October 1907.
OU TWEE TOS.
No. 7419.
57e Jaargang.
Feuilleton.
UITGAVE:
FIRMA A. H. VAN CLEEFF
te AMERSFOORT.
Verschijnt Dinsdag Donderdag- eu Zaterdagmiddag. Abonnement per 3 maanden ƒ1.
franco per post ƒ1.15. Advertentiën 1—6 regels 60 cent; elke regel meer 10 cent. Bij regel-
abonnement reductie, waarvan tarief op aanvraag kosteloos. Legale, oflicieële- en onteigeniogs-
advertentiën per regel 15 cent. Reclames 15 regels 1,25 elke regel meer 0.25. Groote
letters naar plaatsruimte. Bewijsnummers naar buiten worden in rekening gebracht en kosten
évenals afzonderlijke nummers 10 cent.
Bij advertentiën van buiten de stad worden de incasseerkosten in rekening gebracht.
KORTEGRACBT9
Telephoou 19.
By dit nummer behoort een
BIJVOEGSEL.
K E N N I 8 G E V 1 N G E N.
LANDWEER.
Jaarlyksch onderzoek.
BURGEMEESTEÜ en WETHOUDERS der Ge
meente AMERSFOORT
maken, ingevolge art. 30, tweede lid, der Landweer-
wel, hetend, dat het onderzoek van de in deze Ge
meente gevestigde verlofgangers van de Landweer zal
worden gehouden te Amersfoort, in de Infanterie-
tazerne (ingang hoofdpoort aan den Leusderweg)
op Maandag 4 November
de? voormiddags te 9 uur de verlofgangers der
licbtmg 1&95 uit de Gemeente Amersfoort, behoorende
tot de infanterie;
des voormiddags te 10 uur, alsvoren, lichting 1896;
des voormiddags te 11 uur, alsvoren, lichting 1897;
des namiddags te 2 uur, alsvoren, lichting 1898;
des namiddags te 3 uur, de verlofgangers der lich
tingen 1895, 1896 1897 en 1898 behoorende tot de
vesting-artillerie, de genietroepen, de pontonniers en
de hospitaal-soldaten;
op Dinsdags 5 November 1907
des voormiddags te 9 uur de verlofgangers uit
deze Gemeente, lichting 1899, behoorende tot de
iufanterïe
des namiddags te 2 uur de verlofgangers der lichting
1899 uit Amersfoort, behoorende tot de vesting
artillerie, de genietroepen, de pontonnier» eu de
hospitaal-soldaten
Aan het onderzoek behoeft echter NIET te worden
deelgenomen door:
a. verlofgangers, die in het loopende jaar over
eenkomstig artikel 11 vau voornoemde wel voor
herhalingsoefeningen onder de wapenen zijn geweest;
b. verlofgangers, in het genot van ontheffing van
den werkelijkeu dienst (artikel 15, eerste lid, van
voornoemde wet);
c. verlofgangers, die eene der betrekkingen be-
kleeden als aangeduid in kolom 2 van de lijst, vast
gesteld bij het Landweer-besluit 11, waartoe o.a. be-
nooren de booldambteuaren, ambtenaren en beambten
bij de Rijks- en bij de Gemeentelijke politie;
d. verlofgangers, die bij de toestemming tot ver
blijf buitenlands vrijs'eiling hebben verkregen van
de verplichting lot liet bijwonen van het onderzoek
(artikel 27 van voornoemde wet)
e. verlofgangers, die bij de toestemming tot het
aangaan van eene verbintenis voor de biutenland-
sclie zeevaart vrijstelling hebben verkregen van de
verplichting lot het bijwonen van het onderzoek
(artikel 20 van voornoemde wet).
Voorts wordt de aandacht geve»tigd op de vol
gende wetsbepalingen
dat de verlofganger van de Landweer bij dit on
derzoek moet verschijnen in uniform gekleod, en
voorzien van de hem uitgereikte kleeding- eu uit
rustingstukken en van zijn zakboekje met daarin
gelieehten verlofpas:
dat een arrest van twee tot zes dagen, te onder
gaan in de naastbij gelegen provoost of het naastbij
zijnde huis van bewariug, door den Landweerdi-
s'ricacommaudaut kan worden opgelegd aan den
verlofganger
lo. die zonder geldige reden niet by het onder
zoek verschijnt;
2o. die, daarby versohenen zijnde, zonder geldige
reden niet voorzien is van de hiervoren vermelde
voorwerpen
3o. wiens kleeeing- of uitrustingstukken by het
onderzoek niet in voldoenden staat worden bevon-
De offioier van justitie knikte en begaf rich naai
de achterkamer, waarheen do president der Bank
hem volgde. Zn hadden daar een kort onderhoud;
onmiddellijk daarop verscheen de officier weder in de
voorkamer en verzocht Rider, alsmede den inspec
teur, hem te volgen.
