Dinsdag 14
Maart 1905.
No. 5630.
54e Jaargang.
MJUZIKALË BLOEM».
FIRMA A R- VAN CLEEFF
te AMERSFOORT.
Verschijnt DinsdagDonderdag- eu Zaterdagmiddag. Abonnement per 3 maanden ƒ1.
franco per post 1.15. Advertentiën 16 regels 60 centelke regel meer 10 cent. Legale-,
officieële- en onteigeningsadvcrtentiën per regel 15 cent.Reclames 15 regels 1.25; eikeregel
meer ƒ0.25. Groote letters naar plaatsruimte. Bewijsnummers naar huilen worden in rekening
gebracht en kosten evenals afzonderlijke nummers 10 cent.
Bij advertentiën van buiten de stad worden de incasseerkosten in rekening gebracht.
KORTEGRACHT 9
Telephoon 19.
Heden verzenden wij aan de daarop ge-
abonneerden aflevering 12 van den Derden
jaargang van onze premie »D e Muzikale
B 1 o e m l e z i n g".
Deze aflevering bevat, behalve de gewone
«Wenken van een ouden muziekmeester",
kunstenaars-biographieën en berichten, bene
vens zeer lezenswaardige mededeelingen op
muzikaal gebied, de volgende muziekstukken
Mein Liebling, gavotte voor piano, door
A. Hilger; 2. La coquette, mazurque de salon
voor piano, door Oh. Lefébure Wély3:
Nocturne 1 voor piano door John Field4.
Lass das Kragen, voor zang en piano, door
Schultze-Biesantz.
De «Muzikale Bloemlezing" kost voor de
abonné's op ons blad slechts 60 cent per
kwartaal, voor welk luttel bedrag men in de
drie maanden 0 afleveringen met 30 a 35
muziekstukken ontvangt.
KENNISGEVING.
De BURGEMHESTER en WETHOUDERS van
AMERSFOORT breDgen ter algemeens keunis, dat
sy voornemens lijn, aan den Gemeenteraad voor ta
stellen, ter gelegenheid van de jaarmarkt tijdelijk
aan den openbaren dienst te onttrekken voor bet
tijdperk van 18 October tot 1 November 1905:
a. een opparvl. van hoogstens 550 M1 op den Hof.
b. 150 .de Groeum.
c. m 400 Appelm.
d. 250 den Hof
e. 70 den Hof
f. 50 de Varkensm.
g. 80 de Groenra.
h. 30 de tiroenm.
i. 180 den Hof
j. 180 deu Hof
k. CO de Varkensm.
1. 120 den Hof
m. 150 den Hof
Nadere inlichtingen zyn ter Secretarie verkrijgbaar.
Zij die tegen zoodanige onttrekking bezwaren wen-
scben in te brengen, worden uitgenoodigd, die voor
23 Maart a.9. schriftelijk ter Secretarie in te dienen.
Amersfoort, 9 Maart 1905.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
De Burgemeester,
WUIJTIERS,
De fd. Secretaris,
Van REIGERSBERG VERSLUIJS.
Een boekverkooper-martelaar.
IV (.Slot).
6. Beknopt Handboekje der Vaderladsche
Geschiedenissen Aanvang nemende met de
komst van Karei Vde tot ae Graaiïlijke Waar
digheid over deeze Landen, tot den tegen-
woordigon tyd. Uit de beste Autheuren, en
Feuilleton.
Reservist Tiesmeijer.
30).
.Eerlijk gezegd, heel goed en vooral heeft het me
in juffrouw Reutor bevalleu, dat zij geeu geheim
ruaakt van de oinstaudigheden waaronder zij leeft",
antwoordde de jonge Tiesmeijer. „Wat u my zoo
juist vertelde, neemt my nog meer voor haar in; u
kent haar hater dan ik en daarom sou ik u willen
vragen of men uiot iets voor baar sou kunnen doen,
bijv. door haar laten atudeereD en zóo haar talent
ontwikkelen? Is haar geluid werkelijk zóo mooi als
u zegt, dan zou het tooh jammer ziju, haar niet by
te staan, want dan kan zij later honderden en duizen
den doen genieten".
