"BB Sn V00[ "»8l"»ll'SM»l'Ut Advertentien. Neemt proef met Groenhuizen's AÜMTHRACIET. mooten dn» alle staker* ,onn»ogolijk is, Dan mag men er nog wd trauw ^'^angenis M». m, het roernaamate kliboo«n. Rinselen te behouden of teIn llü Cljr- 1}0- i..g Cd eVI'SS*»' ««'J't nog maar op panier - V neer' alle0n schimmen. Die tijd L Ljli fal"0r0» poppen, heer Sijbrandy ook wel wTnt i.en at woot tle boek openmaakt, dan 'staar ,t -pr' ?fn ('hr' naaste lief «Is ure!ven. dMrin! Heb uw had' een ge heef schoon''*) cofnd4ctour geweest en een paar Seen ZtZ 8trafro?18t,er en toen hij barmhartigheid, of fevwdR M ?ld®<leChr- met do oproermakers" Kr h«!ft om eeeeten on heeft er niet minder bMi'i'S"'» ,isCbr- kwlMdrn. Die Ah, M-"ï Jn W'8'8" CbriKonen. den in t f-"' T' m" hi' d»8reote moor- (ioBt-Imiic met toeatun, ,r0aWB0 Enï?t rCrfrr?''; 'd- Is d" OSri.tolijk? tVl •ik' bet op de Oorhigsbegrooting r.oeh "™h K*lh8li«k«', .ónrf10;20!, krees ,'ie 1>#" 0 0 1 e I» O het woord en herinnerde, d.t de inleider .eitle, d«t het met vaak gebeurde dat do a. d. do a.-r. prezen. üpr. wil den heer Sijbrandy prijzen en neiu zeggen: ga zoo voort, dan zal een werk woord, dat nu bestaat, spoedig verdwijnen. De Tr ^brandy ga ook zóo voort in zijn repliek. Uit het gehoorde zou men haast zeggen: Wat jammer, dat inr. Sybrandy niet eerder ie opge staan en Minister van Arbeid is geworden. Mis schien echter zou hij dan ook oude plunje heb ben opgeborgen, maar hedenavond was hij dan toch zoo democratisch gezind, dat hij op uitne mende wijze heeft uiteengezet hoeveel schoons klaar ligt. Doch dit zijn parade-paarden, die in t gezicht der stembus draven. Waarom is dit Ministerie niet eerder gekomen met deze wetten? Kuyper was dat als Christen-democraat ver plicht. De eerste Kerstzang van dit Ministerie was echter: 7 millioen voor snelvuurgeschut; en nu haalt men de parade-paarden van stal, terwijl de kleijne luijden, die al in 1890 geen dag en geen nacht konden wachten, nu al 15 jaar wachten en nog niets ontvingen dan be loften. Mr. Sijbrandy zoide ook, dat de democraat Kuyper niet hoeft gehoord de leuze der arbeiders maar het oor heeft geleend aan de paganiste patroons in Twente, die uit louter materialis tische redenen een langoren arbeidsdag wilden. Zelfs de vrouwen moeten 11 uur arbeidendoch daarover stapte de heer Sijbrandy vlugjes heen en hy vergat wel meer van dien aard aan te stippen. Hy oefende wel critiek om aan te toonen, dut hij niet met het Ministerie meegaat door dik en dun; doch de daden der Kuyperia- nen zijn wel ecnigszins anders dan de heer Sij brandy ze hier achetate. En hoe komt het dan toch, dat Kuyper niet luisterde naar zijn kleyne luyden van „Patrimo nium" maar wel naar de Van Heeks? In 1901 hoette het, dat Christus overwon aan d# stembus. Grooter profanatie is nooit beleefd, 't Was niet Christus aie in Amsterdam IX Bij- leveld deed kiezen, doch het conservatisme deed dit en dat conservatisme is de oorzaak, dat Kuyper luistert naar de fabrikanten van Twente en Tilburg omdat hij anders niet langer meer is de Minister dier heeren. Om 10.30 zeide de heer S t ij n m a n, dat de heer Sijbrandy het den s. d. ecnigszins moeilijk heeft gemaakt omdat deze op de producten van het Chr. Kabinet een vrij scherpe crietiek heeft geoefend. In het begin zijner rede heeft de inleider gezegd, dat dit Kabinet is een coalitie-Kabinet. Dit meent echter, volgens de „Nieuwe Gron. Crt." tegenover de a. r. de verplichting niet weg