Zaterdag 10
No. 7646.
58e Jaargang
Stadsnieuws.
FIRMA A H. VAN CLEEFF
te AMERSFOORT.
Verschijnt Dinsdag Donderdag- en Zaterdagmiddag. Abonnement per 3 maanden
franco per post ƒ1.15. Advertentiën 1—6 regels 60 cent; elke regel meer 10cent. Bij regel-
abonnement reductie, waarvan tarief op aanvraag kosteloos. Legale, officieële- en onteigenings-
advertentiën per regel 15 cpnl. Renames 1—5 regels ƒ1.25 elke regel meer 0.25. Groote
letters naar plaatsruimte. Bewijsnummers naar buiten worden in rekening gebracht en kosten
evenals afzonderlijke nummers 10 cent.
Bij advertentiën van buiten de stad worden de incasseerkoeten in rekening gebracht.
BUREAU
KORTEGRAGHT9
Postbus 9.
Telephoon 19.
KENNISGEVING.
maken bekend, dat het Bureau van den Bur(?er-
lijken tUnd voor het publiek geopend zal zijn
op den Tweeden Paasohdag van dea vóormiddaga
8'/, tot 9 uur, uitsluitend tot het doen van aan
giften van geboorten of overlijden.
De hiervoor noodige aanvrage moet geschieden
aan het Gemeentebuis, mondeling of schriftelijk,
uiterlijk tusechen 8 en 8'/» ure des voormiddags
van dien dag.
Amersfoort, 10 April 1909.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
Paschen.
Ja, de Lente is weergekomen.
Ze zongen het zoo mooi, de Wognum-
mers, dien kouden Decemberavond, toen
het al zoo lang gewinterd had en het
nog zoo heel lang winter zou blijven.
En hun voorspelling, dat het weer zou
worden overal, overal paradijs" klonk
zóo beloftevol.
En na een langen, barren winter is
zjj weergekomen, de liefljjke Lente.
Reeds botten de hoornen, toont zich
hier en daar een vruchtknop, heel even
tjes nog maar, als is ze bang nog, dat
de nachtvorsten nog te gevaarlijk zjjn
en als houdt ze zich in, hoezeer ook het
nieuwe, verjongde leven naar buitèn
dringt, alsof het haast heeft, na zóo
langen winterslaap zich te toonen.
Hoort de vogelen hoe ze heel in de
vroegte reeds hun voorjaarsconcert geven
en uitschateren hun vreugde over de
terugkeer der Lente, de nadering van
den Zomer.
Lan.-s velden en stroomen, over duin
en dal ruischt hetricht u op, gjj die
wanhooptedaar is heil, daar is vreugde
uit den dood kiemt het levenop den
strijd volgt de zege; op lijden, verblij
den
Wacht maar, wacht maar. Straks is
de aarde weer herschapen in wonder-
schoonen lustwarand, waarin te toeven
het hart verheft.
Dood en begraven scheen voor twintig
eeuwen in Israel de ware godsdienst,
verborgen als hij was onder een wade
van vormen- en letterdienst.
Maar ook hjj stond weer op.
Daar trad uit Nazareth en man te
voorschijn, die rondging, predikend en
goeddoende.
In groote scharen kwam men uit alle
oorden de9 lands aanstroomen om te
luisteren naar Zijn woord en door Hem
bereikte de godsdienst een luister als
nooit te voren.
Het profetendoodend Jeruzalem sloeg
ook Hem aan 't kruis.
Doch na korten tyd klonk de Christus-
stem opnieuw; eerst zacht nog en nau
welijks hoorbaar; maar straks luider,
niet alleen in Judea en Galilea, maar
tot ver in de landen der Heidenen.
En nog klinkt ze, al wordt ze ook af
en toe een wijle overstemd door wereldsch
gedoe en rusteloos gejaag naar jjdelheden
maar toch is duidelijk waarneembaar
een telkens terugslaau der weegschaal
naar de zjjde der geestelijke dingen, een
telkens grooter hongeren en dorsten naar
iets hoogers en beters.
Als de Paaschzon rijst, wordt het oog
verhelderd en zien we harmonie in dien
chaos en gevoelen we, diep en innig, dat
de zang der schepping een lied is met
het wonderschoone slot-accoordGod
alles, in allen!
Verheugt u, gjj treurenden. Richt u
op, gij lijdenden. Daar is heil daar is
vreugde. Uit den dood kiemt het leven;
op den strijd volgt zegena lijden, ver
blijden
9 April 1609-
Wederom een gedenkdag, ditmaal niet de
geboorte- of sterfdag van den eenen of an
deren beroemden landgenoot, maar in zekeren
zin de geboortedag van ons land zelf, als
onafhankelijk erkenden Staat.
