December
No. 7590.
Hill#
■bbiinl
ki>)j njlyhetuelq 'isbj
tit «ui »inhn|
[a? not oil'iU n>>T I
o'iobsl j
UITGAVE:
firma a h. van cleeff
to AMERSFOORT.
fn—enc^0;donderdag- en Zaterdagmiddag. Abonnement per 3 maanden fi.
raaco per post f 1.15. Advertentiën 16 regels 60 centelke regel meer 10 cent. By regel*
aoonnement reductie, waarvan tarief op aanvraag kosteloos. Legale, officieële- en onteigenings-
aayertentien Der regel 15 cent. Reol&mes 15 regels f 1.25 elke regel meer f 0.25. Groote
letters naar plaatsruimte. Bewijsnummers naar buiten worden in rekening gebracht en kosten
evenals afzonderlijke nummers 10 cent.
Bjj advertentiën van buiten de stad worden de incasseerkosten in rekening gebracht.
BUREAU:
KORTEGRACHT9
Teiephoon 19.
.O,!
«eb
tbeg
joiqa
teil
«i lis
iiio.'I
dit nummer behoort een
BIJVOEGSEL.
ÏÏHI8BETII8.
Voorbereidend Militair onderricht.
Onderzoek ter verkrijging van een bewijs van
voorgeoefendheid.
^BURGEMEESTER der Gemeente AMKR8-
brengt ter kennis van belanghebbenden, dat
in de maand Januari a.s., ten overstaan van
een militaire commissie, een onderzoek zal
plaats hebben ter verkrijging van een bewijs
van voorgeoefendheid.
Aan dat onderzoek mogen deelnemen:
lo. de lotelingsn, die in aanmerking komen
om in het volgend jaar bij de militie te wor
den ingelijfd
2o. de tot korte oefening ingelijfde lotelingen
in het genot van uitstel van eerate-oefening, die
hun vroeger verkregen bewijs van voorgeoefend
heid wenachen opnieuw te verwerven, ten einde
daardoor aanspraak te verkrijgen op verlenging
van dit uitstelen
3o. de jongelieden, die het vereiachte getuig
schrift van lichamelijke geoefendheid wenachen
te verwerven om een verbintenis te kunnen
aangaan bij het Reservekader der Infanterie,
der Vesting-artillerie of der Genie.
De lotelingen, hiervoren onder lo. genoemd,
kunnen bij het onderzoek drieërlei bewijzen van
voorgaoefendheid behalen, te weten:
het bewijs van militaire bekwaamheid
het bewijs van lichamelijke geoefendheid, of
bet bewijs van militaire bekwaamheid en
lichamelijke geoefendheid.
Bedoelde lotelingen, die een dezer bewijzen
hebben verworven, worden, op hunne aanvrage,
ingelijfd bij het korps en geplaatst in het gar
nizoen hunner keuze, voorzoover zij daartoe
Seschikt zijn en dit roet de belangen van den
ienst ie overeen te brengen. Bezitters van het
in de derde plaats genoemde bewijs hebben
daarbij den voorrang hoven hen, die een der
beide eentvermelde bewijzen verwierven.
De houders van het in de derde plaats ge
noemde bewijs hebben daarenboven aanspraak
om voor anderen in aanmerking te komen voor
inlijving tot korte oefening (vier maanden).
Alleen de bewijzen van voorgeoefendheid, die
in Januari a.s. zullen worden behaald, geven bjj
ie inlijving in het volgend jaar afspraak op
vermelde voorrechtenalle vroegere verkregen
bewijzen zijn alsdan van onwaarde.
De lotelingeD, hiervoren onder 2o. genoemd,
kunnen bjj het onderzoek allen verwerven het
bewys van militare bekwaamheid en lichame
lijke geoefendheiddit bewijs moet door hen
bij de aanvraag om verlenging van uitstel van
eerste-oefening worden overgelegd.
Zij, die in deze Gemeente woonachtig zijn of
verblgf houden en aan het in Januari a s. te
houden onderzoek wenschen deel te nemen,
moeten zich vóór 10 December a.s. ter Secretarie
der Gemeente aanmelden.
Dag en uur waarop, zoomede de Gemeente en
lokaliteit, waar het onderzoek zal plaats hebben,
zullen op een der laatste twee dagen van het
jaar bij publicatie ter algemeene kennis worden
gebracht.
