Marktprijzen.
Advertentien.
GEVRAAGD.
ZIT enSLAAPKAMER.
maar als God je met pokken wil betegenen, ia
het toch goddeloos ze niet te willen hebben.
Daartegen mag je je niet beschermen. Dat christe
lijk deel eischte afschaffing van den vaecine-
„awang" en men eiBchte, dat als do ouders het
wilden, het hoofd der school het goedvond, de
dcholen weder als kweekplaatsen voor pokken
moesten dienst doen. Maar de katholieke bladen
hielden niet van pokken en schreeuwden haar
best tegen het voorgestelde wetje. Het wetje
ging weg en is sindsdien niet meer op de proppen
gekomen.
De loterij, kende men iets goddeloozer Afge
schaft moest zij worden, als strijdig met het
christelijk beginsel.
Het wreede noodlot wilde echter, dat iu de
zelfde dagen dat men om afschaffing der loterij
vroeg, een groote verloting voor de Tranavaal-
sche Boeren werd gehouden, waaronder de eerste
calvinisten wat dapper teekenden. En de katho
lieken O, die wagen wul gaarne een kansje.
En zoo komt van de geleidelijke afschaffing, in
niet minder dan 19 jaren, ook niet veel terecht.
De Zondagsrust. Dat is ook een zuiver christe
lijk beginsel. De christelijke volgelingen van
Kuyper es. keken begeerig naar het puriteinsche
Engeland. Zij zagen daar die gesloten huizen,
die ledige straten en die langs gezichten. D*t
was wat voor hen. Maar de Katholieken, kom
in het Zuiden op Zondagmorgenfanfares en
schietvereenigingen, daar wordt ge door gewekt.
Och die menschen zijn er van overtuigd dat na
een volle week van inspanning, hen ook wel
een enkele dag van ontspanning toekomt. Wat
is er nu van een Zondagwet tot stand gekomen
Wij leven nog altijd onder de onuitgevoerde
wet van '15, en anders als in een paar artikelen
van de Arbeidswet heeft spr. van geen Zondags
rust meer gehoord.
Ook het huwelijksrecht is volstrekt niet andere
geworden dan het was.
Wat zien wij dus uit dit alles. Het ministerie
is opgetreden met eez nee van beloften en al de
dingen die de calvinisten zoo begeeren, zij hebben
er niets van gekregen.
Hoe zou het ook mogelijk zijn, dat deze
regeering iets tot Btand zal brengen, waar zij
regeeren wil met een grondwet, die reeds voor
achttien eeuwen, onder geheel ander omstandig
heden, voor geheel andere toestanden, in een
geheel andere ecouomische verhouding werd
gegeven.
Bovendien, blijkt voldoende, dat wil men de
Openbaring als grondwet hanteeren, men ze toch
met behulp der Rede moet uitleggen, zoodat het
ten slotte toch weer de Rede is die het bewind
voert.
Eigenaardig is het, dat als men om de specifiek
christelijke daden van dit ministerie vraagt, men
altijd als te haastig wordt afgewezen, en werke
lijk hopen velen, dat al zijn deze wetten er nu
nog niet, in toekomst ze toch kunnen verwacht
worden, niettegenstaande, in de ruim 3'/» jaar
dat dit ministerie aan het bewind is, nog niets
op sociaal gebied ia gepresteerd. Men mocht toch
van den man, die op het Sociaal congres in '92
uitriep: „Heere Heere, zij kunnen niet langer
wachten, geen dag en geen nacht!" verwachten,
dat hij wat spoed zou gebruiken, maar we wachten
nu al drie en een half maal driehonderd vijf en
zestig dagen en evenzoovele nachten en er komt
nog niets.
Wel hebben wij wetten gekregen, als de mili
taire wetgeving, e. a. maar die waren reeds door
vorige ministeries klaar gemaakt.