Den 9eo April 1609 werd te Antwerpen,
namens den Koning van Spanje Filips III
en de Aartshertogen Albertus en Isabella
aan wie in 1598 de bijna stervende Fi
lips II bet gezag over de hem overgebleven
Zuidelijke Nederlanden had overgedragen
eenerzijd?, en de Staten-Generaal der Ver-
eenigde Nederlanden anderzijds, het Twa a 1 f-
jarig bestand geteekend, waarbij de
in 1572 aangevangen opstand onzer vaderen
schitterend werd bekroond met de erkenning,
dat zoowei de Koning als de Aartshertogen
ons beschouwden als v r ij e landen, waar
op zij geenerlei aanspraak maakten (pays,
provinces et états libre?, sur lesquels iis ne
prétendent rien).
leder Nederlander weet, dat na het einde
van die twaalf jaren de krjjg van beide zij
den is hervat en het tot 164S geduurd heeft,
eer de Munstersche vrede de onafhankelijk
heid onzer Republiek voor de oogen van
geheel Europa voorgoed heeft erkend en
verzekerd.
Eveneens mag als bekend worden aange
nomen, dat dit tweede gedeelte van onzen
Tachtigjarigen oorlog, samenvallende met den
Dertigjarigen in Duusch!and,een geheel ander
karakter heeft gedragen en dat, na enkele
jaren van tegenspoed inden aanvang, bet
Staats- en krijgsbeleid van Frederik Hendrik
te laud en van Piet Hein en Maarten Tromp
ter zee in hoofdzaak hebben geleid tot beves
tiging en versterking van hetgeen reeds vóór
1009 was verkregen, en tot handhaving van
onze beteekenis als medetellende Mogeobeid
te midden van de Staten van Europa.
De hoofdzaak, waarom letsindsde afzwe
ring van 1581 was te doen geweest: onze erken
ning als vrye en onafhankelijke Staat, was
reeds door den vjjand toegegeven bij het Be
stand van 9 April 1609.
Of men dut destijds hier te lande reeds
heeft ingezien en gevoeld, blijft zeer de
vraag. Het heelt althans aan de bewerkers
van het bestand Oldenbarneveldt in de
eerste plaats groote moeite gekost, de
invloedrijkste Staatslieden en legerhoofden
voor zijn inzicht te winnen, en in die dagen
geenszins ontbroken aan de heitigste beschul
digingen van eigenbaat, ja zelis van land
verraad, zoowel tegen de vóór- als de tegen
standers van hel Bestand.
Aan Oldenbarneveldt werd te laste ge
legd, dat by onder opaanschen invloed stond,
en aan Prins Maurits, dat bij het Bestand
tegenhield uit vrees voor vermindering van
eigen persoonlijken invloed in vredestijd. En
ouk toen beide groote mannen elkander op
dit punt volkomen hadden leeren verstaan,
duurde bet nog langen tijd eer al de stem
hebbende steden, enz. huu instemming met
het Bestand hadden betuigd.
Op velerlei gronden duchtte men, dat bet
uitgeputte Spanje zich door de rust zou kun
nen versterken, en wij, na twaalf jaren, te
genover een veel geduchter vijand zouden
staan. Men moet erkennen, dat de eerste ja
ren na 1621 die vrees inderdaad hebbeu be
waarheid, al hebben, gelyk wij hierboven
herinnerden, de volgende tientallen jaren die
aanvankelijke schade volkomen hersteld.
Toen in 1618 de vrede tot stand kwam,
waren de Zeven Provinciën van 1609 onver
anderd behouden en konden de veroverin
gen in Brabant en Vlaanderen alsGenerali-
teits-land aan de Unie worden toegevoegd.
Dat de jaren van het Twaalfjarig-bestand
met de inwendige beroeringen op kerke
lijk en Staatkundig gebied, eindigend met
den val vun onzen grootsten Staatsman --
op zichzelf niet tot de verblydeodste in onze
geschiedenis beboeren, behoeft uuuwoljjka
te worden herinnerd.
Maar wèl mogen wij ons blijven vorbljjdeh
over de gebeurtenis van 9 April 1609 als
de eerste o p e n 1 ij k e erkenning van ona
Nederland ais vrjjen, onafhankelijker, Staat.
De spoorwegtarieven.
In verband met bet door den Minister van
Waterstaat ook aan den Nedorlandschen
bond van Handelsreizigers gevraagd gevoe
len omtrent de door de Spoorwegmaatschap
pijen ontworpen nieuwe tarieven van ver
voer, is door het Bondsbestuur eeo rond
schrijven gericht aan alle handelsreizigers-
orgaoisaiies in Nederlaud tot bet houden
van een vergaderiog, om zoodoende geza
menlijk een doeltreffend besluit te nemen.
Ook „De Kampioen", bet orgaan van den
A. N. W. B., die ni( tal leen wielrijders-maar
ook toeristenbond is, schrijft in zyn jongste
nummer over deze tarieven-wijziging euzegt
daarvan o.a.
Men ziot, dat een ware omwenteling In de
tarieven wordt beoogd, en dat vele der voor
gestelde wijzigingen ook uit een toeristisch
oogpunt van groot belang zjjn.
