Donderdag 7
December
1905.
Adressen.
No. 7130.
55e Jaargang
Feuilleton.
uitgave:
FIRMA A- H- VAN CLEEFF
te AMERSFOORT.
Verschijnt Dinsdag- Donderdag- en Zaterdagmiddag. Abonnement per 3 maanden
iranco per post 1.15. Advertontiën 16 regels 60 cent; elke regel meer 40 cent. Legale-,
officieële- en onteigeningsadvertentiën per regel 15 cent. Reclames 1—5 regels 1.25; elke regel
meer f 0.25. Groote letters naar plaatsruimte. Bewijsnummers naar buiten worden in rekening
gebracht en kosten evenals afzonderlijke nummers 10 cent.
Bij advertentie» van buiten de stad worden de incasseerkosten in rekening gebracht.
KORTEGRACHT9
Telephoon 19.
Wegens het herdrukken der adressen
voor de post-editie worden de buiten-abon-
ué's beleefd verzocht, indien hun adres on
juist is of binnenkort gewijzigd wordt, zoo
spoedig mogelijk het juiste adres op te
geven aan
DE ADMINISTRATIE,
Kortegrauht 9, te Amersfoort.
kennisgeving.
De BURGEMEESTER van AMERSFOORT,
Brengt ter algcmeene kennis, diil in deze Gemeente
een geval van miltvuur is voorgekomen.
Amersfoort, 0 December 1905.
De Burgemeester voornoemd,
WUIJTIER8.
Amersfoort iu 1904.
XVII.
Dp Protestautsche Zondagscholen werden
bezocht door 755 kinderen.
De Bewaarscholen werden bezocht door
640 leerlingen, 294 jongens en 346 meisjes;
de Bewaarschool der Zusters van O. L,
Vrouw, met 3 onderwijzeressen en geen
helpsters, door 40 jongens en 59 meisjesdie
voorarmenen minvermogenden van dezelfde,
met 5 onderwijzeressen en geen helpsters,
door 196 jongens en 156 meisjes; Anna-
Paulowna-bewaarschool, met 1 onderwijzeres
en 3 helpsters, door 93 jongens en 94 meisjes
Bewaar- of Fröbelschool, met 1 onderwijzeres
en 3 helpsters, door 38 jongens en 20 meisjes
en de Bewaarschool voor Christelijk Nationaal
onderwijs, met 1 onderwijzeres en geen help
sters, door 117 jongens en 17 meisjes.
Door de nfdeeling Amersfoott van de
«Maatschappij tot Bevordering vanToonkunst"
werd wederom gezorgd voor kosteloos Zang
onderwijs aan leerlingen der openbare Lagere
scholen, in de Beekstraat aan 6S en in de
Koningstraat aan 59, te samen dus aan 127
kinderen.
Het wordt gegeven in twee klassen van
iedere school 4 maal 's weeks na afloop van
de gewone schooltijden door de onderwijzers
H. C. den Hartog en A. Verburg en schijnt
zeer te worden gewaardeerd door de oudere
en de kinderen. Verzuimen van hen die
aan het onderwijs deelnamen, kwamen weinig
voor en het gedrag der leerlingen was goed.
Dy een openbare uitvoering in «De Arend"
Edel Bloed.
bleken de leerlingen goede vordoringen te
hebben gemaikt.
De kosten worden gedeeltelijk bestreden
uit het onderwijsfonds van de «Maatschappij
tot Bevordering van Toonkunst", gedeeltelijk
door belangstellenden in Volks-zangonder-
wijs._
Wegens onvoldoende geldmiddelen ismen
nog niet kunnen overgaan om ook voor de
leerlingen van de school aan de Puntenburger
laan een cursus op te richten.
De Muziekschool telde op het einde des
jaars 898 leerlingen, dus 3 meer dan in
1903, verdeeld in 40 klasseu met 04 weke-
lijksche lesuren, zijnde 111 personen.
De vorderingen, vlijt en het gedrag van de
leerlingen waren zeer voldoende, hetgeen
o.a. bleek op een voordrachtenavond gegeven
in «Amicitia" en bij een openbare les in de
Muziekschool.
Als Directeur der Muziekschool treedt op
de heer M. W. Petri; verder zijn acht leer
aren en leraressen aan de school werkzaam.
Voor he ouderwijs wordt schoolgeld ge
heven aan kinderen van mingegoeden met
meer dan gewonen :anleg wordt echter ge
legenheid gegeven, zich kosteloos te be
kwamen voor het onderwijs en de kunst.
