Dinsdag 10
December 1907.
No. 7438.
57e Jaargang.
KOSTELOOS.
Feuilleton.
ui Hitna.
UITUAVE
fih.ma a. b. van cleeff
Ie AMERSFOORT.
Verschijnt Dinsdag Donderdag- en Zaterdagmiddag. Abonnement per 3 maanden f\.
franco per post f 1.45. Advertentiën 16 regels 60 cent; elke regel meer 10 cent. Bij regel-
abonnement reductie, waarvan tarief op aanvraag kosteloos. Legale, oflicieële- en onteigenings-
advertentiën per regel 15 cent. Reclames 15 regels ƒ1.25 elke regel meer f 0.25. Groote
letters naar plaatsruimte. Bewijsnummers naar buiten worden in rekening gebiacht en kosten
evenals afzonderlijke nummers 10 cent.
Bij advertentiën van buiten de stad worden de incasseerkosten in rekening gebracht.
KORTEGRACHT9
Telephoon 19.
Wie zich met 1 JANUARI
wenscht te doen in
schrijven als abonné,
ontvangt de tot dien datum
verschijnende nummers
KEN XISGET ING.
Kamer vaa Arbeid voor de Bouwbedrijven
te Amersfoort.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS der Ge-
mecnto AMERSFOORT,
Gelet op de artikelen 11 eu 76 van het Kiesregle
ment voor de Kamers van Arbeid
Brengen ter kennis van de hoofden of bestuurders
van de bcdrjjven, welke in de bovengenoemde Kamer
van Arbeid vertegenwoordigd zyn, ie weten:
hei bewerken van hout, steen of metalen, bet leg
gen van electriscbe geleidingen of van gas- of water
leidingen, liet schilder- en stoffeerders-, behangers-,
heiera-, stukadoors-, aardwerkera en straatmakersbe-
drijf, bet ontwerpen van en bet houden van toezicht
t>jj het uitvoerou van bouwplaunen, dat zij verplicht
zijn vóór 15 Januari aans'aande eene lijst of zoo
noodig lijsten op te maken van de naineu en van
de voornamen der mannelijke en vrouwelijke per
sonen, die in hun bedrijf binnen het gebied der
Kamer van Arbeid als patroons of in bnu dienst als
wenslieden werkzaam zijn geweest gedurende bet
laatst verluopen kalenderjaar, of, wat bel bouwvak
betreft, gedurende het laatste tijdvak van7maandeD,
dat in dat bedrijf >8 gewerkt;
dat in den loop dezer maand zooveel mogelijk
aan de bedoelde hooiden en bestuurders formulieren
der lijalen zullen worden gezonden, en
dat die lijst ot lijsten zoo spoedig mogelijk, in elk
geval vóór 15 Jauuari e.k., nauwkeurig ingevuld,
behooren te wordeo gezonden
wanneer de daarop vermelde personen Blecbts in
ééne gemeente bij hetzelfde hoofd of denzelfden
bestuurder van een der genoemde bedrijven werk
zaam zjja geweest, aan Burgemeester en Wethouders
van die gemeente,
en, wanneer de daarop vermelde personen in meer
dan ééue gemeente binnen bet gebied der Kimer
vaD Arbeid bij betzelfde hoofd of denzelfden be
stuurder van een der genoemde bedrijven werkzaam
zijn geweest, aan Burgemeester en Wethouders der
gemeente, waar die personen het laatst werkzaam
zijr. geweest.
Op de lyBten worden niet vermeld
lo. zij, die gedurende den bovenaangegeven tijd
binnen het gebied dei Kamer van Arbeid niet bij
hetzelfdoii hoofd of deuzelfden bestuurder zijn werk
zaam geweest;
2o. zy, die geen ingezetenen des Rijks of geen
Nederlanders zijn of op 15 Februari aanstaande den
leeftijd van 26 jaren niet zullen bebben bereikt.
Wordende voorla ter kennis gebracht van hen,
die gedurende het laatstverloopen kalenderjaar, of,
wat hel bouwvak betreft, gedurende bet laatste tyd-
vak van 7 maanden, niet in het bedrijf van betzeltde
hoofd of denzelfden bestuurder werkzaam zijn ge
weest, doch die aanspraak kunnen maken om ge
plaatst te worden op eene Kiezerslijst voor de Kamer
van Arbeid, dat zy daarvan vóór den 15
as aangifte kunnen doen bij Burgemeester en Wet
houders der gemeente, waar zy werkzaam zy n geweest
of het lautat werkzaam zijn geweeBt.
Do formulieren der lyaten en der aangifte zyn van
heden af kosteloos verkrijgbaar ter Secretarie dezer
Amersfoort, 10 December 1907.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
De Burgemeester,
WUIJTIERS.
