Dinsdag 7 1908. mm, No. 7527. 57e Jaargang Feuilleton. 1ï1' UITGAVE FIRMA A. H. VAN CLEEFF u> MKRSFOOKT. Verschijnt Dinsdag Donder day- en Zaterdagmiddag. Abonnement per maanden fi. franco per post 1.-15. Advertentiën 16 regels 60 cent; elke regel meer40 cent. Bij regel- abonnement reductie, waarvan tarief op aanvraag kosieloos. Legale, ofïicieële- en onteigenings- mivortentiën per regel 15 cent. Reclames 15 regels 1.25 elke regel meer f 0.25. Groote letters naar plaatsruimte. Bewijsnummers naar buiten worden in rekening gebracht en kosten evenals afzonderlijke nummers 10 cent. Bij advertentiën van buiten de stad worden, de incasseerkosten in rekening gebracht. BUREAU KORTEGRACHT9 Postbus 9. Telephoon 19. KENNISGEVING. De BURGEMEESTER van AMERSFOORT. brengt t.r kennis van bel ng'iebhenden, dat vol gen» medeileeling van den Minister van Oorlog icbielorfeningen zullen worden gehouden: a. Op 7 en zoo uoodig ook op 8 Juli van het fort Pampus. Er zal gevuurd worden met kanonnen van liebt kaliber (G c.M.) waarbij onveilig wordt gemaakt een sector, begrensd door de richtingen O. t. N. door Oost lot Z. O. t. Z. (67'/i°) tot op 4500 M. van bet fort. Op de dagen, waarop gevuurd wordt, zal van bet foit Pampus een roode vlag waaien van minstens éen uur vóór den aanvang der schietoefeningen tot aan het einde daarvan; bovendien zullen tegelijker tijd roode vlaggen waaien van de batterijen Diemer- iiam en Duigerdam, de WeBtbatterij nabij Muiden en den kerktoren te Muiderberg." b. Op 8 en zoo noodig ook op 9 Juli aan het fort Hoek van Holland. Er zal gevuurd worden met kanonnen van zwaar en middelbaar kaliber (24 en 15 c.M.) in de richting W. t. Z. waarbij on veilig wordt gemaakt een sector, gevormd door bet fort, een lyn in de richting van een roode vlag op het vuurpijl toestel nabü den Zuiddam en een lijn in de richting W. N. W. van het fortde afstand wordt 9000 M. van bet fort. Op de dBgen waarop gevuurd wordt, zal van het fort eene roode vlag waaien van minstens éen uur vóór den aanvang der schieloefeningeu tot aan het einde daarvan. Amersfoort, 6 Juli 1908. De middenstand en de gasprijs. In ziju rubriek „Economische belangen van den middenstand" schrijft het Orgaan van den Ned. Bond van vereenigingen van den bandeldrijvenden en industrieelen mid denstand: Er is in verscheidene steden in de laaiste jaren door middenstanders gesproken over de wenschelijkheid van een billijker gasprijs Dat de middenstander, en meer in het bij zonder de winkelier, hierom vraagt, is een gevolg van de in de meeste plaatsen be staande onbillijke regeling der gasprijzen. De krachtgas-verbruikers zijn in vele plaat sen er beter aan toe dan de lichtgas-verbrui kers. Door de directies der gasfabrieken wordt betoogd, d it wegens de afname v,m bet motorgas over dag dit werkelijk goed- koopor geleverd kan worden dan het avond- gas. De directies zijn dan ook niet te vin den voor een billijker prijs voor groote licht gasverbruikers als o.a. de winkeliers. Volgens de redeneering van de gasfabriekdirecties is «Wie is dsn do tweede dame?" vroeg da gravin. Z\j bad zich tot dusver niet bemoeid met het gesprek, dat haar niat interesseerde. Eerst toen zij hoorde, dat hnar zoon niot deze menscben zou uit- genoodigd worden, werd zjj opmerkzamer. Zoo hco- lemaal in orde vond zij de zaak niet; de baron, Hans, een jongedame, nog een heer en dame hoe kwam de baron, dien zij voor een model van soliditeit hield, plotseling aan zooveel onbekende dameskennissen En ook vond zij het niet geschikt, dat hjj daarvan sprak in tegenwoordigheid van haar dochters. Dat het te doen was om een fuif in een ohambre sépa- róc was immers duidelijk. „Maar mevrouw, die andere dame is natuurlijk Claire's moeder en die andere heer hsar vader. Die zijn toch hij het mealellen de hoofdza.k. De doch ter is ten slotte maar een aangename toegift," „Ah, juist; ik had u niet goed begrepen." De gravin was werkelijk