Stadsnieuws.
allen troost, waar onze veerkracht moet ge
nieten gaan van morgenzon, zomerhemel,
toornen en bloemen en de weldadige macht
van menschelyke sympathie.
KENNISGEVING
Do BURGEMEESTER van AMERSFOORT
Gelet op artikel 27, alinea 6 der Woniogwot
brengt ter kennis van belanghebbenden, dat vanaf
beden op de Secretarie ter viaie ligt een ontwerp
verordening houdende het verbod lot het atollen
van gobouwen op grond,welke in de naaste toe
komst voor den aanleg van een straat, gracht of
plein bestemd is.
Amersfoort, 27 December 1906.
De Burgemeester voornoemd,
WUIJT1ERS.
Aanstaanden Zondag wordt in de Remon-
strantsche kerk geen godsdienstoefening ge
houden-
Het Kerstfeest is bij den kerstboom her
dacht in de school aan Je Beekstraat door
de leerlingen vau de Zondagsschool van het
>Ned. Bgbel-genootschap", in «de Arend''
door die van de »Ned. Hervormde Zondags-
school-voreeniging" en in «Het Valkje" door
die van de Oud-bisscboppelyke Klerezie.
De kleinen -- en ook hun geleiders voor-
zooveel dezen een plaatsjs kouden vinden
genoten van de hoogst bevittelyke toe
spraken en zongen hun mooie liederen dat
bet een lust was, ze aan te hooreu.
Ook door den K. K. Volksbond werd den
kinderen van de leden een genoeglijk
Kerstfeest bereid, waarby de kleinen ook
genoten van allerlei versnaperingen en ver
rassingen.
Het «Leger des Heils" hield op beide
Kerstdagen drie oeleniogeu en maakten
eersten Kerstdag vyitig arme gezinnen ge
lukkig door een welvoorzieuen zak levens
middelen.
Een goed portret van den beer Burge
meester van Amersfoort is opgenomen in het
«Utrechtsch Jaarboekje" voor 1907.
De beer J. C. Rolatidus Hagedoorn beeft
aangenomen zyn benoeming tot lid der Ge
zondheids-commissie.
De heer H.Noorman is in de vacature-G.
Prins benoemd tot Secretaris der plaatselijke
commissie voor de Ongevallenwet.
De heer S. Posthuma is herbenoemd tot
Bestuurslid van den Bond van Inspecteurs
van gemeentelijke politie.
Volgens de laatste opgave van den stand
van het internationaal scbiel-concours, uitge
schreven door de Scherpschutters-vereemging
«Koning Willem 111" te Hilversum is de beer
D. van Buuren met '284 punten no. 5 voor
Vaste haan buks, met 96 punteu no. 3 voor
personeel buks, met 94 punten no. 5 voor
jubileum-baan buks, met 288 punten no. 9
voor vrye baan buks.
De heer J. Lammerts van Bueren is
met 275 punteu no. 18 voor vrye baan
cylinder.
Het plan bestaat, in 1907 de lichtingen
1900, 1902 en 1904 voor herhalingsoefenin
gen onder de wapenen te doen komendie
van 1900 van 29 Juli en 5 Augustus tot
17 Augustus, 21 dagen ei 13 dagen; «iie van
1902 van 19 en 26 Augustus tot 14 Septem
ber. '26 en 20 dagendie van 1904 van 19
Augustus tot 21 September en van 26 Au
gustus tot 14 September, 35 en 20 dageo.
Zij, die voor een minimum aantal dagen
zullen moeten opkomen zyn zy, die in hun
eerste dienstjaar Ingevolge art. 109 der Mili-
tiewet onder de wapenen zyn gehouden.
Aan de velddienstoefening door de Weer
baarheidsvcreenigingen gister bij Zwolle ge
bonden, nam een 30 tal leden van het
Amersfoortsch Vrywilligers-korps deel.
Kapitein E. G. Staal van het 5e regiment
infanterie is benoemd tot adjudant by bet
korps.
Kapitein C. M. H. Kroesen, van het5e re
giment infanter'e gedetacheerd bij de land
macht in W.-I., zal binnenkort het leger
verlaten in verband m--t zijn benoeming tot
Directeur, te Paramaribo, der Sutiinaamsche
Bank.
Zelfs Zaterdag bad SpeenholTs «Vrij too-
ceel" een moote zaal, ofschoon by na alle
eersterangs-plaatsenzelfs Zaterdag, toen
zoo heel velen reeds met Kerstveilof waren
vertrokken.
En weer is er braaf gelachen en duchtig
geapplaudisseerd.
