Januari 1908. oi iwmoN. No 7453 57e Jaargang. Kinderlectuur. Feuilleton. FIR.4A A. H. VAN CLEEFF te AMERSFOORT. Verschijnt Dinsdag Donderdag- en Zaterdagmiddag. Abonnement per 3 maanden f 1. franco per post 1:15. Advertentiën 1(i regels 60 cent; elke regel meer 10 cent. Bij regel- abonnement reductie, waarvan tarief op aanvraag kosleloos. Legale, officieële- en onteigenings- advertentiën per regel 15 cent. Reclames 15 regels 1.25 elke regel meer 0.25. Groote letters naar plaatsruimte. Bewijsnummers naar buiten worden in rekening gebracht en kosten evenals afzonderlijke nummers 10 cent. Bij advertentiën van buiten de stad worden de incasseerkosten in rekening gebracht. KORTEGRACHT9 Telephoon 19. Hoe heel jammer is 't toch, dat zjj die j openbare bijeenkomsten uitschrijven, niet j wat meer rekening houden met hetgeen er j te doen is, hetgeen te meer kiemt omdat j hier de publieke zaak om zoo te zeggen slechts de aandacht trekt van het zeilde betrek kelijk kleine kringetje van personen, om eens een rond cijfer te noemen geen tweehonderd. Die zelfde personen hbuden hier alle ver- eenigtnger> en genootschappen in stand en nog maar een deel er van wonen de verga deringen bij de overigen meeneu al genoeg gedaan te hebben als ze hun contributie betalen. Reeds in het nummer van 31 December wezen we er op hoe druk 't weer met ver gaderen zou worden in de eerste helft van Januari en noemden we voor tien 10 Janu ari de voordracht-avond van Eduard Verkade en daarmee samenvallend de vergadering voor de vacantie-kolonies. Tóch werd na dien tijd voor don zelfden avond geconvo ceerd Je vergadering der plaatselijke afdeeling van den Protestanten Bond, waarin dr. C. E. Hooykaas, Remonstrantsch predikant te Boskoop, zou spreken over boven genoemd onderwerp. Het bezoek was dan ook maar gering en veel te klein naar verhouding van de zoo hoogst belangrijke materie. En nu tnoge hel zeer vleiend wezen, dat men volstaat met het verslaghet gesproken woord is zooveel krachtiger, stemt zooveel meer tot nadenkenen tot navolgen. We weten niet ol de rede, door dr. Hooy kaas reeds op zooveel plaatsen in bet land uitgesproken, in druk zal verschijnen. Mocht dit het geval zijn, dan hopen we de gelegen heid te nebben, daarop aanstonds de aandacht te vestigen. Niet te onrechte heet de twintigste eeuw »l)e eeuw van het kind". Geschiiften en vakbladen, gewijd aan bescherming en op voeding van het komend geslacht, congressen voor het kind en andere maatregelen om het kind te bevoordeelen en het te wapenen tegen den strijd otn het bestaan, zijn er even zoo vele verschijnselen van. Op den voorgrond treedt de zorg voor kinderlectuur, omdat kinderen gaarne lezen en het dus lang niet onverschillig is wal zij in handen krijgen. Het is dus zaak, te zorgen dat zij iets lezen, dat zij kunnen begrijpen, waar zij iets aan hebben, boeken dus wier inhoud is rein en veredelend. Achtereenvolgens behandelde spreker de vo geilde vragen waarom kinderen lezen wat zij thans veelal lezen en wat hun te lezen gegeven kan worden; en hóez j lezen. Gewoonl'jk wordt op de eerste vraag ten antwoord gegeven«kinderen lezen voor hun plezier en voor tijdverdrijf'. Met dit laatste gedeelte van het antwoord is spreker het eens; immers een kind luiert niet van nature. Het is met luiaards, evenals inet gulzig aards; die worden niet geboren, Joch gemaakt. Zal een hoek gaarne door kinderen gelezen j worden, dm moet het in de eerste plaats boeiend zijüdoch de kleinen hebben ook behoefte aan I mtasie. Van daar, dat spreker vooral echte volkssprookjes onder de oogen der kinderen gebracht wensebt te zien. Niet alle sprookjes keurt bij echter goed. Zij moeten namelijk niet gemaakt, doch als 'twire uit zich zelf ontstaan zijn. Als goede sprookjes noemde spr. die van Hans Christian Andersen. Behalve voor genoegen en tijdverdrijf lezen echter ook heel wat kindereu om te loeren. Een boek mag evenwel nooit zoogenaamd schoolsch zijnde kleine moet nam lijk niet merken, dat het de bedoeling is, door het lezen van een boek zich te ontwikkelen. Het moet op prettige wijze