Ja, wij hebben gekregen despeetwet. Dat was
een prachtige wet. De man, die vroeger het huis
gezin als de cel der maatschappij had voorge
steld en de vrouw in die cel onmisbaar achtte,
stelde nu de speetsters in staat, niet alleen des
daags, in de speetinrichting te verblijven, om zoo
mm haar huisgezin te worden onttrokken, maar
drijft hen nu ook des nachts het huis uit naar
de werkplaats.
En dan de snelvuurkanonnen? Zijn die Bpeciflek
christelijken is dat sociale wetgeving, als de
zoo hoog noodige bezuinigingen op uitgaven,
bezuinigingen op uitgaven, natuurlijk met in
acht neming onzer verdedigbaarheid uitblijven?
Waar blijft het volksleger, waarvan Kuijper vroe
ger zoa'n gloedvol verdediger van was. Het rust
bij het kiesrecht en de andere democratische
wetgeving bij de oude plunje.
Toen men Kuyper aan zijn volksleger "herin
nerde, zeide hij er eens over te hebben nagedacht.
Doch Van Kol had gezegd, als het volk in zijn
geheel weerbaar werd, er door de socialisten wel
eens profijt van kon worden getrokken. Men
lacht, maar het is toch eigenlijk hoogst treurig.
De hoogonderwijswet, ja, die staat op christelijk
Btandpunt, in zooverre daar onder verstaan wordt,
gereformeerd-kerkelijk. Dat is een wet voor de
Sereformeerde kerk en haar vrije universiteit,
ie schepping van Dr. Kuyper. Doch het specifiek
christelijke gaat men wel wat betwijfelen als
men ziet, dat mannen als Schokking, Lohmun
en De Visser dan minister-president dwongen
met de eene hand terug te nemen, wat hij met
de andere hand trachtte te geven, (effectus ci-
villis).
Ook de L. onderw.novelle is van dien aard, maar
al komt zij nog in behandeling, het staat nog
zeer te bezien of zij zal worden opgenomen in
het Staatsblad, voor de verkiezingen. Vraagt de
Standaard ons, „wat zijt gij naastig 't is nog
geen Juni" dan antwoordt spr. met de artikelen
in de Standaard toen dr. Kuijper daar nog hoofd
redacteur van was.
Toen het cabenet nog niet aan het bewind
was, schreef dr. Kuyper, dat men o p een grooten
oogst in het vierde jaar niet moest rekenen
zelfs mist voor dat jaar de troonrede haar be
langrijkheid, en al wat nog wordt opgediend
is reclame voor de stembus. Na April is geen
Kamerpresident in staat, de zitting fiink bezocht
te krygen.
Al roept men dus Heere, Heere, daarmede is
men niet klaar, en spreker tart dan ook ieder
geestverwant van dit ministerie straks in bet
debat een sociale wet te noemen, door dit minis
terie tot stand gebracht.
Het is roerend te zien, boe dr. Kuyper altijd
en achterdeurtje weet open te houden. Zoo
is het ministerie zoo ernstig heeft belemmerd.
Goed, spr. geeft daarvoor desnoods twee Bociale
wetten cadeau, maar wat is er uitgevoerd in
de rest van den tijd.
Waarom komt men met het postwetje. Spr.
zal het niet uitpluizen, alleen wil hy wijzen op
het ernstigegevaar dat wij beloopen, als een
postambtenaar stukken tijdelijk kan terzijde leg
gen. Wat moet dat worden aan den vooravond
van verkiezingen, als dan circulaires worden
verspreid, en het aan het oordeel van een amb
tenaar wordt overgelaten, of zij niet voorloopig
terzijde moeten worden gelegd, omdat er wel
eens wat in kon Btaan, dat voor- de regeering
niet zoo heel vleiend is. Waar blijft ons recht,
waarop wij zoo trots zijn, om ook op papier
onze gedachten vrijelijk te uiten.
Maar wij hebben toch onze Drankwet, roept
daar iemand uit de zaai, doch als ik hem vraag
of daarin nu iets specifiek christelijks ligt, dan
zal hij met een volmondig neen antwoorden.
