1905.
No. 5652
54e Jaargang.
_Eerste Blad.
„Fiel" aan '1 werk,
Feuilleton.
DICK BULTITUDE.
FIRMA A H VAN CLEEFF
te AMERSFOORT.
Verschijnt Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagmiddag. Abonnement per 3 maanden ƒ1.
franco per post 1.15. Advertentiën 16 regels 60 centelke regel meer 10 cent. Legale-,
officieële- en onteigeningsadvortentiën per regel 15 cent. Reclames 15 regels f 1.25elke regel
meer f 0.25. Groote letters naar plaatsruimte. Bewijsnummers naar buiten worden in rekening
gebracht en kosten evenals afzonderlijke nummers 10 cent.
Bij advertentiën van buiten de stad worden de incasseerkosten in rekening gebracht.
KORTEGRACHT9
Telephoon 19.
Dit nummer bestaat uit
twee bladen.
Heel de wereld staat thans in het tee
lten van den schoonmaak.
Heel de menschheid is verdeeld in be
drijvige slachtoffers heusch, huisvrou
wen, dienstmeisjes en werksters zijn niet
te benijden in die dagen en lijdelijke
slachtoffers de mannen natuurlijk, die
zich bepaald martelaars voelen.
Maar redding is nabij voor allen.
Uitkomst is op handen!
't Was op een winteravond, ik meen in
1903, dat ik in een Amerikaansch tijd
schrift een artikeltje las over een machine,
waarmede alles stofvrij en wat dies meer
zij, gemaakt werd zonder dat tapijten
opgenomen, meubelen verplaatst behoef
den te worden. Ze werkte zóo eenvou
dig en ze deed zóo goed wat zij te doen
had, dat alles, wat onder haar bereik
vandaan kwam, zóo opgeknapt, zóo op-
gefrischt was, dat het als 't ware den
glans van nieuwheid herkregen had.
En ik keek onze kamer rond het
tapjjt dus niet op dus niet tien of
twaalf dagen op 'n kalen vloer getuurd,
je boeken dus niet versjouwd geen
kans dus dat de losse papiertjes met je
aanteekeningen overal heen dwarrelden,
als waren ze blij eens in de wjjde wereld
rond te vliegen je met „Schwung"
gedrapeerde gordijnen niet „af" en
toch alles stofvrij, tóch alles schoonge
maakt, tóch alles opgefrischt het
huishoudelijk deel van mijn hart begon
luider te kloppen.
't Stond dadelijk bij mij vast, dat ik
bij den schoonmaak het eens probeeren
zou of die machine werkelijk al de hoe
danigheden bezat, welke het tijdschrift
artikel omtrent haar opsomde.
En ik begon m'n man een enthusiast
toekomstbeeld van onzen aanstaanden
schoonmaak op te hangen, hoe die, dank
zij de vernuftige machine, een dorado
i).
Op zekere Maandagavond na bet middageten zat
Paul Bultitude, de bekonde groseier in koloniale
waren, alleen in zjjn eetkamer; een lange, hooge
kamer, gestoffeerd in den strengen stijl van bet ma
honiehout-tijdvak, thans vervangen door latere of
schoon minder degelijke modes op decoratief gebied.
De heer Bultitude Sr. was een groot, gezet man,
ietwat plechtstatig en aanmatigend in zijn optreden,
niet veel ouder dan vijftig, maar er veel ouder uit
ziend. H\j had een hoog, glimmend hoofd, waarvan
het meerendee) vnu het baar was verdwenen; wat
er overbleef, was grijzig kastaDje-bruin vooruitspuu-
gende lichtblauwe oogen eu woeste stekelige grijs
bruine wenkbrauwen. Zijn geheele manier van doen
bewees, dat bij overtuigd was van zijn eigen belang
rijkheid, maar desniettegenstaande hing xjju groote
onderlip nogal slap af en ging zjjn dubbele kin
"°8al achteruit, wat een karaktorlerer reden zou
hebben gegeven voor de ondsrstelling, dat zekere
stijfhoofdige positiefheid in des heereu Buïtitude's
karakter met zoozeer was toe te schrijven aan het
bezit van «en buitengewoon krachtigen wil, als wel
aan de omstandigheid, dat hij door de gunst van
had gehad0'' ern,tiKe t0Kenwerking te kampen
De kamer was, niettegenstaande al haar aestheti-
flebe tekortkomingen, gemakkelijk ingericht en de
houding van den heer Bultitude hij lag achter-
zou zijn, inzooverre als zoo'u periode dat
altijd wezen kon.