wat verlegen. Haar woorden getuigdon van weining tact, maar de baron gleed er snel over heen. „U moet mijn vriend, den geheimen regeerings- raad, leeren kennen, graaf. Ik geloof, dat die nog meer van écarté houdt dan u." „En dat zegt u mij nu eerst. Dien man moet ik leeren kenn n, ul woonde hij op Spitsbergen en ik aan de Zuidpooldien moet u mij bier brengen, dood of levend, en wanneer hjj niet wil, stuur me de kostprijs van het motorgas belangrijk lager dun van het lichtgas. De directeuren denken daarbij echter niet (het is hun ook niet kwalijk te nemen, want zij boschouwen hun fabriek als een zuivere koopmansall'aiie) dat in bet overgroote deel der plaatsen, waar een gasfabriek door de Gemeente geëxploiteerd wordt, de gasprijs eigenlijk geregeld wordt naar hel bedrag, hetwelk de gasfabriek jaarlijks in de gemeen tekas heeft te storten. Deze bedrijfswinst mag dus beschouwd worden als een indi recte belasting. Nu is het toch een feil, dat de winkel stand tegenover do particulieren een zeer hoog bedrag in die indirecte belasting bij draagt, terwijl verscheidene particulieren een veel grooter bedrag in die belasting behoor den bij te dragen. Ten opzichte van de moior-gasverbruikers staat de winkelier, magazünhouder, enz. vrij wel gelijk, want wat de motor is voor een fabi iok, is de gasverlichting voor een wiukel. In de plaatsen, waar men tusschen motorgas en lichtgas onderscheid maakt, dient de mid denstander den strijd aan te binden om te trachten het idee ingang te doen vinden, dat gas voor verlichting van winkels, magazijnen, werkplaatsen, enz. is gelijk te stellen met motorgas en beide gassoorten ills abedrijfs- gas" dienen gekwalificeerd te worden. Natuurlijk is een bespreking over den gas prijs, zooals die in iedere Gemeente geregeld is, niet mogelijk, Wij wenschen ons slechts te bepalen bij Schiedam, waar degaskweslie eenige weken geleden aan de orde is geweest. De loop der zaken aldaar heeft geleerd, dat door den middenstand veel meer de aandacht op deze belangrijke aangelegenheid moet gevestigd worden. De gasverkoop bedroeg in de laatste twee jaren te Schiedam 1906 lichtgas: 1 194570 M3 kookgas: 231976 M3 motorgas: 2I5976M3 inuntgas: 235166 M3 1907 lichtgas: 1280 021M3 kookgas: 317 402M3 motorgas150 434 M3 muntgas 267 967 M3 Deze cijfers toonen aan bij lichtgas een vermeerdering van 85 451 M8. kookgas 85 4^6 motorgas vermindering 65 542 muntgas vermeerdering 32101 Door B. en W. was aan den Gemeente raad voorgesteld, de prijzen van kook-, motor- eD muntgas te verlagen. De belangen van den middenstand werden daurbij natuurlijk weer over het hoofd gezienzooals men dan een telegram, dan kom ik om een paar avon den met hem te spelen." „Maar Eduard, hoe kan j men nu zóo verslaafd ziju aan het spel." „Och w«t! Ieder heeft zijn liefhebberijen. Ik de mjjue - „en jij de jouwe," wildo hij zoggen maar hy zweeg. „Weet u waf," zeide de baron, „gant u met my mee. Uw zoon zal er zeker mee ingenomen zijn, u eens een paar dagen bij zich to hebbeu." „Ja, ga mee, papa," zeide Alexu. „Het zal ook u goed doen. er eeus een paar dagen uit te zyn." „Ik zal wel oppassen," riep de graaf, maar de blikken van den baron en vau Alexa hielden bern van verdere uitl ggingeu terug. Zy begrepen hem ook zóo; hij bad niet den moed, dadelijk mede te reizen, van begiu af ziju handen te steken in dit spelletje en dan eventueel later tegenover zyn vrouw als boosdoener te staan. Wanneer bet op daden aan kwam' wilde hij wel meedoen, maar hjj oordeelde het, zyn vrouw kennend, beter de voorbereidingen tot dit zaakje, naar welks afloop ook by erg be nieuwd was, aan den baron over te laten. De gravin wierp hem een dankbaren blik toe. Zij was iuderdaad bang geweest, dat hy op het voorstel van den baron zou ingaan. Nu was zy ver heugd, dat zyn „beter ik" op het laatste oogenb'.ik toch de overwinning bad behaald op zyn hartstocht voor bet spel. Eu daarom bood zij hem