De wgze, hoe met de verworven bewijzen van
voorgeoefendheid moet worden gehandeld, ten
einde de daaraan verbonden voorrechten te doen
gelden, zal in het begin van bet volgend jaar
eveneens bg openbare kennisgeving worden
bekend gemaakt.
De schietbewijzen, welke bn de Schietoefenin
gen tot verhooging van 's Lande weerkracht
verkregen zijD, moeten bg de aanmelding wor
den overgelegd.
Amersfoort, 30 November 1908.
De Burgemeester voornoemd,
WUIJTIER9.
Sint-Nieolaas.
't is weiilri 8iot-Nill.ee. De trouwe bis-
schop heeft
Ziio aankomst reeds gemeld voor 't blij
v on prettig loost
Reeds «weeft en leeft «ijo »P ia<~
zenden van monden
Reeft keur van industrie en kunst vooruit
gezonden
En zoete lekkernij I 't Is feest in stad en
hws-
De straten zijn vervuld van 't woelig
koopgedruis
En iedre woning is vol hope en gezangen;
De kleinen vol respect, de grootea vol
verlangen.
Zóo zong de dichtermaar de werkelijk
heid is toch heel wat meer prozaïsch.
Niet in iedere woning is men vol hope
wel vol verlangen, dat de kindervriend iets
zal brengen op zijn naamdag, óok aan de
groote kinderen.
Wie zich ol zoo vast voorgenomen heeft
ter nu toch heusch Diets aan te doen", kan,
als bij de winkels ziet met bun zoo 'aanlok
kelijke uitstallingen tóch den drang niet
weerstaan om een kleinigheid te koopen
voor huisgenoot of vriend en vindt het toch
wel wal heel hard de kinderen van een
vriendin ditmaal Diets le zenden. En deze
moet toch óok wat hebben, en die kan nu
toch óok niet worden vergeten. We spraken
wel af, dat we over en weer elkaar niets
geveD, maar 't zal wel net wezen als ver
leden jaar, toen we elkaar tóch gaven.
Indien eens aan zulk een alspraak werd
gehouden, hoe heel verdrietig zou men we
zen. Veel pakjes, veel van die kleine bewij
zen dat er om u is gedacht, is toch maar
het heimelijk verlangen.
Ziet ze staan, de kinderen wier ouders niet
bij machte zijn, iets voor ben te koopen,
avond aan avuud voor de ramen der nu van
licht stralende wiDkels; hoort hoe ze, net als
inde dagen van Hildebrand, de voorwerpen
welke bet meest bun aandacht trekken, be
spreken en waardeeren; kykt boe bun oogen
zeggen „als ik dat eens kreeg; wat zou ik
b)y wezeu''.
En bedenkt dan eens hoe koud en kil het
moet zijn als ook de avond van het kmder-
teest bij uitnemendheid voor ben voorbjj
gaat zonder dat ze ook maar éen stukje
speelgoed, éen zoeten mond krijgen.
Er zyn goede menschen, die uien Sinter
klaasavond op straat kan zien. heel in stilte,
zonder eecig vertoon, die voor zulke kiuderen
wat geld besteden om snoepgoed te koopen.
En bet bbste deel van het feest voor hen is,
zoo'n kleineu man naar buis te zien hollen
met een zakje speculaas en hem te hooren
zeggen: „moedor en zusje krijgen er óok
van".
Maar speelgoed, waarnaar zoo'n kind óok
zoo verlangeud staat te kijken, is in den
regel te duur.
En toch is er een middel om hen ook
daaraan te helpen zonder groote uitgaven,
vooral voor hen die zeil kinderen hebben,
wier speelgoedkast zjj telken jare aanvullen.
Luistert maar.
Een dag of wat vóór Sinterklaas
Zei vader „Luistert goed
Zoekt allen eens het speelgoed op
Waarmee je niets meer doet".
Een heele stapel kwam bijeen,
Moe kreeg baar naaidoos vast
En vader kwam met spijkers aan,
Met hamer, ljjm en kwast.
Daar was een scheepje zonder mast,
Een vlieger zonder staart,
Een prentenboek, heel uit den band,
Maar 't maken nog wel waard.
Een theeserviesje in een doos,
De meeste oortjes los,
Eu ieder naaide, plakte, sneed
En hamerde er op tos.
De oudsten deden 't moeilijkst werk;
Maar zelfs de kleine Kee
Gaf hier wat aan, lei daar wat weg
En hielp zoo óok al mee.
