Zaterdag 1
Juli 1905.
No. 5672.
54e Jaargang.
Feuilleton.
DIGK BULTITUDE.
FIRMA A- H VAN CLEEFF
te AMERSFOORT.
Verschynt Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagmiddag. Abonnement per 3 intuinden f\.
n-anco per post 1.15. Advertentiën 16 regels (K) cent; elko regel moor 10 cent. Legale-,
officieële- en onteigeningsadvortentiën perregel 15 cent. Reclames 15 regels/" 1.25; elke regel
meer f 0.25. Groote letters naar plaatsrfnmte. Bewijsnummers naar buiten worden in rekening
gebracht en kosten evenals afzonderlijke nipmners 10 cent.
Rij advertentiën var? buiten do stad worden de incasseerkosten in rekening gebracht.
KORTEGRACHT9
Telophooii 10.
KENNISGEVINGEN.
Brengt ter kennis van de ingezetenen, dat de Raad
dezer Gemeente zal vergaderen op Dinsdag den 4
Juli aanstaande, des namiddags te l'/> ure.
Amersfoort, 29 Juni 1905.
De Burgemeester voornoemd,
WUIJTIER8.
De BURGEMEESTER van AMERSFOORT,
maakt bekend dat in de Gemeente Bunnik een
geval van VLEKZIEKTE is geconstateerd.
Amersfoort, den 29 Juni 1905.
De Burgemeester voornoemd,
WU1JTIER8.
Rembrandt aan het Volk.
Aan onze Landgenooten
De 15e Juli 1906 zal voor Nederland een
feestdag zijn. Dan is het 300 jaar geleden, dat
te Leiden de man is geboren, die voorbe
stemd was Neörlands naam voor alle tijden
en bij alle volken der beschaafde wereld
beroemd te maken.
Trotsch mogen wij er op zijn, dat de
kunstenaar, wiens naam in geheel de wereld
met eerbied en bewondering genoemd wordt,
wiens arbeid honderdduizenden het hoogste
kunstgenot heelt geschonken, een der onzen
is. Dat legt ons* echter een zeer duren plicht
op. En wel dezen het geheele Nederland-
sche volk werkelijk zijn Rembrandt te doen
bezitten. In onze Musea zijn de beste
werken zijner kunst voor Nederland bev.aard
gebleven. Jaarlijks trekken duizenden uit
binnen- en buitenland daarhenen, om zich
aan die kunst te laven. Daarnaast zijn er
echter duizenden, ja tienduizenden onzer
landgenooten, die nimmer in de gelegenheid
komen, onze Musea te bezoeken. Een kleine
vergoeding voor hen zou het zyn, indien zij
tenminste eenige mooie reproducties van
Rembrandts meesterwerken konden bezitten.
Maar ook zij, die wel, zij 'took éénmaal,
met eigen oogen »de Nachtwacht", »de
Staalmeesters", »de Anatomische les" of een
zyner heerlijkeportretten hebben aanschouwd,
ook zij zullen gaarne eene mooie reproductie
als wandversiering hunner huiskamer, of ge
borgen in portefeuille, om nu en dan voor
den dag gehaald te worden, bezitten.
Wel zijn er uitmuntende reproducties van
Rembrandts werk te verkrijgen maar duur,
zeer duur, eu derhalve onbereikbaar voor
het overgroote deel van ons volk. En toch,
Rembrandt behoort aan het geheel volk
zijne kunst onder het volk te brengen, moet
voor de Nederlandsche natie eene eere-
24.)
„Er was een tijd, dat jo daarom niet gaf zei ze.
Ik dacht, dat je misschien met me wou dansen.
Dat vondt je vroeger zoo prettig. Maar 'tkau me
niks schelen, als jij zoo vervelend bent. Ga dan maar
met Mariotje Mutlow dansen, als je daar zin in hebt,
maar je hebt gezegd, dat ze net danste als een hark
en dat zal ik haar vertellen ook. En jo weet heel
goed, dat je er zelf ook niet al te goed van op do
hoogte bent. Nou, ga je met Marietje dansen?"