„Niet waar?" stemde Martha levendig in „zeheeft
eens getracht een beurs te krygen voor de Muziek
school, maar daar zy geen voorspraak had, werd
haar verzoek geweigerd en zij bezit te veel trots om
zich een tweede maal aan oen weigering bloot te
stellen".
„En denkt n, dat juffrouw Reuter den steun van
dezen of genen zou aannemen f"
Zy zag hem verrast eu te gelijk verheugd «au
„Zoudt u misschien?.... O, dat zou heel braaf
van u zyn".
.Pardon, juffrouw, ik ben wel wat te jong om als
beschermer eener dame te poseeren, maar papa zal
't zeker doen als ik er hem attent op maak. Hij is
een groot muziekliefhebber en menig kunstenaar
die thans gevierd wordt, dankt hem zijn opleiding
en bij zal ook zeker juffrouw Reuter steunen indien
zij althans zijn hulp wil aannemen. Misschien is u
wel zoo vriendelijk, haar eens te polsen, ik kan dut
natuurlijk onmogelijk doen.
andere echte stukken, ten dienste vanNèer-
ltndsch Jongelingschap, bij een gezameld en
in orde gesteld, door Cornells van Jer Aa.
Met platen en pourtraitten.
Te Amsterdam, bij Johannes Allart, 180)—
1803, 6 dln. 12».
In 1804 verscheen een herdruk, mede
in 0 dln. doch 12°, bij J. de Vos en Cornp te
Dordrecht. Beide kostten bij uitgaat'f5.20.
In de Voorrede van het eerste deeltje,
zegt Van der Aa, dat Joh. Allart hom
verzocht van de door dezen uitgegeven
«Geschiedenis der Vereenigde Nederlanden
Voor de Vadarlandsche jeugd" (Amst.
1783—95, 25 dln. 12°) een uittreksel te
maken. «Er waren echter voor mij gewich
tige redenen, die mij wederhielden van
eens anders [met name J. Fukke's) werk
een bloot uittreksel te maken" zegt Van
der Aa in die Voorrede; er is dan ook een
aanmerkelijk verschil in den tekst. De
druk is echter geheel gelijk aan die van
de sedert 1783 uitgegeven Geschiedenissen
en Allart maakte zelfs gebruik van de
oude plaatjes in dit nieuwe boekje.
7. De Geschiedenis der Vereenigde Ne
derlanden, en derzelver buiteulandsche be
zittingen, geduurende de staats- en erfstad-
houderlijke regeerwijze, ten tijde van Willem
den Vierden; de Vrouwe Gouvernante Anna
en Willem den Vijlden. Door Cornells van
der Aa.
Te Ansterdam, bij Johannes Allart, 1804- -
10. 6 dln. 8°. (Voor rekening van den
Schrijver).
Het tweede deel verscheen in 1805, het
derde echter eerst in 1808. De schrijver
zegt dan ook in de voorrede van dit deel
«dat het lang achter wege blijven van
helzelve, alleen veroorzaakt is geworden
I uit hooide van het smartelijk afsterven
t van wijlen D. H. Prinse Willem de
I Vijfde waardoor ik de gelegenheid aau-
vaardde, om de levensgeschiedenis van
dien Üngelukkigen Vorst aan mijne Land-
genooten in handen te geven."
Hoewel deze Geschiedenis het tijdvak
1747—1794 moet behandelen, eindigt het
zesde deel met de gebeurtenissen van De
cember 1783. Is het boek niet voltooid?
Ik zo haast er toe overhellen om dit aan
te nemen, daar de bibliotheken van Gent
Leiden, Den Haag, Amsterdam en Utrecht
slechts de zes deelen bezitten, hoewel de
boekenlijst 10 deelen aangeeft. Het is her
drukt als
Geschiedeuis der Vereenigde Nederlanden
Zy was opgetogen eu zeide»U weet niet hoeveel
genoegen u mij doei met die opdracht".
„Werkelijk Een reden te meer voor mij om niet
te rusten eer papa mijn verzoek heeft ingewilligd".
