Dinsdag 7 O Mei 1907.
No. 7346
56e Jaargang.
Feuilleton.
iN DE PRINSENLOGE.
FIRMA A. H VAN CLEEFF
te AMERSFOORT.
Verschijnt Dinsdag Dondtrdagen Zaterdagmiddag. Abonnement per 3 maanden
franco per post f 1.15. Advertentiën 1—0 regels 00 centelke regol mcor 10 cent. Legale,
ofRcieële- ou onteigeningsadvertentiën per regel 15 cent. Reclames 1—5 regels f 1.25; elke regel
meer f 0.25. Groote letters naar plaatsruirato. Bewijsnummers naar buiten worden in rekening
gebracht en kosten evenals afzonderlijke nummers 10 cont.
Bij advertentiën van buiten dé stad worden de incasseerkosten in rekening gebracht.
BUREAU
KORTEORACHT9
Postbus 9
Tolephooo 19.
kennisgevingen.
BURGEMEESTER on WETHOUDER8 van
AMERSFOORT.
brengen ter algemoone kounis, dat bunne woke-
lijksche vergadering, uit hoofde van den Hemelvaarts
dag in plaals van Donderdag 9 Mei cal worden ge
houden Vrijdag 10 Mei 1907.
Amersfoort, 6 Mei 1907.
Burgemeester cn Wethouders van Amersfoort,
De Burgemeester,
WUIJT1ERS.
De Secretaris,
J. G. STENFERT KROE8E,
BEVOLKING.
De BURGEMEESTER en WETHOUDERS van
AMERSFOORT
horinnereu de Hoofden van huisgesionen cn af
zonderlijk levende personeu aan hunne verplichting
tot nakoming der bepalingen
•Io van hot Koninklijk besluit van den 29 Juli
1887 (Staatsblad No. 141) betreffende het doen van
aangifte bij bet zicli vestigen in of bet verlaten van
de Gemeente, alsmede ten opzichte van de verande
ringen, ontUaaa door hot opaemen of daaruit gaan
van leden des gezins, inwonende dienst- en werkboden
eronder begrepen
IIo van de Gemuente-vorordeniag d.d. 20 Mei
1862, ten aanzien van do verhuizingen binnen de
Gomaonte, welke aangiften binnen den maand ton
Raadhttize moeten geschieden.
Met het oog op eone behoorlijke bijhouding van
de bovolkings-registers achten Burgemeester en Wet
houders het noodzakelijk, dat aan het nakomen van
de hiorboven vermelde verplichtingen atiptelijk de
hand gehouden worde, weshalve sy de ingezetenen
uitnoodigen, zich naar de voorschriften dienaan-
gaande te gedragenzullende bij mot-voldoening,
togen do nalatiggen proces-verbaal worden opge
maakt.
Amersfoort, 6 Mei 1907.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
De Burgemeester,
WU1JTIER8.
De Secretaris,
J. G. STENFERT KROESE.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van
AMERSFOORT,
Gelet op art. 37 der Drankwet,
brengen for opeubure kennis:
lo. dat hij hen is ingediend een verzoekschrift
om verlof tot verkoop van alcoholhoudenden drank,
anderen dan sterken.irank, voor gebruik tor plaatse
van verkoop, door H. BILDERBEEK in de recta ter
en de linker benedon voorkamer, gang on tuin
van het perceel Arnhemscheweg no. 122 alhier
2e. dst binnen twoe weken na deze bekendmaking
ieder togen het verleenen van het verlof schriftelijk
bezwaren bij Burgemeester en Wethouders kan in
brengen.
Amersfoort, 7 Mei 1907.
Burgemeester eu Wethouders voornoemd,
De Burgemeester,
WUIJTIERS,
De Seoretaris,
J. G. STENFERT KROESE.
Het was een zonnige, warme Septemberdag. Wal
ther Schilling, een jong schilder uit Milnchen, had
in het park van de kleine residentie-stad aquarellen
gemaakt. Hy monsterde sjjn werk en oen tevreden
glimlach kwam op zyn lippen. Voor vandaag meen
de bjj genoeg gedaan te hebben en een goed sou
per, dat hem in bet hotel wachtte, wel tc hebben
verdiend.
