Juli 1908.
Dinsdag 21
mm,
57e Jaargang.
No. 7534.
Reis exemplaren.
Feuilleton.
COURANT.
FIRMA A. H. VAN CLEEFF
te AMERSFOORT.
Verschijnt Dinsdag Donderdag- en Zaterdagmiddag. Abonnement per 3 maanden ƒ1.
franco per post ƒ1.15. Advertentiën 16 regels 60 cent; elke regel meer 10 cent. Bij regel-
abonnement reductie, waarvan tarief op aanvraag kosleloos. Legale, officieële- en onteigenings-
advertentiën per regel 15 cent. Reolames 15 regels ƒ1.25 elke regel meer ƒ0.25. Groote
letters naar plaatsruimte. Bewijsnummers naar buiten worden in rekening gebracht en kosten
evenals atzonderlijke nummers 10 cent.
Bij advertentiën van buiten de stad worden de incasseerkosten in rekening gebracht.
Voor iemand, die zijn voorzichtigen voor
ganger de 10 opcenten ontnam, op grond,
dat de toestand der financiën dien buiten
gewonen maatregel niet eiscbte, moet zulk
een staat van ziken dubbel onaangenaam
zijn. Met belastingverhooging kan deze
Minister nu toch zéér moeilijk aankomen.
£>it aan de intrede van een verkiezingsjaar
te doen, ware bovendien iets bovenmenscbe-
lijks, een poging tot politieken zelfmoord.
De Begrooting zal en moet dus zoowat slui
tend worden gemaakt.
Maar voor degenen die belasting opbren
gen, is 't niettemin een duister vooruitzicht.
Want ul dat bezuinigen, zal meerendeels
slechts uitstel zijn. Als 19Ó9 achter den rug
is en de planken zijn door de heeren kiezers
weer aan elkaar getimmerd, dan zal de re
kening moeten vereffend worden.
Onder het opschrift: .Tekort Rijks-Ver
zekeringsbank" schrijft het »Sociaal kbl."
Waar blijft de Memorie van antwoord?
Het verslag is van 30 April 1908. Waar
blijven de andere toegezegde maatregelen
om voor de toskomst het aangroeien van
het tekort te beletten Eiken dag verzuim
kost der schatkist duizenden guldens. Is
hieraan nu werkelijk uiets te doen en moet
deze stille ondermijning van onze verzeke-
ringswetgeving maar rustig worden aange
zien
Een werkgever naam en plaats doen
minder ter zake aangesloten bij de Rijks
verzekeringsbank, werd dezer dagen lastig
gevallen om kwitantie te toonen van betaalde
premie in 1907. Hij kon gelukkig hieraan
direct voldoen en hiermee was üit zaakje
geëindigd.
Lenigen tijd daarna maande de Bank dien
zelfden persoon aan om betaling der premie
over bet eerste halfjaar 1905(zegge: negen
tien honderd en vijl). De man, die bijna
zeker wist, dat hij deze gelden op tijd vol
daan bad, maar de kwitautie niet meer kon
vinden, spoedde zich naar het postkantoor
om zulks in bet register aldaar te laten na
zien. Hier bleek juist dit register te ontbre
ken. Het slot der historie was, dat betalen
circa f 11, plus kosten dwangbevel a f4.10,
waarop de Bank hem intussc-ben had ont-
hauld, het eenige was, om voor verdere lasten
verschoond te blijven.
Zou het niet raadzamer geweest zijn, al
vorens tot deze dwangmiddelen over te
gaan, eerst het betrokken postkantoor te raad
plegen? Hoe is het verder mogelijk, dat
in 1908 eerst bemerkt wordt, dat er nog
premie openstaat van 1905?
leder zij dus op zijn hoede, de kwitanties
nauwkeurig te bewaren.
Het eerste halfjaar 1908 heeft wederom
een aantal werkgevers tot de Risicobank
zien toetreden. In totaal werd door '208
werkgevers, uitbetalend f2800 000 jaarloon,
machtiging tot risico-overdracht gevraagd.
Hiertegenover valt echter te wgzen op
een beëindiging der aansluiting door 91
werkgevers met een totaal verzekerings-
plichtig loon van f508 000. In verreweg
de meeste gevallen was staking van bedrijf
de oorzaak van de beëindiging der aanslui
ting. Uit de omstandigheid, dat dit voor
namelijk kleinere werkgevers betreft die
economisch niet ver van den werkman af
staan, trekt <De Kisocobank» de conclusie,
dal bij velen hunner de druk van de kosten
der ongevallenverzekering, gevoegdbg den
algemeen ongunstigen toestand, ten gevolge
beeft gehad, dat zij weder in de kringen
der werkliedeu zgn teruggedrongen.
