Dinsdag 7
April 1908.
No 7489.
57e Jaargang.
Feuilleton.
AUEHSFOORTSCHE COURANT.
FIRMA A. H VAN CLEEFF
te AMERSFOORT.
Verschijnt Dinsdag Donderdag- en Zaterdagmiddag. Abonnement per 3 maandeu /i.—
franco per post f 1.15. Advertentlën 16 regels 60 cent; elke regel meer 10 cent. Bij regel-
abonnement reductie, waarvan tarief op aanvraag kosteloos. Legale, officieële- en onteigenings-
advertentiën per regel 45 cent. Reolames 15 regels f 1.25 elke regel meer f 0.25, Groote
letters naar plaatsruimte. Bewijsnummers naar buiten worden in rekening gebracht en kosten
evenals afzonderlijke nummers 10 cent.
Bij advertentiën vat) buiten de stad worden de incasseerkosten in rekening gebracht.
BUREAU
KORTEGRAC1IT 9
Telephoon 10
KENNISGEVINGEN.
De BURGEMEESTER van AMERSFOORT
Brengt ter kennis van de ingezetenen dezer Ge
meente, dat het door den Directeur van Rijke
directe helaetingen, enz. te Utreoht executoor ver
klaard kohier van de
Belasting op bedrjjfs en andore inkomsten
over liet dienstjaar 1907/1908 aan den Ontvanger van
's Rijks directe belastingen alhier is'er ha d ges eld,
aan wien ieder verplicht is, zjjnen aanslag op den
hij de wet hepaalden voet te voldoen.
Gedaan en op de daarvoor gebruikelijke plaatsen
au' geplakt ie Amersfoort den 6. April 1908,
De Uu'gemees er voornoemd,
WUIJTIER8.
De BURGEMEESTER van AMERSFOORT
Brengt ter kennis van de ingezetenen dezer Gemeen
te, dat de door den Directeur van Rjjks directe be
lastingen, enz. te Utrecht executoor verklaarde
kohieren Nos. 1, 2 en 4 van de
Personeele belasting
over het dienstjaar 1908 aan den Ootvanger van
'sR\jka directe belastingen alhier zjjn ter hand gestold
aan wieu ieder verplicht is, zijnen aanslag op den
bij de wet bepaalden voet te voldoen.
Ge laan en op de daarvoor gebruikelijke plaatsen
aangeplakt te Amersfoort, den 6. April 1908.
De Burgemeester voornoemd,
WUIJTIER8.
DE TRAM.
Onder voorzitting van den heer J. Sinnige
werd gisteravond de tweede vergadering gehou
den van de Vereeniging van garanten tot in
stand houding der Amersfoortsche tram.
De Secretaris, de heer M. de Pool, las de
notulen der vergadering van 18 October, welke
ongewijzigd werden vastgesteld.
De woorzitter zeide, dat het Bestuur deze
vergadering belegde om mededeelingen te doen
omtrent zijn werkzaamheden. Op het oogenblik
staan we weer voor het zelfde feit als verleden
jaar, namelijk, dat de tram weer behoefte heeft
aan geld zonder hetwelk ze niet kan voortbe
staan. De heeren Herschel en Sinnige, door de
garanten gecommitteerd, namen als adviseerende
leden zitting in het trambestuur en mochten
constateeren, dat dit alle krachten inspant om de
exploitatie zoo goed mogelijk te doen zijn, doch
er ondanks alle goede bezuinigingen en goede
maatregelen niet in is mogen slagen tot een
ander resultaat te komen dan diter moet, ook
in de eerste jaren, steun komen, steun van de
Gemeente en Bteun van particulieren.
De Koninklijke goedkeuring op de Statuten
der Garanten-vereeniging is niet aangevraagd,
omdat die der Tramweg-maatschappij niet zijn
goedgekeurd wegens de toevoeging aan het
Bestuur van adviseerende leden. Trouwens dit
doet niet veel af als ieder der garanten slecht?
nakomt hetgeen hij verleden jaar zich voornam:
de tram in stand trachten te houden.
15.)