Het aantal der leden van de afdeeling
Amersfoort van de «Maatschappij tot Be
vordering van Toonkunst" daalde van 428
tot 176, terwijl de afdeeling nog 4 eereleden
heeft.
De Zangvereeniging telde 77 medewer
kenden.
In het Bestuur kwam wijzigiug door het
bedanken door den heer C. A. Heunks. Te
zijner vervanging werd gekozen mej. C. J.
Went zei.
Bij Kon. besluit van 22 Novemeer 1904,
No. 33, werd goedkeuring verkregen op de
Sttuten der afdeeling Amersfoort.
Het Bestuur van de Oudheidkundige ver-
eeniging «Fléhite" constateert, dat het aantal
bezoekers der verzameling steeg in 1904 tot
een getal van 1162, tegen 1454 in 1903.
Ouder de bezoekers telde de vereeniging
H. M. de Koningin-Moeder, welke later nog
van Hare belangstelling blijk gaf door het
schenken van 2 etsen.
Het aantal leden op het einde van 1904
bedroeg 431.
Behalve eenige voorwerpen door belang
stellenden afgestaan, ontving de vereeniging
een legaat van wijlen mej. Hoefhamer, welke
reeds te voren de vereeniging steunde o.a.
bij het aangaan eener leening.
Door een der Bestuursleden der vereeni
ging, den heer A. M. Tromp van Holst,
werd een onderzoek ingesteld naar de grond
slagen der Sint Rochus kapel, terwijl even
eens door den heer Tromp van Holst de
restauratie van de muurschildering aan de
Sint Joris-kerk voor zijn rekening werd ge
nomen.
Verder werd ons nog medegedeeld, dat met
de restauratie van de kerktoren te Soest werd
begonnen.
Het aantal leden der Vereeniging tot be
vordering van het Vreemdelingenverkeer
steeg wederom tot 411 en het aantal begun
stigers tot 48, beneveus éen donateur, der
halve een vermeerdering bij het vorig jaar
met 8 leden, 18 begunstigers en éen donateur.
De heeren M. L. Celosse en J. van dei-
Horst Bruijn werden herkozen als Bestuurs
leden terwijl in plaats van rar. J. C. H. Prikken
tot Secretaris werd gekozen de hoer H.
Meursing.
De vereeniging gaf een subsidie van f 186.60
aan de Commissie voor de feestelijke viering
van den verjaardag van H. M. de Koningin.
De bloemperken aan de Korte- en de Lan-
gegracht werden onderhouden en vormen een
sieraad in de stad.
Op enkele plaatsen werden nieuwe banken
geplaatst en de reeds geplaatste onderhouden;
ook gaf de vereeniging een bydrage van 1150
voor verharding van wandelpaden.
Bij het gehouden Nationaal kegel-concours
schonk de vereeniging een zilveren lauwer
krans als prijs.
De Gemeente stond aan de Vereeniging een
subsidie van f 100 toe.
Het aantal der leden van de Afdeeling
Amersfoort der Maatschappij van Weldadig
heid was gedaald lot 69; de contributiën be-
di'oegen te samen f204.30.
Het Bestuur beslaat uog uit de heeren mr.
F. D. graaf Schimmelpenninck, te Baarn,
Voorzitter; M. L. Celosse, Secretaris; jlir. mr.
A. H. C. Sandberg, Penningmeester, en dr.
A. M. van Driel, lid.
Het aantal leden der Vereeniging Ambachts
school voor Amersfoort en rnstreki klom
tot 193; het aantal donateurs Ja tot 6,
tegen 191 leden en 7 begunstigers i bet eiude
van bet vorig jaar.
Het Bestuur bleef bestaan uit de zelfde
personen, terwijl de voorloopig open gelaten
plaatsen werden vervuld door de heeren G.
Blok en C. Prins Jr.
De Directeur der school, de heer P. Doorn,
vroeg, en verkreeg eervol ontslag wegens be
noeming te Haarlemhij werd vervangen
door den heer B. van der Worpook de
onderwijzer in het machine-bankwerken Brus-
saard verliet de school ten gevolge zijner be-
6.j
Het glas van den overste was ledigik schonk
hein in, en hy nam een Hinken teug.
„Over dat alles, vervolgde hij, kan men thans
lachen als men wilmaar dit kan ik u wel «eggen,
wij voelden ons erg ontstemd. Een cadet dit een
spitsboef was dat was voor ons iets gruwelijks.
Alle eeilchten waren bleek, en er werd sleohts half
luid gesproken. Gewoonlijk gold het als de vreeae-
lijkste laagheid, wanneer de eene cadet den anderen
bij de superieuren verried maar als iemand zóo
iets deed en stal, dan was hy voor ons geen cadet
meer, en daarom zou er thans over beraadslaagd
worden, of wij den kapitein zouden mededeelen wat
de groote L had gedaan.