hun iets leeren, een nieuwen kijk geven op de dingen rond hen, spelenderwijs ben ontwikkelen. „Wat lezen de kinderen". Spr. heeft hier naar een onderzoek kunnen doen in zijn standplaats, waar een jaar of drie geleden een volksbibliotheek is opgericht. Door tus- schenkomst van de on 1erwijzers beeft tnen daar aan de schoolkinderen gevraagd een lijstje te maken van de boeken, die zij ge lezen hadden en nu bleek, dat er over het algemeen nog bitter weinig gelezen werd. Kleine boekjes met plaatjes, van de Zondags school ontvangen, bekleedden de eereplaats. Dit nu gaf te denken, zeide spreker. Vooral wanneer er weinig gelezen wordt, dient tnen te zorgen, dat de lectuur zoo goed moge lijk ztj. Spr. verdeelde de boeken in drie soorten, namelijk in goede, onbeduidende en slechte. Goede boekeu worden niet in bijzonder grooten getale aangetroffen. Als zoodanige noemde spr. die van de Amerikaanscbe schrijf ster Louise Alcottdie van Johanna Spyri en die van Cella. Onbeduidende boeken, noemde spr. boeken, die goed noch slecht zijn. Een bepaalde uit spraak valt hier echter moeilijk te doen. Slechte boeken zijn prikkelende en geeste- looze boeken, waaronder spr. ook die van Aimard en Conan Doyle rangschikte. Vele boeken zijn ook slecht omdat zij den «eest verstompen, bederven of wel vergiftigen. Aan werkelijk goede boekeu, in zijn jeugd gelezen, zal men in later jaren nog met ge noegen terugdenken. Daar het voor de aan wezigen moeilijk zou zijn, alle namen van goede schrijvers te onthouden, stelde spr. eenige exemplaren van den catalogus der Hoskoopsche kinderbibliotheek beschikbaar. Do beste proef is, het boek zelf door te lezen. Als het uzelf niet aanstaat, zal het ook uw kinderen niet bevallen. Zal een boek goed zijn, dan moet het de M). Hicks wh hem gevolgd en meende ook wijn slem te herkennen. De man had het verlangde gekregen en gebruikttoen lichtte bij onnadenkend en arge- 'oos zijn pet op. In dit nogenblik had David's scherpe blik ook reeds het litteeken gezien en hij naderde zijn voormaligen reisgenoot. Intusscben sloeg ook deze den man gade, die hem naderde en begreep, in weerwil van de vermomming waarin Hicks zich gestoken had, onmiddellijk, wien hij voor zich bad. Snel vloog hij de straat op en toeu David hem even snel volgde, begon hij te loo- pen. Nu jaagde Hicks hem snel als de wind na;daar bij bemerkte hij niet, dat een andere man, die ook pat uit de kroeg was gekomen, de drijfjacht met de oogen volgde. David was juist tot dezeu man ge naderd, toen die hem in den weg tra t en hem mei een harigen slag tusschen de oogen tegen den grond wierp. .Tibald Gibbs", riep Hicks nedervallend uit, en terwijl bij zich van zijn verrassing herstelde, zag bp hoe Powel en de voormalige kaasiersbediende om aandacht boeien en den geest verheffen. Natuurlijk behoeven alle goede boeken niet precies op elkaar te gelijken. Ook b\j de schrijvers wordt het Apostolische woord be waarheid «er is verscheidenheid van gave, doch het is de zelfde geest". Eigenaardig en tevens veelzeggend noemde spr. bet, dal de bekende schrijfster Nellie van Kol, die zich overigens met. den godsdienst al heel weinig bemoeit, verklaard heeft, dat een waarlijk go<-d kinderboek noodzakelijk religieus moet zijn. Daar is spreker het vol komen mede eens. Spr. noemde als voor beeld nogStamperius, Lichthart,Scheepstra, en anderen. Een heerlijk boek is ongetwijfeld ook het in het Hollandsch vertaalde «Jongens leven" van den Italiaanschen schrijver E»i- mondo de Amicis. De laatste vraag »Hoe moeten onze kinderen lezen", werd door spr. beantwoord na de pauze. Goed iezeo, is voorzeker een kunst, die moet worden aangekweekt. Een kind moet leeren op welke wijze het met een boek moet omgaan. Een boek is namelijk een werk Jes geestes, en daar moeten de kinderen eerbied voor leeren krijgen. Verder moeten de kleinen een boek vooral met aandacht lezen. Hoe vaak gebeurt het niet, dat zij boeken als 't ware verslinden, zonder dat er iets van ia hun hersentjes achterblijft. Gelukkig wordt in de kunst van fezen tegen woordig ook op de scholen onderwijs