Donderdag 20
1905.
No. 5646,
54e Jaargang.
Feuilleton.
De drie knoopen.
FIRMA A H VAN CLEEFF
te AMERSFOORT.
Verschijnt Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagmiddag. Abonnement per 3 maanden ƒ1.
Iranco per post ƒ1.15. Advertentiën 16 regels 60 cent; elke regel meer 10 cent. Legale-,
officieële- en onteigeningsad verten tiën per regel 15 cent. Reclames 15 regels/" 1.25elke regel
meer 0.25. Groote letters naar plaatsruimte. Bewijsnummers naar buiten worden in rekening
gebracht en kosten evenals afzonderlijke nummers 10 cent.
Bij advertentiën van buiten de stad worden de incasseerkosten in rekening gebracht.
KORTEGRACHT 9
Telephoon 19.
KENNJSGEVINI
Burgerlijke Stand.
Do BURGEMEESTER en WETHOUDERS van
AMERSFOORT, brengen bij dexe ter kennis ven
belanghebbenden, dat bet bureau van den Burger
lijken Stand voor bet publiek sal geopend xjjn op
den Goeden Vrijdag van 's middags 1 '2 tot 's namid
dags 1 uur od indien daartoe door belanghebbenden
mondeling of schriftelijk aan bet Gemeentebuis, op
den len of 2en Paascbdag, uiterlijk tussohen 8 en
8'/, uur voormiddags aanvrage g?eohiedt ook op die
beide dagen van des voormiddags 8'/, tot 9 uur, in
elk geval uitsluitend tot bet doen van aangifteu
van geboorten of overlijden.
Amersfoort, den 18 April 1905.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
De Burgemeester,
WUIJTIERS.
De Secretaris,
J. G. STENFERT KROESE.
Industrie- en huishoudschool.
Dinsdagavond werd, onder voorzittir g van
den heer J. Bolk, in »Oos Huis" de druk
bezochte Jaarvergadering gehouden van de
vereeniging» A merstoortache Industrie-en huis-
houdscboudschool", welke zesde Algemeene
vergadering belegd is naar aanleiding van
het Raadsbesluit van 10 April jl.
De notulen der Algemeene vergadering van
6 October 1904 werden gelezen er. onder
dankbetuiging gearresteerd. Uit de voorlezing,
welke een half uur vorderde, bleek dat er
voor de subsidie-aanvragen geen sprake is
geweest van een groot of een klein pian,
noch in de vorige Algemeene vergadering,
noch dat de Minister van Rinnenlansche Za
ken het Rijkssubsidie baseerde op het groote
of het kleine plan. Toen 3 September 1904
door den Minister was bericht, dat in plaats
van Je gevraagde f5000 een Rijks-subsidie
van f3500 zou worden verleend, werd met
23 stemmen vóór, 1 onthouding en 2 tegen
besloten, het kleine plan uit te voeren.
Het Jaarverslag kon kort zijn. De daden
der vereeniging in 1904 zijn in hoofdzaak
neergekomen op Dvasthouuen". Ten gevolge
van het besluit der vorige Algemeene ver
gadering om een school op kleiner schaal te
beginnen, hebben de heeren Van der Horst
Bruyn, Gerritsen en H. W. van Esveld ont
slag genomen als Voorzitter, onder- Voorzit
ter en '2e Secretaris. Zij werden vervangen
door de heeren: Bolk, Busch Keiseren Ken-
ninck. Door vertrek namen nog ontslag als
Bestuurslid mevrouw Sandberg en mej. R.
van Vollenhoven.
Verder heeft het Bestuur den 21 October
1904 op bet vereenvoudigd plan subsidie aan
de Gemeente verzocht en inmiddels f250
gevraagd van de Balije van Utrecht der
i).