Het «benauwd half uurtje" hebben we al
meer hier gehad, maar zóo als Nap do la
Mar den braven godsdienstonderwijzer voor
stelde en zóo als zyn vrouw bet aanstaande
tooneelkatje gaf, was 't toch buitengewoon.
De heer SpeenbofT zeide den «Brief aan
den zoon in de nor" weer op verzoek
en daarna het te Helmond verboden maar
toch zoo heel juiste liedje «De koslelyke
schat" (hier bezorgde het hem een terug
roepen by open doek), vervolgens «Geschie
denis van een oude vrijster" en «Rem-
bmndtfeesten".
Mevrouw SpeenbofT droeg bierna voo
«Lente-idylle" en «Twee bedelaars".
Toen Nap de la Mar met zyn kostelijk
spel in «Ik moet vader worden", waarin hij
zich zóo zeker waant van het dochtertje dat
bi) verwacht, dat hy het al vast gaat toe
spreken, haar zelfs getrouwd ziet, tot opeens
de baker bem komt meedeelen «twee jon
gens". Nóg koddiger was zijn «Droom" en
de historie met de scheepsbeschuit. En wel
'l alleraardigst zijn parodie op een opera
voorstelling.
Heel mooi was ook 't spel van den beer
en mevrouw SpeenholT in «De jaloersche
vrouw".
Hier liep deze mooi geschreven samen
spraak af zonder ongelukken. Eenige «lagen
geleden toen SpeenholT óok een tooneel-
ruit zou inslaan en, ter verbooging van het
effect, achter de coulissen een stuk glas
werd stukgeslagen, verwondde de pianist,
die de vorige keer zóo voldeed, zich daarbij
dermate de rechterhand, aat hy wel zeer
lang niet in staat zal wezen, te begeleiden
Maar na de pauze begon 't eerst reebt
zoodra de typische Gemeente-veldwachter
plaats had gemaakt voor «ZijnEdelAchtbare",
din niemand minder bleek te zijn dan Nap.
de la Mar. Wat een praebt-kop had hij zich
gemaakt.
Wat zat hij daar hoog-deftig in de loge
achter zijn pütteke bier met zyn pijp. En
hoe koddig waren telkens zijn uitvallen. Een
pracbt-creatie voor een gelegenheidsstukje,
uat zóo gauw in elkat** is gezet.
'tGaf meteen ge'egenheid, het geheele
ensemble te zien en aan te hooren in een
heel goede revue van zeer bijzondere soort,
ryk aan afwisseling en vol recht geestige
zetten.
Speeuhofï herhaalde «Opoe" en „De ont-
tgen boef' en gaf bet zoo ia-ware «Gemeubi
leerde kamers" en om 't tragische daarvan
niet 41 te lang te doen nawerken bet vriende
lijk raadseltje aan ZijnEdelAchtbare, diens
overeenkomst met het lampegLs.
Mevrouw SpeenholT zei weer «De vier
studentjes" en «'tKind van de zonde" en
hierop leidde SpeenholT met zijn «Nieuwer-
wetsehe lee" in Isadora Duncan, die hoogst
verdienstelijk werd nagebootst door mevrouw
De la Mar—Klopper, zóo zelfs, dat «ZijnEdel
Achtbare", die tijdens de proef-voorstelling
hoe langer zoo meer teekenen van hoogst
bedenkelijke instemming had geven, niet meer
te houden was door den typischen man van
«Eer en deugden mee ging dansen.
Men heeft zich weer kostelijk geamuseerd
en danig gelachen.
Half Februari komt het «Vryn Tooneel"
hier terug.
Toch niet op den avond van het groote
hal masqué, dat in voorbereiding is en ook
wel zal slagen
We verwijzen naar de advertentie in dit
nummer omtrent de bioscoop-voorstellingen
«De Arend".
In het volgende nummer komen we daarop
terug.
Ze moeten zeer aanbevelenswaardig zijn.
H. M. de Koningin schonk aan de Maat
schappij tot opvoeding van weezen en andere
minderjarigen in het huisgezin «Zandbergen"
weder een gift van f250.
De anti-revolutionnare propaganda-clnb
«Groen van Priosterer" zal morgenavond
haar eerste cursus-vergadering in dit sei
zoen houden, waarin als spr. optreedt ds.
W. L'. Vunderink.
Eerlang wordt ook een openbare verga
dering geboudeD.
Ter waarschuwing van anderen kan wel
licht dienen het geval van een paar jouge
lui, die gisteravond by Monnikendam gingen
sleedeievaren, doch, door de duisternis mis
leid, in de Beek geraakten, zóo stevig zelfs,
dat huzaren ter hulp moesten komen om
bÖn uit liet zeer koude bad te balen.