Nadat zij achter de deur verdwenen waren, sloot
de officier drm en verklaarde den beaiubteu die het
onde-zoek naar den moord zouden leiden, dat de
president der Bank hun geheime en gewichtige
mededeciiugen had te doen.
Myueheeren, opdat het u duidelyk zy hoe liet
komt. dat onze Bauk zekere voorzorgsmaatregelen
heeft genomen, welke wellicht tot de ontdekking
van den moordenaar van Melville Palmer en tot bet
tarugbekomen van het gestólen geld kunnen leideD,
moet ik u het doel van deze voorzorgsmaatregelen
kort uiteenzetten" begon de heer Toller.
We hebbeu grond om aan te nemen, dat onze
kassier oneerlijk is en ons besteelt' giug hy voort.
.Om die reden leekeude ik eergisteren al het geld,
dat hy waarschijnlijk den volgenden dagzou hebben
uit le betalen op een pakje van honderdduizend
dollar ia groote bankbiljetten sohreef ik ia dea
dea
4o. die kleedingstukken, aau teen ander behoo
rende, als de zijne vertoont
dat het personeel van de Landweer wordt geacht
onder de wapenen te zijn niet alleen gedurende den
tijd, dien het onderzoek duurt, maar in het algemeen
wanneer het in uniform is gekleed zoodal degenen
van dat personeel, die ongeregeldheden plegen of
zich aan strafbare feiten schuldig mak n, heizij bij
het gaan naar de plaats voor het onderzoek bestemd,
hetzij gedurende het onderzoek of bij het naar huis
keeren, le dier zake vallen onder de toepassing van
het Crimineel Wetboeken het Reglement van Krijgs-
tuolit voor het krijgsvolk le lande.
De verlofganger, die by herhaling kleeding- of
uitrustingstukken, aau een ander behoorende, als de
zijne vertoont, wordt in werkelijken dienst geroepen
en daarin gedurende ten hoogste drie maandeu ge
houden. De duur van dezen dienst wordt door den
Minister van Oorlog bepaald, die tevens het korps
van het leger aanwijst, waarbij de werkelijke dienst
moet worden vervuld.
De verlofganger, die niet voldoet aan eene op
roeping voor den werkelyken dienst, wordt als deser
teur behandeld.
Nog wordt den verlofgangers uitdrukkelijk herin
nerd, dat het niet-onlvangen eener hoofdelijke ken
nisgeving hen niet ontheft van hunne verplichting
tot deelneming aan bet onderzoek, maar dat deze
openbare kennisgeving EENIG en ALLEEN' als
BEWIJS geldt, dat de verlofganger behoorlijk ie
opgeroepen.
Iugeval de verlofganger door ziekte verhinderd
mocht zijn aan het onderzoek deel te nemen, dan
zal hij daarvan moeten doen blijken door o/erleg-
ging ter Gemeente-secretarie van eene gezegelde en
gelegaliseerde geneeskundige verklaring. Geldt het
verlofgangers, aan wie wegens onvermogen eene
ongezelde verklaring is afgegeven, dan kan deze
aldus, ter verzeuding aan wieu het behoort, ter Ge
meen te-secretarie worden ingeleverd. Betreft het
verlofgangers, aan wie in verband met een vorig
onderzoek als bier bedoeld, door den zelfden genees
kundige reeds eene verklaring is uitgereikt, dan
kan ook voor niet-onvermogenden met eene onge
zegelde en niet-gelegaliseerde verklaring worden
volstaan.
Verlofgangers, die wenscben het onderzoek elders
hetzij binnen, hetzij buiten het Landweerstrict,
waartoe zij behooren of op een ander tijdstip te
ondergoau, kunnen zich met een daartoe strekkend
verzoekschrift wendeu tot hunne Landweerdistricts-
commaodaut. Het verzoek behoeft NIET op gezegeld
papier te zjjn gesteld, doch behoort GEFRANKEERD
te worden verzondeD.