dat het by overwinning zou werken op de volgende beginselengewijzigd Unie-rapport, Pensioen- Ziekte en Invaliditeits- verzekering, en Tnriefwet. En wat is er nu van deze drie terecht gekomen, of wat komt er van terecht? Logeert de heer Sijbrandy wellicht inde keuken van dr. Kuyper? Hij weet heel best, dat er niets meer kan gebeuren. Een onverdacht getuige, dr. Wirtz, schrijft dan ook: dat er teleurstelling is gewekt, staa; en men moot wel een struisvogel zijn om dat niet te zien. Wie er nat van zegt, beet een onruststoker. De heer Sijbrandy heeft de s. d. gerangschikt onder de vrijzinnigen. Spr. zal aantoonen, dat dit niet juist iB. Wel? (Geroep: Neen! Neen!). Wat is het verschil tusschen de s. d. an de burger-partijen? Dat deze laatste willen behou den de kapitalistische maatschappij met al haar smerige uitwassen, terwijl de a. d. wil:gemeen schappelijke voortbrenging. Dit is geen ver kiezingstruc om de liberule kreutonwegers den schrik om 't hurt t« dom «laan. gerust zwart stemmen; dat laat de a. d. steen koud. Er zal een tijd komen, waarin alle de mocraten naast de s. d. zullen strydon tegen het Chr. Ministerie. |)e hoor Sijbrandy heeft meer dingen gezegd, die niel doot deu beugel kunnen. l>» 'A»'"1?" hebben de kinderen der dolwitM WwdiM en 40 in de gevangenis gestopt. Hun bonage nooten, de K.thoiLkcn, hebben ton wgtad m dit «pr. dit «elf óok «tl doen en doet .1. hij er kans voor heeft. Maar do lieer Sybrandy was alweer niet heelemnal eerlijk toen hy sprak over den Burgemeesters in Zuio-Hollnnd. Onder dit Kabinet werd eon liberaal benoomd tot Burgemeester van de grootste plaats in Zuid- Hollftnil. En waarom Omdat er bij de a. r. geen menschen zijn die bekwaam genoeg zijn cn geld genoeg hadden. De heer Sybrandy beweerde, dal de s. d. zeggen, dat de bakkerspatroons 's nachts wól mogen arbeiden. Met do R. K. zijn zo 't eens, dut dit niet mug ön om oneerlijke conourrenlie ön om k loin-bed rijf togen te gaan. De hoer Sybrandy sprak als een ongel en was om to zoenen. Spr, herhaalt nu 't verzoek, dal hij ook in de repliek zoo netjes blyven on er geen elementen in halen zal als bijv. het stok paardje van de Duitscho sociaal-democratie. Om 10.40 zeide d« lieer F. M. van V e o n, dat de heer Stijnman begon met to zeggen, dut hot debat mr. Sybrandy nu zoo moeilyk was. Waardoor wel? Omdat ae inleider iets zoo zeer eigenaardigs doet, eerst een eenvoudige waarheid zegt, dan tot een climax komt en zoo komt tot een absolute onwaarheid. Hij redeneort als een kwajongen, die in do 'schooi fout optelt. (De Voorzitter kan zulke uitdrukking niet toelaten. Geroep: 't Is figuurlijk bedoeld er wordt bedoeld schooljongen). De inleider gaf oen citaat uit Quack, dat niet te controleeron ie, en zegt ver volgens de liberalen doden niets, en ten slotte: ik ben óok van die opinie. Dusde liberalen deden niets. En een oogen- blik later zeide de inleider, dat do liberaloneen Kinderwetje en allerlei wetjes op do Arbeidswet maakten, die Minister Kuyper samenvoegde. Dat rijmt toch niet. Spr. noodigt de aanwezigen uit, do proef op de som is te nemen door de couranten-verslagen eens precies na te gaan. De heer Sybrandy is op en lop sophist. Hij zeide: de liberalen deden niets, maar zeide ookde belastingen werdon steeds lager door maatregelen van de liberalen. Hij zeide: de liberalen stuurden de vrijheid ill do war en beperkten die; nota bono in 1834, toen er nog geen liberalen waron. Do liberalen hebben juist steeds