Maar zijn nuchtere opmerking: „zeg,
denk je er wel aan, dat we in Kederland
wonen en niet in Amerika zóo gauw
zal hier die nieuwigheid niet ingevoerd
zijn", deed m'n geestdrift heel wat be
koelen.
En m'n verzuchting: „wat zou ik het
heerlijk vinden, als ze in ou3 land óok
die machine in gebruik stelden", zal zeker
heel wat minder hoopvol geklonken
hebben.
Als de bewering waar is, dat elke dag
een aan den mensch onbekend oogenblik
schenkt, waarin hetgeen hij zich juist dau
wenscht, eens vervuld wordt, dan heb ik
zeker in zoo'n moment m'n begeerte ge
uit om die machine in ons huis te zien
„schalten und walten".
Want't is nog geen week geleden,
of ik zag ze '„stofzuigen", in onze kamers
of liever uit onze kamers.
En met huisvrouwelyke satisfactie zie
ik om mij heenzie ik naar het
tapijt, dat Da eenige bepaalde campagne
jaren zijn fri8chheid herkregen heeft, zie
ik naar m'n meubelen, zie ik naar 'n
paar kletrfjes, die niet een bepaald vlek
keloos v"leden hadden, en thans nu als
nieuw lijken dat alles is opgefrischt,
hetgeen ge eerst recht bespeurt, als de voor
jaarszon er op schijnt.
Gepasseerden Maandag heeft „Fiet" dM
wonderen in een anderhalf uur verricht.
(„Fiet" is de naam, die de spraakmakende
gemeeute aan de machine gegeven heeft,
zeker in verband met haar verrichtingen
„Mettoyage par le vide").
't Plafond, 't houtwerk was „afgeno
men" de stoffige meubelen weer ge
plaatst op het ongeschuierde tapijt
ons dienstmeisje, éen en al nieuwsgierig
heid, hoe „Fiet" haar taak zou overne
men; nu veel vertrouwen had ze er niet
in, vooral dat „zeepen", vóór dat er ge
schuierd was, scheen haar je ware niet.
Klokke half vijf begon „Fiet" haar
werk. De Directeur der Nederlandsche
Stofreiniging Maatschappij, te Zeist, de
heer Ch. Koppens, had de Vriendelijkheid
om expres mee te komen, ten einde zelf
mij de constructie der machine uit te
leggen, 'tls bepaald interessant om na
over in een dik gecapitonneerdou leuningstoel, met
een glas wjjn onder zijn bereik en zijn voeten uit
gestrekt naar den rooden gloed van bet vuur
scheen bij den eersten aanblik die gelukkige after-
dinner stemmiug aan te duiden vau volmaakte te
vredenheid met onszelf en de menschheid in het
algemeen, betgeen bet natuurlijk gevolg is van een
goede keukeumeid, een goed geweten en goede
spijsverteering.
Bij den eersten aanblik want zijn gelaat bevestigde
den indruk niet. Er aloud een soort van latente
onrustigheid op te lezen, oen onderdrukte prikkel
baarheid, alsof hy verwachtte of zelfs vreesde ge
stoord te zullen worden en toob machteloos was de
storing te voorkomen, zooals by graag zou hebben
gedaan.
Bjj het minste geluid in de gang rees b!j half, op
uit zijn stoel en keek naar de deur met eeu gemeng
de uitdrukkiug van angst en gelatenheid en zoo
Vaak de voetstappen wegstierven eu de deur gesloten
bleef, zonk hij in de kussens terug en giDg weer
goed zitten, met duidelijke blijken van zicb verruimd
te gevoelen.
Menscben, die veel romans lezen, zullen, wanneer
zij deze inleiding hebben gevolgd, zicb voorbereiden
op het binnenkomen van den getrouwen kassier met
bet bericht, dat zijn patroou geruïneerd is, of eeu
mysterieus en cynisch vreemdeling die dreigt met
onthullingen van scbandaligen aard.
Maar al dergelijke veronderstellingen moet ik on-
middelijk roekeloos verdrijven.
De beer Bultitude, was, ofschoon hy koopman
was, vrg fortuinlijk in directen strijd met alle
wetten van romanschrijverij, waar elke conuectie
met den handel iD een der drie dealen schijnt uit
te draaien op een bankroet.
Ook was hy eeu oud beer vau onborispelgk karak
ter en levenswandel.
te gaan hoe zij eigenlijk uit louter klei
nigheden bestaat en van zoo eenvoudige
samenstelling is, dat je onwillekeurig
vraagt: „mijn hemel, hoe is het mogelijk,
dat men eerst nu op dat idéé gekomen is".