.Tuist nu kwamen mevrouw Von Melchow eu de
gastvrouw terug, de eerste oog zeer tegen haar wil,
doch zij had niets meer gevonden om te bezien en
te bewonderen. Zy was nog gaarne eenige uren
gebleven, doch 't werd tijd voor het middagmaal en
dus moest zij wel afscheid uemen.
„Nu, en hoe heb jo Ernst gevouuen?" vroeg zy
zoodra zij op den straatweg was gekomen die naar
de stad leidde „ik heb jelui nu tyd genoeg gelaten
en ik hoop dat je van de gelegenheid hebt gepro
fiteerd. Hoeft hij eenige toespeling gemaakt, je op
de eene of andere manier laten blijken hoe hij over
je deukt? Kom, zeg dan toch wat; jelui hebt toch
niet als twee etomnien tegenover elkaar gezeten i
waarover heb je 't gehad
„Over Truus, Truus Reuter; ik heb hem verteld
hoe uiooi zij zingt eu hy heoft inij beloofd ziju vader
te zullen vragen haar te laten studeereu".
Mevrouw Von Melchow bleef staan, zag baar doch
ter met groote oogeu aan on zei iu de volste over
tuiging: „Jelui bent allebei van Lolje getikt".
en derzelver buitenlandsche bezittingen.
Te Dordrecht, bij J. de Vos en Co., 1811
25 dln kl. 8°. f20.—.
Aldus in de Boekenlijst van Pieter van
Cleef en aan het eind vau het eerste deel
van het Algem. Aanlrijksk. Woordenboek
van J. van Wijk Roclundszoon, in 1821
mede bij De Vos uitgegeven. Nergens kon
ik echter dit boekje vinden, en kon bet
dus niet vergelijken met Fokke's 25 deeltjes
en kan er dus hier evenmin de punten
van overeenkomst of verschil van aangeven.
Dit boekje wordt meestal verward met
de: Geschiedenissen der Vereenigde Neder
landen Voor de vaderlandsche jeugd. Met
plaaten en pourtraitten. Te Amsterdam, bij
Johannes Allart. 178395, 25 dln, 12°.
Naar dit, door J. Fokke geschreven boekje
dat bij uitgaaf f45.kuslte, maakte Van
der Aa in 1800 zijn sub 6 genoemd Beknopt
handboekje. Met- opzet herhaal ik dit,daar
bijna overal deze boekjes met elkaar ver-
wiss* ld worden.
«S. Atlas vau de Zeehavens der Bataafsche
Republiek, die van Batavia en Onrust mits
gaders de albeeldingen van de Haring Vis-
scherij en de Walvisch Vangst. In Een en
dertig Kunstplaaten naar het Leven afgebeeld
door D. de Jong en M. .SaIJLlh en met ver
melding van veele Bijzonderheden, betrell'ende
den Ouden- en Lateren toestand des Neder-
lanschen Koophandels, Visscberije», Trafieken
en Fabrieken beschreven door Cornells van
der Aa.
Amsterdam bij E. Maaskamp in de Kunst-
print-Gallerij. Kal verstraat. 1805. X 135
pp. fol. f21.—
De titel is duor Kluckholl gegraveerd. Op
merkelijk is weer de slotzin van de Voorrede,
den 3en October 1804 geschreven: «onder
den welgemeenden wensch dat deu Almach-
tigen Beschikkerzich nog eens over
dit thans zoo diep ongelukkig land erbarme
en hether vooribrenge, uit dieu ver-
achtelijkeu Staat van Vernedering en Afban-
gel ijk beid"
9. Geschiedenis van het leven, character,
en lotgevallen van wijlen Willem den Vijfden,
Prinse van Oranje en Nassau. Uit echte
bronnen en bescheiden bijeengebracht, eu in
voegzame orde op gesteld door C. v. d. Aa.
Te Amsterdam, Johannes Allart, voor reke
ning van den Schrijver. 1806 1808. 4 dln. 8°.