by het naar bed gaan met een voor baar ongewone zaohtheid haar voorhoofd aan voor een kus: „Ik ben trotach op je geweest, Eduard; zichzelf te overwinnen,is de grootste overwinning Wat had die geheimraad van je moeten denken wanneer jy, een wildvreemde, gekomen was om met hem te kaarten. Ik zag, dat het je moeite kostte, er niet op in te gaan." „Ja. gemakkely- viel h(t my niet." „Dat weet ik. Maar de beloning zal dan ook niet uitblijvenmaar in den loop van den avond is my toch iets niet duidelijk geworden; iets is er niet in uil het bovenstaande staatje ziet, behoorden de lichtgasverbruikers nog wel tot de groot ste afnemers Lie lichtgusprijs bedraagt te Schiedam 7 cent en het kook- en motorgas kostte vóór de nu ingevoerde verlaging 5.03 ct. De voorgestelde verlaging bracht den prijs voor kook- en motorgas op 4ya cent en liet den lichtgasprijs onveranderd. Dat die twee gassen nu juist niet allereerst in aanmerking behoorden te komen, zal dui delijk blijken uit de volgende cijfers In ile 50 grootste sleden van Nederland, waarvan Schiedam de 18e plaats iueemt, waren de prijzen van motorgas eu lichtgas, als volgt motorgas. l) 9 een prijs van 7 ceut. 1 6»/a 20 6 2 51/* 115 2 gewoon lichtgas.2) In 2 een prüs van 9 cent. 4 8 37 y2 .,181 :;.3iïh Het voorstel van B. en W. werd slechts door éen lid (een winkelier) bestreden. Dit lid bepleitte de noodzakelijkheid van ge lijkstelling van den gasprijs voor alle be drijven en een andere regeling ten opzichte van het particulier verbruik. Door niemand werd dit betoog weerlegd maar door twee leden van de Gascommissie werden de voorstellen van B. en W. verde digd uitsluitend op financieele overwegingen. De financiën van de gasfabriek zouden te voel er door lijden, als men den gasprijs voor winkels, enz. lager ging stellen. Uit dit alles valt voor den middenstand de conclusie te trekken, dat de neringdoenden moeten trachten, daar waar zulk een gas- prijsverdeeling bestaat als te Schiedam, ver andering te brengen en op te komen voor een billijker gasprijs. De verdeeling moet Gouda, Groningen, Tilburg, Vlissingen en Bergeu-op-Zoom moesten buiten deze opgave ge laten worden. Tilburg, Venlo, Bergen-op-Zoom en Bussum bleven buiten beschouwing. „Maar,, juflrouw Claire is een voornaam en beven eiken twjjfel verheven meisje." „Naluurlyk, want anders zou de baron het toch niet gewaag.l bobben, iu onze tegenwoordigheid over baar te spreken. Dat bedoel ik ook niet. Je hebt me verkeerd begrepenik bedoel maar, dat de ba ron zich met haar zal verloven". „Maar Constance!" Al was hy geen meester in het veinzen, ditmaal gelukte bet hem uitstekend. Zij was blij, weer eeus verstandiger te zyn dan haar man. „Wat heb je toch een benijdenswaardig kinderlijk geloof behouden, Eduard maar dat maakt je blik soms niet beider. Ik zie scherper. Pas op, ik vergis me niet. Eu wanDeer hy zich engageert en dal doet hy zeker dan wil ik je beloonen voor je weigering van hedenavond. Dan vragen we niet alleen Claire, maar ook haar ouders tij ons; dat ziju we ook aan den baron verplicht. Wij alleu zyn veel vau bem gaan houden eu dus moeien we ook zyn meisje met open armen ontvangen". „Ja, doe dat, Constancebeloof mij, dat jo recht hartelijk tegen haar zult zyn". „Zie je nu in, dat ik gelyk heb? Die plotselinge reis, dat toevallige samentreffen met een paar oude vrieuden, die lofzang, welke by nu reeds op Claire hieldjawel ik ken de maDneu". „Dat schijnt mij byna ook zoo", zei de graaf. En deze lof stemde haar zóo verheugd, dat zjj hem ten tweeden male bet voorhoofd voor een kus aan bood. Twee dagen later ging de baron op reis. Ea het geschiedde zooals de gravin voorspeld bad; na nau welijks drie dagen kwam er een telegram„Ik heb mij .met Claire.de dochter van mjjn oude vrienden, verloofd". Dat bericht braoht natuurlijk een geweldige op schudding teweeg. worden: bedrijfsgas (motorgas en gas dienende voor de verlichting van