Maar al die kleinigheden grijpen heel
precies in elkaar en geven een verrassend
resultaat, zonder eenige soesah.
„Fiet" staat voor je deur de motor
wordt door benzine in beweging gebracht.
Is het een karaei "an de straat, die men
wenscht „gestofzuigd" te hebben, welnu
dan leggen de keurig in 't wit gekleede
werklui de slangen door het raam
anders door de gang onder leiding van
den alles opmerkenden opzichter. Aan
die slangen zijn koperen werktuigen ge
schroefd; door de gladde monden, waar
mede een der werklui geknield over 't ta
pijt strijkt, stuwt de lucht, welke het stof
onder eu uit het kleed opzuigt en door
de slangen tevens afvoert naar den ketel,
die op de machine voor aan de straat
staat en bestemd is alleen voor het op
nemen Yan het stof.
En terwijl de eene man maar steeds
over je t&pyt talm heenstrijkt, terwijl
de heldere tinten plekje voor plekje onder
zijn handen schijnen op te tooveren, heeft
zijn kameraad een stoel onder bewerking
genomen.
Zacht, cajoleerend als het ware, zonder
eenige overijling en zonder ook maar iets
te beschadigen, doen ze hun werk.
Wees maar r iet bang; je tapijt, noch
je meubels hebben iets te lijden de
vernuftige directeur heeft allerlei prac-
tische werktuigen uitgedacht om, zonder
iets te beschadigen, alles stofvrij te maken:
schilderijen, bibelots, spiegels, ja, wat al
niet!' Onder je kasten, al staan ze maar
twee, drie centimeters van den gronu,
dringt de lucht, zuigt ze het stof op, pakt
ze alles mee lucifers, sigarenpuntjes,
pluisjes, zonder dat éen wolkje stof op
gejaagd, zonder dat iets verplaatst wordt.
't Is een bedrijf apart, die stofreini-
gingsdienst, los van elk ander vak, om
dat hij, eiken dag meer geperfectionneerd
wordende, onverdeeld de aandacht vraagt
van hen, die haar exploitatie voeren. En
'tkomt me voor, dat het „stofzuigen"
een zekere toekomst heeft, dat men even
zeer van zijn nut doordrongen zal worden
Geen zwaard vau Damocles hing boveu zijn Icaal,
maar schuldeloos boofdbij hoefde geen rampen te
vreezen of onvoorzichtigheden te verbergen. Hij was
niet voor een melodrama bestemd en bad bet ook
niet welvoeglijk gevonden, er iets mee te maken
(e hebben.
Het geheim van zijn onrust was dan ook zoo be
lachelijk eenvoudig eu alledasgach, dat ik me bijua
schaam, er een tijdelijk mysterie van gemaakt te
hebben.
Zijn zoon Dick zou dien avond naar kostschool
teruggaan en de beer Bultitude verwachtte ieder
oogeublik bet afscheid te moeten doormaken. Dal
was nu alles wat beni hinderde.
Dit klinkt nu heel mooi en doet zijn gevoelens
als vader eer aan want er zijn ouders die zulk
een verlies aau bet einde van een vacantie met
buitengewone zielskracht dragen, wanneer ze zelfs
niet een onnatuurlijke voldoening aan den dag leggen
bij de gebeurtenis maar hel was nu juist niet uil
teerbartigbeid, dat hg rusteloos en ongeduldig was,
en ook vreesde hg niet voor do aandoenlijkheid
met gevoehzaken hield bjj zich niet op en hg was
de schrgver van meer dau éen van de pathetisch- j
verontwaardigde stukken in de kranten, waarin de j
„Britsche huisvader" de koBten van opvoeding en
de lengte en het veelvuldig voorkomen der va-
cantiea geducht op de kaak stelt.
Hij was een van die zenuwachtige menscben, die
hun eigen kinderen niet kunnen begrijpen en ze
aanzien voor monsters, waarvan men nooit weet,
wat ze het volgende oogenblik zullen doen.
Hij had er vreeselijk het land aan omeenjongen
over huis te hebben en kromp letterlijk ineen bg
de onbelangrijke vragen, de onnoodige geluiden en
de lawaaiige vrooljjkheid, die door niets iu toom
konden worden gehouden; de aauwezigheid van
zijn zoca was voor hem niets dau eeu afschuwelijke
als men het thans zoogoed
is van de noodzakelijkheid om zuiver
drinkwater als een der eerste gezondheids-
eischen te stellen.
