Donderdag 16
Februari
1909.
BLOOKERS
No. 7623.
58e Jaargang
FIRMA A H VAN CLEEFF
te AMERSFOORT.
Verschijnt Dinsdag Donderdag- en Zaterdagmiddag. Abonnement per 3 maanden f\.
franco per post 1.45, Advertentiën 16 regels 60 centelke regel meer 10 cent. By regel-
abonnement reductie, waarvan tarief op aanvraag kosteloos. Legale, officieële- en onteigenings-
advertentiën per regel 15 cent. Reclames 15 regels f 1.25 elke regel meer f 0.25. Groote
letters naar plaatsruimte. Bewijsnummers naar buiten worden in rekening gebracht en kosten
evenals afzonderlijke nummers 10 cent.
Bij advertentiën van buiten de stad worden de incasseerkosten in rekening gebracht.
KORTEGRACHT O
Postbus 9.
Telephoon 19.
KENNISGEVINGEN.
Kamer van Arbeid voor de bouwbedrijven.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van
AMERSFOORT;
Gelet op de artikelen 15 en 18 van het Kies
reglement voor de Kamers van Arbeid;
Brengen ter algemeene kennis, dat op heden
?.ijn vastgesteld de Lijster), aanwijzende de pa
troons en de werklieden, die tot het Kiezen van
van leden van bovengenoemde Kamer van
Arbeid bevoegd zijn;
dat de vastgestelde lijsten voor een ieder ter
inzage liggen ter Gemeente-secretsrie op werk
dagen van des voormiddags 9 lot des namid
dags 3 uur en dat afschriften der vastgestelde
lijsten tegen betaling der kosten verkrijgbaar
zijn.
Bezwaren tegen de lijsten kunnen binnen
veeitien dagen na heden worden ingebracht bij
Gedeputeerde Staten dezer Provincie.
p& bezwaren moeten zijn ontleend aan het
feit, dat de namen van den verzoeker of van
een ander in strijd met de bepalingen der Wet
op de Kamers van Arbeid of van het Kies
reglement voor die Kamers daarop voorkomen,
niet-voorkomen of niet behoorlijk voorkomen.
Amersfoort, 15 Februari 1909.
Burgemeester en Wethouders
voornoemd,
De Secretaris,
J. G. STENFERT KROKSE.
De Burgemeester,
WUIJTIERS.
De BURGEMEESTER vsn AMERSFOORT
brengt ter kennis van belanghebbenden dat
van af heden op de Secretarie ter visie ligt de
Ontwerp-verordening no. 7 houdende het verbod
tot het stellen van gebouwen op grond, welke
in de naaste toekomst voor den aanleg vaneen
straat, gracht of plein bestemd is.
Amersfoort, 15 Februari 1909.
De Burgemeester van Amersfoort,
WUIJTIERS.
Do BURGEMEESTER dtr Gemeeute AMERS
FOORT
brengt, ter voldoening iwu de aanschrijving van
den Commissaris der Koningin in de provircie
Utrecht dal. II Februari 1909, 4e afdeeling, No.
558/404, ter bennis vsn belanghebbenden, dat iu
de Gemeente ZEGVELD een geval van MOND en
KLAUWZEER ia voorgekomen.
Amersfoort, 16 Februari 1908.
Do BURGEMEESTER en WETHOUDERS vsn
AMERSFOORT.
Gelet op ar tb 0 en 7 der HINDERWET,
Brengen Ier kennis van bet publiek, dut ren door
L. H. RIEZEBOS ingediend verzoek, met bijlagen,
om vergunning tol het oprichten van een smederij
in bet perceel alhier gelegen aan een steeg, uitko
mende in de Hellestraat en begrensd door de per-
eeclen Hollestraet 88 en 40 bij bet Kadaster bekend
ouder srclie E. No. 2S32, op de Secretaiie der Ge
meente ter visie ligt, en dat op Dinsdag, den 2 Maart
aanstnaude, des voormiddags te half elf uren, gele
genheid ten Raadkuize wordt gegeven om ten
overstaan van hel Gemeentebestuur of van een of
meer zijner leden, bezwaren tegeu het oprichten
vnn de inrichting in Ie brengen.