Paul stampvoette.
Ik zeg je, dat ik nooit dans, zei hy. Ik ken er
ook niet meer van dun een lantarenpaal, Ik geloof
wel, dat je een aardig, klein meisje bent maar
waarom laat je me in vredesnaam niet met rust?"
Dulcie's oogen schitterden.
„Je bent een lamme, nare jonge.i, zei ze zachtjes.
(Het heele gesprek was natuurlijk (luisterend ge
voerd.) Ik wil nooit meer met je praten, of naar je
omzien. Je bent de akeligste jongen van de heele
school en de leeüj kste ook!"
En trotsch draaide ze zich om; maar als men haar
had kunnen zien, zou men gemerkt hebben, dat de
boosheid uil de oogen verdwenon was.
Misschien zag Tipping het wel, want hy trok een
zuur gezicht vanuit zyn hoekje.
Weer was er geluid buiten de deur, nu van viool
snaren, die even door een vinger worden aangeraakt,
en terwyl de jongens nu haastig twee rijen vormde
in het midden der kamer en de zusjes Mutlow met
zaak zijn.
Daarmede een aanvang te maken wan
neer was tie tijd daartoe geschikter dan
thans, nu weldra de 30üste terugkeer van
zijn geboortedag zal gevierd worden
De waardigste hulde, welke Reinbruudt in
1906 gebracht kan worden, is ongetwijfeld de
meesterwerken zijner kunst in voortreffelijk
reproducties in het bezit van zeer velen onzer
minder bedeelde medeburgers te brengen.
Dit te verwezenlijken is hot dool waartoe
ondergeteekenden zich gevormd hebben tot
een Comité voor de uitkeering eener nationale
Rembrandt-gave aan het Nederlandsche volk.
De Rembrandt-gave zal bestaan uit zes
reproducties in kleur, (ter grootte van 18 X 25
c.M.) opgezet op zwart karton (pl.m. 28'/2 bij
35c.\l.) mei vergulde omlijning; daarbij komt
eet? korte teksten beknopte levensbeschrijving
van den meesterversierd met een reproductie
naar liet beleende geëtste zelfpotret.
De prys van bet geheele alourn zal slechts
éen gulden bedragen, doch uitsluitend voor
onze pl. comité's.
De reproducties worden in de ateliers van
de vanouds vermaarde Nederlandsche firma
Joh. Enschedé Zonen te Haarlem vervaar
digd en geven de kleurenschoonheid der schil
derijen voortreffelijk weder, terwijl de kunste
naars in ons Comité voordurend de goede
uitvoering zullen controleeren.
De onderwerpen der platen zullen zijn
1. De Staalmeesters (Rijksm.) 2. DeJoodsche
Bruid (Rijksrn.) 3. Portret van Elisabeth Bas
(Rijksm.) 4. Simeon in den tempel (Maurits-
huis) 5. Landschap (Rijksm.) 6. Portret van
Rembrandt als officier (Mauritshuis).
Bij onze keuze hebben wjj rekening ge
houden met de mogelijkheid, dat de platen
ingelijst zouden worden,om als wandversiering
te dienen. In dat geval zouden zij ten volle
beantwoorden aan het doel dat wij ons voor
stellen Rembrandt dagelijks bij en om ons!
Zijne kunst, het leven des volks veredelend
en het aansporend tot hoogor genieten!
Dat kan door onze Rembrandt-reproducties
uitstekend geschieden en blijft Rembrandt
immer nieuw, en zal langzaam maar zeker
al 'tsmakelooze en gevoel vorstompende, dat
onder den naam van versiering doorgaat,
verdringen. Een kale wand in de huiskamer
werkt neerdrukkend. De bewoner tracht die
kaalheid te bedekken. Wijl hy in de aller
meeste gevallen geen middelen bezit, dat te
doen met werkelijk mooie platen, omdat deze
veel gold kosten, grijpt hij naar de bekende
leelijke gravures, oieographieön e.d., die hem
voor een bagatel voor 't werk nog veel te
veel worden aangeboden.