En wanneer eens de tijd zal aanbreken,
dat ze, evenals een waterleidingmaat
schappij, een soort van centraal-station
in elke gemeente opricht, zoodat ieder
zich kan laten aansluiten aau het bui
zennet, waardoor men een eigen „stcf-
zuigingsdienst in huis" kan hebben, dan
zullen zeker niet -t minst de medici
juichen
SUZB Frrderiks
Van Clkkfp.
Amersfoort, 5 Mei 1905.
Gewapende dienst.
Maandag zullen weer onderofficieren van
het garnizoen met schaal en bussen rondgaan
in alle wijken en weer zullen de armen het
meest geven voor de jaarlijksche collecte
voor den Gewapenden dienst en weer zullen
de meergegoeden hun bijdrage laten bepalen
doorhun dienstbode.
Wel hebben Burgemeester en Wethouders
in den loop der vorige maand hun jaarlqksche
kennisgeving doen opnemen in de plaatselijke
bladen, waarin zij de collecte sten dringend
ste in de belangstelling der ingezetenen van
allen rang en stand" aanbevalen en waarin
zij o.a. schreven
»Men vergete niet, dat, al moge ook het
aantal der overgeblevenen uit de veldtochten
van 1830 en 1831 jaarlijks verminderen,
daarentegen, tengevolge van de expeditiën
in onze Oost-Indische bezittingen het aantal
van hen, die op onderscheidene wijze aan
spraak hebben op ondersteuning, steeds weder
toeneemt en vermoedelijk zal blijven toe
nemen.
«Bij het op zich zelf verblijdend verschijnsel,
in de laatste jaren alom in den lande waar
genomen, eener toenemende belangstelling
in alles wat de verdediging des vaderlands
betreft, vertrouwen Burgemeester en Wet
houders, dat de opbrengst dezer collecte
zal bewijzen, dat men ook meer dan lot
dusverre belang stelt in het lot van den ver
minkten en hulpbehoevenden oud-soldaat.
»Moge toch hun, die hun leven veil hebben
voor bet vaderland, de overtuiging worden
geschonken, dat het vaderland niet ondank
baar is, en mogen alzoo de in te zamelen
giften er toe bijdragen, otn aan meerdere
oud-strijders, die daarop aanspraak hebbeo,
een tegemoetkoming te verstrekken tot ver
lichting der zorgen van den ouden dag."
laat en hg snakte er naar, weer vrij te zjjn van den
dag waarop de vacantie begon.
Hij was eenige jaren weduwnaar en bet ontbreken
van vrouwelijke lakt, die onbezonnenheid kan be
teugelen vóór ze ondraaglijk wordt, eu de meet
onredelijke standjes kan verklaren, bad veel gedaan
om de verhouding tuaschen vader en kind veel
stijver te maren, dan anders het geval ware geweest.
Zooals de zaken nu Blonden, was Dick's angst voor
zijn vader net groot genoeg om hartelijkheid tus-
scbou hen onmogelijk te maken en niet voldoende
om hem reden tot aanstoot te doen vermijden, en
het is niet verwonderlijk dat toen de tjjd was
aaugebroken oui naar het huis van bewaring, de
school van dr. Grimstone, Cbriehton House te Rod-
will Regis, terug te keoren, hjj zijn vader alles be
halve troosteloos achterliet.
Juist op dit oogenblik, ofschoon de heer Bultitu
de zoo dicht genaderd was tot het uur dat hem be
vrijding zou brengen, had hij nog een moeilijk kwar
tiertje voor zich, waario afscheid moest genomen
worden en hjj bevond, dal het onmogelijk was onder
die omstandigheden een kalm half uurtje te dutten
of usar de biljartkamer te gaan met een kop koffie
en «en lichte sigaar, zooals bij anders zou gedaan
hebben, want hij was toch zeker, gestoord le zullen
worden.
Er was nog een andere zaak, die hem pijnigde en
dat was een spookachtige vrees, dat er op het laat
ste oogenblik nog iets gebeuren sou om bet vertrek
van den jongen te beletten. Hij had wel reden voor
dese vrees, want nog slechts een week geleden had
een vreeslijke sneeuwbui zjjn verwachtingen teleur
gesteld. doordat dr. Grimstone verplicht was geweest,
den datum waarop do jongens weer bijeen moesten
komen, uit te stellen, en Paul zat dus thans op
hecle kolen voor zijn zoon definitief was vertrokken.
Wordt wrvolfd.)
