Binnenland.
Stadsnieuws.
houd van ouden van dagen een drukkende
last, vooral financieel maar niet minder mo
reel de moreele achteruitgang, die het ge
volg is van arraoedo en bedeeling, zal zeer
taker door UEdelAchtb. worden erkend.
Een ouderdomsverzekering nu, met voor
afgaande verplichte premiebetaling, zooals
reeds meermalen in navolging van het
Duitsche Pensioenstelsel is voorgesteld, kwam
naar onze mooning gelukkig niet tot
etmd, omdat daardoor op onrechtvaardige
en ondoelmatige wyze shchts een gedeelte
der oude menschon zou worden geholpen en
bovendien het aantal ambtenaren voor een
pensioen verzekering met verplichte premie
betaling onevenredig groot zou worden,
waarvoor ten bewijze kan strekken het
Duitsche Pensioenstelsel en de Ongevallen
wet hier te lande.
Wanneer daarentegen naar het beginsel
van den Bond, in de richting waarvan ook
in Engeland een Wet op ouderdomspensioen
zoo goed als gereed gekomen is, alle inge
zetenen des Rijks in het genot worden ge
steld van een vaste lijfrente (Staatspensioen)
dan zal in de eersto plaats niemana buiten
gesloten worden van het recht op pensioen,
die daaraan inderdaad behoefte heeft, zon
der het vaak grievend onderzoek naar meer
dere of mindere hulpbehoevendheid, maar
wordt ook vermeden het in 't leven roepen
van een kostbaar korps van ambtenaren, die
de kosten van pensionneering evenals die
der ongevallen, zoo onnoodig groot maakt.
En bovendien meerdere vrede zal er door
recht op pensioen komen in de huisgezinnen
in uwe Gemeente meerdere welvaart zal
daarvan voor iedere Gemeente het gevolg
zijn door verhooging der koopkracht
veel geld zal vrü komen voor noodige en
nuttige werken, die nu achterwege moeten
blijven wegens gebrek aan do daarvoor
noolige fondsen.
Het Hoofdbestuur van den Bond voor
Stiatspensionneering vertrouwt, dat uw Raad
genegen zal zijn, de zaak der Algemeene
Ouderdomspensionneering tot een onderwerp
van bespreking te maken in uwe vergade
ring en hoopt, dat het gevolg daarvan zal
zjjn, dat uw Raad instemming zal betuigen
met het door den Bond voor Staatspension-
neering daartoe strekkend, aan H. M. de
Koningin verzonden adre3.
Het Hoofdbestuur van den Bond voor
Staatspensionneering
A. Groenendaal C.Jzn., Voorzitter.
A. Voorbrood, Secretaris.
Het Hoofdbestuur doet een beroep op de
Besturen der Bondsaldeelingen en allen, die
bet driogende van Ouderdomsverzorging
inzien, om mede te werken, dat bovenstaand
adres in de Raadsvergaderingen wordt be
handeld. Wie meer van die Bond wenscht
te weten, zich opgewekt voelt om aan zijn
propaganda mede te werken, opdat Neder
land spoedig verlost worde van broodsgebrek
op den ouden dag, wonde zich tot het Secre
tariaat, A. Voorbrood, lid van den Ge
meenteraad, Arnhem.
Rechtspositie Gemeente-ambtenaren.
Eeu zaak, treurig v.orden betrokken amb
tenaar, m.iar niet minder verontrustend voor
alle Gemeente-arabteoai er, is wel de ontslac-
quaestie van den Secretaris, tevens Burge
meester, van Broek in Waterland.
Op 10 December 1907 werd de betrokkene,
de heer W., door een ernstige ongesteldheid
(beroerte) getroffen. Op 5 Februari 1908,
d. i. nog geen 2 maanden later, kreeg me
vrouw W. een briefje van beide Wethou
ders, waarin haar werd verzocht vóórhaar
echtgenoot ontslag aan te vragen als
Socretaiis. Door mevrouw W. werd aan
dit verzoek natuurlyk geen gevolg gegeven
zij was daartoe volgens de wet onbevoegd.