Dulcie zich voorbereidden op de buiging, die ze maken
moesten, kwam or eon klein dik mannetje binnen
met blonde bakkebaarden en bleek gezicht, waarop
de overtuiging geschreven stond, dat zijn manieren
au gedrag onberispelijk waren,
De beide rijen jongens bogen deftig on do hoor
Burdekiu beantwoorde cierlyk hun groot.
Goeden middag juffrouw. Jongedames, ik hoop,
dat u goed in orde zyt. De buiging iets dieper
jongejuffrouw Mutlow de rechtervoet niet zoo ver
naar achteren. Mooi zooEu do voeten dichter
byeen! Uitmuntend! Jongelui goeden morgen. Ga
juilie op je gewone plaats staan voor oefeningen.
Nu, eerst de „chasséo" door do kamer. Wilt u
vooraan gaan jongeheer Duramor, do banden licht
op de schouders rusten, hot hoofd bevallig achter
over om hut lichaam iu evenwicht to houden do
heeie houding losjes, met gratie nis 't u blieft
Eu hij licdcldo een lustig deuntje op do viool,
terwijl Dummer don op tocht luidde, diep lechtig door
de kamer giug. De heer Bultitudn schuifelde mee
met do rest mot een gevoel van nijd eu veront
waardiging. „Als mijn klerken me uu toch eons zagen!"
dacht hy.
Na een paar minuten liet do hoer hen Burdekiu
ophouden on commandeerde Lanciors."
„Jongeheer Bultitude, zei de hoer Burdekin, wiltu
met juffrouw Mutlow dansen?"
O, dank u antwoordde Paul, ikke, ik dans
niet."
Nonsens, u is een van mjjn meestbelovendo leer
lingen. U moet dat uiet meer zoggen. Neon, geen
woord meer. Komt nu allemaal vlug gekozen!"
Paul had niet te kiezen. Hij word gepaard mot
de bewuste jongedame, terwijl Dulcie bum pruilend
aankeok en Tipping afsnauwde, die onderdanig om
een dans kwam vragen. Ze verklaardo ronduit met
Tom to willen dansen. De hoor Burdekin bege
leidde bet dausen met zjjn viool, „Balanooz*.
Ter uore van Rembrandt's nagedachtenis
willen wij trachten de woningen onzer minder
bedeelde medeburgers te verlevendigen en te
versieren met zyne kunst.
Wie dus ons Rembrnndt-ulbum moeten
ontvangen 't
Natuurlijk in de eerste plaats zy, wier mid
delen hun niet veroorloven een of meer guldens
voor enkele platen te besteden en voor wie
toch wel dogelyk een weinig kunst zoo goed
zou z(jn, on wion zij goed zal doen.
Hen moeten wij trachten te helpen, hun
moeten wij de Rembrandt-gave als een na-
liotwul huldeblijk op Rembrandt's 300ston
geboortedag aanbieden. Nationaal, wyl wy
ons tot de geheele natie wenden, om steun
voor do verwezenlijking van dit dool.
Nationaal ook, wyl utize Rcmbrandt-Alhums
moeten komen in allo doelen des lands.
Daarvoor is echter veler medewerking noodig.
Zooveel mogelijk moot in elko gemeente oeii
Pl. Comité voor de Nat, Rembrandt-Hulde
gevormd worden, waartoe wy by dezen allen
opwekken, die met ons plansymphaiiseeren,
en het willen helpen uitvoeren.
Daar het hier eene volkszaak geldt en ons
doel niets te maken heeft met eonige politieke
richting of geloofsbelijdenis, (daarvan is do
samenstelling van ons Comité reeds liet beste
bevvys) moonon wij, dat in deze plaatselijke
Coalite's zitting kunnen en moeten nemen
gemeentenaren van verschillende politieke
overtuiging en van verschillend geloof.
Nergens behoeft men te denkenin onze
gemeeoto kunnen we met zoo iets niet be
ginnen. Dat achten wij volkomon onjuist.