Wie 't een of ander heel niet kon,
Vroeg pa of moe om raad,
Zoo werkten wij tezamen voort
Tot 's avonds nog heel laat.
En op den dag van Sinterklaas
Ging pa met ons op 't pad
Al d' arme kinderen uit de buurt
Die kregen ieder wat.
Ge hadt die kleinen moeten zien
Wat waren z' allen blij
Maar geen van hen was zeker toch
Gelukkiger dan wij.
Zouden lezeressen en lezers geneigd zijn,
le proef eens te nemen
De macht der spreuk als
propaganda-middei.
In het Februari-nunimer van „Sobriëta6",
het maandblad der R. K. drankbestrijdings-
vereenigingen, vestigde H. W. G., te Eind
hoven, de aandacht op de buitengewone
propaganda, die gemaakt kan worden met
spreuken en schreef o.a.«Propaganda met
spreuken is reeds veel gemaakt door het
„Amrrsfoortsche Drankweer Comité". Wie
een goede collectie wil hebben, schrijve aan
den heer Bianchi, aldaar."
In het Noveraber-nummer is opgenomen
het volgende schrijven van den heer Biai chi,
dat, zooals do hoofd-redacteur, dr. Ariëns,
daarbij aanteekent „door een ongelukkige
vergissing eenigen tjjd dat is: sedert
Juni is blijven Jiggen"
Voor die aanbeveling mjjn beste dank. Zjj
is trouwens 't zij met bescheidenheid
gezegd wèl verdiend. Door het A. D. C.
is nu ruim anderhall jaar propaganda ge
maakt met spreuken, waarbij het den zeer
gewaardeerden steun had vau Burgemeester
en Wethouders, die aan bet comité toeston
den, boven op de gewone stadsaanplakbor-
deu, kleinere borden tot eigen gebruik te
plaatsen.
Deze gunst werd aan het A. D. C. toege
staan sedert de Raad reeds goedgunstig had
beschikt op de aanvraag om Gemeente-sub
sidie vour 1907, die aan he' comité ook Toor
1908 weder met groote meerderheid van
stemmeu werd verstrekt.*
Daar ik als lid van het A. D. C. speciaal
belast ben met het verzorgen der 9preuken,
bet doen drukken en opplakken, ligt bet in
den aa. d der zaak, dat ik mjj voor deze taak
bijzonder interesseer, zoowel voor de juiste
uitvoering als voor de uitwerking der propa
ganda, door die spreuken teweeg gebracht.
Natuurlijk beperkt zich het werk van het
A. D. C. tot de stad Amersfoortdoch bet
geen hier geschiedt met een goed doel en
met succes, kan niemand verhinderen om
dat eiders ook in pructjjk te brengen, want
het oude spreekwoord «goed voorgaan, doet
goed volgen" beeft nog steeds waarde.
Het Bestuur der propaganda-commissie
«Sint Martinus" kreeg deze propaganda in
de gaten en besloot, op het voorbeeld van
het A. D. C., deze manier van propageeren
door te voereo, allereerst bij de onder haar
ressorteerende afdeelingeu en vervolgeus bjj
de overige drankbestrjjders-veraenigingen in
Nederland, en dit op zeer ruime schaal.
In December 1907 werden verzonden 1000
circulaires.waarin de tekst der spreuken tevens
voorkwam en waarop onmiddellijk uit alle
oorden des lands groote en kleine bestellingen
inkwamen van allerlei vereenigingeu; perso
nen en Tehuizen Kruisverbonden en Cbr.
Nat. VereenigiDg, Militaire vereenigingen]
Voor 1907 bedroeg het Gameente-aubaidie
f3'0; voor ]908 werd dat teruggebracht op f200,
terwijl van 1909 alechta f 100 werd toegestaan. Blijk
baar moet het A. D. O. door de» laatute, teer on
verwachte bealiaaiog tiob reeds beperken in tijn
propaganda. Wel jammer is 't, dat het nader re
quest aan den Raad wel werd ingebracht in de Be-
grootingsvergadering doch nitt in behandeling is
genomen. Hadden de Baadaleden kennis kunnen
nemen van de daari-t aangevoerde motieven, dan
touden *jj seer vermoedelijk een even boog subsidie
als voor 1908 hebben toegestaan.