In de «Prov. Gr. Ct.» klaagt een winkel-
her, dat bij, aan bet station zijnde om eenige
brieven te posten, tal van stadgenooten
voor pleizier naar buiten zag gaan om te
profiteeren van de genietingen, die binnen-
en buitenland den toeristen aanbieden,
hem en zijn mede-winkeliers achterlatend
en als 't ware medelijdend op ben neerziende,
zooals hy de stad, de plaats zijner dagelijk-
scbe bekommeringen, weer introk. En thuis
zijn boeken ter hand nemend, zag bij de
jaarrekeningen van veiscbillenden dier plei-
zierreizigers, die zijn groet zoo vroolyk had
den teruggebonjourd, nog openstaan. Hg
Loopt nu maar, dat er na 't reisseizoen nog
eeD weinig kas is overgebleven bij de plei-
zierreizigers om hun rekeningen te betalen
van 1907.
Die winkelier woont ie Groningen. Zouden
er elders ook dergelijke winkeliers zitten
Indien alle menschen, ook in onze pro
vincie, bun schulden, alleen maar die van
1907, nu reeds betaald hadden, hoe veel ge
ruster zou menig winkelier slapen.
In de nijverbeidslanden duurt de crisis
voort. De Engelscbe „Economist" schigft
over de ijzer- en staaluijverheid
In de eerste helft van 1907 scheen bet
alsof alle Janden der wereld te samen geen
ijzer en staal genoeg konden leveren voor
de behoeften van het oogenblik en van de
naaste toekomst. Thans is bet duidelyk,
dat alle landen der wereld samen nauwelijks
de helft van het staal kunnen gebruiken,
dat geleverd kan worden. Over het geheele
land hebben de fabrikanten van yzer- en
staalwaren de prijzen hunner artikelen ver
laagd doch het blijkt niet, dat deze prijs
verlagingen leiden tot betere vraag. Uit
Sheffield (het middelpunt van de gereed
schap- en messenny verheid) wordt bericht,
dat elke week opnieuw aantallen arbeiders
worden ontslagen, wijl er geen werk is. In
het district Birmingham is er zulk gebrek
aan bestellingen, dat een aantal fibrieken
reeds met Pioksteren gesloten werden voor
een volle maand.
In Barrow staan de fabrieken stil bij ge
brek aan bestellingen, en zelfs zoo er bestel
lingen kwamen, zou het waarschijnlijk toch
niet loonend zijn, ze weer in gang te zetten
met het oog op de ongunstige verhouding
tusschen de prgzen der grondstof en die van
de afgewerkte artikelen.
De voorraden van ruw ijzer zgn klein.
Toch staan tal van hoogovens stil.
In vroegere tyden werkten, wanneer de
zaken slecht waren, de ijzersmelters toch
door eu maakten op voorraad, beleenden
hun voorraden en bielden hun ovens in gang.
Thans geven ze er de voorkeur aan om hun
hoogovens uit te dooven en laten ze het aan
de speculanten over, met de kleine voorraden
te dobbelen. De positie in ijzer is geheel
verauderd.
In Duitschland is het met de ijzernijver-
heid al even slecht gesteld. In Mei had hst
ijzerkartel slechts bestellingen voor 36 procent
van de productie der aangesloten fabrieken.
In de texlielny verbeid in Duitschland, Frank
rijk, Engeland en België is een belangrijke
inkrimping in de werktgdeu ingevoerd. Een
groot aantal spinnerijen werkt 5 of slechts
4 dagen per week. Ook in Zwitserland heb
ben de katoenweverijen tot productiebeper-
king met een zesde gedeelte besloten. In de
steenkolenmijnen bedraagt de productiebe
perking thans 12y2 procent, in de cokesovens
40 procent, in de brikettenfabrieken 10 pro
cent. De spoorwegontvangsten in Duitschland
waren in Mei, evenals in April en Maart,
aanzienlijk lager dan bet vorige jaar.
Te Keulen klagen de hotelhouders steen
en been over het geringe aantal gasten, die
dezen zomer de stad bezoeken. In Juni
kwamen er 4000 minder dan in de zelfde
maand van het vorige jaar. Zelfs in 1870 en
1871 was 't er niet zóo stil.
De crisis heeft nog niet uit.
Aan onze abonné's die tijdelijk elders,
hetzij binnen-of buitenlands, vertoeven, wordt
op aanvrage en met duidelgke opgave
van adres, de courant eiken verschijndag tegen
vergoeding van bet porto toegezonden.
Ook uiet-geabonneerden kunnen op de
zelfde wijze de geregelde toezending van de
.Amersfoortsche Courant" tijdens hun uitste-
digheid zich verzekeren.
Uit de Pers.
De Haagsche briefschrijver van het
„Nieuws vau den Dag" vangt zijn jongsten
brief aldus aan
Een boos bericht vernam ik dezer dagen
uit ambtelijkeu kring.