De Secretaris,
J. G. STENFEKT KROESE.
f ^ren den bediende over verschillende plaateeiyke
luisteren, den b net Was hem evenwel niet
Sk S tal iele le «er.u.n en
Kj*C.f *h derbal.e n»r hel Iwno.erligiende
hotel. iramer welke op de straat
d„, huurde hlI «J.B'oÓb op dS d.u, ..n
uitzag en hield ee tergelijkertijd trok
het kantoor in ^«oeüeren^ yer.
hy zijn »ndore ver®fde oogeublik. waarop Gibbe we-
volgens o betze beneden in den gang van
der op 9lr8®'.. w (hans op een gryaaard, die
bet hotel. HU 8el wa8; in de band bad hy
zeer zwak in de boe gQ om de 8Chouders
een stevigen stok rwetó8Che sjaal geslagen,
bad hy een dikke, fa hotel; hij be,'af
Tib.,d k..u. ™"'»kt"".leld. e.» Ieidd.su,»!.
zich naar de u wej een half uur opbou-
„Gibhs zal hgT '"haelf, en begaf zieh naar
den", sprak Rider m
De laatste Christen,
of een miUionair te Kopenhagen.
Klinkt het niet als de titel van een Ameri-
kaanschen roman
't Js toch van een heel eenvoudig man dat
ik u wat vertellen wil, van een heel een
voudig maar geer bijzonder man, die toevallig
millionair is.
't ls een heel gelukkige millionair, wat men
niet van alle millionairs zeggen kan. Hy is
door zijn goedheid en oprechte vroomheid
bij allen te Kopenhagen bemind en geëerd.
Oe socialisten schonken bem den titel van
«de laatste Christen".
Hij glimlacht om dien naammaar zijn
vurige weuscb is, dat hij vooral niet de
«laatste" zul zijn.
Het is een zijner beginselen, zoo mogelijk,
nooit eenig verzoek te weigeren. Men kan
zich dus voorstellen, boe het dagelijks hij
hem storm loopt. Met het onuitputtelijkst
geduld staat hij alleu te woord, helpt, steuut,
bemoedigt en lenigt den nood, die hem onder
oogen komt.
Herinnert dit niet aan den grooten olm
van Yasnaya Polyana, den «boom der armen",
bij wien Tolstoi's boeren zaten te wachten?
Zijn vrouw is ziju trouwe helpster. Hun
mooie villa hebben zij geheel tut sanatorium
laten inrichten, waar alle zwakken en her
stellenden welkom zyn, zoolang er plaats is.
Mevrouw zorgt voor de huishoudiugby
zelf presideert dagelijks de gastvrije tafel.
Maar ofschoon bij aan zichzelf strenge eischen
stelt, is hij niet zoo dweepziek en onpractisch
om het juk en den last, die hem zelf zacht
eu licht schijueu, anderen te willen opleggen.
Hij heeft op oorspronkelijke wijze een
model-philantbropisclie vereeniging tot stand
gebracht, waarvan hy zelf Voorzitter is en
waardoor hij aan zijn stadge.nooten de ge
legenheid en het voorrecht geeft om op
de meest practische en sympathieke wijze wel
te doen aan duizenden.
De vereeniging werkt over geheel Kopen
hagen en kan allen bereiken.
Hij heelt daarmede een groot werk gedaan,
want ook het grootste fortuin heeft grenzen
en al ziet hij voorloopig nog lang niet den
bodem van zijn geldkist, bij kan sterven, en
als hij er eens niet meer is om met zijn
millioenen te troosten en te helpen, dan blijft
deze vereeniging om zyn werk voort te
zetten.
Reeds nu doet ze veel en ze is nog steeds
groeiende.
Hoe werkt die vereeniging?
Het is het ej, vau Columbushet is zoo
dood-eenvoudig
De vereeniging verkoopt duizenden kaarten
bons voor kleinere en grootere geldbe
dragen (van 5 en 10 cent tot 10 of 20 gulden
en meer) die aan het bureau der vereeniging
kunnen worden ingewisseld.
Er staat een bedelaar aan uw deur.
Wat zult g# doen?
Hem wegzenden?
Ge aarzelt. Misschien heeft hij 'terg noo-
di«.
Hem een kwartje geven
»Laat ik 't maar doen, dan ben ik er af".
Neen, ge zijt er dan niet at.
De eerste de beste kroeg loopt hij mis
schien binnen, 'tis zoode van uw kwartje;
voor u en voor hem óok.
Maar ge hebt een Kopenhaagsche kaart
van den »laatste Christen". Ga kunt die
geven zonder aarzeling. Nu zyt ge er wer
kelijk af ge hoeft niet te denken. De ver
eeniging denkt vodr u.
