ik ik alleen
heb te beslissen."
„Zooals u wilt, juffrouw. Ik dacbt alleen maar,
dat de eigenaar van den molen
„Die beu ikmyn oom heeft hem aau my ver
maakt."
„Dat is wat auders; dan is het nog gemakkelijker
om te bandelen. In de eerste plaats moot er nu ge
tergd worden voor de terugbetaling van bet geleende
geld. Will u mij uw vertrnuweu scheuken, daD tal
ik u die twee duitend mark betorgso. Ik sta in teer
goede betrekking met den eigenaar van den Kruie-
molen te Liodeuberg."
De moleuaarster keek hem aan, alsof ty baar eigen
ooren uiel vertrouwde.
„Met deu rjjken Ernst vroeg tü verbaasd. „Gij?"
„Ja de toon van den eigenaar is niyn beste
vriend, liet tal dus niet tuoeiljjk tjjn, die tsak in
orde te brengen. Met de leverenlie is bet wat anders.
Laat bet mij openbarl'g teggeu, juffrouw, bet komt
me voor, dat Knoop er op uit was, u ten ondergang
ie breugeo, u in tyn macht te krijgen. Als u too
met bet werk was voortgegaan, tou bet onmogelijk
geweest tyn, op tijd de leverantie te volbrengen.
Wilt u my volmacht geven om in uw belang te
handeleu
Wordt vervolyd.)