„De lange K nam het eerst het woord. Hy ver-
klanrde, dat wij onvoorwaardelijk naar den kapitein
moesten gaan en hem alles zeggen, want by zulk
een gemeenheid hielden alle andere overwegingen
op. De lange K. nu was de grootste en sterkste van
de compagniezijn woorden maakten daarom bijzon
deren indruk, en in den grond waren wij van de
zelfde mooning.
„Niemand wist daarom iets te antwoorden en er
trad een algemeen stilzwijgen in. Op dat oogenblik
echter opende zich de rij, die om de tafel stond, en de
kleine L, die zich totopdatcogenblikin de achter
ste hoek der zaal had verborgen gehouden, trad in
den kring naar voren. De armen hingen hem slap
langs het lijf, en hij hield het hoofd gebogenmen
zag, dat hjj iets wiide zeggen, maar er niet den
moed toe vond.
„De lange K. voerde weder hot hoogste woord.
„L 2 zeide hij, heeft hier niet mee te praten." Maar
ditmaal had hij geen succes. Hij had reeds lang
het land gehad aan don kleinen L; niomand wist
goed waarom. Hij was ook heelemaal niet bemind,
want zulke jongens hebben nu eenmaal een bijzon
der f\jn instinct en zij voelden waarschijnlijk, dat in
den langen lummel een heel gemeene, laffe, ellen
dige ziel stak. Hij was een van diegenen, die zich
nooit aan een gelijke portuur wagen, maar do kleiue-
ren en zwakkeren miscaudeieu. Daarom werd thans
van alle kanten gemompeld„De kleine L moet wèl
spreken".
„Toeu de jongen, die nog altijd strak en at ij f bleet
staan, hoorde, hoe zijn kameraden partij voor hem
trokken, rolden hem plotseling dikke tranen over
de wangenhij balde de vuisien en drukte ze
tegen de oogen en snikte zóo vreeselijk, dat zijn
ganscho lichaam van boven tot ouder schokte en hij
geen woord kon uitbrengen.
„Een onzer naderde hem en klopte hem op den
"jg. „Word toch kalm, zeide hijwat wil je nu
zeggen
De kleine L snikte nog altijd.
„Als bij aaugeklaagd wordt bracht hy toen
met groote tusschenpooi6n uit wordt hjj uit het
korps verwijderd en wat moet er dan van vader
worden
Allen zwegenwy wisteo, dat de jongen vol-
l komen gelijk had, en dat dit het gevolg zou zijn
I als wjj hem aanklaagden. Bovendien wisten wij,
noeming aan de Koningin Wilheltnina school
te Bataviain zijn plaats werd benoemd de
heer A. de Jonge.
Het Bestuur der vereeniging spreekt met
lof zoowel over de nieuw opgetreden als over
de reeds in functie zijnde leeraren.
De concierge w ning werd in den loop van
het jaar voltooid, waarmede de geheele voor
genomen verbouwing is afgelooponop het
einde van het jaar waren aanwezig 139 leer
lingen, waaronder 64 in den loop van liet jaar
waren toegelaten.
De lesuttaten van het onderwijs waren
gunstigaan al de leerlingen der hoogste
klasse werd hel getuigschrift van goed vol
brachte studie uitgereikt, terwijl ook bijna al
de leerlingen in de lagere klassen konden
worden bevorderd.
De leerlingen zijn aldus verdeeld: 64 voor
timmeren, <49 voor smeden, 18 voor schilderen
eu 18 voor meubelmaken 91 leerlingen zijn
woonachtig te Amersfoort, de overigen in 49
verschillende Gemeenten.
De leeftijd der leerlingen was van 42 tot 18
jaren kosteloos onderwijs ontvingen 24 leer
lingen uit Amersfoort, 3 uit Baarn en 4 uit
Hilversum, terwijl 3 leerlingen een beurs ont
vingen van f22.50 van het Departement der
Maatschappij lot Nut van 't Algemeen.
Het gedrag en de ijver der leerlingen waren
goed.
Omtrent het Armwezen schreven B. en W.
in het verslag
In den toestand van de behoeftige klasse
in deze Gemeente kwam weinig verandering
en zeker niet ten goede, zoodat de uitgaven
van het Burgerlijk Armbestuur steeds aan
zienlijk zijn.