„De Guincey had gelijk, een moord zou kunst
moeten worden genoemd, maar de Borgia's slechts
amateurs! De wijd en zyd bekende .Aqua lofana"....
bah; iedere apotheker kan bet maken voor tien
dollarcenten. Wees slechte voorzichtig met hel te
Sebruiken. Ohemische analyse is nu iets heel anders
an toen een jury zoo iemand ter dood zou veroor-
deelen, zonder haar plaats te verlaten."
„Erg onaangenaam voor uw zaak, zou ik meenen",
zeide Estes met een dikke tong, want de portflescta
was vaak bij hem stil blijven staan. „Is vergiftigen
werkelijk iets ouderwetsch giug hij voort.
„Evenals de crinolines uit de mode", antwoordde
onze gastheer luchtig, maar ik had hem nauwkeurig
gadegeslagen eu zag, dat een harde uitdrukking in
xyn oogen kwam. Estes bad meer dan éen onvoor
zichtig ding gezegd dien avond en dezen keer was
hijte ver gegasu. Ik wilde hem zien weg te krijgen.
Wij dineerden dien avond met ons drieën bij
Balencourt, op zijn kamera in de Argyle. Estes,
Crawfurd en ik en naar gewoonte was het diner
uitstekeud, waut Balencourt wist te leven. Een raar
soort man, maar zyn introduotiebrieven waren uit
stekend, en zyn cheques werden steeds gehonoreerd
door Brown Brothers. Buitendien bad Crawfurd hem
te Parijs ontmoet in de Jockeyolub. Een man van
misschien vijf en veertig, glad geschoren, goed ge
bouwd, een geboren „Globetrotter", een voret onder
ridderlijke Duitscbe orde en f'700 van Provin
ciale Staten.
Hoopvol trad het Bestuur het nieuwe
jaar iu.
Het Jaarverslag werd hierop goedge
keurd.
Een half uur werd vervolgens besteed aan
het artikelsgewyze lezen van het ontwerp-
Huishoudelijk reglement, dat, behoudens een
zeer enkele ampliatie, werd vastgesteld gelijk
het is ontworpeD.
Hierop werd de Begrooting voor 1906
voorloopig vastgesteld op f7300 in Ontvang
sten en Uitgaven.
De cijfers zijn deze: Ontvangst: subsidie
Rijk f 3500, id. Provincie f 1000, id. Gemeente
f750, juarlyksche contribuiiëu f550, school
gelden f500; Uitgaven: huishuur 1750,
Directrice tevens leerares huishoudkunde
f1200, leerares koken f000, id. Lager onder
was tevens bevoegd voor handwerken en
teekenen f 7J0, id. strijken f 400, id. teekenen
f4.50, id. hygiene (250, id. Fröbelen f300,
inlichting en leermiddelen f 1400, schoon
houden f250, water, vuur en licht f500,
diversen en onvoorzien f500.
Een der leden ontving gaarne nadere
mededeelingen omtrent den stand van zaken
waarover om zoo te zeggen nog niets bekend
is dan bij geruchte en wenschte óok gaarne
toelichting van de cyters.
De Secretaris, de heer F. Wesseling,
antwoordde dal het Provinciaal subsidie op
slechts 11000 is uitgetrokken, docb dat de
Provincie meer kan geven, zelfs 3/4 van
hetgeen de Gemeenten bijdragen.
Het schoolgeld varieert tusschen f6 en
f60 en is progressief naar de draagkracht
der ouders.
Een lid vraagt of er ook subsidie is ge
vraagd van het Hoofdbestuur der sMaatscbap-
pij tot N it van 't Algemeen".
Do Secretaris antwoordt dat dit ia-
derdaad ter sprake is gebracht in de jongste
Departements-vergadering en daar besloten
is, dat men zich tot het Hoofdbestuur zal
wenden uithoofde van de opleiding van Frö-
bel-onderwyzeressen.
Het 1 i d merkt op, dat niet alleen Fröbelen
docb in het algemeen alle Industrie- en
huishoud-onderwijs gaarne wordt gesteund
door het Hoofdbestuur.
