ST. «LAAS-ETALAGE.
Amersfoortsche Bank
Tentoonstelling*
S. VAN HEl'LEN,
Fijne Lederwaren,
Zadelmakers- en
Reis-artikelen
Ingezonden.
Advertentiën.
Groote keuze in
Id de Dondordaguvond onder voorzitting
van den heer M. L, Celosse gehouden leden
vergadering der plaatselijke ntdeeling van
«Volksonderwijs" was, na het ongewijzigd
vaststellen dar notulen van '29 April, het
eerst aan de orde een bespreking van de vijf
vragen, gesteld door het Hoofdbestuur en
den leden 23 October toegezonden.
Algemeen was men vau meening, dat ont
kennend moet beantwoord punt a (zal men
den schoolstijd beropeneu). Men meende, dat
eerder bergen te verzetten zouden zijn en
dat hervatting van den strijd slechts zou
brengen groote verdeeldheid onder deleden,
doch geen auder resultaat.
Punt b (terugkeer tot de wetgeving van
vóór 1889) vervalt door de ontkennende be
antwoording van punten a.
Over puot c (waarborgen, dat het bijzon
der onderwns gelijk zi) aan het openbare)
was men algemeen de meening toegedaan
dat volkomen gelijkstelling moet geflischt
Thans moet hel bijzonder onderwijs weieen
leerplan indienen aan het Ryks-schoolzicht,
doc|) het is daaraan niet gebonden en bet
kan zich beperken tot twintig uur maat
schappelijk onderricht. En nu mogen er zijD,
die zeggen >hoe slechter het bijzonder onder
wijs, des te beter", voor hen die goed volks
onderwijs, zij het dan openbaar ot wel bij
zonder, voorstaan, kan slechts èen wensch
bestaan, en wel, dat het zoo goed mogelijk
zij. Herinnerd werd, dat het scherpe toezicht,
dat op bei openbaar onderwijs wordt uitge
oefend niet licht zal worden toegepast op
het byaoader onderwijs, ook omdat scherpere
controle niet ligt iu ae bedoeling der Twee
de Kamer.
Op punt d werd geantwoord, dat, waar
een Gemeentebestuur opzettelijk het open
baar onderwijs verwaarloost, een bijzondere
school, bijvoorbeeld een Nuts-scbool, zeer
goede diensten kan bewijzen. Te gelijk werd er
op gewezen dat de offervaardigheid bij de voor
standers der openbare school een bescha
mend voorbeeld vindt in die van de voor
standers der bijzondere school. Veel wordt
verwacht van een samenwerking tusscben
het Hoofdbestuur van «Volksonderwijs" met
de School-commissie der Maatschappij lot
Nut van het Algemeeo.
Punt e (doel der vereeniging) werd aan
gehouden tot een volgende vergadering omdat
een goede formule daarvoor niet zoo aan
stonds is te vituien.
Aan de orde was do Rekening en verant
woording van den Penningmeester, welke
staande de vergadering werd nagezien en
account bevonden. Den Penningmeester, den
heer A. Bommel, word onder dankbetuiging
déctiarge verleend voor syo nauwgezet be
heer.
Aau de orde was de verkiezing van een
Bestuurslid ter voorziening in de vacature,
ontstaan door het bedanken door den beer
W. C. Oosterraan.
Gekozen werd met op éen na algemeene
steunen ds heer G. A. L. Spelberg, die de
benoeming aannam en als Secretaris zal
fungeeren.
Aao de orde was de rondvraag.
De heer A. Veen, Hoofd der school nan
do Puntenburgerlaan, bracht andermaal ter
sprake de wenschplykheid, reeds in de ver
gadering van 12 October 1906 betoogd, om
een onderzoek in te stellen naar bet voor
bereidend Lager onderwys hier ter stede.
Vooral in het stadsgedeelte waar spr. school
is, zou zulk een iurichting van zeer groot
niet zyn. Men deuke hierbij echter voorat
niet aan een b e a a a rplaats der kleinen,
doch slichte een goed gebouw waarin voor
bereid onderwijs wordt gegeveu.