de vrijheid hoog gehouden. Het Kinderwetje was er, on ook ao Veilig heidswet en do Woningwet. Hoe bet moderne Gildewezen zal wer.011, gaf hij niet aan, evenmin hoe de transport-arbeiders verbetering zullen krygen. In ieder geval vond dit Ministerie tóch van vele onderwerpen de hoofdzaak geregeld en het bad dus slechts daarop voort te werken. De nieuwe Tariefwet vond de heer Sybrandy niet zoo erg, maar het beschermend ueel van het liberale ontwerp was toch veel geringer, terwijl dezo wet vooral protectionnistiaon is. De heer Sijbrandy lachte wat over klompen en petten eu stelde daar tegenover piano's en motors. Dat was óok eon sophiatischo rede- neering. De heer Sijbrandy zei, dat men Minister Kuy per best kun vertrouwen en dat de Kamer wel zal voorzien in de leemten. Dat is ook sophiarne. Dat dit Ministerie meer deed dan vorige li berale Ministeries is óok een sophismo. Vorige Ministeries deden in den zelfden tijd veel meer. Want niet alles zal en kan afgedaan tusschen Januari en Juli van het volgende jaar. De heer Sijbrandy vergat telkens te herinnoren, dat hij slechts vanontwerp-wetten sprak en spr. vraagt nu of men wel knn vertrouwen op zulk een sophist als de heer Sijbrandy blijkt to we zen. Spr. ontzegt hem althans zijn vertrouwen en meent, dat het Nederlandsche volk hem dit ook ontzeggen moet evenals zijn vertrouwen op dit Ministerie. Oin 10.50 teido de heer J. W. Ëggink het niot eens te zyn mot hen die meenden, dat do heer Sijbrandj zoo thuis was in do keuken van dr. Kuyper, maar toch gaarne wol cenigo in lichting uit die keuken te willen hebben. Immers naast de arbeiders zijn er nog vele categorieën die recht hebben van bestaan. Duizenden worden miskend. Spr. bedoelt de handelsreizigers, handelsagenten, oni. wier rechts positie nog niet is geregeld al is de enquête daarover ook ouder dan twee jaar. De heer Sijbrandy heeft óok toegejuicht de wettelijke regeling van do nachtarbeid der bakkers Doch heeft hij wel bedacht, dut het groot-bedrijf niet kkn meegaan. En hoe zal het 'tgaun in een coöperatieve bakkery waarvan de aandeel houders te gelyk patroon en belanghebbende zijn Om 10.55 vraagt de heer Oosterman of het overschot van het debat-uur niet nog mag gebruikt voor debat. De Voorzitter antwoordt, dat een brutaal raensch gezegd wordt van de wereld te hebben, doch dat de heer Oostormnn nu tóch niet het woord krijgt. Spr. herinnert er aan, dat men Zaterdagavond den eenigen debater niet liet uitspreken. De heer OoBtorman: Die spruk 55 minuten, 't Is opgeteekend. U is óok brutaal, dut u nog over die vergadering durft spreken. Een stem: Ja, u heeft daar nog wel gefloten. Om 10.58 komt mr. Sybrandy tot repliek. Den heer Zijlstra herinnert spr. dat dr. Kuyper, toen bij do behandelln der Ongevallenwet tor sprake kwam het opnemen der openbare ver makelijkheden, zeide, dat een meeting óok een openbare vermakelijkheid kon zijn. Als 't debat zoo was gebleven, als u begon, dan zou men zoo zeggen, dat dr. Kuyper niet zoo geheel on gelijk had. De heer Zijlstra zeide óok, dat de arbeid de bron is van alles, doch zeide een oogeublik later: wat is eerder noodig? Eerder dus, on duarnk iets anders en dat eerste is: bedrijfs kapitaal. De heer Zijlstra zeide ook, dat er geen Christe nen moer waren Nu, spr. kent ze wel en do lieer Zijlstra zal zo óok wel kennen, dio uit nemende mannen en vrouwen, dio handelen en spreken als een Christen. Al staan do s. d. lijn recht tegenover het Christendom, zijn