Terwjjl de gravin over de komst van haar zoop
van de eeoe extase in de andere viel, brak haar
man zich hel hoofd erover wal de jongen nti weer
uitgehaald zou hebben. Hjj hield heel veel vap
zijn zoon en juin daarom hoopte hjj, dat hij een
maal pleizier van hem beleven zou morgen zonder
eenigen bittereu bijsmaak. Hij was rjjk, nog rijker
dau zijn zoou geloofde, die hem eens als een
belastingambtenaar naar zijn vermogen gevraagd
en daarnaar berekend had hoeveel bjj per jaar wel
kou uitgevon. De graaf had hem niet tegengesproken
toe» bjj het vermogen veel te laag taxeerde. Den
flsous moeet hij de waarh«id zeggen, maar zijn zoon
in deze voor te liegen, beschouwde hjj niet als
zonde. Hjj was rijk en wanneer hjj gewoonlijk met
eer. zucht zijn brandkast opende om Hans de
bankjes in de band to drukken, dan gesohieddedat
niet omdat het hom moeilijk viel te geven, maar
wel omdat hjj den wenscb koesterde, dat Hans ook
eens komen mocht zonder dat eeuwige vragen
om geld.
Hjjzelf was iu zjjn jeugd niet anders geweest,
maar juist daarom had bjj zjjn zoon zoo gaarne niet
zóo gezien.
.Vindt je de brief van Hans niet roerend T" vroeg
de gravin.
.Roeroud?" vroeg hjj terug.
Hjj kende die stemmingen van teederheidhjj
had ze in cjjn jeugd dok gehad wanneer hjj geen
Er is overgegaan tot een tariefverlaging om,
wie naast de tram liepen, te leeren rijden-
aanv ank dijk werd daarmee een proef genomen
gedurende drie maanden; tot zijn groot genoegen
kan het Bestunr constateeren, dat die proef ge
slaagd is, al is daardoor het voortbestaan der
tram niet gewaarborgd. Het grooter vervoer ge
schiedde echter zonder hoogere kosten.
Omstreeks half November 1907 werd het tarief
van 10 cent tot 5 cent per rit teruggebracht en
daardoor werden vervoerd
in November 1907 7038 pasg., tegen 6400 in Nov. 1906
December 1907 9165 5695 Dec. 1906
Januari 1908 8991 5994 Jan. 1907
Februari 1908 8398 5364 Febr. 1907
Maart 1908 8429 6488 Mrt. 1907
en dus van November tot April 42011 tegen
31 844 in de zelfde maanden onder het dubbeltjes
tarief; een toeneming dus van ruim 10000
passagiers en een bewijs, dat door het lagere
tarief de tram meer populair is geworden. Doch
do ontvangsten waren niet voldoende om de
exploitatie-kosten te dekken en het bleek, dat
bet niet mogelijic is, de tram in stand te houden
zonder subsidie van Gemeente en particulieren.
De Gemeente zegde toe f1800 tot dekking
van bet tekort, onder beding, dat als de ont
vangsten toenemen zjj haar subsidie verlaagt
en dat geenerlei afschrijving mag plaats vinden.
Weder zal subsidie van de Gemeente gevraagd
en wanneer dit wordt verleend, dan zal
Garanten-vereeniging op '1 best dit bedrag in 1909
kunnen ontvangen. Het is een bjj na besliste
zekerheid, dat de Gemeente weer f1800 geeft,
mits de burgerjj andermaal f1000 bijeenbrengt,
of nagenoeg dit bedrag. Zonder deze f1800 kan
de tram niet boBtaan.
Wellicht zal bet vervoer nog toenemen en
zal het tram-bestuur er andermaal in slagen,
goede bezuinigingen te maken; doch stellig moet
er dit jaar weer een f 300 bij.
Het doel dezer bijeenkomst is dan ook, weder
een beroep te doen op de welwillendheid der
garanten en op de burgerg in 'l algemeen.
Verleden jaar waren onkelen bereid, geld
bijeen te brengensommigen teekenden voor 5,
anderen voor 1 jaar en het Bestuur wendt sich
zich thans vooral tot de „Einjarige" om het
weder te helpen, de tram in stand te houden.
En dit moetwant als Amersfoort zijn tram
zou verliezen, zou het naar buiten ae idee
wekken als van iemand, die zijn équipage
afschafte.
Het Bestuur hoopt en wenscht, dat allen
weder gehoor zullen geven aan zijn oproep. Het
zal o.a. verzenden circulaires, waarin de clausule:
men verbindt zich toi wederopzeggens, dit of dat
bedrag bij te dragen. Het doet zulks om niet
telken jare terug te hoeven komenwie niet
langer wenscht bij te dragon, deelt dit eenvoudig
mee aan een der Bestuursleden.