Spr. heeft met die wet nooit gedweept. Feitelijk
is het een verbeterde editie van de door een
liberaal gemaakte wet, doch ze is zoo verbeterd,
dat zelfs intelligente Kamerleden niet meer
wisten waar zich aan te houden. Zelfs Kuyper
was de leiding kwijt, en dank zij de socialisten,
heeft hij er heel wat amendementen en artikelen
doorgesleept. Het is een wei, waar verscheidene
artikelen niet van zijn toe te passen, maar het
ie te hopen, dat zij nog wat zal doorwerken,
dan zullen wij eens zien, hoe ontnuchterd de
menschen worden, van de zegeningen van deze
regeering.
Is dan ook al op christelijk-wetgevend gebied
niets in het staatsblad te bespeuren, toch is er
wel eenige verbetering.
En dan heeft spr. niet het eerst het oog op
de benoemingen. Dat ook andere regeeringeu
vroegen naar partijgenootschap, in plaats van
uitsluitend naar geschiktheid, is zeer af te keuren.
Maar thans is er geheel iets anders. Spr. zet
hot geval uiteen van de ondcrwy'zer, wien men
vroeg, toen bij plaatsing in Indië verzocht, naar
godsdienst, naar al of niet rechtzinnigheid in
de leer, enz. enz. Als hooge autoriteiten als, de
heer Fabius dat doen, dan weet men wel welken
geest waait. Dr. Kuyper vond de daad niet zoo
verkeerd, daar zij maar diende om eens te kijken
of de man ook algemeen ontwikkeld was.
Als wij ons afvragen, vanwaar komt het dat
wij geen oogst te verwachten hebben, dan zien
wij dat zulks een gevolg is van de samenstelling
der verbonden partijen.
Kuyper heeft al9 democraat eenvoudig zijn
draai moeten nemen, en hij is vastgeketend aan
een macht die hem driemaal overvleugelt en
die slechts reactie wil door haar streng con-
cervatisme.
Men zal wel een Arbeidswet en een Arbeids
contract krijgen, maar die adermen niet den fris-
schen, geest, dien men bij een volksministerie,
had mogen verwachten.
Het ontbreken van het democratische aan dit
ministerie, blijkt ook uit de Tariefwet.
Er is geld noodig, zeker, maar nu tracht men
het niet te krijgen langs den weg voorgeschreven
door het democratische beginsel, maar op een
wijze, waardoor het volk onevenredig zwaar in
de lasten moet bijdragen, een sociale wetgeving,
eischt een belasting, waaraan de meest weer-
krachtingen evenredig meer bijdragen
Maar bij deze tariefwet, worden de armen,
die de klompen en petten dragen, en die het
meest (evenredig) de ingevoerde artikelen ver
bruiken, het zwaarst gedrukt. Juist is bij belasting
heffing elke gelijkheid de grootste onevenredig
heid.
De accyns zullen vermeerd worden. Tweemaal
is daartoe een voorstel ingediend, maat evenveel
malen iB het weer ingetrokkon.
Waar spr. dus de coalitie der christelijke par
tijen veroordeelt, omdat hare samenstelling uit
vooruitstrevende en de meest reactionaire, con
servatieve elementen haar een werken in demo
cratiseren geest onmogelijk maken, daar,' wil
hij niet zeggen, dat iedere coalitie verkeerd is.
Geheel anders is het met de coalitie tusscben
Unie-liberalen en Vrijzinnig-democraten. Deze
coalitie moet goede vruchten afwerpen, omdat
zij steun op hechte en practisch houdbare be
ginselen.
In de eerste plaats is zij dogmavrij. Dan is
er bij de gecoaliseerden een streven naar het
zelfde doel, alleen verschilt het tempo.
In de derde plaats zijn de democratische ele
menten er in de meerderheid, en dus niet zoo
als nu, afhankelijk van de conservatieven.