In 1809 verscheen, mede hij Allart, een
vijfde deel, met dezen titel: Geschiedenis
van het leven, character, en lotgevallen van
wijlen Willem den Vijfden, Prinse van Oranje
*j Algeiu. Kunst- on Letterb. 1S08, I. 147.
en Nassau. Door C. v. cl. Aa. Behelzende
een aantal van XXVI BrieveD, door wijlen
Z. H. geschreven aan onderscheidene Colle-
gien van Regering, tot Reclame van Zijne
Rechten en Waardigheden: voorts eenige
andere Authenticque Stukken ter opheldering
van de Geschiedenis en eenen Algemeenen
Bladwijzer van het geheele werk.
Opmerkelijk is de inteekenlijst, die in het
eerste deel alleen 55 bladzijden beslaat en
meer dan 1000 namen telt en in elk der
andere deelen nog aangevuld wordt, zoodat
bij bet verschynen van het laatste deel "eeds
voor 1543 exemplaren was ingeteekeud. Het
boek kostte bij uitgaaf niet minder dan f30
en had dus een bruto ontvangst van ruim
f46000.
Wel lezenswaard is de Beoordeeling inde
Algem. Konst- en Letterbode van 3 April
1807, N°. 14. In 1810 verscheen een herdruk
te Franeker bij G. IJpma, in 5 dln. m. pl. gr.
8°.mede tegen f30.Deze editie ging later
over aan A. Nieuwenkamp te Amsterdam.
L0. De zoogenaamde Verdediging van
Willem Pasehen Gtz. Drossaard van het Adapt
Bredevoort. Aangaande zijne bedrijven ten
jaare 1799, als commissai is van de militaire
rechtbank, aan den proefsteen der waarheid
en des gezonden verstands getoetst, door
Cornelis van der Aa. Eene Bijlage tot op
heldering van het VII deel zijner Geschiedenis
van den Oorlog. Te Utrecht, Gedrukt, by
den Schrijver. En voorts te bekomen bij
alle Boekhandelaren in het Rijk, bij wien
zijne Werken gedebiteerd worden. N. B.
1807. (De prijs is 18 Stuivers). VI -f- 124 pp.
Een antwoord op deVerdediging van
Willem Paschen Gtz. Drost van Breede-
voort, tegen Cornelis v&a der Aa, schrijver
der Geschiedenis van den jongst geëiudigden
I oorlog. Te Deventer, bij Gerrit Brouwer,
1807. 8°. XXIV -f- 110 pp. (Zie bet achtste
deel dier Geschiedenis bl. 244, 462 en 481)
Een kleine afwijking.
Zooals ik reeds hiervoor schreef, had het
Van der Aa goed gedacht Willem Paschen,
den Drost van Bredevoort, aan te vallen over
diens gedrag als Commissaris van den krijgs
raad, die door den beraamden en werkelijk
eenigermate tet uitvoer gebrachten inval der
Oranjegezinde Emigranten in 1799, was tot
stand gekomen.
Wij, die verder van het toen gebeurde
afstaan dan de onmiddellijke berichtgevers,
die niet door partijhaat bezield mogen zijn,
kunnen ons een juister denkbeeld van zaken
en personen vormen en weten thans, dat
Paschen evenmin overdreven Patriot als anti-
In don zeer grooten tuin van het officiers-casino
zou 'e middags het jaarlijksch zomerfeest worden
gegeven. De daarvoor bestemde datum was heilig eu
door niets te veranderen het feest vond steeds plaats
op den 2 Juli, dun gedenkwaardigen dag waarop
lange jaren geleden de oere-koloncl van het regiment
mol Hoogst Deszelfs gemalin in don zelfden tuiu
van hot officiers-casino een kop thee had gedronken.