Van deze zaak werd na dien tyd niets
meer vernomen, totdat op 2*2 Maart 1908
een Koninklijk besluit wer.d medegedeeld,
waarin het aan den heer J. E. T. W., Bur
gemeester van Broek in Waterland, als Sec
retaris dier Gemeente verleend ontslag werd
goedgekeurd.
Weldra bleek, dat het goedgekeurde ont
slag waBgenomen in geheime raadszitting.
Door een commissie (Voorzitter en Secreta
ris) uit bet bestuur der afd. Noord-Holland
van den „Ned. bond van Gemeente-ambtena
ren', werd een onderzoek te Broek in Wa
terland ingesteld, waar o.m. van den loco-bur
gemeester werd vernomen, dat het ontslag
in geheime zitting was genomen om daarme
de de famiiie van den heer W. de gele-
geuheid te ontnemen bare bezwa
ren tegen dit ontslag by de Kroon
i n t e il i e n c n IDe zelfde commissie
had een onderhoud met deD minister van
Binnoiilandsche zaken. Hierbij bleek wel, dat
Z.Exc. een dusdanige handelwyze niet goed
keurde, maar overigens bad het onderhoud
voor den betrokken ambtenaar geen bevre
digend verloop.
Dat wel eens met de rechtspositie Ier amb
tenaren vreemd wordt rondgesprongen, was
aan de Gemeente-airibteoarpn uit vroegere
voorvallen niet onbekendmaar een derge
lijk staaltje had zeker wel niemand hunner
verwacht.
Met spanning wordt door de Gemeente-amb
tenaren uitgezien of wellicht nog eenig licht
over deze zoo duistere zaak zal schynen.
Gewisselde stukken.
Troonrede en opening Industrieschool
zijn oorzaak geweest, dat in het vorige
nummer allerlei berichten geen plaatsje
konden vinden.
Erger is 't. dat ook van de met den
Raad gewisselde stukken oen gedeelte
bleef staan. Daarom volgt het laatst ver-
molde stuk hier zooals het geplaatst had
behooren te worden.
Aan den Raad is verzonden een Nota
van Burgemeester en Wethouders, be-
hoorende bij de Memorie van toelichting
op de Gemeonte-begrooting voor 1907,
aan welke het volgende is ontleend.
Onder aanbieding van de ontwerp-
begrooting van Uitgaven en Ontvang
sten voor 1909 met Memorie van Toe
lichting, hebben wij de eer nog het vol
gende -onder uwe aandacht te brengen.
De ontvangsten en uitgaven voor 1909
worden geraamd op f 710 798.697a.
De gewone ontvangsten en uitgaven
worden geraamd op f589 483.69V2, de
buitengewone ontvangsten en uit
gaven op f21 315.
Het eindcijfer der begrooting voor 1908
bedroeg f614 058.04, verdeeld voor ge
wone en buitengewone ontvangsten en
uitgaven in f 558 852.12 en f 55 195.92.
Hieruit blijkt dus, dat de gewone uit
gaven gestegen zijn met f 589 483.6972
f558 852.12 f 30681.571/,.
De hoogere uitgaven en de lagere ont
vangsten bedragen to zamen f 36 848.79®
-f f2 730.78 f39 579.57®.
Niettegenstaande deze hoogere uitga
ven en mindere ontvangsten is het mo
gelijk geweest, de Begrooting voor 1909
sluitende te maken zonder verhooging
der belastingen.
De hoogere ontvangsten en de lagere
uitgaven bedragen f 83 094.51 -f- f 4 587.96
f 37 682.47.
Het totaal bedrag, dat voor Onvoorziene
uitgavon beschikbaar blijft, zou derhalve
f 39 579.75» - f 37 682.47 f 1897.10® lager
moeten zijn dan voor 1908. In werkelijk
heid is het f436.61 lager. Dit verschil is
te verklaren uit de verwaarloozing van
de verschillen, kleiner dan f 100.