Eenigen tijd geleden werd al gemeld, dat
de Minister van Financiën aan de andere
Departementen had geschreven, ditmaal van
de ontwerp-Staatsbegrooting alle nieuwe
uitgaven weg te laten en de alleruiterste
zuinigheid te betrachten, en er uan had toe
gevoegd, dat deze jaarlijksche nitnoodiging
thans niet, als gebruikelijk, ter griffie gede
poneerd moest worden, want dat het Z.Exc.
ditmaal ernst was en onverbiddelijk geschrapt
zou wot den, als men er toch nieuwe posten
op mocht brengen.
Natuurlijk hebben de collega's, die er
evenzeer als mr. Kolkman belang bij hebben
om tegen het verkiezingsjaar voor de belas
tingbetalers bonne mine" zij 't mau-
vais jeu" te maken, zich naar dien raad
gedragenmaar 't heeft nog niet genoeg
gebolpen. Ook omdat de middelen traag
blijven vloeien (op 30 Juli waren ze eeu
milhoen bij 1907 ten achter) en de gevolgen
der Amenkaansche crisis zich in verlaging
van de opbrengst der Vermogensbelasting
nog moeten gaan afspiegelen, zal er naar
men mg zeide een «kolossaal" tekort op
de Begrooting 1909 zijn. En er moet daar
om een nieuwe aanschrijving zijn uitgegaan
om alsnog te schrappen en te bezuiuigen
waar dit maar mogelijk is. Men zou zelfs
zoo ver gaau en dat is in ons militair
régime wel een bewijs van allerhoogaten
nood om te overwegen, de legermanoeu-
vres achterwege te laten! En dan nog zou
Minister Kolkman er niet in slagen, een ba
lans te maken zonder een aanmerkelijk na-
deelig saldo.
48.)
De baron zag in, dat hjj werkelijk eenmaal zijn
rol als verloofde moest vervullen en dua legde hjj
zjjn arm om haar schouders. Allen zagen boe Claire
een kleur kreeg, boe baar wangen gloeiden en boe
verlegen en verward zjj baar blik op den grond
riebtte.
„Zoo ziet geen gelukkige verloofde er uit," dacht
de gravin.
„Wellicht heeft xy den baron niet uit liefde het
jawoord gegeveD, misschien meer op verlangen van
haar ouders dan uit eigeu wenscb. Dat zou mg voor
beiden leed doen. Iets schijnt er toch aiet in orde
te zgn; dat heeft me straks óok al getroffen. De
baron is merkwaardig koud en onverschillig, maar
hij is ook zooveel jaren ouder dan Claire. Zij voelt
zeker zijn teruggetrokkenheid en dat maakt baar
zoo in de war. Arm kind, dat zou me toch voor
baar Bpijten, want ze is zoo lief. Jammer, dat se
niet van adel is."
„Wil je niet een oogenblik bjj mij komen zitten,
lieve Claire?" vroeg de gravin toen zij haar oud
plaatsje bij den haard weer had iugenomen. En met
een vriendelijke handbeweging noodigde zij Claire
naast ziob.
Evenmin als de gravin hadden ook Dagmar en
Marianne bet jonge paar uit het oog verloren.
Marianne was veel te naief om op de cene of andere
kwade gedachte te komen, maar evenmin als haar
moeder kon ook Dagmar haar argwaan van zich
afzetten, dat er tusschen den baron en Cailre iets
niet in orde was.
Hg was tegenover Claire ïooal niet verlegen dan
toch eenigsziDS onzeker in zgn optreden; hij sprak
zonar weinig met haar en dan beproefde hjj aan zijn
stem een warmen klank te geven, die eveuwel heel
gedwongen was. Waarom hadden die twee zich
verloofd? Alleen een hartstochtelijk gloeiende liefde
had die snelle, allen verrassonde verloving kunnen
verklaren, en juist die liefde scheen te ontbreken.
Misschien had Claire andere motieven gehad, hem
haar hand te reikenmisschien lokte haar de ge
dachte „mevrouw de barones" te worden ja wat
kon al niet hebben meegesproken.
En steeds weer moest zij aan zijn woorden aan
tafel denkenwat konden die beteekenen nu bjj
verloofd was?
Zij vond er geen antwoord op.
Intussohen praatte de gravin met Claire en deze
beviel haar steeds beter.
Nu waren beiden op een zeer gevaarlijk punt
aangelandnaar aanleiding van eeu vraag van de
barones had Claire verteld, dat zjj Hans wel in
gezelschappen ontmoet en zelfs verscheidene keeren
mei bem gedanst had. Ook was hg wel eens met
haar en haar ouders de gast van den baron geweeat.