Thans gebeurt bet spr. maar al te vaak,
dat hij kinderen van omstreeks 6-jarigen
leeftijd ter school krijgt, die nagenoeg niet
kunnen spreken. Men make daar den moe
ders geen verwijt van, want dezen hebben
geen gelegenheid om die kinderen, boe een
voudig dan ook, voortebereiden voor de
Lagere school, terwijl deze kinderen te ver
vau de stad wonen dan dat zy daar de
voorbereidende scholen kunnen bezoeken.
Men zal óf. als bijv. te Amsterdam, aan de
openbare scholen een voorbereidingsklasse
moeten toevoegen, öf een apart gebouw
moeten inrichten. Ai ligt dit volgons de let
tor der wet met op den weg der Gemeente,
toch zou zij eeu plan om in het Soester-
straatwegkwartier zulk een school te bouwen
wellicht geldelijk kunnen steunen.
Do Voorzitter erkende, dat het door
den lieer Veen weder ter sprake gebrachte
inderdaad hoogst gewichtig is. Om het finan
cieel bezwaar moet echter voorshands de
stichting van zulk een school wel blijven een
vrome wensch.
Gevraagd werd of [het particulier initia
tief, aangewakkerd door Volksonderwys"
en wellicht financieel gesteun 1 door het >Nut"
in deze niet iets goeds kon tot stand bren-
geo.
Het Bestuur zal deze zaak in gedachten
houden.
Hierop werd de vergadering gesloten.
Uit den aard der zaak kan het maar hoogs'
zelden gebeuren, dat op een kunstientoon-
stolliiig een artist zyn eigen werk plaatst en
schikt, voor elk der schilderyen en aquarellen
de juiste plaats uitzoekt en daardoor ze doet
zien onder de belichting waarin hy ze maakte,
dus de beste.
Dat zeer groote voorrecht viel ten deel
van de expositie van «Kunstbeschouwingen"
waar de heer A. van Weezei Ërrens het
beste van ziju werk bijeenbracht om ook zijn
stadgenooten eens te laten zien en te doen
genieten van zyn kunneo. Het is zyn goed
recht, dat hy de crème de la crème hier
eens exposeert en zeker mogen de stadge
nooten hem dankbaar zijn, dat hij zulks deed,
en den eigenaars der schilderijen en pastels,
dat zy bereid waren die voor een paar dagen
weer af te staan, want veel van het hier ten
toon gestelde is reeds verkocht.
Veel ook is hier al bekend omdat het hier
oi daar ^in een kunsthandel te kijk stond
maar zóo als nu de collectie is geëxposeerd,
zoo dat men het subtiele en mooie in elk der
doeken, elk onderdeel van teekening of ets
kan nagaan en bewonderen, is het door slechts
hoogst enkelen gezien.
Een vry groote collectie óok, 56 nummers,
in groote afwisseling; niet alleen landschap
pen, maar ook een portret-studie en dier-
studies. Van deze laatste zijn de drie koetjes
(schilderij) en de Trakheners (teekening) al
zeldzaam mooi.
Heel gelukkig is ook de pastel no. 24, die
gister juist van de rierjaarlijkscbe terug
kwam.
Het groote doek, «weg in de heide", dat in
1906 te Lyon met goud werd bekroond, en
het zelfde sujet, dat in 1904 te Tours de
zilveren me iaille verwierf, zyn er óok, even
als de zeldzaam mooie bloeiende heide. Vlak
bij den ingang hangt een zeer mooie crayon,
«Naar huis''; geen wonder, dat ook die reeds
lang verkocht is. Do daarbij hangende ets,
mastboseh bij Garderen, is ook zeer gelukkig
gedaan en verdient aller aandacht. Aan de
tooneelzyde doet de toren van Dongen het
wel het best. Aan den kant der Societeitszaal
zijn eenige etsen en teekeningen geëxposeerd,
die flink gedurfd zijn.
Is 'tnog noodig te herinneren, dat niet-
leden óok toegang hebben?
En men ga óok in den vroegen raiddag;
dan is het licht het best bij deze donkere
luchten.