Het is lang niet onmogelijk, dat ook de de
mocratische elementen in de christelijke coalitie
zich losmaken van het conservatieve bloc,
Kuyper heeft het in de Kamer erkend, en er
op gowezen dat het lang zeer wel onmogelijk
was, dat er een tijdstip in de naaste toekomst
zal aanbreken, waarop de democratische ele
menten van links en rechts elkander zullen ont
moeten en samen naar een doel zullen streven.
Spr. wil nu eens even laten zien, wat men te
wachten heeft van de vrijzinnige coalitie.
De concentratie der vrijzinnigen is de laatste
tijd nogal eens besproken, en wat een zeer goed
teeken is, met erg groote vinnigheid. In 'e poli
tiek lokt iedere daad beoordeeling, en hoe grooter
gevaar men er in ziet, des te harder loopt men
er storm tegen.
Het mooie dezer coalitie, het is reeds terloops
opgemerkt, ligt daariD, dat geen der partijen
hun begiusel behoeft prijs te geven.
De Vrijzinnig Democraten waren in 1901 voor
grondwetsherziening om te komen tot algemeene
kiesrecht. Bereids hebben zij hun woord ingelost
en zijn met een bepaald voorstel voor den dag
gekomen. Nu stonden zij voor het feit van twee
kwaden het minst ernstige te moeten kiezen. Zij
hadden de keuze of gebroken en verdeeld in
kracht deze meerderheid bestendigd te zien, en
daardoor nog verder te verzinken in het chris
telijk moeras, of iets toegeven, een beetje min
der snel vooruit te loopen en zonder beginsel
verzaking mede te werken met hen die in een
langzamer tempo naar hetzelfde doel loopen.
Trouwens voor het oogenblik rali er nog niet
meer te bereiken. Al zou men zelfi een liberale
me»r<lerl,eid kitte" ^jhStaaMOi nuttige handwerken de'°d»mes G. J. Boer-
dan nog zon mon niet direct Kuniiüii ixe>, «„i,,,,., M ir H»m«-
recht voor mannen en vrouwen en eene andere
Te Utrecht zijn geslaagd voor het examen
handwerken de dames G. J. Boer-
II. Geleno en M. E. van Hamersveld.
rvc.ü vuv,. ---. jr be_ De Iij3t van personen, die voor plaatsing
werkstelligeii. Het is dus
politiek trachten te bekomen wat te verkrijgen
is, en dus niet den weg te volgen van beta es
of niets. Nu hoeft men daar wei een groot aantal UCUUC1M
tirades op verkncht en gesproken van mr. ireuu i bcyat 337 namen.
in de karos bij Borgesius, maar wij zullen het
toejuichen, wij een het eind van de volgend»
wetgevende periode, dit tot Btand kunnen oren
gen dat althans de belemmeringen voor eene
invoering van het algemeen kiesrecht zullen xyn
uit dt.ii weg geruimd.
De vrijzinnig-democraten aarzelen niet er van
stonde af aan er op te wijzen, dat zij zoo spoedig
het zoover is gekomen, met alle kracht zullen
ijveren voor de invoering van dat algemeen
kiesrecht, welk beginsel dus volstrekt niet door
hen wordt verdonkere maand.
Het geheel program der coalitie te bespreken
is niet spr. plan, maar toch wil hij er een het
een en ander uit mudedeelen, vooreerst wordt
geeischt de handhaving der bij de Grondwet
gewaarborgde positie der neutrale school. De
schoolkwestie wil spr. niet behandelen, waar
die reeds door verschillende bekwame sprekers
hier ter stede is uiteengezet.
Slot Verslag in het volgend nummer.
va__ komen en niet voorkomen op de van kracht
bet «Ties j zijt,fle kiezerslijst of op de lijst model A
«„..tol I b(;(joe|j J,, jiet Ie lid van art. 23 der Kieswet
De heer mr. dr. J. G. Stenfert Kroeze
heeft zijne benoeming tot secretaris dezer
gemeente aangenomen.
De heeren J. kerklioll', D. do Groot en J.
A. Hoksbergen zijn benoemd tot deskundigen
der schattingen van de dranklocaliteiten in
deze gemeente, voor het jaar 1905.