er toch ook onder de s. d. Christenen. De heer Zijlstra zeide, dat hij aan 't spoor maar zoo word weggestuurd met een briefje. AIb dat zoo is, dan pleitte do hoer Zylstrn voor hot arboidv-contrnct. Do heer Schollingo r: Deze bepalingen voor het personeel zyn goedgekeurd door de Regoering. De heer Sybrandy trekt hot gelegde niet in twijfel, doch wil opmerken, dat aê ambtenaar dan toch ook hot reelit had, zich te wenden tot den kantonrechter. Als hij dit niet heeft ge daan, hooft hij voel verzuimd. Do hoor Oosterman bracht spr. lof. Ditzelfde heeft indertijd mr. Mondeis gedaan. Spr. dunkt den lieer Oostcrmuu voor dien lof on merkt op, dal dit niet meer in overeenstemming ia met hetgeen men over hem schrijft en evenmin mot het nieuwe werkwoord. De gansche geschiedenis waarop dezo laatste aanklacht rust, is een reeks valsche beschuldigingen vau den kant van libe ralen. dio 't van hooren zeggon hebbon. Spr. herinnert, dut do hoor Loopuyt heju indertijd Itoerioplees voor t toen spr. gezegd luid dat Troelstra eon ton beloofd had air» prikkel tot staking. Spr. wil, nu de gelegenheid hem geboden wordt, dezo qiiaeRtie uitmaken en doet nu voorlozing uit „Het Volk" van 8 Juli 1901. Do heer Stijnman: lk zal bewijzen uit een brief van Loopuyt, dat u op een vergadering te Wageningen twee leugens hebt gezegd. I)o Voorzitter dreigt den heer Stijnman door de politii te doen verwijderen. Do heer Thiol: Waar aangevallon wordt, mag ook worden verdedigd. Dat is een pngo- nist beginsel. Do Voorzitter: Toon je maar eons in jo ware gedaanto. De heer S ij b r a n d v i Ik heb deze zaak aange roerd omdat do heer Oosterman haar aanduidde. Dio hoer, die buiten het debat tóch meespreken wilde, gaat heen; nu is do vergadering rustig. Do heer Oosterman zeide, dat ik critisch bon opgetreden naar de wijzo waarop do s. d. criti- scoren ik herinnor mui het „duo cum faciunt", doch ik wil en mag niot door dik of dun vor- dodigen al hetgeen dit Ministorio doet of nalaat te doen. Wij a. r. oefenon critiek óok op onze geestverwanten in dit coalitie-Kabinet, maar gij s. d. gaat voel vordor; gij wilt hot arbeids- con tract overboord werpen, maar wij willen hot met de hulp van „Morcurius" en „Patrimonium" verbeteren. I)e heer Oosterman vroeg nog waarom dit Kabinet zoo laat komt met runultntcn. Wel, het Miniaterie-Pierson-Borcesius kon voortwerken op het Ministerie-Van Houtendit Kabinet is van andoren snit. Het Ministerie- Borgesiuslietdo Ongevallenwet na; het Ministerie- Kuyper mooat dio invoeren en zorgen vöor de Beroeps wot cn de stichting der Rijks Vorzokc- rings Bank. De staking Icostte drie maanden zwaren arbeid aan Binnonlundsche Zaken, Justitie en Oorlog. En bovendien, by elk Kabinot komen de groote wetten pas in het vierde jiuvr. Hot Ministerie-Borgesius zat van 1897 tot 1901de Ongevallenwet, de Woningwet on de Gezond heidswet kwamen in 1901, en do Leerplichtwet in hot derde jaar. Van het Ministorio-Kuyper kwamen in hot dorde jaar Drankwet, Telefoon- wet en Mijnwet. De Loerpliohtwet kwam in 1891 in het Staats blad, doch was 9 jaren in voorbereiding; de militaire straf- on tuchtwetten, reeds aange kondigd in 1889, zijn er nog niet. Het ontwerp der Ongevallenwet is van 1894 en er werd dus 7 jaren mui gewerkt; de Pensioenwet voor du oude arbeiders is in 1899 ontworpen door Minis ter Borgcsius. Is de vergelijking in het nadeel van het Ministerie Kuyper? Inleider antwoordt den heer Stijnman, dat gezonde critiek