Ter inleiding van zijn populair-wetenschap-
pelijke voordracht «een kijkje in de voorwe
reld", Maandagavond iu Araicitiahier te geven,
schrijft de heer F. G. Geerling
«Er zijn niet veel onderwerpen, waarmede
het publiek zóo weinig bekend is, als met
dat van de wordingsgeschiedenis onzer woon
plaats, de oude Aarde, en van de wezens, die
vóór ons hier geregeerd hebben. Wat men
noemt «de Geschiedenis", die ieder al op de
schoolbanken leerde, is feitelijk niets anders
dan de historie der allerlaatste tijdenmaar
de geschiedenis, die zich roilioenen en mi
ljoenen jaren daarvoor hier op aarde heeft
afgespeeld, de ontzaglyke omwentelingen die
op onze planeet hebben plaats gehad, de iau-
tatistische monsters, die haar bewoond hebben,
de wonderlijke wijze waarop de aardkorst werd
opgebouwd, en nog zooveel andere belangrijke
gebeurtenissen, diezich verliezen in hetduister
verleden, daarvan hoort men slechts zoo nu
en dan iets.
«En dan, «het vraagstuk der vraagstukken",
hel groote probleem van de afstamming van
den meusch, tot welks oplossing Darwin den
den stoot gaf, en dat tot zulk een verwoeden
strijd aanleiding heeft gegevea hoe weinigen
nog hebben hiervan een helder begrip?
«Toch blijkt het gelukkig meer en rarer
en dat is natuurlijk dat men over de
duistere geschiedenis van <rasiwevend eiland,
dat onze geboorte- en woonplaats is, wat meer
wi! weten, en ook, dat men, met kennis van
zaken, zich een oordeel wil kunnen vormen
over de opzienbarende, veel bewonderde, maar
ook fel bestreden theorie van Darwin.
«Aan die zucht naar kermis te voldoen, is
het doel dezer voordrachten. Op aangename
wijze, zonder geleerde beschouwingen, wordt
hierin het voornaamste behandeld van het
geen de wetenschap over die langvervlogen
eeuwen aan het Jicht heeft gebracht.
«Voor den leek op dit gebied openbaart
zich hier een nieuwe, geheel ongekende phase
in de geschiedenis onzer planeet, terwijl de
meer ingewijde kennis maakt met het tegen
woordig standpunt der wetenschap daarom
trent.
«Door een uitgebreide serie kostbare licht
beelden wordt het gesprokene aanscbouwelyk
voorgesteld."
De zeker hoogst belangwekkende voordracht
begint om 8 en eindigt tegen 10 uur.
Aan de Centrale botermyn werd gister
aangevoerd 2675 Kilo fabrieksboter onder
Ryks-controle (aan de markt 1100 Kiloboe-
renboter).
De hoogste prijs was fl.35, de laagste
f 1.24 en de middelprys dus f 1.32de prijs
aan de markt liep van fl.25 tot 11.45.
Het heeft maar weer een haartje gescheeld
of Donderdag was alweer een ernstig onge
luk gebeurd bij het Driepuntjo aan den
Arnhemscheweg. Het bleef nu bij een alge
meen buitelpartij en materieele schade.
Wanneer zal 'top die hoogte eens veilig
worden gemaakt? Als er een zeer ernstig
ongeluk heeft plaats gehad
H(j die steeds wacht op goede tijden,
gebruikt zyp tijd heel slecht.
De «Staatscourant" van gister bevat de
Statuten van do schietvereeniging «Majoor
Bowier" der afdeeling Baarn—Hilversum van
den Kon. Ned. Bond van oud-onderofficieren.
Te Voorthuizen is opgericht een Vereeni-
ging tot bevordering van het vreemdelingen
verkeer.
Het opneuieu van Ingezonden stukken bewijst
niet, dat de Redactie steeds onvoorwaardelgk jnetemt
mKopman Ingezonden stukken, al dan niet geplaatst
wordt nimmer teruggeven.
ueucuie i
•fc Is thans half twaalf en wel wat kort
aan den tijd voor het afdrukken van uw
couranteveuwel ben ik zoo vrij u te ver
zoeken om, zoo mogelijk, my uw bekende
gastvrijheid te verleenen voor het volgende.
Hedenochtend ging ik wandelen in de
stellige verwachting, dat bijna geheel Amers
foort zou beplakt zijn met biljetten waarop
met duidelijke letter zou vermeld slaan, bijv.
een rit per tram kost 5 centen.