Ze zjjn er afgekomen met een nat pak.
Eenige bewoners van woonwagens kregen
Eersten Kerstavond twist, die eerst eindigde
toeu een hunner een geweldige messteek
bad opgeloopen.
Een dokter moest te bulp worden ge
roepen om den gekwetsten slagader te on
derbinden.
Door de recherche is hier aangehouden
een 19-jarige jongen uit tiarneveld, die by
zyn kostbaas een rijwiel stal en dat te Utrecht
beleende.
Een vyftal Raadsleden te Harderwyk heb
ben een voorstel ingediend om der Regeeriug
een som van f 50 000 aan te bieden ten ein
de aldaar een Hyks-Hoogere Burgerschool te
verkrygen. In de eerstvolgende Raadsverga
dering zal dit voorstel ter tafel komen.
Als men alleen gelukkig wilde zyn, dan
zou dat niet zoo moeilyk wezenmaar men
wil altijd gelukkiger zyn dan anderen, en dat
is daarom zoo moeilik, omdat men anderen
altyd voor gelukkiger houdt dan zy werke
lijk zyn.
openbare vergadering van den Raad dezer Ge
meente waren aanwezig 13 leden en de Secretaris,
mr. dr. J. G. Stenfert Kroese.
Afwezig met kennisgeving waren de heeren C.
Th. va-, lick, Jorissen en Wethouder Visser;
zonder bericht was afwezig de heer Oosterveen.
Tegen de notulen der vergadering van 27
November waren geen bezwaren ingebracht, zoo
dat zy als vastgesteld werden beschouwd.
Het belangrijkste der Ingekomen stukken was
een verzoek om verbetering van den I.age weg
om pne-advie8 aan B. en W.
Om 1.50 kwam aan de orde de Agenda.
1. Voorstel van Burgemeester en Wethouders
tot het geven van eervol ontslag tn den on
derwijzer G. J- A. Drechsler (school KoningB-
straat) wegens benoeming te Utrecht.
Wordt z. d. of h. st eervol verleend met
ingang van 1 Januari.
2. Benoeming van een onderwijzeres aan de
openbare Lagere school Koningsstraat (vacature-
mej. Oerlemans).
Benoemd mej. J. F. Buitenhuys, wie tevens eer
vol onslag wordt verleend als onderwyzeres aan
de Hellestraat.
3. Benoeming van een onderwijzeres aan de
openbare Lagere school Hellestraat (eventueele
vacture-mej. Buytenhuya).
Wordt teruggenomen.
4. Voorstel van Burgemeester en Wethouders
tot verlenging van het verlof, verleend aan den
onderwijzer H. van Gelder en tot machtiging, in
de vervanging te voorzien.
Wordt z. d. of h. st. verlengd tot 1 April 1907
met behoud van salaris.
5. Voorstel van Burgemeester en Wethouders
tot vaststelling van jaarwedden van onderwijzend
personeel by het Lager onderwijs.
Overeenkomstig de Verordening worden ver
hoogd de salarissen van de onderwijzeressen
Buvtenhuijs en De Waard en den onderwyzer
Hazendonk.
6. Voorstel van Burgemeester en Wethouders
tot benoeming van een vast leeraar in de Na
tuurkunde aan de Hoogere Burgerschool.
Benoemd wordt dr. H. Oorver, thans tijdelijk
leeraar.
7. Rapport en voorstel van Burgemeester en
Wethouders betreffende het verleenen van steun
aan of overname van de Amerefoortsche Tram
weg Maatschappij.
B. en W. schreven 17 December
Op verzoek van het Bestuur van de Amers-
foortache Tramweg Maatschappij hebben wij in
den afgeloopen zomer een bespreking gehouden
mei eenige gedelegeerde leden van het Bestuur
betreffende de verdere exploitatie van de tram
in verband met de Gemeente-subsidie. Deze
besprekingen hebben geen rechtstreeksch resul
taat opgeleverd, aaDgezien ous voor het vellen
van een oordeel nog verschillende gegevens ont
braken.
Na ontvangst van deze gegevens van het Be
stuur kunnen wij U het volgende betreffende
den financieelen toestand mededeelen
Voor afschrijving op den weg en verdere
eigendommen zijn geen gelden gebruikt; even
min is schuld afgelost of rente betaald.