Het verslag omtrent den staat van het
Armvvezon over 1904 uitgebracht aan heeren
Burgemeester en Wethouders van Amersfoort,
zegt dienaangaande
Voldoende aan art. 23 van het Reglement
voor het Burgerlijk Armbestuur, hebben wij
de eer het volgende verslag uittebrengen
over 1904:
In dat jaar is bedeeling verstrekt aan 338
gezinnen en 109 eenloopenile personen, te
samen 1173 leden tellende, die i ll 795.26
aan onderstand genoten, met inbegrip van
f377.90 voor koopwaren en kleeding- of
liggingsLukken, waarmede eenige personen
werden ondersteund.
Briefjes, waarop genees-, heel- of verlos
kundige hulp en geneesmiddelen worden
verkregen, zijn afgegeven ten getale van 776,
alzoo 32 minder dan in 1903. Zoodanige on
dersteuning werd in het vervolg ontzegd aan
een 3-tal personer., naar onze meening in
de termen vallende om aan' de hier geves
tigde Ziekenfondsen deel te nemen.
dat zijn vader arm was en onwillekeurig dacht een
ieder, wat zijn vader zou zeggen, als hij zóo iets van
zijn zoon te hooren kreeg.
„Maar dat moot je toch zelf inzien, vervolgde de
cadet tot den kleinen L, dat je broer een heel ge
meene streek heeft uitgehaald en daarvoorstraf ver
dient."
„De kleine L knikte zwijgend hij stond eigenlijk
geheel aan de zijde van hen, die zijn broeder aan
klaagden de cadet overlegde oen oogenblik, toen
wendde hij zich tot de anderen
„Ik doe een voorstel, zeide hy, wij willen LI als
het niet noodig is, niet voor zyu leven ongelukkig
maken. \Vjj willen prohoeren, of hij nog oergevoel
heeft, L 1 zal zelf kiezen, of hy wil dat wij hem
aankiageu, of dat wy de zaak voor ons houden, hem
een behoorlijk pak slaag geven, en dat dan de
historie zal worden begraven."
„Dat was een fameuse uitweg. Allen betuigden er
ijverig hun instemming mede.
„De cadet legde den kleineD L de baud op den
schouder. „Ga dus, zeide.hij, en roep je broer hier.,'
„De kleine droogde zijn tranen eu knikte haastig
toeu ging hy de deur uit, en een oogenblik later
kwam hij mol zijn oroeder terug.
„Do grooto L waagde het niet, iemand aan te
zien als een os, dien mou voor den kop heeft ge
slagen, stond hy voor zijn kameraden. De kleine
stond achter hem en wendde geen oog van zijn
broeder af.
„De cadet,die zooeven het voorstel had gedaan,
begon L 1 te verhooreD. „Of hy bekende, dat hy
den koppel had weggenomen Hy bekende he-.
Of hij voelde, dat hy iets had gedaan, wat hem
eigenlijk onwaardig maakte, nog langer cadet ie
I zyn? Hy voelde het.
„Of by wilde, dal wij hem hij den kapitein aan
klaagden, of dat wy hem een behoorlijk pak slaag
gaven, en dat daarna de geschiedenis zou zijn be
graven? Hij wilde lievor eeu pak slaag hebben.
„Een zucbt van verlichting ging door de heele
zaal.
„Er werd besloten, de zaak dadelijk en op de plaats
zelve af te doen.
„Een onzer werd naar buiten gezonden om een
langen schermetok te halen.
„Terwyl hy weg was, trachtten wij den kleinen
L te overredon de zaal te verlaten eu niet bij de
strafoefening tegenwoordig le zijn. Hij schudde ech
ter zwijgend het hoofd; hij wilde er by blyvon.
„Zoodra de stok was gearriveerd, moest de groote
L met hel gezicht nnor boneden op een tafel gaan
liggen; twee cadetten pakten zijn handen en trok-
ken hem naar voren, twee anderen namen hem bij
de beenen, zoodat het lichaam werd uitgestrekt. De
vetkaarsen werden van de tafel genomen en iu de
hoogte gehoudeo, do heele geschiedenis zag er be
paald vreeselijk ui:.
„De lange K zou, omdat hij de sterkste wa*, het
vonnis voltrekken hij nam den rieton stok in de
hand, trad lerzyde en liet den stok uit alle macht
op den grooten L neersuizen, wiens lichaam slechts
met een linnen vost en oen broek was bedokt.
„De jongen kromde zich letterlijk onderden vrees
lijken slag en wilde schreeuwen. Op dat oogeublik
snelde de kleine L naar hem toe, nam zyn hoofd
in beido handen en drukte het legen zich aau.
„Schreeuw niet, fluisterde hy hem toe, schreeuw
niet, anders komen de officieren erop al!"
(Wordt vervo Igd.J