„En is mgn Hans je bevallen?" vroeg de graviu.
Eigenlijk was die vraag geheel overbodig want dat
bg een jong meisje niet zou bevalleD, was buiten
gesloten.
Claire antwoordde, maar hoe goed ze zich tut nu
toe gehouden had bier schoot haar kunst van
veinzen te kort. Over Hans, hiar lieven Hans zóo
ie praten als betrof het een willekeurig meusch,
dien xy eens bg toeval een paar maal ontmoet had,
dat ging toch boven baar krachten I Zij werd verward
en verlegen en beproefde het gesprek op wat anders
te brengen.
Dat was het dus! De gravin was gelukkig. Zij had
een nieuwe ontdekking gedaan, een nieuw bewjjs
voor baar menschenkennis gekregen.
Claire beminde HansZg had tenminste hem lief
gehad, met hem gedweept, zooals natuurlijk al baar
vriendinnenzg had zich door hem bet hof laten
maken, met hem geflirt en was werkelijk op Hans
verheid geworden, op haar lieven maar lichtiinni-
gen Hans, die alle meisjes bet hoofd op bol bracht,
omdat hg dat aan zgn eer als cavalerieoffier ver
plicht meende te zgn! Zgn bartwaB koud gebleven;
dat had niets geweten van de «voorden die zijn lip
pen spraken maar zg Uad vuur gevat. En ook al
had zg met bet oog op haar naam en haar vermogen
moeten inzien, dat iedere ernstige gedachte aan
Hans een waanzinnige was, haar liefde voor hem
was niet heelemaal gedoofd.
Dat was het dus!
Zjj had zich met den barou verloofd, misschien
vriendschap voor liefde houdend, misschien op aan
dringen van haar ouders.
Z\j had zich met een ander verloofd, terwijl zij
nog verliefd was op haar zoon. Hoe was het moge
lijk, dat zg niet dadelijk op die gedachte wae geko
men De verlegenheid waarmee zij den vader van
Haus was t. gemoet gekomen, werd daardoor immers
óok verklaard, evenzoo de genegenheid die tg da
delijk voor Alexa scheen te voelen, de terughou
ding die zij bier toonde in 't huis waarin zg mis
schien gedroomd had als meesteres later te zullen
wonen.
Ik zal Hans morgen schrijven en hem zeggen,
dat bg onbillijk doet, zoo in de wereld rond te flir-
ton. Dat is zgn naam onwaardigbij kaD daarmee
onheil aanrichten, zoodat hg zich missohien opeen
goeden «lag voor zichzelf moet schamen.
Zg had medelijden met Clairevoor de moeder
was het heel begrijpelijk, dat Claire dol was op haar
zoon, want naar haar meening kon niemand haar
zoon ontmoeten zonder ook haar hart aan hem
BUREAU
KORTEGRACHT9
Postbus 9. Telephoon 19.
te verliezen. En dat bet Claire evenzoo was gegaan,
maakte haar het jonge meisje nog sympathieker.
„Ik moet als moeder aan haar goed maken wat
Hans haar zg bet dap ook zonder opzet mis
daan beeft. 3chr'd beeft hg niet, want dst ieder jong
meisje het verlangen heeft, zgn vrouw te worden,
spreekt toch vanzelf. Hans moet in de toekomst
veel voorzichtiger worden, anders zegt hjj misschien
vandaag of morgen eens iets, waaraan een ander
jong meisje dan deze mooie Claire bem kan hou-
d«D. En dan ton je wat beleven."
En bjj bet gevoel van medelijden kwam nu ook
nog dat vsu dankbaarheid omdat zjj vrijwillig van
Hans bad afgexieD, dat zjj de gedaebte zijn vrouw
te worden bad opgegeven en daardoor bem en de
xjjnon voor 6roote or aangenaamheden had gespaard.
En zoo trok zjj plotseling Claire Daar zich toe
en kuste baar, maar niet zooals zjj gewoonlijk deed,
op het voorhoofd, maar op den mond.
En zjj nam zich voor, nog den zelfden avond
ernstig met haar man over Hans te spreken.
Maar die waa voor geen ernstig gesprek te vinden.
Hij had in xjjn overmoedige stemming de champagne
rijkelijk aangesproken eu een paar glazen te veel
gedronken.
„Maar Eduard, boe kan men nn
„Ja Constance, hoe kan men nn?" vroeg bjj
weerom „maar éen ding wil ik je onder het zegel
van geheimhouding nu wel vertellen men kan nog
heel andere dingen wanneer men maar wil."
Dat klonk zóo geheimzinnig, dat zjj verrast op
keek
„Wat wil je oaarmee zeggen
„Ik? Zeggen? Ik zeg heelemaal niets. Dat heb ik
den baron stellig en vast beloofd."
(Wordt vervolgd).