In het eerste jaar heeft de Maatschappij f 11)00,
in volgende jaren telkens f 800 subsidie van de
Gemeente genoten. Ondanks dezen steun en het
iiiet-afschrijven, aflossen of uitkeeren van rente,
overtreffen de uitgaven over de jaren 1902,1903,
1904 en 1905 de ontvangsten met f2811.85';
dit is f702.95' per jaar, een en ander volgens
niet door of namens ons gecontroleerde opgaaf
der Maatschappij.
Wy hebben onderzocht of en, zoo ja, op welke
wijze het mogelijk is, het trambedrijf in stand
te honden en welke offers van de Gemeente
daarvoor noodig zullen zijn.
I. Exploitatie door de tegenwoordige conces-
sionarisse met steun van Gemeentewege.
Een voortzetting van het bedrijf zonder rente
betaling, schuldaflossing of afschrijving zal op
den duur onmogelijk blijken, aangezien de
waarde der eigendomuien van de Maatschappij
jaarlijks vermindert en het geheele oorspronke
lijke kapitaal op de Maatschappij blijft rusten.
Er zal dus óf werkelijk afgeschreven behooren
te worden in die mate dat, wanneer de eigen
dommen grootendeeU vernieuwd moeten worden,
hiervoor de noodige fondsen aanwezig zijn, óf
het kapitaal zal afgelost moeten worden in
ongeveer gelijke mate alB de waarde der eigen-
dornmeu vermindert.
Wil het bedrijf op commercieelen voet inge
richt worden, dan zal eveneens rente betaald
moeten worden.
By een dergelijke inrichting bestaat er naar
onze meening alle reden veor, het Maatschap
pelijk kapitaal met 70 te verminderen. Bij
de tegenwoordige exploitatie verminderen de
eigendommen der Maatschappij in waarde en
heeft geen rentebetaling, aflossing en afschrij
ving plaats.
Bij een dergelijke inrichting der Maatschappij
zal het joarlijksche tekort evenwel belangrijk
«tijgen.
De gemiddelde Ontvangsten bedragen per jaar,
zonder de Gemeente-subsidie f6681.42
De gemiddelde Uitgaven bedroegen
per jaar, zonder rente, aflossing of af
schrijving „8234.39
Aflossing kapitaal, teruggebracht op
f12000 in 20 jaar600.—
Rente kapitaal van f12 000 4 3V/, 420.—
Totaal Uitgaven. f9264.39
Totaal Ontvangsten
zonder subsidie „6682.42
Bij de hedenmiddag onder voorzitting van den
beer Burgemeester, jhr. J. W. K. Barchman
Wuytiers van Vliet, van 1.45 tot SM gehouden
Te kort f2572.97
Indien de Maatschappij op bovenomschreven
wijze geëxploiteerd zal worden, zal de Gemeente
jaarlyks, ten einde de rekening sluitend te maken,
een subsidie van ongeveer f2600 moeteD geven.
De schuld, die de Maatschappij thans heeft, iB
daarmede evenwel niet afgelost.
II. Overname door de Gemeente van het be-
dryf en exploitatie van Gemeentewege.
Hoewel het steeds eenigszins willekeurig blijft,
een cijfer voor de overname vast te stellen,
meenen wy een overname tegen 30°/, van het
600.—
480.-
oorpsronkelijk kapitaal voor een bedryf, dat jaar-
lijk* met een belangrijk tekort werkt, eerder tè
hoog dan te laag te schatten. Wij hebben hier
over nog geen overleg gepleegd met de MaaU
schappn, omdat wij gelijk uit het volgende
zal blijken geen vrijheid vinden, U overname
van het bdryf voor te stellen.
Er is geen reden, te verwachten, dat bij Ge.
meente-exploitatie de inkomsten zullen toenemen
Deze kunnen dus voorloopig geraamd worden
op f6681.42.
Daartegen staan de volgende uitgaven
Aflossing kapitaal ad f 12000in20jaren f
Rente kapitaal ad f12000 naar 4%
Jaarlijksjne exploitatie-kosten naai de
uitgaven van de Maatschappij
Voor deze kosten zal de Gemeente
evenwel niet kunnen exploiteeren.
Wij achten het niet op onzen weg
te liggen, de loonen en diensttijden
der Maatschappij mede te deelen.