Walther had vier weken in zyn geboorteplaats in
het ThiJringsche doorgebracht ou was thans op de
♦orugreis naar München. Maar hy had geen lust,
deze reis met don auoltrein in 16 uren af to leggen.
Hy reisde met den boemel trein, stapte hier ou daar
eens uit, waar hy iets zag, dat hem voor penseel of
potlood geschikt voorkwam en het was Inm onver
schillig, al kwam by eerst over 14 dagen te Müu-
cben terug. Het was hem dit jaar nogal voor den
wind gegaan. Hy had voor do „Illustriorte Revue"
gewerkt en was goed betaald, en hy had een poritet
voor 200 mark verkookt, zoodat hij zich dit uit
stapje kon permittoeren. Daarbij hoopte bij nog wel
wat te zullen opdoen, dut hy aan de „Illuatrierte
Revue" kon zenden.
Hij stak een sigaar op en stapte langzaam in do
richting van de stad. Ilij dacht er over wanneer hü
weer vertrekken «ou. Wol was hij eerst dien oohtend
aangekomen, maar de verwachtingen, die hij gekoos-
terd had over de omstreken waren niet vervuld.
Maar, dacht hij vorder, eigenlijk mag iaon naar
de alad en het Slotpark niet de geheele streek be-
Eeu speciaal Nedorlaodsche aandoening,
een kwaal waaraan op gezotto tijden onze
huisvrouwen lijdende, waarvan ze in 't voor
jaar in de heftigste mate bezeten zijn, een
ziekte, die bijwijlen bet verblijt in studeer-
en werkkamer onmogelijk maakt, in 't hoogste
stadium (zoo ongeveer tusschen l'aschen en
Pinksteren) tot wanhoop voert, ons in ver
leiding brengt hot huis tijdelijk te ontvlieden,
is de onvolprezen schoonmaakwoede, een
ziekte, helaas te zeer bekend, dan dat wy
er meer woorden aan behoeven te wijden.
Na dezi inleiding iets over don bacil vau
genoomde epidemische aandoeninghot
stol'. Het stof, de grootste vijand onzer ge
zondheid, is overal aanwezig waar de natuur
hot inenschdom gezaaid heeft, ook daar, waar
stoller en bezem, ragebol en stofdoek tijdens
de schoonmaakkoorts op de meest funatieke
wijze hebben huisgehouden.
Wilt wa.tr eeu zonnestraal het best ge
reinigde vertrek binnendringt, zien wij in
haar lichtbundel duizenden ou duizenden
stofdeeltjes. In rust bezinken de meest zware
deeltjes, maar talloos lichtere blijven zweven.
tiet microscopisch en chemisch onderzoek
van het stof, op straat zoowel als in onze
woningen, leert, dat het zoowel van mine
ralen, vau plantaard gen als van dierlijken
oorsprong is en dat het bestaat uit een
samenraapsel van allerlei materie, die in 't
dugelijksch leven geproduceerd, gebruikt of
aan slijtage onderhevig isklei, steenkool,
aschbestanddeeien, straatplaveisel, wol, katoen,
zjjde, afval vau eetwaren, papier, speeksel
en andere afscheidingsproducten van mensch
en dier, zand, plantenbestanddeelen, kortom
allo denkbare voorwerpen leveren er hun
bijdrage toe, waarbij in bepaalde werkplaatsen
de daar verwerkte of geproduceerde stoffen,
steenkool,-meel, loodwit, enz. het leeuwen
aandeel leveren.
Ook de alom tegenwoordige bacteriën en
ziektekiemen zyn natuurlijk in ruime mate
ia dit stof' gerepresenteerd.
Niet overal en steeds is bet stof in gelijke
hoeveelheid aanwezig, iloo meer opeen hooping
van menschen, hoe drukker verkeer, des te
meer stof, zoodat, gelijk onderzoekingen uit
gewezen hebben, op het platteland de atmos-
pheer minder door stof overladen is dan in
de stad.
Het stof is voor onze gezondheid verre
van indifferent.