Wij herinneren belanghebbenden aan het
voorschrift van art. 50 der nieuwe drankwet,
waarbij is bepaalt! dat de houder van eene
voor 1 Mei 1904 verleende vergunning voor
den verkoop van sterken drank in eene voor
bet publiek toegankelijke localiteit, die ua
30 April e. k. het bedrijf wenscht voor te
zetten, vóór 1 Maart e. k. aan B. en W. het
verzoek moet richten, waarbij opgave wordt
overlegd van de oppervlakte der localiteit of
localiteiten, om in tie akte van zijn vergun
ning en in het afschrift daarvan de wijzi
gingen aan te brengen dat zij voortaan gelden
zal voor den verkoop bij hoeveelheden van
minder dad tien liter voor gebruik ter plaatse
van verkoop of elders.
By gebreke van dat verzoek, vervalt de
vergunning met 1 Mei 1905.
Hot concert, gisteravond door Jubal gege
ven (de bescheiden naam «uitvoering" van
vroeger kan gerust door die van concert
wordeu vervangen) was een nieuw succes
voor de jeugdige vereeniging. Het is opmer
kelijk hoe in korten tijd door de bekwame
leiding van den directeur G. Bikkers, den
nieuwbenoemden kapelmeester van het 5e
regiment alhier, gesteund door den, ijveren
lust van de werkende leden in zuiverheid
van stemming, eenheid van samenspel en
aanspelen van voordracht, weer had gewon
nen. Alle nummers liepen zeer goed van
stapel en het was een aar.genaame afwisseling,
dat drie solo's de eigenlijke orkestnummers
vervingen. Eerst een vioolsolo, voorgedragen
door den bekwamen violist Vierdag, daarna
een lluitsolo door den uitstekenden fluitist M.
Vischer en toen weer een van den heer Vierdag.
Die drie nummers werden prachtig voor
gedragen en begeleid, het eerste dooi een j
deel van het strijkkwartet con sordini, het J
2e en 3e door een gedeelte van het strijk
kwartet en eenige blaasinstrumenten. Die
begeleidingen waren zuiver en bescheiden,
zoodat het solo instument goed kon uit
komen.
Het is te hopen Jat Jubal door de wel-
gestelden goed gesteund zal blijven.
De concerten van Jubal valler zeer in den
smaak van een groot gedeelte van de bur
gerij, ook van de minder gegoeden voor
wie morgen 2G Februari het program var
gisteren, dat acht nieuwe nummers bevat,
wordt uitgevoerd.
Voor het in de maanden Juli,en Augustus
e.k. hier ta lande te houden examen voor
toelating |tot den Hoofdcursus, ter opleiding
van onderofficieren voor den rang van 2e
luitenant der infanterie en van 2e luitenant
kwartiermeester, respectievelijk voor den
dienst hier te lande en voor den dienst io
Nederland-lndië, worden de navolgende ge
tallen plaatsen opengesteld:
I. voor het leger hier te landeinfanterie
31administratie 6.
II. voor het leger in Nrlerlandsch-Iudië:
infanterie 8; administratie 5.
De opvoering van Heijermans nieuwste
tooneelstuk «Allerzielen" zal Maandag 6 Mrt.
hier plaats hebben.
Als bestuurslid voor de provincie Utrecht
van den Algemeen Bond van R. K. Kiesver-
eeniginge in Nederland is gekozen de heer
D. P. Hamers, alhier.
Maandag 27 Februari heeft in de Arend,
's avonds om hullnegen een algemeene ver
gadering van de Verepniging «Ambachtschool
voor Amersfoort en Omstreken" plaats.
Geen beter troost dan geen troost noodig
te hebben.
Predikbeurten.
Ned, Herv. Gemeente.
ST. JORI3KERK.
Voormidd. 10 uur, Da. Meiners.
Namiddag 2 uur, Da. Ter Haar Romeny.
's Avonds 5Vj uur, Da. Van Aalst.