Wordt het verzoek ingewilligd, doch maakt de
verlofganger vau de vergu ining geen gebruik, dan
wordt deze geacht te zijn verleend.
Amersfoort, 9 October 1907.
Burgemeester eu Wethouders voornoemd,
De Burgemeester,
WUIJTIERS.
De Secretaris,
J. G. STENFERT KROESE.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van
AMERSFOORT,
Gelet op art. 37 der Drankwet,
brengen ter openbare kennis:
le. dat by hen ia ingediend een verzoekschrift
om verlof tot verkoop van alcoholhoudenden drank,
anderen dan aterkedrauk. voor gebruik Ier plaatse
van verkoop, door JOHANNES MATER in de voor
kamer van het perceel Aruuemscheweg no. 93
alhier
2e. dat binnen twee weken na deze bekendmaking
ieder tegen het verleenen van het verlof schriftelijk
bezwaren bij Burgemeester en Wethouders kan in-
rechterbenedenhoek op de keerzijde van elk biljet
met rouden inkt een .V', en wel zóo klein, dat zy
op bet eerste gezicht niet in hel oog valt. Op gelijke
manier teekende ik ook het overige geld doch ik
acht bet oonoodig, u ook de overige kenteekeoen
mede te deelen, daar wij in het onderhavige geval
alleen met het zooeven genoemde pakje bankbiljetten
le doen hebben. Ik stond toevallig in de nabijheid
der kas, toen Melville Palmer den check vau twee
ton ter uitbetaling presenteerde, en ik zag boe onze
kassier het geld vaii bet pakje nam, waarvan de
afzonderlijke bankbiljetten met een .V" geteekend
waren, en de overige weder in de brandkast borg,
waar ik ze ook na de sluiting van het kantoor nog
vond. Er zijn uog precies veertien duizend dollars
vau dat geld voorhandenik weet derhalve met
zekerheid, dat aan niemand ander» van bet aldus
geteekende geld is uitbetaald geworden, en daar ik
bel merkteeken op de veertienduizend dollars, welke
uog iu ons bezit sjju, terstond veranderen zul eer
het geld iu omloop kan komen, zal mijn mededeeling
zeker iets bijdragen om u het ontdekken van den
misdadiger aanmerkelijk te verliohten".
.De ons meegedeelde bijzonderheid komt mij voor
hoogst gewichtig te zjjn", zeide de inspecteur met
vuur.
Rider dankte den president der Bank insgelijks
voor de vriendelijke mededeeling.
Iutussohen had de oude vreemde heer, omiddellyk
nadat de officier zich met de beide poliiiebeunbteu
naar de achterkamer had begeven, als by »«®val een
uiaats dicht bij de deur ingenomen, welke de beide
vertrekken scheidde. Hjj had genoeg van do mede
deling van de heer Toller vernomen om het belang-
brengen.
Amersfoort, 24 October 1907.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
De Burgemeester,
WUIJTIERS.
De Secretaris,
J. G. STENFERT KROESE.
Houd- en klauwzeer.
De BURGEMEESTER van AMERSFOORT;
Gelezen eene lansohryvir.g van den Commissaris
der Koningin in de provincie Utrecht dd. 22 Octo
ber 1907, 4e Afdeeling, no. 5642/4117
brengt ter algemeene kennis, dat bij beschikking
an den Minister van Landbouw, Nijverheid en
Handel dd. 21 October 1907, nu. S925, Afdeeling
V.D. met ingang van 23 October 1907
lo. wordt ingetrokken zijne beschikking dd. 17
Augustus 1907, no. 6902, gewijzigd by beschikking
dd. 80 September 1907, no. 8336.
2o. a. wordt verboden bet vervoeren van herkau
wende dieren en varkens uil bet overige gedeelte
van het Rijk Daar een kring omvattende le Noord-
Brabant, 2o. het gedeelte van Gelderland, ten oosten
van de lijn, loopende langB de oostelijke grenzen
der Gemeenten Appeltern, Horssen, Druten IJzen-
doorn eu Kesteren;
3o. de eilanden Goedereede, Overflakkee en Tien-
gemeten,
4o. de eilanden Texel, Vlieland en Terschelling,
5o. Zeeland, 6o. Friesland, 7o. Overijssel, 8o. Gro
ningen, 9o. Drente, 10e. Limburg
b. wordt bepaald, dat het sub. a. bedoelde verbod
geen betrekking beeft op den doorvoer van uitslui
tend voor de slachtbank bestemde herkauwende
dieren en varkeDs per Bpoor, zonder ové'lading, in
afzonderlijke, gesloten en verzegelde wagens eD dat
voor den invoer van slachtvee eu in bijzondere ge
vallen mede van ander vee afwijking van voornoemd
verbod kan worden toegestaan door den Commissaris
der Koningin in de Provincie, biunen welke de plaats
van bestemming is gelegen onder de door den dis-
tricts-veearts aan te geven voorwaarden.