Al kunnen er maar 10 Albums door oen
Comité besteld worden eu 't hiervoor
noodigo bedrag van f 10, 't is toch zeker
heel gering ook dan heeft 't Comité zyn
taak vervuld. Wij roepen dus nogmaals allen
die mot ons willen meewerken toeSteunt
het pl, Comité in Uwe Gemeente, en zoo er
nog geen bestaat, richt er gezamenlijk mot
gelijkgezinden éen op en meldt dit aan onzen
Secretaris I
Deze zendt op aanvrage gaarne een exem
plaar van dezen oproep aan hen, die in hunne
gemeente het initiatief willen nemen tot 't
vormen van een Pl. Comité. Tevens ontvangen
zij daarby een andere circulaire betreffende
twee prachtige reproducties van N. Maes en
P. do Hoogh (Ryksintisoum) die geheel op
dezelfde wyze uitgevoerd als de Retnbrandl-
reproducties zullen worden, welke door de
firma Enschedé uitsluitend voor de leden
van pl. Comité's verkrijgbaar worden gesteld.
Elk pl. .Comité heeft tot taak in zijne
gemeente zooveel mogelijk geld bijeen to
brengen, en het daarvoor aan te schaffen
aantal Rembrandt-Albums op do best moge
lijke wyze te verdoelen, zóo dat zo aan het
doel, hierboven omschreven, beantwoorden.
Hoe die verdeeling zal pluats hebben, daar
over kunnen wjj hier moeilijk uitweiden.
Elk Comité zal rekening moeten houden met
het beschikbare geld en plaatselijke toestanden
Zelf hebben wy er lang en breed over ge
sproken, of hot Album geheel gratis zal
worden woggogeven, of dat het beter zou
zijn, van don ontvanger een kleinigheid
al was 't maar oon kwartje te verlangen
als waarborg, dat hij werkelijk prjjs stelt
op het bezit van wezenlijke kunst. Wij
meenden ten slotte, dat ulk Comité zalf het
best de wyze van verdeetiug der Albums
zal kunnen uitmuken.
En nu landgenooten, kept gy ons dool I
Meent gy niet met ons, dat do verweze-
Ijjking er van eene grootscho buide is aan
de nagedachtenis van den heerlijken kunste
naar, dien onze naburen gonoornd bobben
öden opvoeder" 't
Een volk, dat zjjn groote mannen oert, is
waard zelf geëerd te worden.
Toont, dat gjj hiervan doordrongen zjjt.
Geeft allen, groot en klein, leder naar de
mate zjjner middelen. Laat, wat wjj tot
stand willen brongen, werkoljjk een Nati
onale Rembrandt-hulde worden.
Eon straaltje van hot licht en don gloed
van Rombrundts kunst to laten schijnen in
de nederige woningen onzer minder bedeelde
medeburger», eene vriendelijke daad, vlug
bedacht en met gulle breedheid uitgevoerd,
dat is het, landgenooten, waartoe wjj u, met
vast vertrouwen in welslagen, opwekken.
Toont, dut wjj waardig zjjn Rembrandt
een der onzen te noemen. Laat zjjn 300ste
geboortedag riiet alleen uen plechtige herin*
ueringsdag, maar laat 't ook een roemrjjke
dag voor u, voor geheel de natie worden.
Het Coutrual-ComUé voor tie Nutionale
Rembrandt-Hulde
Prof. C. L. Dake, hoogl. aan tie Hjjks-Ac.
voor beeldende Kunst, voorz.
Kol. J. W. Boelluard, Arrond.-Schoolopz.
E. 11. Krone, koopman.
C v. Deinse, leeruur H. B. S.
A. M. Gorter, kunstschilder. -
Dr. Hk. Th. Herman, arts.
Mr. D. Hudig Jr., adj.-dir. Bur. v. Adviezen.
Prof. mr. D. Josephua Jilta, lid Prov. St.
F. G. Mullink Plid Prov. Staten.
J. Mujjsken, dir. tier Ned. Fabr. van Werk
tuigen en Spoorwegmuterieol.
L. Simons, journ.-letterkundige.
„Hoel aardig, jongejuffrouw Griiuslouo Mot
moer „abandon", jongeheer Ohowue*lioht do voeten
meer van den vloer!