Inleiding tot de lijdousprediking.
G ASTHUISKERK.
Voorm. 10 uur, de heer Teeliug Godadieiwtonderw.
Evanfl. Luth. kerk.
Voormidd. 10 uur, Da. De Meijere.
Remonatrant8ehe kerk
Voorm. 9'/j uur, Prof. Dr. T. Cunnegieter te UI recht.
Gereform. kerk A
Voormidd. 10 uur, Da. Donuer.
'a Avonda 5'/, uur, Da. Donner.
fiersform. kerk B.
Voormidd. 10 uur, Da. Teerink.
a'Avonda f>V« uur, Da. Teerink.
Vrije Gereform. Gemeente.
'Voormidd. 97, uur, lezing.
's Avonds 6 uur, lezing.
Amersfoort, 24 Februari 1905.
Appelen f3.a f5.— Peren f0.— a
f0.Zandaardappelen f 1.50 a f 1.80 Hoen-
dereierer, f 3.30 a f3.80 per 100 stuks. Boter
f 1.35 a f 1.40 p. k. Margarine i 0. a f'O.
Kippen fO.OO a 11.20 Kuikens f0.afO.
Piepkuikens fO.a f0.— Ganzen f0.— a f0.—
Eenden f 0.90 a 11.30 Hazen t 0.a f0.
Wilde konijnen 10.— a fü.— Tamme konijnen
f0.80 a f 1.40 p.st. Duiven f0.a f0.p.
paar. Vette vurkens f0.a 10.Magere
varkens f 15.— k f20.— Zeugen f40 a f60.
Biggen 1'9 113.
Aangevoerd waren ongeveer: 50 heet.
Appelen, heet. Peren, heet. Klei-
aardappelen, 120 heet. Zandaardappelen,
50000 st. Hoendereieren, 1200 kilo Boter.
Vette varkens, 30 Magere varkens, Var
kens voor exportslagerijen, 150 Biggen en
10 Zeugen.
LIEFDADIGHEID.
Tot liet geven van inlichtingen aan
Departementshoofden. VV ij k b e z o e-
kers en Belangstellenden zal het
Centraal-bureau a.s. DINSDAG 28 Februari
des namiddags te vier uur ten Raadhuize
zitting houden.
Voor spoodeischende zaken wende men
zich tusschentijds tol den Boekhouder der
vereeniging, den lieer N. G. VAN heSTADT
Kleine Haag 7.
Voor de vele blijken van deel
neming, ondervonden bij liet over
lijden van onze Moeder en Behuwd-
moeder betuigen wij onzen hartelijken
dank.
E. van der PLANK—Bonk.
J. van der 33LANK.
Amersfoort, 24 Februari 1905.
Voor de vele bewijzen van deel
neming, ondervonden bij het over
lijden van onze geliefde Zuster, Be
huwdzuster en Nicht, betuigen wij
hiermeden onze hartelijken dank.
Uit aller naam,
C. van OMMEREN.
Amersfoort, 25 Februari 1905.
ALLEN, die iets te vorderen
hebben van-of verschuldigd zijn,
aan de nalatenschap van mejuffrouw de wed.
H. OVERGOOR, gewoond hebbende te
Amersfoort eu aldaar overleden, den 28
Januari 1905, worden verzocht daarvan op
gave of betaling te doen, vóór den 1 Maart
1905, ten kantore van Notaris A. N.J. VOS,
te Amersfoort.
Het Openbaar Ministerie te Utrecht eischte
tegen E. F. van hier, zes maanden gevangenis
straf wegens het schrijven van smaadbrieven.
Met en 1 Mol een HUISKNECHT genegen
een paard te verzorgen, op een buiten bij
Zutphen van de N. H. Godsdienst.
Brieven letter O. Starinks boekhandel
Markt Zutphen.
GEVRAAGD tegen 1A PRIL gemeubileerde
Brieven met prijsopgave, onder motto
«Kamer", aan hot Bureau (oude) AmerS'
foortsche CourantKortegracht 9.