Op zich zelf mag het zeker een ver
blijdend verschijnsel zijn, dat ook deze
begrooting sluitend gemaakt is zonder be-
lastingverhooging ondanks de in 1908
genomen besluiten betreffende de salaris
verbetering voor het onderwijzend perso
neel en de politie, de uitbreiding van
het personeel bii den fabricage-dienst, de
uitbreiding der Hoogere Burgerschool, de
uitbreiding van personeel op verschillende
lagere scholen, de verbetering van het
kruispunt aan den Arnhemschen weg, ver
bouwing Birkhoven, enz. Wij vertrouwen,
dat genoegzaam is aangetoond op welke
wijze de daarvoor noodige gelden be
schikbaar zijn gesteld, maar meenen toch
in 't bijzonder er op te moeten wijzen,
dat dit voor een groot deel mogelijk is
geweest door het batig saldo, dienst 1907,
ad f20 259.115. Aangezien er niet de min
ste zekerheid bestaat, dat over volgende
jaren een dergelijk saldo verkregen kan
worden en altijd eenige twijfel bestaat,
in hoeverre jaarlijks op een accres van de
inkomstenbelasting mag worden gerekend,
moet reeds om die reden alleen inhooge
mate voorzichtigheid betracht worden bij
het vaststellen van nieuwe uitgavon, in 't
bijzonder van die, welke niet geacht kun
nen worden direct productief te zijn.
De Koningin heelt ook voor het nieuwe
zittingjaar benoemd tot Voorzitter van de
Tweede Kamer der Staten-generaal jhr. mr.
J. Roëll, die dan ook gistermiddag als zoo
danig werd geïnstalleerd.
Het in do «Staatscourant" opgenomen
overzicht der Rijksmiddelen in de maand
Augustus wyst de hoogst onbevredigende
uitkomst aan, dat de totale opbrengst ad
f11167237 met f2367 500 beneden 1/12
der raming en met f 1731500 beneden de
opbrengst van Augustus 4907 is gebleven.
De achteruitgang bij 1907 voor de eerste
acht maanden wordt daardoor gebracht op
f2 185500.
Wat de opbrengst der eerste acht maan
den aangaat, deze is bijna f2 200000 by
het voorgaande jaar ten achteren en onge
veer 6% millioen by 2/s vaQ de raming.
Een deel van dezen achterstand zal in de
resteerende vier maanden van het jaar nog
wel worden ingehaald, maar dat dc raming
voor het geheele jaar zal bereikt worden,
is zeer onwaarschyolyk.
De Minister van Financiën heeft dit dan
ook bereids opgemerkt in zijn «millioenen-
rede", in het slot waaraan wordt voor
gesteld de verhooging van den accijns
op het gedistilleerd met uitzicht van verla
ging van den suikeraccyns.
De bedoeling zoo vervolgde de Minis
ter is, dat dit een op zichzelf staande
wet zij en niet de Middelenwet. De gedistil
leerd-accijns zal verhoogd worden met f27
per H.L., dus tot f90, hetgeen bij een ver
bruik van circa 5 millioen Liter f6.6 mil
lioen moer zal opleveren. Tegelijkertijd met
dit ontwerp zal een ontwerp de Kamer be
reiken tot heffing van 40 opcenten op de Ver
mogens- en Bedrijfsbelastingiaar 1909/1910.
Hiervan zal ongeveer f1 131) 000 aan het
dienstjaar 1909 ten goede komen, zoodat in
totaal aan tijdelijke middelen f7 730 000 is
te verwachten, waardoor het geraamde tekort
wordt teruggebracht op f2370 000, een
bedrag waarmede naar 'sMinister oordeel
onder de bestaande omstandigheden kau
worden berust.
Het schippersblad „Schuttevaer" wyst op
een groot gevaar voor de kleine schipperij,
die 't toch al niet zoo naar den vleesche gaat.
door het moer en raeei gebruiken van ba-
zaltslag op de wegen hetgeen het blad
afkeurt, want men moet toch onzen eigen
Nederlandschen handel en nijverheid begun
stigen maar bovenal door een voorgeno
men verbetering van de Waal. Men wil
Keulen bereikbaar maken voor groote zee
booten en daartoe moet er steeds minstens
3 Meter hoogwaterpeil zijn. En daartoe moe
ten grondkribben, dwarsdammen, in de rivier
gelegd worden. Deze zijn lastig voor de scheep
vaart en het grintbaggeren wordt er onmo
gelijk door. In de voorgeui mag men niet
baggerenbuiten de voorgeul liggen de
kribben.