gegeven. Verder is het zeer weoschelijk, dat de ouders thuis ook meermalen met de kinderen samen lezen, terwijl dan een onderzoek, of de kleinen het gelezene wel begrepen hebben, niet mag uitblijven. In zijn zeer interessante rede wees spreker meermalen op het gevaar van «lees- koorts", die vooral door de zoogenaamde sensatieromans wordt opgewekt. Ten slotte deelde spr. mee, dat bij deze lezing eigenlijk heeft gehouden op verzoek van de Commissie voor maatschappelijke be langen van den Ned. Protestanten Bond, welke commissie ten doel heeft, onzen godsdienst vooral ook iu heel ons dagelijkscb leven duidelijk te doen uitkomen. Dit doel nu kan bereikt worden door liet aanstellen van een wijkzuster, het stichten van Toynbee-vereenigingen of het oprichten van een goede bibliotheek, enz. Bij een eventueele oprichting eener Kin- derbibliote k kan spreker ten zeerste aan bevelen, ile boeken er keurig netjes te doen uitzien. Hierdoor krijgen de kinderen van zelf respect voor de boeken. De, proef hiermede te Boskoop genomen, is althans ten volle gelukt. KOOPT UW TIENDEN AF! Let er wel op, lezers, die tiendheffers of tiendplicht igen zijl, dat het van groot be lang voor it is, nog in den loop van dit jaar over te gaan tot den vrjjwilligen afkoop der tienden. Ziehier de voordeelen daatvan: 1. De heffers worden ontheven van den last om een aangifte te doen wegens het vervallen van bun tiendrecht en de daar voor benoodigde gegevens, inzonderheid de kadastrale perceelen en de tiendkaarten, te verzamelen. 2. Zoowel heffers als plichligen ontgaan alle moeilijkheden, welke voor hen uit de uitvoering der wet kunnen voortvloeien. Meer bepaaldelijk ontloopen zij het ge vaar, dat het tot een procedure komt en de kosten geheel cf gedeeltelijk door hen moeten worden betaald. 3 De heffer krijgt een premie van 4% der afkoopsom, waarvan de pliebtige óok kan profiteeren. De plichtige kan vorderen, dat de door hem verschuldigde afkoopsom van Rijkswege wordt voldaan. In dat geval betaalt hij slechts een tiendrente ten bedrage van 5.44 ten honderd der afkoopsom. Na bet in werking treden der wet bedraagt de tiendrente 5.55 ten honderd van de aan den heffer uit te keeren schadeloosstelling. Neemt men aan, dat afkoopsom en schade loosstelling even groot zijn, bijv. f 10 000, dan bedraagt de tiendrente bij afkoop f 544 en anders f555. Bij afkoop zal de plichtige dus telken jare f 11 minder te betalen hebben dan bij bet vervallen van den tiend krachtens art. 1 der wet. Dit maakt over 30 jaren epn gezante: lijk bedrag aan betalingen vac 30 X 11 f330, dat een contante waarde vertegenwoordigt vau ongeveer f200 of 2°/o der afkoopsom. 5. De regeling van den afkoop, mits zij te goeder trouw geschiedt, wordt geheel aan heffers en plichtigeo overgelaten Na het in werking treden der wet geschiedt de vast stelling der schadeloosstelling en der tiend rente buiten hen om. 6. De heffer krijgt dadelijk betaling van de afkoopsom. Anders moet hij allicht een paar jaren wachten tol de sehadeloosst-Hing opeischbaar wordt. Wel voorziet art. 80 der wet in het ongerief, dat hierdoor aan den heffer kau worden veroorzaakt, doorhemde gelegenheid te openen jaai lijks vau het Rijk voorschotten te krijgen ten behoeve van ten hoogste de zuivere tiendopbrengst, doch daar voor moet hij weer formaliteiten verrichten en van de voorschotten moot rente worden betaald. Waar het nu in het belang is van allen, zoowel van het Rijk als van de heffers en de plichtigen, dat de tienden vóór 1 Januari 1909 zooveel mogelijk worden afgekocht, daar meent de Regeering een beroep te mogen doen op de medewerking der Landbouwvoreeni- gtngen om den vrijwillige» afkoop te bevor deren. Zij kunnen heffers en plichtigen wijzen den naastbij tijnden honk verdwenen. Hij voelde daar, waar Tibald hem getroffen had. een stekende pijn en achtte het noodig, aich naar huis te begeven, en dit te eerder, daar de twee, die zooeven verdwenen waren, zulk een voorsprong op lieui hadden, dat hij hen toch niet meer kon inhalen. Rider, wien Hicks terstond het voorgevallene