De bedelaar komt met zijn kaart aan het
bureau. Zijn naam en woonplaats worden
gezocht en meest gevonden ia een reusach
tig adresboek, waar achter eiken naam ver
meld staat 's mans beroep, inkomst, gedrag,
enz. enz. Iedere wijk heeft haar eigen huis
bezoekers, die nauwkeurig van alles op de
hoogte zijn.
Iedere wyk is weer verdeeld in kleinere
afdeelingen.
Is de persoon, die zijn kaart op het bureel
aanbiedt, onbekend, dan gaat onmiddellijk
iemand met hem mee om den toestand te
onderzoeken.
Keeds op de kaarten staat gedrukt, dat
het geld alléén wordt uitgereikt van wie wer
kelijk in nood verkeert.
Bedriegers gaan dus niet eens met hun
bonnetjes uaar het bureau, want zij weten
dat zij niets krijgen, en komen zij tocb, dan
is hun comedie dadelijk uitgespeeld, want
het bureau kent zijn volkje en voor hun oogen
wordt 't kaartje verscheurd.
«Maar dat is dan toch jammer", meent ge.
Neen, dat doe^ er niets toe. Het geld,
waarvoor ge de kaarten hebt gekocht, komt
dan immers ten goede aan de vereeniging,
die daarmede weer andere noodlijdenden
steunen kan.
Iedereen te Kopenhagen koopt deze kaar
ten en koopt ze gaarne. De zekerheid, dat
het geld goed besteed wordt, lokt allen tot
geven.
'tls ongelooflijk voor hoe groote sommen
jaarlijks kaarten worden gekocht en hoe de
toestand der armen verbeterd is sinds
oprichting dezer vereeniging.
Uitstekende krachten staan in dienst der
vereeniging.
het kantoor, dat Tibbs zooevon had verlaten.
Moeilijk ademhalend en op zyn mok geleund,
keek hy in de tamely k groote ruimte overal rond
en zeide daarop„hij is niet hierik heb hem mis-
geloopeu."
De chef trad juist uit zyn particulier kantoor en
vroeg den ouden man, wien hij zoebt.
„Wel myn zoon, Tibald Gibba; hij zou omstreeks
dezen tyd bier zyn", antwoordde Franklin.
„Hy was ook hier; hy heeft me zooeven verla
ten."
„Heeft hy de zaak dan afgeredderd
„Neen, hij heeft nog niet beslist verklaard of hij
het goed koupen wilhy bood tienduizend dollar,
maar onze prijs is twaalfüuizend. Ik verzeker u, dat
het zooveel waard is en over een maand kan hij het
waarschijnlijk niet meer voor vijftienduizend dol
lar koopen."
„Tienduizend dollar? Dat is een hooge prijsdal
is beel veel geld!" zeide de oude man, en verliet
hoofdschuddend het kantoor.
„Dat is eon nieuwe ontdekking" mompelde Rider
buiten in zichzeif, „Tibald Gibba wil voor tiendui
zend dollar vastgoed koopen en vóór den dood van
Melville Palmer bezat bij nog geen dollar buiten
zyn werkelykscb loon! Van hei geteekende geld
beeft by nog niets ontvangen; waar komen dan
die tienduizend dollar vandaan, welke hjj winst
gevend wil beleggen?"
Daarop viel 't den detective in, dat van de spaar
penningen van Palmer, welke hy zya gapscbe leven
I door by elkaar bad gegaard on in partiouliere braud-
Oolangs bezocht ods hier te Amsterdam
eeu jonge Deensche geestelijke, door den
«laatste Christen" uitgezonden om de phi
lanthropic in T buitenland te bestudeeren.
Zoo kwam hy ook naar Holland.
Hij bleek een allerbelangwekkendste man
vol ideëelen gloed te zijn.
Hy vond Holland zoo mooizyn kunste
naarsoog geuootmaar op philanthropise!)
gebied vond hij ons wel wat achterlijk.
Het is echter niet alleen het heilig vuur
dat dezen millionair en zijn staf bezielt, er
is nog een andere beweegkracht, die goede
samenwerking in de hand werkt.
En die beweegkracht, is, dat men elkaar
de hand reikt, dat men geen muren en muur
tjes om zich heen bouwt, die menschen van
eikander scheiden. De kerk reikt de hand
aan de vereeniging en helpt met haar eeu
wenoude ervaring de jonge spruit.
En deze frissche, nieuwe uiting van spon
taan leven geeft aan de kerk op haar beurt
jonge kracht eu bezielenden gloed.
Zoo iets kan natuurlijk alleen gebeuren,
waar de kerk zóo samengegroeid is met het
volksleven als in de Scandinavische landen,
en waar allen zoo goed als van éen gezindte
zijn. Al heeft men, in de kerk staande, zijn
persoonlijke opvattingen en een persoonlijk
geloof, daarom scheidt men zich u i e t af
van het geheel.