Voor de schipperij zou zulks een onover
komelijke ramp zijn. Duizenden schepen wor
den per jaar op Ryo en Waal met grint
beladenhonderdduizenden guldens vracht
wordt aan die grint bevarenduizenden ge
zinnen vinden in de grintvaart hun bestaan.
Waar moet het heen met onze schipperij,
wanneer haar de grintvaart onmogelyk wordt
gemaakt? Vanwaar zullen al de gezinnen,
aan boord van de tallooze scheepjes in de
vaart naar het Noorden, een bestaan vinden,
wanneer zij geen grinttransporten meer
hebben
Wij worden hoog3t angstig, wanneer wij
dit schrikbeeld onder de oogen zien, zegt het
blad. En hel komt, het komt zeker, wanneer
niet de grondkribbendepressie wordt afgeleid.
Dat kan. Want er is nog een ander plan,
dat echter zes millioen ko3t of 3l/a millioen
meer dan 't eerste.
Maar de hinderlijkheid voor de scheepvaart
eu het verlies voor de grintvaart bedragen
veel, veel meer dan drie en een half millioen.
Volgens «Het Nieuwe Scboolbl", heefteen
voorloopige commissie ontwerp-statuten
sanmgesteld voor den te stichten „Tucht-
uoie".
Volgens die Statuten zal de Tuchtunie"
een bond zijn, die ten doel heeft de tuchte
loosheid van het Nederlandsche volk te be
strijden, om zijn zedelyke, geestelijke en li
chamelijke kracht te verhoogen.
Zij tracht dit doel te bereiken door met
alle geoorloofde en tegen wet of verordening
niet strijdende middelen tucht en zelftucht
te bevorderen of in het leven te roepen.
Bewyzen van instemming eu voorloopige
bereidverklaringen om tot de nieuw te stich
ten Unie toe te treilen worden tot 20 Sep
tember ingewacht by den secretaris der
voorloopige commissie, den heer O. van Son
te Dordrecht.
Het lidmaatschap voor byzondere perso
nen bedraagt f2.50 per jaar.
Wanneer wordt de afdeeling Amersfoort
geconstitueerd
De «Gelderlander" scbryft:
Onze Administratie heeft, zooals iedere
behoorlijke administratie, rekeniugen met
gedrukt hoofd. Die gedrukte hoofden ver
melden in 't midden den naam van ons blad
en ter rechterzijde staat duidelyk te lezen
«Prns der advertentiënvan een 1 tot 5
regels f0.75; elke regel meer f0.15.
In de rekening zelf wordt dan hel aantal
regels opgegeven, de inhoud der advertentie
en het verschuldige bedrag.
Dit alles lijkt zeer eenvoudig.
Het is ons echter gebleken, dat het niet
eenvoudig is. Dezer dagen toch kreeg onze
administratie een rekening van de Rekenka
mer terug, waarop met potlood geschreven
stond
«Verzoeke nieuwe rekening met vermel
ding van den eenheidsprijs per regel, zoodat
blykt hoe de bedragsn van f2.70 eo 12.85
zyn ontstaan".
We verhalen nog eens: de rekening ver
meldde een advertentie van 18 regels, ver
schuldigd bedrag f2.70, en een advertentie
van 19 regels, verschuldigd bedrag f2.85.
En bovenaan stond de prys per regel duide
lijk gedrukt.
De ijverige ambtenaar, die deze rekening
controleerde, scbynt bovendien (lieu «een
heidsprijs" nogeens geschreven te willen
hebben. En daarvoor wordt lands geld en
lands tijd, die ook geld vertegenwoordigt,
weggesmeten.
De rompslomp der bureaucratie mag wel
het eerst in aanmerking komen, als men
aan bezuiniging wil denken want hel is dui
delyk, dat dit geval niet op zich zeif staat,
doch uit een stelsel voorkomt, dat het land
op geheel onnoodige kosten jaagt.
Met ingang van 1 October a.s. zullen bij
de Staats Spoorwegmaatschappij in werking
treden nieuwe voorschriften omtrent het
nemen can maatregelen ter verzekering van
de veiligheid en regelmatigheid van het ver
keer gedurende werkzaamheden aan sporen,
wissels en beveiligingsinrichlingen op de
stations en halten, vastgesteld in gemeen
overleg door inspecteurs der exploitatie, sectie
ingenieurs en districts-ingenieurs in een te
Arnhem gehouden bijeenkomst.