Met zekerheid kan evenwel aange
nomen worden, dat bij gemeentelijke
exploitatie de loonen met ongeveer
f 1000 zullen stygen en dat, met het
oog op den arbeidsduur bij het zelfde
aantal ritten, voor meerdere arbeids
krachten eveneens f1000 meer zal
moeten worden betaald, zoodat voor de
exploitatie bovendien zal noodig zijn 2000—
totaal der Uitgaven f 1Ï3Ï-L39
Ontvangsten 6681.42
jaarlijkseh tekort f 4632JÏ7
Wij hebben overwogen, of exploitatie van ge
meentewege ook in ander opzicht bezuiniging
zou meebrengen en zijn tot de conclusie gekomen,
dat dit niet het geval zal zijn. Mocht al, door
uitbreiding van het aantal ritten, het vervoer
grooter worden, zoo zullen die meerdere ontvang
sten vermoedelijk niet opwegen tegen de meerdere
uitgaven, die gevolg zijn van de uitbreiding.
III. Exploitatie van gemeentewege mfit
mechanische kracht.
In de derde plaats hebben wij overwogen of
h(U mogelijk is, het bedryf over te nemoK en in
plaats van paardenkracht mechanische kracht
aan te wenden.
De tegenwoordige tramwagens zullen dan ver-
anderd worden in motorwagens (voorloopig 3)
voorzien van 2 oylindermotoren van 12 P.K. van
dubbele ontsteking en inrichting voor centrale
verwarming. De thans in gebruik zijnde wageu»
kunnen daartoe ingericht worden. De kosten
hiervan bedragen f13 900.
Voorts zal een dl aaiscbijf aangebracht moeten
worden op de beide eindpunten; de kosten hier
van worden geraamd op f600.
Bovendien zal een kleine reparatie-inrichting
met gereedschappen voor kleine herstellingen
waarvan de kosten geraamd worden op f300—
aanwezig moeten zijn.
Voor overname van het bedrijf achten wij
f12000 noodig (zie hierboven onder II) welk
kapitaal met f2000 verminderd kan worden
we ens verkoop van paarden.
Totaal zal dan voor het bedrijf een kapitaal
noodig zijn van f24 800.
Na deskundige voorlichting hebben wij de vol
gende exploitatie-rekening opgemaukt:
Verbruik benzine, enz., voor 150 en
kele ritten per dag
Onderhoud 3 wagens
Loonen
Administrateur
3 chauffeurs 4 f600
4 conducteurs 4 f 450
1 reparateur-chauffeur
f 4139—
f 1600—
f 600—
f1800.—
f1800—
f 700—
f 4900—
f 150—
f 22®.—
f 600—
f 130—
Drukwerk
Belasting en assurantie
Onkosten
Zout, olie
Rente over f24 800 4 4°,*
Aflossing.
a. Oude wagens, geschat op f 1000.
Veranderingen ad f 13900.
Reparatie-inrichting f 300.
totaal fl52J0.
Af te lossen in 10 jaren f 1520.
b. Rest kapitaalf 9600.
At te lossen in 30 jaarf 320.—
totaal joarlijksche uitgaven f 14576.—
De kosten zyn berekend naar het dubbele
aantal ritten van de tegenwoordige exploitatie.
Hoogstwaarschijnlijk zal daaruuor het vervoer
toenemen, evenwel niet in gelijke mate. Het
verkeer te dezer stede is niet zóo belangrijk en
de uitbreiding van de stad is ten opzichte van
de tramlijn niet zóo gunstig, dat wij bij een
meerder aautal ritten en een sneller verkeer een
groeitere vermeerdering van het aantal passagiers
dan '/i van het aantal thans vervoerde personen
mogen verwachten.
De passage heeft gemiddeld in de laatste jaren
opgebracht f 6300, de reUme f300 de opbrengst
van het vervoer zou dus naar onze verwachting
geschat kunnen worden op f8400. De totale
ontvangsten zullen dus vermoedelijk bedragen
18400 (vervoer) f300 (reclame) iSlOO,
zoodat het jaarlijkseh tekort geraamd moet
worden op f14 576 f8700 f5876.
Met deze uitkomst hebben wij niet verder
overwogen, of ook nog andere dan flnancieele
bezwaren plan III in den weg staan, byv. het
gevaar voor verkeer, doorloopende verspreiding
van stank in de hoofdstraten wegens benzine
verbruik, het hebben van een draaischijf in de
Kampstraat en in het Stationsplein, het verkeer
met zwaardere wagens over de brug van het
station
Wij zijn van oordeel, dat elk dezer plannen
de flnancieele kracht der Gemeente te boven
gaat, zoodut wij geen vrijheid kunnen vinden,
U te adviseeren, tot uitvoering van een dier
plannen over te gaan.
Wij hebben de eer U derhalve voor te stellen
I. de Maatschappij van gemeentewege te bly-
ven steunen met een jaarlyksche subsidie
van f800;
II. by eventueele likwidatie der Maatschappij
en opheffing van het verkeersmiddel een
Raadscommissie in te stellen, ten einde U