Door (de groote quantiteit, waarin het
overal aanwezig is, zijn wij gedwongen, steeds
lucht in te ademen, welke min of meer ver
ontreinigd is door stofdeeltjes, zoodat het
reeds by zuigelingen van «enige muumlen
in de longen aan to toonou is; uit deuaurd
der zaak is dat by volwassenen in nog ster
ker mate het geval.
De mensch, zoowel als het dier bozit even
wel van nature hiertegen oen vrü groot
weerstandsvermogen. Zyn onze ademhalings
organen getond on Uitroeren wy de inge
ademde lucht uls 't ware door mot don nous
en niet met den mond in to ademen, on ia
't stof niet in bijzondere mate aanwezig, of
wel bevat het geen buitengewoon sctmdolyke
bestanddeelen, dan verdragen wij het zonder
jtinder.
Geheel anders is dit in sommige beroepen,
waar de lucht overladen is mot schadelijke
afvalproducten, wat hut geval is in verschil
lende fabrieken cn werkplaatsen waar groote
quantiteiten steengruis, moei, anllinekleur*
smlTen, loodwit, juttevczels, enz. ingeademd
worden.
Dikwyls aldus zegt dr. Klaus—werken
wy moedwillig, z|j het ook onbewust, versprei
ding van do in stofdeeltjes aanwezige speci
fieke ziektekiemen in de hand.
Mote toch de inademing van geringe
quantiteiten stof, als boven gezegd, onscha
delijk zyn, zoo geldt dit niet vundegrootere
hoeveelheden, (Ac wy zolven nu en dan in
de lucht verspreiden.
Niet alleen do stof-oyelonon, waarop auto
mobielen en soortgelijke vervoermiddelen
den onschuldige» wandelaar vergasten en
diens klecding" en longen bedorven, ook de
stofwolken die wy opjagen bjj het km pet
en kleedenkloppon buitenshuis, zoowel als
de gelijksoortige luebt-verontreiniging, die
wjj prouuceeren binnenshuis, bjj het schuieren
on stoffen, met name iu da tijden dat voor
melde reinheidswaanzin zich van velen heeft
meester gemaakt, verdienen hier herdacht.
Geen beter middel om katarrhen en ver
wondingen der respiratie-organen te be
werken, dan door ze bj) gonoemdo huishoude
lijke bezigheden te onthalen op een flinke
stoflading. Geen beter propagandamiddel
tevens voor ons aller gevreesdon vijandde
tuberculose.
Prof. Pflügge (Praag) heeft er indertijd
op gewezen, n' en dépluiso onze beroemde
nationale reinigingsmetnoden, dat door plassen,
sproeien, boenen en vegen lal van veront
reinigingen in drappelvorm de lucht ingo-
slirtgerd worden, cn, dit is de quintessence
der zaak. tot zelfs \ijf uren achtereen in ge-
9loteiwuimteiMciinmn
oordeelen. Dus sullen we morgen nog eens eeu
toertje meteen in do omstreken en den morgenavond
vertrekken.
Z\jn blik viel by den hoek cetier straat op een
groot, bont aanplakbiljet „Grand cirque internatio
nal" las hy, en daaronder
„Keu leest van de luarkiesin Do Pompadour to
Versailles. Nog slechte vijf avonden."
Daar kon ik eigenlijk wel eens heougsan, dacht
hij; ik ben iu langen tijd niet in eeu oire.ua go woest.
Zyn sigaar was opgerookt, en hy tig rond of hij
ook ergons oen aigareuwinkel kou bespourou. Ja,
aau do ovorznde was er son on toevallig waren daar
ook entreebiljetten voor don circus to krijgen.
Walther atapto den winkel binnen en kocht eeu
biljet ou een half dosjju sigaren. Met welbehagen
tak hj] een sigaar op en informeerde daarop bij
juflrouw Wehuer too heetu do eigenaree van den
sigarenwinkel naar de qualiteit vau dou circus
troep. Juffrouw Wohner, dio blij was oen praatje
tc ktinnon maken, legde de breikous neer, waaraan
t|j betig was, en zette zich op haar praatstool. Haar
mond stond geen oogenblik stil. Zü verhief den
ciroustroep ia do wolken beweerde, dat hot do eo tto
goede troep was, die in het stadje was gekomen.