Dinsdagmiddag te éen uur had, vanwege
de Ned. vereeniging voor luchtscheepvaart,
te Utrecht de eerste opstijging plaats van
den luchtballon «Rotterdam", dus genoemd
omdat tien Rotterdammers de f 2400 voor
de ballon bijeenbrachten.
De kapitein-ingenieur P. J. P. van der
Steur, de tot dusver nog eenige gediplomeerde
ballon-commandant hier te lande, had de
leiding. Twee heeren uit Amsterdam maak
ten den tocht mee, die om den Zuidewind,
welke den ballon naar zee dreef, reeds te
2 uur op de Laarderheide eindigde.
't Was een zeer mooie tocht.
De landverhuizing naar de Nieuwe wereld
is aan het afnemen. By de Hamburg-Ame-
rika booten en de schepen van de Norddeut-
sche Lloyd was die vermindering duidelijk
te coustateereD. Die schepen hebben dit
jaar tot nu toe driemaal honderdduizend tus-
schendekspassagiers minder vervoerd dan het
vorige jaar.
Rekent men de overvaartprys per hoofd
op 120, Mark dan hebben de booten dit jaar
aan hun tusschendekspassagiers 36 millioen
Mark minder verdiend.
Een waarschuwend voorbeeld voor de land-
genooten, die meenen, dat Amerika zoo maar
voor iedereen is het land van Kokanje.
Het kiescollege der Ned. Herv. Gemeente
vergadert morgen, 18 September, om een
gros op te maken ter voorziening in de va
cature, ontstaan door het overlyaeu van Ds,
H. J. ter Haar Romeny.
Zondag a.s. hoopt voor den Doopsgezinden
kring voor te gaan ds. P. J. Glasz, uit Alk
maar.
Het gouden priesterfeest van Paus Pius
10 de eigenlijke dag is morgen, 18 Sep
tember wordt iu hot aartsbisdom Utrecht,
volgens voorschrift van den aartsbisschop,
kerkelyk gevierd op a.s. Zondag, 20 September
Gisteren, kwartier over twaalf passeerde
hier Z. K. H. Prins Hendrik der Nederlan
den naar Langbroek. H. M. de Koningin
Moeder was gisteren op Het Loo.
Sedert gisteren zijn verschillende treinen,
die slechts van 1 Juli tot 15 Sept. liepeD,
vervallen.
Men houde hiermee rekeniDg.
Voor het gymnasium alhier is een Rijks
subsidie uitgetrokken van f9869.
Tot onderwijzer aan de school voorchris
telijk Nationaal Onderwijs alhier, is benoemd
de heer H. J. Pollen,te Veenendaal.
Het examen voor adspirant-insperteur van
politie, vanwege den Bond van Inspecteurs
van Gemeentelijke politie in Nederland, zal
dit jaar gehouden worden te Amsterdam op
6 en 7 November.
Totlid en voorzitter dier Commissie is
gekozen de heer A. Nyhoff, Commissaris van
politie alhier.
De officier van gezondheid 2e klasse, G.
A. S. Lynkamp van het Militair Hospitaal
alhier is gedetacheerd in het kamp by Oldeu-
broek.
De luitenant J. H. Sonne, thans gedeta
cheerd bij de Koloniale Reserve, is voorden
tijd van 5 jaar gedetacheerd by het O. I.
leger.
De milicien-sergeant C. W. E. van Hoelc
van het 8e reg. infanterie, is benoemd tot
militie 2e luitenant bij dat korps.
Tot le luitenant-kwartiermeester by het
3e regiment vesting-artillerie is bevorderd de
2e luitenant P. H. Roukens van dat korps.
De luitenant R. Wilson, gedetacheerd bij
de Rijschool alhier, is met ingang van 17
September voor den tyd van 9 maanden ge
detacheerd bij de rijschool te Saumur
(Frankrijk).
Het zal de moeite loonen, eens na te gaan
hoe velen gebruik hebben gemaakt van de
gelegenheid om het nieuwe gebouw der In
dustrie- en huishoudschool te bezichtigen;
eer de week om ia en de lessen worden her
vat zullen vele duizenden dit gebouw, dit