Van iedere toegestane afwyking is door den Com
missaris der Koningin kennis te geven aan den
Burgemeester der Gemeente van bestemming.
Amersfoort, 25 October 1907.
De Burgemeester van Amersfoort,
WUIJTIERS.
De BURGEMEESTER der Gemeente AMERS
FOORT
brengt, ter voldoening aau de aanschrijving van
den Commissaris der Koningin in de provincie
Utrecht d.d. 23 October 1907 4e afdeeling, no.
5651/4125, ter kennis vaD belanghebbenden, dat in de
Gemeente Amerongen een geval van MOND- eu
KLAUWZEER is voorgekomen.
Amersfoort, 25 October 1907.
De Burgemeester voornoemd,
WUIJTIERS.
Is het werken in zandsteen
lerensgevaarlijk
Iu de Raadsvergadering te dezer stede op
28 Mei i.l. heb ik, bij de behandeling van
de besteksbepalingen bij aanbestedingen voor
werken vanwege de Gemeente, getracht,
enkele verbeteringen in de voorgestelde rege
ling te doen plaats vinden. Mijn voorstellen
konden geen instemming vinden by bet
meerendeel der aanwezige leden en ik ben
in die vergadering vrijwel „afgemaakt".
rijkste er van te vreten. Toen hij zichdaaropomdraaide,
zag hij, dat Tibald Gibbs vlak achter bem bad gesiaan
en diens gezicht verraadde bem, dat ook deze de
uiteenzetting van dea president der Bank bad ge
hoord.
De schitterende oogen van den aardigen ouden
heer richtten zich voor een oogeubilk op bet gelaat
van den kantoorknecht en oude, treurige herinneringen
rezen er op voor zyn geest, welke een schaduw op
gelaat te voorschijn riepen.
Gibs was zich evenwel blijkbaar niet bewust, dat
hij gadegeslagen en herkeud was.
Toen de officier met de overigen weder in het
voorvertrek terugkeerden, bad de vreemdeling het
kantoor reeds verlaten. Kort daarop vertrok ook
Tibald Gibbs.
De behandeling der'zaak werd voortgezet en aller
eerst moest de detective nogmaals meedeeleu hetgeen
hy had opgemerkt.
De getuigenissen van Franklin Rider wareu geheel
eensluidend met die van den inspecteur tot op hel
oogenblik, dat hjj met sjju verslag lot de verbroken
bouten vau bet raam was gevorderd. Vau hier af
sprak hy in vloeiendeu samenhang
„De bouten aan de vensterluiken zjjn niet aan den
binnenkant afgebroken, maar werden aan deu buiten
kant met «eu breekijzer er af gerukt; de voetstappen
van deu inbreker zijn nog duidelyk onder het raam
te zien. Evenzoo zija er kenteekenen asn de muur
ouder het raam, dat hij, terwijl hy zich met de handen
aan het vensterkozijn vasthield en de punten der
voeten tegen den muur zette, omhoog klauterde en
door het raam het kantoor binnendrong.
Ik heb teen o.a, vbnrgegU-M, d»*n hewArkwe
van zand steen 5 cent Itton per uur inner
uit tebitulen tnmdat dil een uiterst
ongezond werk is". Dit was mij be
kend, maar niet, dat het zóo moordend
is, als de volgende regelen kunnen naritoor.en.