De Secretaris vervolgt zyn mededee
lingen en zegt, dat op bet laatste moment
de vereeniging er in geslaagd is, een geschikt
Serceel te vinden voor de school en wel de
rie huizen aan de Hendrik van Vianden-
straat waarin thans bet instituut van den beer
VaD der Sluys is gevestigd. Die huizen zijn
geheel doorgebroken en ingericht voorschool
lokalen. Het weder-inrichten tot woonhuizen
zou de eigenaars zeer veel kosten en daarom
werden deze buizen voor f800 verhuurd aan
de vereeniging nochtans voor éen jaar met
éen jaar optie. De vorige bewoner betaalde
f1600.
DeVoorzitter vulde deze mededeeling aan
door te zeggen, dat de heer Van der Sluys
met l Mei zyn school verplaatst en althans
deze buizen gedeeltelijk ontruimt. De Indus
trie- en huishoudschool zal dus omstreeks
1 Mei onderdak kunnen zijn en geopend
kunnen worden.
De Secret ar is deelt hierop mede, dat
door de ruimte van het perceel vrije woning
kan gegeven aan de Directrice, waardoor
haar salaris van f 1200 op f 1000 kan worden
teruggebracht.
Een lid vraagt of 't de bedoeling is, dA
Fröbelschool op te nemen in de Industrie-
en huishoudschool.
De Voorzitter antwoordt, dat het Be
stuur in principe heeft besloten, de Fröbel
school onderdak te brengen. Het kan noch
tans geen bepaalde toezegging doen, omdat
dit verband houdt met de bedingen, aan de
subsidiën verbonden. Indien de Fröbelschool
geld kost aan de Industrie- en huishoudschool,
dan mogen de subsidiën van Rijk, Provincie
en Gemeente niet worden besteed voor de
Fröbelschool. Kost het opnemen der Frö
belschool geen geld aan de Industrie- en
huishoudschool, dan zal het Bestuur, natuur
lijk het Nuts-departement, waaraan het zóo
groote verplichtingen heeft, ter wille zijn.
Een lid meent, dat de Hooge Regeering
het zoogenaamde groote plan heeft goedge
keurd, waarin de Fröbelschool was opgeno
men. Spr. acht opneming dier school in het
gebouw der Industrie- en huishoudschool in
het belang van beide inrichtingen.
De Voorzitter herbaalt, dat dit punt
nog wordt onderzocht eu overwogen door het
Bestuur. De nu verleende subsidiën zijn
gebaseerd op het zoogenaamd kleine plan.
liet Bestuur zal de opneming ernstig over
wegen, doch moet nog eerst de mogelijkheid
nagaan.
Een Bestuurslid acht de ruimte te
klein als de Fröbelschool daar óok wordt
ondergebracht. Iets anders is 't, aan de Di
rectrice der Fröbelschool op de bovenver
dieping vrije woning te verleenen.
De Secretaris concludeert, dat alle
sprekers volkomen eensgezind zijn, doch nog
niet geheel eens over de middelen om het
alleszins weusehelijke te bereiken.
Een lid herinnert, dat het Nuts-depar-
tement gaarne èn de Fröbelschool èn de
Industrie- en huishoudschool zou willen hel
de cauieurx en een verbazende polyglot. Ik boorde
hem zelf eens Eskimo's spreken met een der leden
van de Peary-expeditie.
Maar laten we lerugkeeren tot het diner.
Crawford nam den draad op en zeide: „Dus de
kunst van vermoorden, ie een verloren iets".
„O", zeide Balencourt, „dat zeide ik niet; er zyn
andere wegenbetere".
„Je bedoelt waardoor m.in niet ontdekt kan worden?'
„Juist."
„De vergiften buiten rekening gelateu?"
„Zooals je wilt."
„Ik twyfel er aan", zoide Crawfurd aarzelend.