„Noou, niet zoo boog! Ooh lieve hotuol, tint laat
ste ligtuir muur weer over. En laat de voeten moor
glyden; zóo, zóo! Jongeheer Dultitudo, tl laat allo
passen weg!"
Paul werd onwillig meegetrokken door zjjn daiue,
die hem zonder een woord to sprekou telkens weer
op zyn plaats duwde; ze had strikto bevolen van do
gouvernante, onder geeu enkel voorwondol tot do
jongens to spreken.
Nadat do dans geöndigd was, wandelden de paren
styl eu statig door du kamer op do maat van een
dooitenmarseh. Du jongons namen do plaats in on
verlieten hun partners op hoogst onelegante wijze.
„Ik denk, peinsde Paul, terwijl hij voortschreed
met jongejuffrouw Mary Mutlow aan dun arm, dat
als Dick dit boorde, hij het bijzondor grappig zou
vitidon. O, als ik hom toch ooit weer te pakken
krijg. Het zal me benieuwen, hou lang ik nog den
dwaas zal moeten uithangen bij dat vorvloekto gc-
lledel
Maar als dit al erg was wat er uu kwam was nog
veel slimmer.
Na een korto rust zei do heer Burdokin plotseling:
„Ik beu benieuwd of we do Sehotsohe horlepijp nog
nog niet verluerd bobben. Jongeheer BullUudo zal
mo misschien wol het tegendeel kunnen bowjjzeu.
Als ik mo wol herinner, kon hi) den dans mot bij
zondere gratie uitvoeren. Kom jongeheer, doe me
'tgouoogon, die nu eens alleen te dansen!"
Dit giug alle perken te buiten. Mou hoofde niet
te deuken, dat de heer Bultitude zijn waardigheid
op dusdanige wijze zou prijs geven, Daarenboven,
by had er goeti Hauw besef van boo hij de horlepijp
dausen moost,
Hy zei muar: „Ik beu niet van plan te danson.
Ik - ik heb genoog van al die dwaasheid
„IJ houdt or oen bijzonder onbeleefde manier op
na om iets to weigeren, jongeheer Bultitudehoogst
onhoffelijk en nnopguvood. Ik h'u or nu nog moer
op, dat u tlnu duns zult uitvoeren. Jo wilt toch geeu
seftuo maken, wel? Je zult me goboorzauiou zooal*
't jo betaamt, ulet-waar?"
„Ik zeg u dut ik 't niet kan! zal tie beer Bultitude
kortaf; ik bob 't nog nooit in iniju lavon gedaan:
't zou voldoonde zyn op myn leeftijd om me te
dooden,"
„Dat is niet waar, jougoheor. Wou Je dus zoggen
dat jo do horlepijp niet dansen wilt?"
„Nee, zei Paul. Ik zal verdomd zyn al» ik't doe.
Hy zei 't woord zóo duidoiyk, dut iedereen hot
hooriio, Do gouvernante gaf een gil en riep de
meisjes tot zich. Dulcie verborg haar gezichtje iu de
hamion on oon paar van do jongen* grinnikten. De
heer Burdekin werd paarsrood.
„Na tlezo onhobbelyke taal, jougehucr, en nog wel
iu 't byzyn van jongedame*, bogrypt u wel. dat ik
niets moor met u to doon wil hebben, (ia dadolyk
naar die bank daar Jongohnoron, kiest uwe dame*
voor de Highland Soottisoh.
Do hoor Bultitude dio verre van treurig wa» over
bot foit, dal by nu uiet moer hoofde to dausen,
5tng naar do item aangewezen bank en volgde mot
e oogen hetgeen in do karaor gobourdo- Do gouvor-
nanto koek hom nu on dan van tersyde aan alsof
h(j oon vroosulyko zondaar wits; do zusles ook al* ze
voorbytrippolden, maar Dulcie vermeed hem aan to
ky kon.
Pauhvenrrhte zich juist geluk, dat hy zoo good
ontkomen was, toon de dour wijd open ging en de
dircclour langzaam de kamor binnenkwam.