Tot het beroep, bedoeld in art. 15, le lid dtr
Hiuderwet, 2ijn,volgeD8 de bestaai de juri.-piudentie,
alleen zjj gereehiigd, di" overeenkomstig artikel 7 der
Hinderwet voor het Gemeente bestuur of éen of meer
zijner leden zü« verschenen, teneinde hun
bezwaren mondeling toe te lichten.
Amersfoort, 1(1 Februari 1909.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
De Burgemeester,
WUIJTIERS.
De Secretaris,
J. G. STENFERT KROESE.
Vereenigisg tot bestrijding der tuberculose
als volksziekte te Amersfoort.
Onder voorzitting van den heer W. H.E.
Vrijdag, werd Donderdagavond in »Ong
Huis" gehouden de eerste Jaarvergadering
van bovengenoemde vereeniging.
De Voorzitter deelde, na zyn wel
komstwoord, mede, dat sedert de jongslo
ledenvergadering het consulatie-bureau is
geopend, gevestigd in het St. Elisabeths gast-
of ziekenhuis, dat verplegingsmiddelen zijn
aangeschaft en dat de wijkzusters van »Het
Groene Kruis zijn opgetreden als enquê-
trices.
De notulen der vergadering van 14 Octo
ber weiden nu gelezen en ongewijzigd vast
gesteld.
De 2e Secretaris, de heer VV. C. O os ter-
in an las nu het volgende verslag over 1008:
Ongeveer in het midden van 190S werd,
op initiatief der medici, een comité gevormd,
dat pogingen in het werk zou stellen, ook
te Amersfoort sympathie te wekken voor
den srijd tegen "de tuberculose. Door dat
comité, werd op 6 Juni in de groote zaal
van «Amicilia" een vergadering belegd
waarin dr. VV. J. van Gorkom, uit's-Graven-
liage, Secretaris-penningmeester der Nederl.
Centrale vereeniging tot bestrijding der tu
berculose, een voordracht hield over: De
moderne wijze van bestrijding der tubercu
lose als volksziekte.
De oproep tot deze vergadering was uit
gegaan van de volgende stadgenootenjhr.
J. VV. A. Darchman Wuijtiers, P. M. L. de
Bruijn Prince, mevrouw jhr. Van Beijma thoe
Kingma, C. Th. van Beek, M. L. Celosse, dr.
A. 11. C. van Driel, pastoor L. A. F. X,
Fock, mevrouw S. FrederiksVan CleelT,
dr. F. A. F. Groneman, mevrouw Hamers
Geerligs, J. W. Jorissen, M. Kamerling, prof.
F. Kenninck, H. H. E. Morren, ds. W. J.
Meiners, C. J. Nierstrasz, mevrouw baronesse
Rengers van Warmenhuizen, dr. II. VV.
Schreuder, A. M. Tromp van Holst, E. L.
Visser, J. van Vollenhoven, VV. H. E. Vrijdag,
mevrouw Warnsinck en G. van Wijland.
Nad-'.t dr. H VV. Schreuder met een woord
van welkom die vergadering geopend 1 ad,
zette dr. Van Gorkom het standpunt uiteen
van de Centrale vereeniging.
Na afloop dezer lezing gaven zich een
25-tal dames en heeren op als lid eerier te
süchten plaatselijke vereeniging.
Zaterdag '20 Juni werd daarop een leden
vergadering belegd in Amicitia, waar de
waarnemend Voorzitter, dr. Schreuder, mee
deelde, dat een 35-tal personen zich als lid
had opgegeven, zoodxt de oprichting eener
vereeniging als definitief kon worden be
schouwd.
In de zelfde vergadering bad de Bestuurs
verkiezing plaats en werd het Bestuur sa
mengesteld als volgt: mevrouw Rengors,
Presidente; VV. H. E. Vrijdag, Vice-presi
dent, dr. 11. VV. Schreuder, le Secretaris,
VV. C. Oostermao, 2e Secretaris, mevrouw Van
Hogendorp, Penningmeesteres, mevrouw Van
Oldeneel en P. M. L. de Bruijn Prince,
leden.
Zoo spoedig mogelijk werden nu Statuten
en Huishoudelijk reglement ontworpen. In
de ledenvergadering van Vrijdag 24 Juli
weiden de Statuten vastgesteld en werd
besloten, daatop de Koninklijke bewilliging
te vragen, welke verleend werd bij besluit
van 2 September 1908, no. 56.