„En ik spreek het tegen" viel Estes hen in de
rede, terwijl hij Balencourt aankeek. Een snelle
blik beantwoordde zijn uitdaging; bet was alsof twee
rapieren het saluut brachteu.
Ik sprong half uit mjjn stoe op, maar Balencourt
hield zich kalm.
„Misschien verlangt mijnheer Estes bewijzen", zeide
hy kalm.
„Ja, zeker."
„Laten wy zeggen tuascheD
„Hedenavond en 81 Mei."
„Dat echikt mij uitstekend. Mijn hut is besproken
op de „Cimmeria," die dei len Juni vertrekt."
„Het is eveneens de dag, waarop mjju huwelijk
met Miss Cslherwood is vastgesteld", zeide Estes
kalm.
Balencourt nam bet zeer goed op. „Zoo. 'neb je
eindelijk baar jawoord gekregen zeido hy gliin-
lachlend. „Myn gelukwedc l.ju."
Crawfurd stond op. De vroolüke blos was va izijn
wangen verdwenen. „Laten wij in Godsnaam
begon hy, maar Balencourt bracht hem met een
wenk tol xwygen.
„Dat is eeue partiouliere zaak tusschen Estes en
my, zooals hy zeer goed w- Voorzoover u en
pen, doch slechts éen dezer inrichtingen
verder kan subsidieeren en in dit geval eerst
moet zorgen voor het eigen kind, de Fröbel
school. Spr. vertrouwt, dat deze de Industrie-
en huishoudschool zal helpen.
De Voorzitter herhaalt, dat het Be
stuur zal trachten de einden bij elkaar te
brengen en daardoor de wederzijdsche be
langen te behartigen zonder nochtans de
subsidiën in de waagschaal te stellen.
De Begrooting wordt hierop voorloopig
vastgesteld.
Aan de orde is de aanvulling van het Be
stuur, wegens verlrek. Het Bestuur stelt
echter voor, dit uit te stellen tot de school
in werking zal zijn. Wordt goedgevonden.
Aan de orde zijn de Mededeelingen.
De Voorzitter zegt, dat vele van deze
reeds in den loop der vergadering zijn gedaan.
De Secretaris vult ze aan door mee
te deelen, dat zoodra bet Bestuur zekerheid
bad, onderdak te zijn er een oproeping is
gedaan voor een Directrice. Sollicitatiën
woiden ingewacht vóór 1 Mei.
Uit de stad zelve zijn reeds vele sollici
tatiën van onderwijzeressen, die reeds lang
les gaven in de vakken waarmee de school
zal openen.
Van het Gemeentebestuur kwam in een
schrijven omtrent het kosteloos kook-onder-
wijs, door de vereeniging van de Gemeente
over te nemen. Het geldt een vvekelijksche
les van 5 tot 8 uur. Leerlingen zijn er dus
op 1 Mei óok al en het Bestuur zal al hel
mogelijke doen om 1 Mei de school te
openen.
Tot leden van de Commissie tot nazien
der Rekening over 1904 worden benoemd
rnej. E. Middelburg en de heeren Van dei-
Horst Bruijn en Van der Plank.
Bij rondvraag merkt de Secretaris
nog op, dat het een misverstand van een der
Raadsleden is geweest, dat het Bestuur ook
kosteloos Herhalingsonderwijs voor meisjes
aanbood aan de Gemeente. Dat was geenszins
de bedoeling. Wel was en is het Bestuur be
reid, het desgewenscht over te nemen van
de Gemeente.
Een der leden vraagt of er bij de be
grooting der schoolgelden op gerekend is,
dat bet meerendeel der leerlingen zeer weinig
betaalt. Spr. vraagt dit opzettelijk opdat eens en
voorgoed elk denkbeeld vaneen weeldeschooï,
ook reeds sbiefstuk-school" genoemd, worde
weerlegd.