Volkskoffiebuizen te Nijmegen, Rotterdita,"^1
enz.. Burgemeesters, pastoors, kapelaans'ën,ri)»'f'
dominé's, fabrikanten, odz. In de maand Jtis' 3'»"
nuari werden verzonden 575 biljetten r(f$^ |,!0
maat 65 c.M. X 45 c.M.) hetgeen vodip) 1,1
begin een aardig succes was, doch tod* iögif
veel te weinig voor het aantal circülAWW,"
dat verzonden was. De macht der biljAMéh"
als propagandamiddel en de goede uitwèP»"
king ervan, waren bljjkbaar nogn
Sekend. Daarin kwam echter gelei
etering, zoodat de propagandi
St. Martinus tot nu toe 1""*""
leverd heeft.
Dit resultaat is natuurlijk hoi
maar het zou dm. nóg verblijde^
als er meer proljjt van getrokken
de biljetten meer gebruikt werden vóór''hijijf'
doel, dat de propagauda-commissie S^'^rfr*
tinus zich had voorgesteld. n^.h
De raeesten hebben de platen of biljaitep .('(i
bevestigd in vergaderlokalen en dergeljjlu^ 1
Nu wil ik niet beweren, dat ze daar .11
nut stichten, of niet op hun plaatszjjo, vopr-,
al niet wanneer er door sprekers zoo nuqn,
dan eens de aandacht op wordt gevestigd,.,
Doch meer en veel meer propaganda,.
gaat er van uit, wanneer ze ten aanschouwd
vau de heele wereld dus vooral ook van
hen die in geen lokalen komoo, en nooit
iets van drankbestrijding booren of willen
lezen langs den publieken weg doelmatig
worden bevestigd. Ten volle onderschrijf ik
de woorden van H. W. G. in het bovenge
noemde Sobriëtas-artikel, waar bjj zegt van
meening te zyn, dat door spreuken nu juist
niet zooveel Kruisverbonders zullen gewor-
veu worden, maar dat raen dit ermee berei
ken zaldat velen meer sympathie zullen
gaan voelen voor de drankbestrijding en meer
tot de kennis en het begrip zulleu geraken
van hetgeen drankbestrijding voor het leven
is en wat zjj wil.
Nu denke men nietde menschen lezen
die spreuken niet; daarvoor staat u borgde
kortheid der spreuk en de grootte der letters,
vooral wanneer de biljetten geplakt worden
op in-het-oog-loopende plaatsen. Te Amers
foort worden ze Diet alleen bevestigd op de
genoemde aanplakbordjes, doch zoodra bier
of daar een schutting geplaatst w.irdt, is de
„plakker" erbjj als de wind, om, na verkre
gen toestemming, zoo'n schutting te versie
reu met een of meer toepasselijke spreuken,
liet publiek en vooral ook vreemdelingen
die de spreuken lezen, zijn deze propaganda
over 't algemeen goed gezind; dagelijks doe
ik daarvan de bewijzen op. Door de welwil
lendheid van een rajjuer buren, is byv. aan
het A. D. C. vergund, geregeld op een tuin
muur een paar spreuken te plakken, die ik
uit myo kamer kan zien en lez» n.
Nu is het geen overdrijving als ik zeg dat
van 100 menschen die passeeren er 90 zyn
die, om de spreuken le lezen, bun gang wat
vertragen, of wel stil staan om op hun ge
mak te lezen.
Zijn de lezers met tweeéu of meer, dan
hoort men allerlei bemerkingen i n g u n s t i-
gen zin; byv. „Is 't niet waar, wat daar
op staat. Hebben zjj geen geljjk? Onthoud
dat eens, zeg. Knoop dat in jeoor, jij. 't Waa
te wenschen, dat alle menschen goed begre
pen wat daar te lezen staat" en meer derge
lijk uit het hart wellende getuigenissen.
Laat ik nog éen bijzonderheid aanstippen,
't is regel te Atnerstoort, dat op alle plak-
piaatsen maar éea en de z-dfde spreuk wordt
bevestigd, dus geen verschillende soorten.
Het A. D. C. doet dit met opzetten eerste
voor hen, die kort zjj a van memorie, en ten
tweede opdat, door het herhaald lezen, een
maand lang, het publiek den wenk goed
zal vatten en begrijpen. Krijgt bet pybUek
in éen Gemeente byv. 20 verschillende spreu-
kon te lezen, dan wordt de eene met at an
dere vergetenm. a. w. het pqbüek krijgt
van bet goede te veel.
Volkomen ga ik weer accoord met betgeen
H. W. G. in het Februari-nummer van „Sobri-
ëtas aan het slot van zjjn artikel zegti