Wat de voorstelling vau hot „feest van dc markiezin
De Pompadour" botroft, dio noemde tij iu Óen woord
schitterend.
Na verloop van oen kwartier was Walther nog steeds
in den winkel. Juffrouw Wohuor bad het goapeek op
de schoons omstreken gebracht. Walther deelde zij
teleurstelling ruedo. Maar of bi) dan al den swaneo-
vjjvor geaien had en ruïne, eu de tuKtewngrot, en
do Hoideusoho tempel f Neen, die had Walthet nog
niet gezien. Niet T Nu dan kon lij) er ook niet over
oordeelen. Of tnonoor schilder waa, bi) geval 7 Ja,
antwoordde deie. Welnu, ik zog u, telde juffrouw
Wehnor, u kunt hier vier weken lang werken vóór
u al hot moois geschilderd hebt.
Zjj hiold een oogenblik stil. Dear word oen bin-
in onze op tlergelbke wtfao gereinigde ver
trekken kunnen wjj dus do met liet stof be
zonken ziektekiemen in de lucht verspreiden
en op die wtyie de verbreiding dier ziekten
bevorderen, met het povere resultant boven
dien, dat w(j, door bovengenoemde procedure
slechts ccn zoor gering gedeelte van bet stof
uit onze omgeving \verkol(|k verwijderen,
daar gebleken is, dut in gordijnen, tapijten,
enz. b(j schuieren, kloppen, enz. minstens 00®/®
der verontreinigingen terug bleef.
De vraag is no: op welko meer onschade
lijke wjjzo raken wy dit lastige stof kwjjt;
een vraagstuk mijns inziens op bevredigende
wijze opgelost, zog! dr. Klaus, door den ver
dienstelijken onbekende, dio de stofzuigers
heeft uitgevonden.
't Loont do moeite, mede te doelen wat
omtrent deze onvolprezen werktuigen te
lezen staat In oen nummer vau het tech
nisch weekblad „In en om de keuken waarin
vermeld worden de uitkomsten vau oenigo
wetenschappelijke hierop betrekking heb
bende onderzoekingen, blykene welko met
(Ie beste schuiers en met kloppen belangrijk
kleiner quantum slof, inclusief bacteriën,
geamoveerd werd dan met do stofzuigers.
Aan klocdon, waaruit door kloppen en schuie
ren geen vuil moer te halen was, werd uog
een flinke hoeveelheid onttrokken door de
nabehandeling met genoemde werktuigen.
De conclusies, waartoe genoemd vakblad
komt, Zijn de volgende
lo. dat alleen door den stolkuiger oen vol
doende hoeveelheid stof weggenomen wordt,
wanneer men slechts «en kunt vim het tapijt
bewerkt, zooals dit hod dikwijls gebeurt.
2e. dat by het stofzuigen er geen lucht
verontreiniging plaats heeft, wat bleek uit
het onderzoek van schaaltjes die in de nabij-
held van bet toestel heen en weer bewogen
werden en dio waren gepraepareerd om
bacteriën te kunnen k wecken.
3e dat do stofzuiger ook een middel Is om
meubels stofvrij to utakon.
En dat alles zonder dat meubels en tapijten
er onder lydon-
Het hygiënisch voordeel bestaat dus daarin,
dat er geen betere manier bestaat om stof
te vermnden, te verzamelen en daarna door
verbranding onschadelijk to maken.
Wat die stofzuigers zeil' aangaat, ton slotte
nou eon kort woord.
Er zijn groote en kleine, door stoom of
benzine zoowel als door handkracht gedreven.
Zjj bestaan uit eou Inrichting, waardoor in
een ketel, dio hot stof verzamelt, eet» lucht
ledig ut luchtvordunning veroorzaakt wordt.
Die riiiintc wordt door een lange boweeg-
MHH u blond
meisjo met een allerliefst geslohtje.