De Voorzitter antwoordt, dat bet uit
getrokken bedrag van f500 eu f550 aan
schoolgelden al reeds genoeg in 'toog valt
om te doen inzien, dat de school bedoeld is
voor mindergegoeden en er niet wordt ge-
mynheer Thorpe betreft, noem bet zoo gjj wilt
een duel, of beter nog, een sportvoorstei."
„Eu de inzet?" viel Crawfurd hem eenigszins ze
nuwachtig in de rede, want boewei hij veel gedronkeu
had, was by toch wel in staat te begrijpen, dat by
sport eeu inzet behoor:.
„De inzet" zeide Balencourt „ii niet van dien aard,
dat Estes of ik dien kan toevertrouwen uan een
derde, maar wees ervan overtuigd, dat de verliezer
betalen zalhet is een eereschuld."
Tot op dit oogenblik had ik gezwegen, maar nu
moest ik een poging wagen.
„Hy is uog zoo jong," zeide ik, met myn ellebogen
op tafel leuuend en trachtend door te dringen tot
in de ziel van die koude, grijze oogen voor my.
Maar Balencourt lachte steeds.
„Dan moet hij maar niet doen alsof hy een man
iz
„Ga je mee, Thorpe?" viel Estes ons in de rede.
Hjj schoof zyn stoel achteruit en wy stonden op.
Blyft jelui geen kopje koffie driuken zeide
onze gastheer. „Zooals je wilt." Hij drukte op een
eloctriich sohelknopje en Jarman kwam binnen om
one te helpen met onze jassen.
Eeu deur sloot zich achter ons en wy stonden
op straat. „Eeu rytuig?" vroeg ik, toen een voorbij
gaande hanBom naar het trottoir toereed.
„Ik
liever met je oploopen, Thorpe," zeide
ar. Crawfurd, dan komen wy je
reed heen. Ik wendde my
•n de club halen."
Crawfurd kuchte
tot Estes.
„Wat is het, George?" vroeg ik. „Denk jy aan
iSlisabeth."
Betty Calherwood is myn nicht eu ik meende
hel reebt te hebben, zoo te spreken, maar ik was
niet voorbereid op de groote moeilijkheid, die ik
ontmoette in den blik van Estes, toen
aanzag.
„Is het zóo erg?" vroeg ik.
„Ik kan bet je zeer kort vertellen," begon de
jonge man wanhopig. „Je horiunert je, dat, nadat
ik Princeton verliet, ik naar Duitschland ging om
daar eeu jaar of twee de colloges te volgen van
professor Langlotz; het was een lievelingsdenk
beeld van mijn vader."
Ik knikte.
„Wij doen allen wel eens gekke dingen. Je hebt
wel eens gehoord van „De Dageraad"
„De revolutionnaire vereeniging?"
„Ja, bet is een afdeeling van „De rijzende Zon"
Het practiacbe werk, weet je. Ik werd er lid van."
Ik kon niets zeggen. George lachte een beetje
verlegen en ging voort:
„Het was dom, niet waar? Ik, «en burger van het
beste en meest rrjje land op aarde, gemeene zaak
makmd met een bande half-gare theoretici, die een
oouslilutioneele regeeriug zouden willen omverwer-
Ïen en daarvoor in de plaats stellen „De Raad van
ien"een wereld, geregeerd door een ge-
heiino commissie. Maar hel scheen toen alles iu
orde. Wat beteekende mijn leven, of dat van een
aoder, tegenover den vouruitguug der beschaving.
Toen ik echter de middelen, waarmede dit te be
reiken zou zyn, bekeek, afgescheiden van hel doel,
zag ik eerst ui, boe gek alles was."
„Je trok je natuurlijk terug."
„Je begrijp: bet niet. Men Uan zich niet terug
trekken uit „Do Dageraad" Men kan ophouden met
actief werkzaam te zyn voor de propaganda, mi»
blyft toch nog lid en kan opgeroepen worden voor
den „dienst." Daarachter verbergen zij het verschrik
kelijke. Dit werd verledon op mij u kamer bezorgd."