Nagenoeg allen blijven leven en werken
in de Luthersche kerk en allen arbeiden een
drachtig samen voor het groote doel.
Dit zyn gelukkige toestanden.
Voorwaar, er is veel te leeren van dezen
«laatsten Christen" en van zijn mooie ver
eeniging.
En ook van de Luthersche kerk in Scan
dinavië 1
Uit het «Handelsblad".
kast bewaarde, geen cent was gevonden. E- waren
derhalve twee gevallen mogelijkGibbs kon na
den moord van den kassier den sleutel van de
brandkast uit diens zak genomen, den roof gepleegd
en daarna den sleutel weder in den zak van den
doode gestoken hebben, of hij kon zien vooraf een
valscben sleutel verschaft en bet geld reeds vóór
den moord in veiligheid gebracht bebben.
Te New-York teruggekeerd, stelde RH er een on
derzoek in naar bet verleden van Roger Warren,
van wien de brief afkomstig was, welken de detec
tive uit de oude papieren van Palmer heimelijk bij
zich gestoken bad. Van den heer Dwight hoorde hy,
dat Warren de leider van een groote zwendelonder-
neming was geweest, waarby vele meoBcben have
en goed verloren haddenhij cou een gauwdief ge
weest zyn, die ook het vertrouvreo van Palmer had
weten te winnen, zoodat deze zelfs, die zich anders
nooit met speculeeren inliet, voor eenige duizenden
dollars was opgelicht.
De detective kwam nu tot de overtuiging, dat
WarreD en Powel éen en de zelfde persoon en de
medeplichtige van Tibald by den moord van den
ouden kassier was. Warren hnd zicb ia der tyd auu
net hem dreigende crimineel proces door de vluobt
onttrokkenbij kon evenwel vermomd teruggekeerd
zijn, zonder dat bij tot hiertoe ontdekt was gewor
den.
Twee dagen later berichtte een der collega's van
Rider dezen, dat Roebel Gibbs in een spaarbank geld
hAd gedeponeerd. Eeu Dader ingesteld onderzoek
bracht aan het licht, dat zij sedert Palmer's dood
De kiesrecht-quaestie.
Het Hoo fdbestuur van Liberale Unie heeft
aan alle aangesloten Kiesvereetiigingen per
circulaire medegedeeld, dat het den tyd ge
komen acht tot behandeling van betKiesrecht-
rapport, in 1U03 uitgebracht door de beeren
De Kanter, Rink en Patijn, in een algemeene
vergadering der Unie. Oint rent de mate, waarin
men het kiesrecht wenscht te zien uitgebreid,
heeft de Liberale Unie zich n.l. nog niet
uitgesproken.
In bovengenoemd Kiesrecht-rapport wordt
op den voorgrond gesteld, dat het stelsel van
de thans bestaande Kieswet het attributief
kiesrecht behoort te worden vervangen
door eeu regeling, waarbij allen tot de stem
bus wordeu toegelaten, die niet door
de wet zyn uitgesloten.
Het Hoofdbestuur sluit zich hierbij geheel
aan en betoogt, dat het in dit stelsel or vooral
verscheidene stortiugen van vijfhonderd dollar bad
gedaan, maar dat meu ouder de bankbiljetten geen
van hei goteekende geld had aangetroffen.
Ten oinde verder op de hoogte der zaak te ko
men, gluurde Rider op eeu der eerstvolgende avon
den weder door hei evetiBter, dat aan de acuterzyde
van het nuis in Wall Street uitzag en in welks
nabyheid Jaue en Knobel vóór eeuige dagen het
portret vau Powel beschouwd hadden. Het gordijn
was naergelaieudoor euu kier op zjjde kon de
detective ecuter zien, dat Jane een groote som
gelds op de tafel uitteldenet waren minstens
vyfaonderd dollar, welke Racnel vervolgens opstreek
en ia haar zak stak.
„Van Jaue krygt dat wijf dus regelmatig groote
so amen", mompslde Rider iu zienzelf „naar de
uitirukking van haar gelaat te oordeeien, moet
miss Palmer groote vrees voor dat meusoh koeste
ren. Du is een oieuw raadsel, dat ik niet weet op
te lossen."
Op zyn burezu komend, vond Franklin een be
richt vau een collega, die mot de bewaking van den
kantoorkuecht telast was; elke mi iuui van diens
oponthoud gedureude den nacut, watrni de misdaad
werd gepleegd was, opgehelderd, uitgezonderd de
tyd vöor kwart over eenen. Daarmede was een
nieuw bewys tegen Gibbs gevouden, daar Palmer
tusscnen twaalf en éen uur was vermoord. Rider
had Gibbs terstond kunnen doen arresteerea maar
hy aontte het beter, daarmede nog te wachten en
nog verdere uasporiugen te doen.
(Wordt vervolgd.)