De herinuering aan dit historisch moment moest
levendig gehouden bjj de jongero generation en daarom
kwam men telken jaro weer of geen weer don
2den Juli weer samen. Ofschoon Hunue Hertog-
lyke Hoogheden iu de laatste jaren ook peraoonlijk
ontbraken, werden zij toch geacht bij bet feest te
wezen en een telegram van hulde ou verknochtheid
herinnerde telken jaro den Hertog en dieos gemalin
dat bet corps hem t. .uw en eerbiedig herdacht eu
telkens kwam per keeronde elecirische vonk het
antwoord van den adjudant van dienit waarin ieder
jaar weer aan werd bericht, dat Hunne Hoogheden
dank zegden voor de gevoelens van trouw en ver
knochtheid en den wensch uitspraken spoedig eene
weer dc gelegenheid te hebben met het officiers-
korps een kop thee te kunnen drinken. Deze wis
seling van telegrammen was zóo steriotiep dat eens
het telegram van dankbetuiging kwam eer de be
tuiging van buide was verzonden. Een cogenblik
dreigde een onbedaarlijke lachbui te zullen losbreken,
welke de ernst en plechtigheid van het groote mo
ment in de feestviering gevaarlijk zou hebben ver
stoord, doch de toenmalige kolonel bracht aanstonds
alles in 't reine door dadelijk eeu geweldige speech
af te steken.
„Beschaamd slaan we hier nu do dank inkomt
vóór onze huldebetuiging werd verzonden, beschaamd
maar te gelijk gelukkig, gelukkig omdat Zijne Hoog
heid ook /under dat wjj damildaikkelijk verzekeren
overtuigd is *au onze aanhankelijkheid en loyauteit.
Dit bewijs van Vorstelijke welwillendheid (in waar
heid had een nieuwe lakei het telegram van den
adjudant van dien/t te vroeg bezorg.1) dit bewijs
van Vorstelijke welwülcudheid, zeg ik. zij ons een
nieuwe aansporing om ons te alleu tijdo het in ods
gestelde vertrouwen waardig te mekeu".
Zoo ging de kolonel nog ebn poosje op die manier
door eu toen kii ten alotte eindigde met he. gebrui
kelijk hoera-geroep, was hij er ten allerstolligzte
vau overtuigd, dat allen geloofden wet bij bad ge
zegd en had zelfs daarbij het geluk een heslist ge
volg zijner toespraak te kunnen oonstateereo. Twee
oude dames, aan wie destijds de Hertogin de haud
had gereikt en bij wie Hare Hoogheid met de
grootste belaugstelling had geïnformeerd of zij een
papegaai dan wel een kanarievogel in hun woon
kamer hadden, snikten van aandoeningen duidelijk
hoorde de kolonel een harer zeggen „Ach ja, die
lieve goede Hertogiu: wy zullen baar steeds waardig
trachteu te blijven".
Vandaag was weer de groote dag en reeds een
week te voren waren do uitnoodigingen voor het
feest varzonden, want in den loop der tyden was het
gebruik geworden, de historische gebeurtenis niet
alleen in den kring van bet regiment te berdenken,
maar daarbij ook die familicn uit te noodigen bij
wie de officieren in den loop van den winter veel
aan buis kwamen. Om zoo te zeggeu, gebruikte men
bet feest als algemeenen afdoener voor de burger-
familiön.
Eu terwijl nu alle toebereidselen genomen waren
en het feest zeer beloofde te zullen slagen, viel er
plotseling een zware schaduw op. Eensklaps liep het
nieuwtje door de stad, dat kapitein Von RUbsam
overplaatsing had gevraagd naar een klein garnizoen.
Niemand wist of 't waar was. of wie het 't eerst
hnd meegedeeld en bijna niemand vermoedde waterde
oorzaak van was; men betreurde slechte het heen
gaan ran de jonge, mooie, levenslustige vrouw en
brak zich bijna 't hoofd om na te gaan wat toch wel
de oorzaak mocht zijn vau dit plotseling vertrek.
Zy, die iets wisten, waren wel zoo discreet om te
zwijgen, 't Geval was ditmiddags te voren had
de kapitein oen brief ontvangen vau een groote
modezaak waariu werd medegedeeld, dat weliswaar
aan mevrouw Von Rübtaiu acht dagen uitstel waa
verleend om het zeer hooge bedrag harer telkens
uitgestelde rekeningen te betalen, maar dat door
onvoorziene omstandigheden eu dreigende geldelijke
moeilijkheden nien tot zyn groot leedwezen verplicht
was, op de stipte betaliug aan te dringen.
Wordt vervolgd.)