Tevens werd r,og in die zelfde vergadering
besloten, een verzoek bij de Regeering in
te dienen om nog voor dit jaar in aanmer
king te komen voor het ontvangen van een
Rijks-subsidie. Op dit verzoek mochten wij
een gunstige beschikking ontvangen en werd
ons bij besluit van 21 Augustus 1908, no.
7987, een subsidie toegekend van f 600,
welke reeds door onze Penningmeesteres
is ontvangen.
Ook de Gemeenteraad willigde ons ver
zoek cm subsidie in en stond in zijn ver
gadering van 27 October tot wederopzeg-
gens een bedrag van f250 toe.
Na het ontvangen der Koninklijke bewilli
ging op de Slatuteu werd, in overeenstem
ming daarmee, het Huishoudelijk reglement
ontworpen, dat werd vastgesteld in de leden
vergadering van 14 October.
Ten einde het streven der vereeniging
in nog wijder kring bekend te maken, werd
in het begin van September een circulaire
verspreid met de uitnoodiging tot bijwonen
eener vergadering op 24 September in Ami
citia, in welke dr. Van Gorkom een lezing
MEN MOGE U NAMAAK
0PDRINCEN,
HOUDT VAST AAN
DAALDERS
CACAO;
GE WEET DAT DIE
UITSTEKEND IS.
hield over „de tuberculose en haar bestrij
ding", verduidelijkt door lichtbeelden. De
groote zaal was geheel gevuld en dat deze
bijeenkomst een goed gevolg heeft gehad,
bewijst Je stijging van het ledental.
Het is hier de plaats, een woord van
dank to brengen aan de dames, die zich
bereid verklaarden, ook door huisbezoek
leden te werven. Dit niet steeds aangename
werk, voorbereid door onze dames-bestuurs
leden, is met bijzondere liefde en ijver ver
richt. en dat de arbeid by hen in goede
handen is geweest, kan de Penningmeesteres
getuigen, liet aantal leden en begunstigers
toch steeg tot 307, terwijl aan contribjtiën
en giften inkwam f675.
Door zoo veel medewerking was het
Bestuur in staat, spoedig zijn arbeid met
ernst aan to vatten.
Reeds in de eoiste vergadering was be
sloten, een consultatie-bureau te stichten en
een enquetrice aan te stellen.
In de Bestuursvergadering van 7 October
werd besloten, de Zusters van „Het Groene
Kruis" als enquétrices te benoemeD, terwijl
in die van 20 October de werkzaamheden
van het consultatie-bureau werden geregeld
in overleg met de medici, die zich met de
meeste welwillendheid bereid hadden ver
klaard, zitting iu dat bureau te nemen.
Het consultatie-bureau zetelt éen maal per
week, en wel Donderdags te 4 uur, iu het
St. Elisabeth's Gast- of Ziekenhuis, waar dan
volgens rooster een paar geneesheeren
benevens de Zuster aanwezig zijn.
Sedert November hebbon zich daar aan
gemeld 25 personen, terwijl nog door den
behaudi lenden medicus éen patiënte werd
ingeschoven, die te ziek was om haar wo
ning te verlaten, maar toch gaarne van de
voordeelen der vereeniging wilde gebruik
maken. Van deze 22 patiënten kwamen er
10 uit eigen beweginghiervan waren 5
niet-tubjrculeus maar wenschten toch een
nauwkeurig onderzoek, terwijl de zesde in
een vergevorderd stadium van longtering
verkeerde. Hij had geen behandelenden
medicus. Een andere patiënte vertoonde wel
longlijden maar niet van tuberculeusen aard
zij genas dan ook met behulp der vereeni
ging biunen eenlge weken volkomen. Drie
anderen bleken bij nader onderzoek niet-tu-
bereuleus te zijn.
Van de tuberculeuse patiënten behoorden
7 tot het eerste, 3 tot het tweede en 3 tot
hel derde stadiumnaar den leeftijd waren
er 3 tusschen 1 en 10 jaar, 2 tusschen 10
en 20, 7 tusschen 20 en 40, en 1 boven 40
jaar.
Twee patiënten van het eerste stadium
konden na eenigen tijd als genezen worden
beschouwd en waren in staat, hun arbeid
te hervatten. Eén patiënt van het derde
stadium werd in het Ziekenhuis opgenomen.