Hoe ik de stad ook doorkruiste, nergens
zag ik iets van dien aard. In de verte zie
ik de tram aankomen en dachtdaar zal
toch zeker wel een reusachtige bekendmaking
opsiian, dat van af heden een rit per tram
5 cent kost.
Niets voorop, niets achterop; ook met op
zijkanten. Ik begon te twijfelen of bet
vandaag wel de 16e der maand was. Bij
nadere beschouwing vau een tweede tram
zie ik op de ruiten een paar strooken papier,
waarop met gewone letter, het verlaagde
tarief den volke wordt bekend gemaakt. Als
nu de toegejuichte poging wil slagen om door
bet 5 cents-tarief de tram meer populair te
maken, om daardoor het gebruikmaken van
de tram meer te bevorderen, dan is toch de
allereerste eisch, dat het publiek het weet.
Naar mijn meening, geachte Redactie, zal
de verlaging van het tarief niets uithalen als
daarvoor niet eenige weken reusaeïhtig reclame
wordt gemaakt.
Allereerst op de tram zelf; bij particulieren
en winkeliers biljetten voor de ruiten; ver
volgens op pleiuen en hoeken van straten,
op het stationsplein en in de vestibule van
bet station; adverteotiin in plaatselijke bladen,
maar vooral ook een paar Zaterdagavonden
een omroeper met heldere en nuchtere stem
laten roepen«Eén rit per tram kost maar
5 cent
Mogen deze regelen onder d6 oogen komen
van heeren bestuurders der Araersfoortsche
Tramwie weet of het dan nog niet heden
avond door geheel Ameisfoort zal klinken:
»een rit per tram kost maar 5 cent".
De menschen moeten het eerst weten en
eerst dan kan men een oordeel uitspreken
over den zin van het publiek.
Met dank voor de opuame.
Hoogachtend,
Tb. BIANCHJ.
Amersfoort, 16 November 1907.
LIEFDADIGHEID.
Tot het geven van inlichtingen aan De
partementshoofden, W ij k b e z o e-
kers en Belangstellenden zal het
Centraal-hurean as. DINSDAG 19NÖVEM BER,
des namiddags te vier uur ten Raadhuize
zitting houden.
Voor spoedeiscbende zaken wende men
zich tusschentijds tot den Boekhouder der
vereenigiug, den heer N. G. vandeSTADT,
Kleine Haag 7.
PREDIKBEURTEN.
.Zondag 17 November.
Evang. Luthersche ketk.
Voorm. 10 uur, ds. De Meijere.
Reraonstrantsche kerk.
Voorm. lO'/g uur, ds. Hooykaas.
Gereform. kerk (Langegracht).
Voorm. 10 uur, prof. dr. A. G. Honig,
uit Kampen,
's Avonds öt/a uur» Prof- dr- A. G. Honig.
Gereform. kerk (Zuidsingel).
Voorm. 10 uur, ds. Teerink.
's Avonds 5i/2 uur, ds. Teerink.
Vrije Gereform. gemeente
Voorm. 9l/j uur, lezen.
's Avonds 5 uur, lezen.
Cbr. Gereformeerde gemeente.
Voorm uur, godsdienstoefening,
's Avonds 57« uur, godsdienstoefening.
Heden overleed tot onze
diepe droefheid in den ouderdom
van 63 jaren onze Echtgenoot en
Vader de heer
H. M. MICH ELS.
weduwe H. MICH ELS
en kinderen.
Amersfoort, 14 November 1907.
KORTEGRACHT 20, Amersfoort,
(naast bet Postkantoor) Telefoon 86
beheert Vermogens, voert Administratiën,
verhuurt Safe-loketten.
(DEPOSITO-RENTE) met écn dag opzegging) 4 pCt.
voor langer termijn nader vast te stelten.
VEREENIGING TOT HET HOUDEN VAN KUNSTBESCHOUWINGEN TE
AMERSFOORT -
VAN SCHILDERIJEN, TEEKENINGEN, ETSEN, ENE.
van dkn heer
A van WEEZEI ERRENS-
TR AMERSFOORT m .AMICITIA", ZATERDAG 16 en ZONDAG 17
NOVEMBER VAN 10 TOT 4 üür.
Entree voor niet-leden 25 cent.
Utrechtschestraat 12, AMERSFOORT.
als geschenken voor de komende feestdagen.