De Penningmeester, de heer Teengs,
deelt nu mee, dal verleden jaar inkwamen44
inschrijvingen voor éen jaar tot een bedrag van
f308, en 152 inschrijvingen tot wederopzeggens
tot een bedrag van f744, totaal dus f1052; aan
oester» en oiiampagoe meer sien koo, wauueer hjj
op de renbaan of in de club niet slechts zjjn laatste
bankje maar ook het salaris voor de volgende
maand verspeeld bad. Hij bad die vlagen óok gebed
wanneer de eene of andere lastige schuldeisoher
niet ophield te manen, wanneer bij een liaison
afbrak en sich niet af kou makeu van de brieven
van de oude vriendin waarvan bet onverand erde
motief was.Keer terugallee is vergeven en ver
geten."
Dan was ook in hem bet verlangen naar stille
tireu in het ouderlijk huis wakker gewordendan
bad ook hg geloofd behoefte te voelen aan de lief-
koosingen vau »iju moeder en de troostende woorden
van zgn vader; dan had hg meer behagen geschept
in het geselschap van de oude Dora, die hem ala
kind op de armen bad gedragen, dau van de vrou?
wen uit de groote wereld, die sjjn bart in vuur en
vlam selteo.
Wanneer hg nu maar wiet waar de eohoen wrong.
Terwijl de gravin deed alsof xg aan haar hand
werk bezig was, deed de graaf alsof bij de courant
las. Hg sloeg de bladen boorbsar om, als om te
bewjjsen met welke belangstelling bjj het politieke
nieuws las.
Maar de gravin werkte uiet, en hjj las niet.
Daar komt me iets in de gedachten, Eduard, waar
in je het seker met me eens suit zjjn. Hans wjjst
erop, dat de tegenwoordigheid van den baron de
intimiteit van het samenzijn zal storen. De baron
en Hans ijju vreemden; hjj sal sich mijeohien in
■jju tegenwoordigheid gegeneerd voelen; geloof Je
met, dat het goed is, den baron eet» kort verlof te
geven? Hij gaat wearsohjjulijk gaarne weer eens
een paar dagen naar Berljjn, vooral wanneer je hem
de reis onder oen of ander voorwendsel vergoedt.
Misschien sou je hem kunnen versoekon, eens naar
nieuwe paarden te kjjken; wellicht moeten we die
rente werd gekweekt f 11.54, zoodat de totale
ontvangst was f 1063.54.
Aan het trambestuur werd afgedragen f1000;
de uitgaven voor drukwerk en zaalhuur, enz.
beliepen f 13, zoodat e* een batig slot was van
f 50.o4.
De heer De Pool concludeert, dat dus
feitelijk de f744 buiten beschouwing kan blijven
daar dit bedrag gedurende vijf jaar iB toegezegd;
het is dus te doen om hen die voor een jaar
bijdroegen.
Wordt de circulaire niet teruggezonden, dan
zal het BeBtuur die doen terugbalen.
Maar noodig is ook, dat nieuwe garanten
worden gekweekt; enkelen zijn overleden of ver
trokken, terwijl het sommigen wellicht niet meer
convenieert.
Zijn zij, die verleden jaar garanten wierven,
bereid, weder rond te gaan.
Do aanwezigen verklaren zich weder bereid.
Aan de orde ls de rondvraag.
De heer Van der Meiden heeft met ge
noegen gezien, dat het vervoer zoozeer is ver
meerderd. Is het niet nóg uit te breiden? Ik
hang nog steeds aan den derden dienst. In
even drie maanden zijn door het lagere tarief
10 000 passagiers meer vervoerd. Zou er geen
proef Ite nemen zijn met een derden dienst?
Dat elk jaar subsidie wordt bijeengebracht, is
heel mooidoch moet er niet omgezien naar
een middel waardoor de tram zichzelve bedruipt
Is die proef niet te nemen
De Voorzitter wil als zijn persoonlijk
gevoelen meedeelen, dat hij vreest, dat voor een
derden dienst meer wagens en meer paarden en
meer personeel noodig zijn, en dat daarvoor
het kapitaal wel niet te vinden zal wezen.