hot Ministerie-Kuyper niet schaadt, doch moet hem opmerken, dat een be sluit van een Deputatcn-vergadering niot bin dend is voor hot Ministorio, dat rekening moot houden met do Katholieken evenals do liberalen dit doen met de fraction Roüll on Van der Vlugt. De heer Stijnman verzuimde echter óok de leuze van dr. Wirtz to citooron, namelijk het slot van dienH artikel in do „N. Gron. Crt.", waar staat„afwerking van hot program soonll het roods in bewerking is." Du heer Stijmuan zeide, dat do s. d. niot bo- hooron tot do groep der vrijzinnigheid. Spr. acht dit een stout beweren. De lieer Treub schreef toch: De politieke groenen, welke uitgaan van de ontkenning der goddelijke openbaring als kenbron van uc waarheid en recht, vormen de vrijzinnigheid. De hoer Ht(jnman: Dat is het criterium niet. De heer Sybrandy vervolgt: De heer Van llouton schreef: Ons stunt slechts de Rode ten dienste. Do hoeren Cort van der Linden en Pyttersen De heer S t ij n in a nDat zijn geen ,8. d. De heer 8 y b r a n d yJa, als men zich schaamt over zijn vader, hangt men eon portret van zijn grootvador op in kleurig costuum en mooi kan sel en zegt aan„dat is nu mijn grootvador". Ik zal u dan nog een paar foiton geven, o.a. uit de liberale „Prov. Gron. Crt." wclko, over do ver kiezing te Winschoten schrijvend, zegt: „het blijft in olk geval familie". Toen Oudegoest cundidoat was voor den Raad te Utrecht schreef het „Prov. Utr. Dbld." over hem„do ietwat roodgotiut^r neef van het Utr. Dbld." De heer Oosterman: Gezeur van Valcko- nier Kipu; dat behoeven we ons niot aan te trekken. De hoer Sybrandy vervolgt„eenheid van levensbeschouwing met oen nuance van licht rose tot vuurrood." De hoer Stijnman sprak van „kinderen dor doleantie", doch die waren er niet in 1834, on herinnerde aan het herstel der Bisschoppelijke macht door do liberalen, doch kont do hoer 8tyn- uian dit doel onzer Staatsrechterlijke geschio- nis wol good Destüds hoerschtó hier een hef tige partijstrijd tusschen don liberaal Thorbocke en den liberaal Kappoljne, by verdelging af. Om politieke redenen, om Kappeijne te kunnen slaan, zocht Thorbocke toevlucht nij do Room- scheii. En evenals in Duitschland bij do Mei- wetten on in Frankrijk onder Combee is ook hier verdrukking uitgegaan van een conservatief cLi. liberaal Ministerie. Thorbocke heeft zün daad trachten goed te praten (Journaal 1887) met „maatregelen tegon afscheiding eener ge vaarlijke partij kannen niet streng genoeg go- nomun worden" en Kappeyne beantwoordde onze bezwaren togen den schoolstrijd met „dan moeten de minderheden maar onderdrukt worden". Ia dat uw ideale vrijheid? Ill Don Haag is een liberaal Burgemeester benoemd, niet omdat er in de coalitie geen geld Snoet is men donke aan do „rijko jonkers" r Clir. historische» maar omdat dr. Kuyper zich afvroeg of Don Haag overwegend orthodox dan wel modern was. 't Ware wel zeer misplaatst geweest als in hot moderne Den Haag een a. r. of vrij- a. r. Burgemeester wnro benoemd. 't Loopt niet zoo hard met de partij benoe mingen als men wol voorgeeft. Onder net Mi- nisterio-Piorson worden 75% liberalen benoemd in Staatsambten onder het Ministerie-Kuyper 40% anti.