winkels, en*.), kookgas, muntgas eu gewoon lichtgas (particulier verbruik). Zoo dit niet kan, dan in ieder geval een billijkei prijs voor gas, dienende tot verlichting var winkels, enz. Misschien kan tnen elders wel bereiker. wat te Schiedam nog niet verkregen kon worden. Laat men dus daar waar de midden stand in den Gemeenteraad betere vertegen woordigers beeft menscben die begrijpen dat de middenstand evengoed als de werk mansklasse dient geholpen te worden wan neer het noodig isdeze zaak met de noc- dige aandacht bestudeeren. De leuze van den middenstand kent me a nu. Laat u, middenstanders, niet ontmoed - gen door hen, die beweren, dat onze actie toch niets baat. En, indien de eerste pogin gen niet mochten slagen, toont u dan nint verslagen, doch blijft strijden met het vol.e bewustzijn, dat hier rechtvaardigheid cn billijkheid behooren te zegevieren. De werkman heeft zijn muntgas en de ver bruiker van motorgas betaalt voor z(n gas een zeer laag bedrag. De neringdoende binde dus overal den strijd aan om bok in betere conditie te komen. Een klein volk. Telemaehus is na vele omzwervingen ook in West-Europa gekomen, deeli zijn bevin dingen mede aan de „Nieuwe Zutfensche Courant" en schrijft over een klein volk, cat hy aan de stranden van het Westen aantrof: En dan is er een klein volk, wonende a in de stranden van het Westen. Veel minder dan de broedervolken offert bet op de altaron van den krijgshafligen Ares. Het bezit wel werktuigen ter vernieling, maar klein in hos- veelheid. Het beeft wel eeoige schepen ge bouwd, maar klein zijn ze in aantal en latg van boord, dun van pantser en nietig in ve •- gelijking van die zijner buren. Toch meeiit het daarmee zijn vijanden van zich af le kunnen houden. Een dapper volk, steuoende op eigen kracht Neen, wat nog het zonderlingste van alles is vandit barbareu volkje,dat het wil, dat die werk tuigen zorg voor zich zelve zuilen dragenen deu vyaud bevechten zonder krijgers. Slecht een klein deel der jongelingen oefent zich iu den wapenhandelde anderen oefenen ziel. in heel fraai en overtuigend rudeneeren Vereenigingen van jonge dit eo van jonge De gravin straalde van geluk over baar scherpen blikAlexa verheugde zicb als een kind op bet bezoek van Claire, die men dadeljjk besloten bad uit te noodigen, en de graaf stapte in de kamer op en neer, telkens weer zeggend „Die baron ja zie nu eens stille waters hebben diepe gronden. Wie had d&t nu gedaebt I Alles zou ik eerder voor mogelijk hebben gehouden, dan dat de baron zich nog zou verloven." „Waarom zou de baroo zich niet verloven vroeg Dagmar, de eeuige die door het bericht van den barou meer dan verrast was geweest en die baar verwondering en ontgoocheling ja dat óok door niets verraden mocht. „Dat is toch zijn recht. En wanneer hij iemand vindt die van hem houdt Myu smaak zou by niet zyn. Maar voor die Claire is hij goed genoeg." „Oho", zeide de graaf. „Eerstens is het juffrouw Claire" en niet „die Claire". Denk daaraan eens en vooral. Verder is de barou een gentleman van top tot teen. Wanneer jy om de eene of andere reden minder van bem houdt, is dat jou goed reobtmaar ik verbied je eens en vooral, dat op een dergelijke wyze over myu gast gesproken wordt." Met zooveel energie bad de graaf sinds lang niet gesproken. En niet alleen Dagmar, maar ook de andoren feeken bem zeer verbaasd aan. Wanneer bij onder andere omstandigheden door die algemeene aandacht licht tot twygen gebracht zou zyn, hij praatte in dit geval door. „Ik herhaal, Dagmar, ik verbied je, dat je zoo over den baron spreekt. Hy is iemand van den zelfden stand eu beschaving als ik, je broer Hans en al one andere kennissen. Ik moet niet aan deu dag denken waarop hy ons zal verlaten, en wauneer ik een mogelykheid zie om hem langer te houdeB, dan zal ik dit met beide bauden aan grijpen." (Wordt vervolgd.)

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsche Courant | 1908 | | pagina 1