Onlangs vond ik in het «Handelsblad'' als
aanhef van «en artikel liet volg ude
»De plicht om tu werken voor bet welzyn
van den arbeider moet dus door anderen
worden vervuld, en daartoe zijn dan ge
roepen de overheden zoowel als de parti
culiere bouwheeren en hun raidgevers,
de architecten en ingenieurs". Aldus scluyll
de architect-ingeuii-ur Joseph Cuypeis iu
„Architecluia" van 21 Juli 1906 nmr aan
leiding vau een beweging onder de Arn-
hemsche steenhouwers om boQger iiurlnoa
bij bet bewerken van zandsteen. Eu dan
geelt deze by uitstek deskundige wm-r, hoe
zyn jarenlange ouder;iii'hug bom >ji n
geopend heeft voor dn ellende, die m K
volg is voor de steenhouwers van Uw
werken d«r Beutbeirner (Gildehaitser) z ui -
steen. Hierin vond bij aanleiding om ren
desbetreffend rapport tot tbii Munster v.ui
Biuuenlandsclie Zaken (dr. A. Koypn)
richten, waarin bij er de uandach' op v< s-
tigde, dat alle zandsteen min of meer, maar
de zoogenaamde Bentheimer (iluus
Gild e h<au ser)i n b ij zo u d k r tioo - e
mate gevaar oplevert voord"
longen der steenhouwers. Uit dit
lezenswaardige opstel haal ik thans ook
nog de slotwoorden aan,die vooral van belang
zijn iu verband met betgeen thans te
Grouingen gebeurt. Cuypers acbryft: «Ver
der werd looi' den Minister van Binneu-
laudsche Zaken de aandacht gevestigd op
het nadeel voor de gezondheid der arbei
ders, verbonden aan het gebruik van som
mige zandsteensoorlen eu t<T kennis ge
bracht, dat zijnerzijds maatregelen zyn ge
nomen, dat in bestekken, van zyn
Departement uitgaande hetgu-
bruik.vanBentbeimer steen en
die van andere soortgelijke
veel schadelijk stuf verwekken
de gebouweu steensoorten zoo
veel mogelijk worde beperkt
Als practisch resultaat kan worden ver
meld, dat op verschillende werken deGd-
debauser steen vervangen werd door Lu-
xemburgsche zandsteensoorten (Maulanger,
enz.) die eenigszins kalkhoudend en dus
minder scherp zijn".
En iets verder;
«Ziehier eeu »bioem"lezing over zand
steen werken, genomen uit bet verslag der
Arbeidsinspectie
«Bij de restauratie der Groote Kerk te
Zwolle zijn ruim 10 steenbouwers beneden
30 jaar bezweken, die gezond begonnen.
„Hei schijnt mij daarom duidelijk ioh, dat de
moordenaar en reuver geen bewoner van dit buis
was, en ik geloof verder, dat bjj niet onvoorwaarde-
lijk wi8l, dat er sicb toevallig eeu sóo aanzienlijke
som iu de braudkast bevond. Ik heb over dit geval
ernstig nagedacht eu ben ioi de overtuiging gekomen.
dat Melville Palmer zich uiel in het kantoor hevuud
loeu de iubreker iu tó t buis kwam. De indringer
bad zich in de nabijheid vau de leur, achter of
onder de scbrylleBsuunar vcrschoieu eu werd door
den overledene niet opgemerkt. Deze opende de
brandkast,ten einde zich van te overtuigen of de groote
geldsom, welke hy er in geborgen bad, daar in veilig
heid lag. By die gelegenheid z.g i.jj, die sicn ver
scholen bad, bet geld eu kwam plotseling lol bet
besluit, er zich tot eiken prjj» vau meester te uiuken
eu op het oogenblik da' de oude man zich ter zjjde
wendde, vuurde bjj het sobot af.
„Het feit, dat niemand liet schot beeft geboord,
verklaar ik hierdoor, dit de moo dellaar zich vau
eeu zoogeuaamd wiudpisioul bediende, datsieu «ou
der knal ontlaad'.
„Eersi uadat Palmer nedergestort was, pleegd- hjj
deu roof en omvlucbuedoor de voordeur Opdet-n
grond houd ik mij overmigd, do iik-u zie i ver.ist
als men David Hicks an deu roof en iuo..r,| srr-
deukt, eu ik bescnou v zyn plotaeung atr-'lS iu dt u
nsebt eer als een bewya te syueu guuste. dan al*
tegen bem.
„Aangenomen, dat by, die nog uiet geheel rijp is
voor het gekkeubuis, deie misdaad beeft beraamd en
uitgevoerd, dan had hy toch rnoeieu insieu, da'zijn
vlucht gelijk sou staan met een bekentenis v.u eoliuld
eu by zou er geen oogenblik over gi-dacn h bbeu
een zóojjeraarlykeu step te doen." (Word» vervolgd.;