Waar de Zusters het noodig vonden, wer
den ledikanten mat toebehooren, ligstoelen,
zakdoeken, sputa-bakjes, sputa-Ilacons, ther
mometers, enz. verstrekt. Ook werd een
begin gemaakt met het verstrekken van
geëimailleerde emmers voor desinfectie van
het lijfgoed, terwijl kleine bakjes werden
uitgedeeld, besterad tot het bewaren van
den zakdoek, die aan het ledikant opgehan
gen kunnen worden.
Melk werd eenige malen door de veree
niging verschaft ;in andere gevallen zorgde
biervtor de bekende dames-commissie, die
reeds vele jaren in onze Gemeente met
zooveel succes werkzaam is.
Voortdurend komen nog zieken onze hulp
inroepen en langzamerhand zullen de Zus
ters, gesteund door een welvoorzien maga
zijn van verplegingsartikelen, het werk aer
Vereeniging meer en meer volmaken. Dan
zal ook de wenschelijkheid van een ligbal
ter sprake komen. De onmiddellijke omge
ving onzer stad is hiervoor uitermate ge
schikt.
We mogen dit verslag niet eindigen zon
der een woord van dante te hebben gebracht
aan het Rijk en de Gemeente voor hetver-
leenen van subsidie en verder aan allen,
die ons in ons werk hebben gesteund. Kan
uit den aard der zaak nog niet op resultaten
worden gewezeD, toch mogen we met groote
voldoening op de achter ons liggende periode
terugzien, daar we den grond mochten
leggen voor een arbeid, die zegenrijke ge
volgen belooft te hebben voor Amersfoort.
Toch zijn we niet tevreden. We zouden
gaarne meer willen doeD. Want groot is de
ellende, door de zoo zeer gevreesde tuber
culose aangericht en veel is er noodig om
te voorzien in de dringendste behoeften van
de velen, die lijden. Daarom willen we be
sluiten met een oproep aan allen om ons te
steunen, in de eerste plaats door lid te
worden en in de tweede plaats door het
werven van nieuwe leden.
Dat het volgend Jaarverslag zal mogen
getuigen van minstens een verdubbeling van
het aantal leden!
Het verslag werd goedgekeurd onder
dankbetuiging.
De commissie, welke het financieel beheer
over 1908 had nagezien, had schriftelijk ge
rapporteerd, dat het accoord is bevonden en
voorgesteld de Penningmeesteres, mevrouw
Vau Hogendorp, te dechageeren, met dank
voor haar uitstekend beheer.
De vergadering vereenigde zich met dit
voorstel.
De inkomsten hebben bedragen f1427.84,
de uitgaven f788.35.
D'e Voorzitter moest er intusschen op
wijzeD, dat deze cijfers geen juist beeld ge
ven. De inkomsten moeten dienen voor 12
maandende uitgaven loopen slechts van
October. Er blijkt echter uit, dat de behoeften
groot zijn en hulp dringend noodig is. Tot
vele menschen is het denkbeeld van zelf-
help nog niet doorgedrongenzelfs de nie
tigste dingen vragen zij van de vereeniging.
Aan het eind van het jaar zal blijkeo, dat
de inkomsten maar heel eventjes de uitga
ven dekken.
Tot leden der commissie, wdke het finan
cieel beheer over 1939 zal nazien, werden
benoemd de heeren P. J. Frederiks, L. van
Dommelen en C. A. Heunkstot plaatsver
vangende leden mevrouw Warnsinck en de
heeren J. van Vulpen en A. M. E. des
Tombe.
Meegedeeld werd nog, dat het verstrekken
van versterkende middelen, voornamelijk
melk, zulke goede resultaten heeft.
Hierna werd de vergadering gesloteD,
De Gezondheids-commissie maakt in haar
Vrijdagavond vastgesteld Jaarverslag reeds
„met voldoening1' vermelding van de jonge
vereeniging.
Haar Voorzitter, dr. H. W. Schreuder(
voegde aan het verslag toe de sterftecijfers'
aan tuberculose iu de Gemeente Amers
foort.
Deze waren per 1000 inwoners 1. 69 in
1903, 1.49 in 1904, J.36 in 1905, 1.54 in
1906 en 1.25 in 1907, terwijl de sterftecij-