Watthor, die veol oog had voor vrouwelijk schoon,
riep galant
„Ah, daar komt het lonnoije vau het hub; uw
dochter «oker, juffrouw?"
„Het sonnetjeJa, aoo noemt haarvader,da grif-
der, haar nok, antwoordde juffrouw Wohner. Mijn
dochtorf Neeo. Hei ie Juffrouw Else Pratow."
l)e jongedame wierp eou vluohtigeu blik op Wal
ther. bleef eon oogu blik oarseleud slaan en liep
daarop haastig den winkel door en de straat op.
„Zint .li. dat hebt u nu vau uw vloiery", sei juf
frouw Wohner. „JutfVnuw Pratow houdt daar niet
vau. ZIJ had mH «oker willen vragen of ik ook een
boodschap had, die ty in de stad voor tuj) koudoen,
en nu gaal se er van door."
Dos avonds sat hij in den circus. HU moest slcb
tot opmerksaamhoia dwingen om de werkelyk goede
voorstelling te kunnen volgen, Voortdurend r.ag hjj
Else's blond kopje voor slch, Hjj koek mot vnrsehen-
don blik naar alle kanten, maar zij was er niet.
Toen boeide oohter eensohoonepaniomimes(jn blik,
Hot feest van de markicseu De Poinpadour werd
.uislorijk vertoond. Het wng schoon en Walther ge
makte geheel ouder den indruk.
Voi geestdrift verliet hij den oircua en (jlde naar
net hotn om aan de „Illuatrierte Revue" to schrijven.
Hij 'nood aan oen teekeuiug van „het feest dor
luaraiesin" lo vervaardigen nu vroeg omgaand ant
woord, daar de circus nog slechts vier dagen bleef.
Walther braoht den briet aolf naar do post. Over
morgen vroeg kon h|j antwoord hebbendus had
by nog drie avonden om te teekeoeu, dus tyd ge
noeg. H(j dacht er verder over na, hos hi) de tee-
kening tou Inrichten
Den volgenden ochtend was hij al weer in den
winkel van Wohner om sigaren te koopen en
Else ie slen. /(ju palet nam hj} mee om rich den
schijn te geven, «lsof hy in het park ging subtitle-
ren. H(J was teer teleurgesteld, tosn ue wlukellor
self hem te woord stond ou Juffrouw Wehuer nou
met liet slen. Uit ergernis daarover ging hij In een
koffiehuis siileu, rookte in twee uur liet halfdosjjn
sigaren op, dat Hij gekocht lied, dronk daarhj) sjjn
Chartreuse eu liet door do voorbijgangers du solen
van siju schoenen bewonderen. Hif beapeurde daarna
eeu lichte nicotine.vergiftiging, maar had ook een
reden om na het eten direct naar deu sigarenwin
kel te stevenen.
Ditmaal had hij geluk; Juffrouw Wehnersalw»or
met haar breikous achter da toonbank.
„Zeg tua eens, sei bij dadelijk by het binnentre
den, heeft Klse,: ik wil «eggen, juffrouw Pra-
„tk dacht wel, dal dit
sou sjjn, die n mij doen soudt Wal
wou u weten?"
„Nu s\) heoft sioh niet «nguuiitg over u uitgela
ten. U keek wat brutaal, sei «ij, maar overigen*
suhoen u wel een goed mensch lo ntjn,"
Walther was in de wolkeu. Else's oordeel scheen
hem meer genoegen te doen dan wanneer do be
ttende Mensel hem „deu gruoisten schilder var.
Europa" had genoemd.
„Heeft si) dal geaegd stamelde hl). „Leek tk
wet een goed mensch tc sjjn?"
„Ja, n scheen seer fatsoenlijk."
,,/ecr fatsoenlijk, riep Walther. Aoh juffrouw
Wohner. «ij is sen engel."
„Wie toch V vroeg juffrouw Wehner lachend.
„Wel. Klse natuurlijk."
„Kleef" herhaalde Juffrouw Wehuer „Vooruheat
sy geen Else, tsaar juffrouw Pratow
(Wordt vervolgd.)
ue eerste vroeg
si) ^eisgd heelt,