Wellicht wil een Commissaris der tram de
vraag beantwoorden.
De heer Van Dam; De vermeerdering van
het aantal passagiers zit alleen in het verlaagd
tarief. Als er nog meer trams zullen loopen,
zullen er stellig ook meer passagiers vervoerd,
doch een drukkere dienst eischt een dubbele
lijn, meer personeel, meer paarden en een tram
rijtuig meev; de totaalkosten zouden wel een
15 mile beloopen.
Dat geld is wel niet te vinden. En indien
het kon worden bijeeneebracht, zouden dan de
kosten worden gedekt?
De tram is thans op den goeden weg, Het
passagiersvervoer is enorm toegenomen, met 52°/,
in den korten tijd sedert de invoering van het
stuiverstarief. Maar de Maatschijppij kan zich
nog niet bewegen omdat zij wel ontving het
geld der garanten, doch niet het subsidie der
Gemeente, dat pas wofdt uitbetaald aan het ein
de van het exploitatie-jaar. Nog minstens een
jaar zal moeten gereden eer men zal kunnen
overwegen of een tusschendienat van bijvoorbeeld
tien trams kan ingelegd, dat wil zeggen zonder
dubbelepoor of andere materieel aanschaffing-
De heer De Pool concludeert, dat hetgroo-
tere uitgaven zal vorderen. En waar nu de tra«n
de vaste lasten nog niet kan verdienen, mag zij
,En geloof je werkelijk, dat de baron zich zoo
maar zonder meer verlof laat geven? Dat men
bern voor een paar dagen kan wegzenden als een
kleiu kind, waartegen inen zegt „ga nu eens even
weg; we zullen jeroepou wanneer je weer binnen
kunt komen." Ken jjj deu baron dan nog zoo weinig
De graaf was trotsch op dit antwoord. Het was
wel niet sjju persoonlijke meening en meer die van
den baron, maar hg had ook sjio meening kunnen
zezgen, sooals bij alles kon doen eo laten naar
verkiezing.
De gravin dacht even na
.We souden dat meer diplomatiek moeten be
handelen.
„Je weet dat ik van dis dingen geen veratand
heb. Ik kan er niet om heen draaien, ik teg da
delijk waar het op staat, afge;isn daarvan, dat ik
het verkeerd viud, den baron weg te «enden. Het
eerste uur sal bel Hans misschien spijten, dat bjj
hier is, maar na tafel ia hg er mee ingenomen
dan kunnen we met ons drieën ekat spelen.
.Maar, Eduard."
Het klonk heel verbolgen, maar liet den graaf
volkomen kond
.Eduard, wat ken jij Hans toch weinig. Hij komt
bier om wat uit te rusten en kalm te sgn en nu
praat jij van skat."
.Zeker, want hg boudl daar evenveel van als ik,
alhoewel bjj nog liever écarió speelt."
.Van welk spel hou jij niet? De kaarten nemen
je heele denken ia beslag."
.Nog niet zooseer als b\j jou gesprekken over
adellijke families."
.Het kaartspel maakt het karakter ruw."
.Eu altgd over hel selfJe te spreken, maakt
iemand vervelend."
Eduard, deuk als 't je blieft aan onsen naam
en onse positie in de wereld. Getrouwde mensohen
in onse kringen maken geen twist,"
niet ingaan op een nieuw plan om den dienst
uit te breideD.
De heer Van Dam; Het de ïkbeeld van den
heer Van der Meiden is zeer goed. Toen de
Hollandsche spoor lang geleden icht trei nen van
Amersfoort naar Amsterdam liet loopen, vroegen
de Amersfoorters of dat geen dv aasheid was. De
Maatschappij zeide: de meoschcn moeten leeren
rijden. En thans loopen er 26 >er dag. Zooook
zal het wellicht mogelijk zijn, opden auur meer
trams te doen loopen.
De heer Van der Meiden is'tvolkomen
eens met den heer Van Dam en kende diens
antwoord vooraf. Doch kan de proef niet worden
genomen om eens te sien of e:- niet meer geld
wordt ontvangen.
Ook te 's Hertogenbosch was aanvankelijk een
beperkte tramdienst; de conducteurs ontvingen
toen fl.50 per dag, Thans zijn er meer diensten
en nu ootvaDgen zij f30.
Steeds wordt hier de klacht gehoordde tram
is net weg. Dat maakt haar ia populair.