-rev. Do hoor Troelstra noemde vroeger de Riiks VorzokoringB Bank do u. r. kazerne; nu zal hy dit niot moer herhalen nadat dr. Kuyper hein inlichtte. In hoel het Katholieke Braband zjjn slechts 3 R.K. notarissen. De hoor R o u k a in pTe Bcrgen-op-Zoom twee. De heer 8ybrnndy: Ju juist, cn de derde ergens anders en ik zou 'tbetreuren als het ovordrovon werd. Er word gezegd dut onder do a.r. geen vol doend bekwaam man was voor Burgemeester van Don Hang. Spr. orkont dal onder de liberalen moer bekwame juristen zijn dan onder de a-r. doch hoe komt dat? Omdat zij de gansche hiurarchieke ladder konden beklimmen terwijl den a.r. die weg niet werd geopend en zij zien dus niet konden bekwamen voor hoofdambtenaar. Geeft don a.r. óok oons een 8-jarige leerschool, dan zal dit wol veranderd zijn. Do heer Van Voon sprak nictovor het onderworp van inleider doch over diens methode en noemde hem sophist en zeide zelfs, dat hij een leugen had verkondigd. Waarom dan niet even dien leugen genoemd en het tegendeel bewezen? Spr. zou 'teen persoonlijke beleediging achten nis hij op die wijzo iemand zóo betichtte. Wie het citaat Quack kun controleeron? Wel, iodcr die thuia het „Sociaal Weekblad" wil naslaan. Spr. verzoekt don heer Van Veen, dit nu óok te doen. Spr. heeft nl veel moeten annhooren, doch nooit nog is hem toogovocgd: het is niet te contro leoren. De heer Van Veen: Ga je eigen rede neering na. Do lieer Sybrandy: Hebt u dan niet ge hoord, dat ik zeido, dat de leer van Hchmollor en Brentano meer on meer baanhreekt en rayn tegenstelling van moderneen orthodoxeoconomio? Do heer Van Veen: Dat is een sophiarne. Do heer Sybrandy: De hoer Van Veen zoide, dat do vorige Tariefwet fiscaal was en dezo boschormond. Ik heb doen uitkomen, dat deze ón fiscaal èn beschermend is. Do hoer Van Voon zeide, dat dit MiniBterie haast niets heeft gedaan. Dr. Nolens proes dit MinisterieBorgcsius prees hot„Utr. Dbld." en „N. Rott. Crt." prozen Minister I don burg. Eon reeks ontwerpen verliet Biunonlandscho Zaken. Vergelijk eens de Sluitrede van het oersto jaar Borgesius mot do eerste jaar Kuyper. I)en heer Eggink antwoordt inleider, dat h(j onder „arbeider" verstaat ieder dio voor loon werkt, dus ook den iutoleotueelen arbeider, den onderwijzer, den journalist, deu bezoldigden pro pagandist. Omtrent de enquête voor de rechtspositie van dun handelsagent kan spr. den heer Eggink niet inlichten. Hu hoopt hem er over te schrijven. Onjuist is de moeuing van den heer Eggink, dat do aandeelhouders in een coöperatieve bak kerij 's nachts mogen werken. Ook daar mag 'b nachts allocn do werkgever d.i. de Direc- tour werken. Do aandeelhouders lijn daar net zoo min werkgever als de aandeelhouders van een spoorweg-maatschappij. Spr. vindt het jam mer, dat het Arbeidscontract allen over ëen xam schoort en had liever hot Duitache systeem en zou als daar do Handelsgohilfe hier do handels reizigers apart willen beschermen. 8pr. is aan 't eind vau zijn antwoord en dankt zyn gehoor. Do heer 8 t (j n m a n wil don brief van den heer Loopuyt voorlezen omdat mr. Sybrandy dezen afwezige aanviel. De Voorzittor verhindert zulks. De heer S t (j n m a uDun zal ik hem in de bladen doon opnemen. De vergadering wordt hiorna to 11.65 met gebod gesloten. prima Engclache en Belgische «RUIS en STEENVRIJ; maakt geen KOEK op de rooster Bergplaats: terrein der H. IJ. S. M., 4e Loods. Telephoon No. 110. Geopend lederen werkdag 812 en 16. =3 BESTELHUIZEN O O D. SCHOUTEN, Arnhenizcho wrg 20. R. *an BKNNEKOM, Utrcchmohe weg 7a A. SC HOLTE, (ironie Spui 83. M. KUAA1JENUOK, HUiionmtnat 6. U. VAN 't HOF, IjLugostrui 70. E. van dkn HOEK, Koestraat 11.

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsche Courant | 1904 | | pagina 3