ïnee- deelde, zorgde, dat twee van siju wakkerste collega's op hst spoor vau de ontsnapten gezonden weden om beu van de plaats uit, waar Hicks hen het laatst had gezien, verder t« vervolgen. Maar zelt hield hij zich met een nieuw plan onlelig om door Richel aoo mogelijk de plaats, waar liair broeder zich Op hield, ie weten te komen. Het viel hem gemakkelijk, uit de papieren van het kantoor Dwigbt eau «aaltje van Tibalds hand schrift te krijten en dit bodriaglgk nabootsend, schreef hij aan Rachel de volgende briefkaart .Lieve Rachel, Deel ons teu spoedigste mede of je hot raadzaam acht, dat ik je 's avonds opzoek. Ik betwijfel, of mijn veiligheid het toelaat, en toch heb ik je voor ons beiden uiterst gewichtige mede deel i ogen te doan. Steek je antwoord, als het don- ke geworden is, in de naastbijzijnd brievenbus en adresseer op de bekende manier. je T. H. Dit schrijven kwam langs den gewonen weg door den brievenbe-teller in Rachel s handen. Reeds den zelfden avond zag de detective hoe Rachel het buis verliet, behoedzaam rondkeek en een briefkaart iu de nuastbOzijnde bus, bp een lan taarnpaal wierp. Een half uur later, toen de brieven besteller de bus opende, wist Rider ook reeds waar het adres vau den voorinaligen kassierskuecut w»,. Door den besteller werd hein daarop de brietkaa-t zonder eenig b- zwaar overhandigd. Zij was geadres seerd aan Tibaldkamer No. 10 in Alister's logement in de South Street. Franklin wist, dal dit een der gevaarlijkste spe lonken in de stad was en dat Ijü het uiet kon wagen, daar een arrestatie te beproeven: wanneer hij evenwel met bedekking aankwam, was hij ver zekerd, dat de gezochte reeds door eeD signaal was gewaarschuwd vóór de arrestatie kon plaat* nebbeu. Gibbs ontsnapte hem dan door eou achterdeur of een onbekende uitgang. De arrestatie zou desniettegenstaande nog dien zelfden avond bepfbefd worden, en derhalve ging Rider naar het politiebureau daar verzocht h\j den bijstand van twee z\juer sterkste collega's, en ging vervolgens, h\j zelf in do vermomming van een ko lenwerker met «en zwart gemaakt g-zicht en vuile banden, naar het beruchte huis. De heide kameraden werden door bem in de nabijheid der deur op post gezetzij wareu gereed, op h-t eerste toeken tos te springen. Franklin trad de kroeg binnen, waarin het rumoe rig toeging en de aanwezigen zich met kunstjes met de kaarten, grove aardigheden en slecht»- banjo- muziek vermaakten. Gibbs was niet aanwezig maar de detective had leeren wachten. Er verliepen twee uren, maar de voormalige ktssi"'*kneciit liet zich niet zien, on Rider wanhoopte b\j ia aan den uit- Eeusklaps evenwel giug jle deur open en Tilald trad binnen terwijl bij e-»n onderzoekenden blik over de aanwezigen wierp. Hij ging naar het buff-t en besteld een glas braudewyn, dat hij naasiig uitdronk om daarna kor ten tijd ctjn opmerkzaamheid aan de voordrachten te scheuken, welke op een geïmproviseerd tooneel gehouden werden. Rider klopte Gibbs op den schouder en fluisterde hem in bet oor: „E«n paar woorde-i in vertrouwen, Tibaldik kom van Willet en heb je gewicutige mededeelin- gen te doen." Gibbs had bij de aanraking gehuiverd en werk tuiglijk de hand aan zijn revolver ge-lagen de ver melding van een boodschap van Willet verdreef evenwel z\ju argwaan en hjj ging met Rider ter zijde. Deze had intusscben aan zijn collega's, die buiten op de loer stonden, een sein gegeven, en beiden plaatsen aich, ingevolge de ontvangen instructie, vlak vóór de deur. Rider wilde Gibbs, onder voorwendsel van veilig tc kunnen prateD. mede naar buiten lokken, maar de voormalige kassiersknecht was tocb te voorzich tig en antwoordde, dat men ook id de kroeg kon praten zonder beluisterd te worden eu nam plaats in de nabijheid van de deur. Franklin begon zijn mededeelingen met te zeggen, dat Willet hem raadde uit de st»d te vluchten, daar men Item op het spoor was eu deed dit met zóo zachte stem, dat Tibald hem bij herhaling moest verzoeken, wat luider te sprekeD. (Wordt vervolgd.)

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsche Courant | 1908 | | pagina 1