Met betrekkelijk weinig kot-len is die proef
te nemen, al is t slechts gedur snde éen maand.
Slaugt die proef dan zouden we kunnen trachten
nieuw kapitaal bijeen te benge i voor het defini
tief invoeren van een derden dienst
En beter is het, die proef s|>oedig te nemen,
dan alles op te eten.
De heer H. Tromp van liolst zegt, dat
het plsn~ Van der Meiden ook in den boezem
van het Bestuur reeds is overwogen. Zooals de
rails thans liggen, wordt tot he t uiterste gewacht
en daardoor gebeurt het veelal, dat de tram
juist weg ia als men haar nwdig heeft. Een
derde dienst sou het gevaar vin hut vastrijden
van den dienst nog verhoogen.
Als proef is gedacht aan eet motor-bus, ook
om geïsoleerde stadsgedeelten, als Schimmel-
penninckstraat en Viandenstraut, bjj hei tramnet
te trekken. Een derde dienst sou noodig maken
twee personen, twee paarden ec oen wagen meer.
Indien daarvoor het geld al iens ware bijeen
te brengen, zou ik persoonlijk neer zien in een
auto-bus dan in een derden dienst; dooh dat
geld zal wel niet ie vinden sjji.
Een auto-bus "b ook economisch voordeeli-
ger. Men zou dia ook in het boodschappenuur
kunnen doen locpen van bet Bwgk war tier naar
de a lad, of Wocm «dag-en Zaterdagmiddag naar
„Birkhoven", of <»an de Varkenmarkt naar de
ijsbaan, al naar «slang van het seizoen.
De kosten zjjn echter enorm groot. Zoo'n
auto-bus is van geen der fabrieken in huur te
krijgen. De Suurer-bus kost 14 rille en per 100
K.M. f22 aan banden, olie, beu line, chauffeur.
Te Oud-Bussera is ee» oude au) o-bus verkocht
voor f3000. Ze is nu veranlerd in varkens-
wagen voor een export-slagerij en doel zeet
goede diensten.
De Voorzitter: Uit de discussion sien
we alweer, dat het tram-bestr.ur zoo actief
mogelijk is.
Ik dank den heer Van der Meiden, dat hij
.Juist. Waarom begin jjj «r dan nee?"
.Ik?"
Een grensenlooze verbazing klonk uit dit woord.
,Ik?" hernaalds sjj nog eens. .Beo ik begonnen?
Als er vso ruzie maken sprake is, be jjj gewoonlijk
degeen die begint. Dat zal je toch i'el toegeven?"
Hem waren dergelijke dingen onaatgenaam. Sinds
hjj zjjn onulag uit den dienst bad wilde hjj bet
rustig en gemakkelijk bebben. Hjj wi e nu zjjn eigen
baas, kon doen en laten wat hjj wild» en bovendien
in een twistgesprek met een dame er seker in een
met lijn eigen vrouw nam hjj natuur ijk alle echuld
op zicb. Dat eischte de ridderljjkbtid en daarom
wide bjj
.Neem me niet kwalijk ik vergis me straks
ik ben begonnen".
.Hoe sou ik boos op je kunnen sjji
Zjj stak bem haar band toe en bjj stond op om
die eerbiedig aan sjjn lippen te drukken.
Zjj waren bet de laatste dagen al meermalen niet
eens geweest. De sobuld daarvan lag altjjd aan den
baronal waa deze ook geheel zonder tcbuld.
Wanneer de graaf en de baron zate.» te kaarten,
zat sjj in stilte te mopperen, dat d< laatste ziah
niet met haar bezig bield, en wanneer le baron met
haar over den hoogen adel zat te te pr sten, dan zet
d<» graaf te mopperen, dat hjj nietmvt tem speelde.
.Die tooneelen sjjn vervelend en on i onwaardig,
daeht de gravin. In de toekomst mo< ten zjj ver
meden worden. Ik zal een voorwendsel toeken om
den barou in het vervolg van hel kaartspel af te
houden, natuurljjk zonder dat hetopset slijk schijnt
te gebeuren. Het sou wellicht het eenvi udigst sgn,
hem te ïeggeo, dat het kaartspelen mi n man op
windt, dat hjj daardoor'* nachts onrustig slaapt.
(Wordt -ervolgd.)