De in de eerste plaats genoemde afschaf
fing der maand-retours echter is lang niet
zulk een ingrijpende verandering, en voor
bet publiek lang niet zoo nadeelig, als men
op het eerste gezicht zou denken.
De verlaging der enkele reizen weegt er
bij deH. U.S. M. grootendeels, bjj de S. S.
geheel tegen op, zooals bljjkt uit onderstaan
de voorbeelden
Hollandsche Spoor, Amsterdam—Apeldoorn.
Enkele reis. Retour.
Klasse 1 It 111 I II 111
Bestaand tarief 4.10 3.05-».— 5.35 4.05 2.70
Voorgesteld tarief 2.902.20 1.45 5.80 4.402.90
Kilometerboekje. 2.672.1.33 5.344.-2.66
Staatsspoor, Utrecht—Arnhem.
Enkele reis. Retour.
Klasse 1 II III I II III
Bestaand tarief 2.752.— 1.00 4.503.252.25
Voorgesteld tarief 1.85 1.400.95 3.702.80 1.90
Kilometerboekje. 1.71 1.28 0.85 3.422.561.70
Bij beide Maatschappijen zullen de enkele
reizen dus veel goedkooper worden dan thans
het geval is. Reizen been en terug worden
bij de S. S. óok goedkooper, doch bij de
H.IJ.S. M, iets duurder. Dit levert o. a eenig
nadeel op voor de wielrijders, die thans
profiteered van de speciale wielrjjderskaarten,
tegen den balven prys van een retourbil
jet.
Als echter de kilometerboekjes ook bjj
deze Maatschappijen ingevoerd worden, zul
len ongetwijfeld zeer vele wielrijders zich
daarvan voorzien, en dan vervalt ook dit
nadeel.
De invoering van kilometerboekjes bij de
H. IJ S. M., en vooral het feil, dat «leze
boekjes op de lijnen van beide Maatschap
pijen geldig zuilen zijn, is ongetwijfeld een
groote verbetering. In tegenstelling met de
thans bij deze Maatschappij bestaande „goed-
koope uitstapjes" hebben de kilometarboekjea
voor den toerist bet enorme voordeel, dat
zij hem geheel vrij I''*00 om zÜn reisplan
telkens naar de omstandigheden of naar de
ingeving van het oogenb'ik te wijzigen. Het
enorm succes, dat deze boekjes van het eer
ste oogeublik af bij de S. 8. gehad hebben,
bewysttrouwens, hoezeer zij bij het publiek
in den smaak vallen.
Worden zij nu voortaan geldig gemaakt
voor het geheeleNederlaudsche spoorwegnet,
dan zal bet debiel zeker nog enorm ver
meerderen.
Dat de éendaagsche retoarbiljetten bij de
H. IJ. S. M. voortaan ook voor de le klasse
verkrijgbaar gesteld zullen worden, zal ze
ker niemand verwonderen. Het is ous nooit
duidelijk geweest, waarom dit thans niet
geschiedt. Hierdoor toch wordt tusschen le
en 2e klasse een zóo onevenredig prijsver
schil geschapeo, dut velen, dio anders le
klasse plegen to reizen, by buurtverkeer in
de 2e plaats nemen.
Wat echter bi) de nieuwe regeling wèl
bedenkelijk genoemd moet worden, is de
afscbalAng van de stele thans bestaande,
of telken jare opnieuw ingevoerde speciale
.tarieven".
Hiermede worden klaarblijkelijk in de
eerste plaats vacantie-kaarten bedoelt, en
de afschaffing daarvan is inderdaad een
ding van beiang, niet het minst voor Val
kenburg en andere plaatsjes in Zuid-Lim
burg, die hun opkomst voor een goed deel
aan die goedkoope reisgelegenheid te dan
ken hebben.
Eenigermato wordt aan het bezwaar der
afschaffing tegemoet gekomen door do gun
stige bepaling, dat voor geen enkele reis,
hoe ver ook, meer dan 200 K.M. berekend
zal worden, en door bet verkrijgbaar stellen
van speciale boekjes voor 400 K.M.
Het prijsverschil blijft echter zeer aan
merkelijk. De vueantie-kaarten, die vroeger
f4 voor de le, f3 voor de 2e, en 12 voor
de 3o klasse kosten, zyn verleden jaar reeda
met 10 pCt. verhoogd. By het gebruik van
kilometerboekjes zal elke reis echter op f 6,
f4.50 of f3 komen te staan, dit is dus
50 pCt. meer dan de oorspronkelijke prijs
der vacantiekaarten bedroeg.
Wel staat hiertegenover, dat de kilometer
boekjes niet slechts in Juli, Augustus en
September, doch hot geheele jaar door ver
krijgbaar zullen zijn, maar wij betwijfelen
tocb, of dit voordeel wel opweegt tegen bet
groote prijsverschil.
De kans scbynt echter niet uitgeslotan te
zijn, dat aao dit bezwaar tegemoet zal wor
den gekomen door speciale maatregelen voor
het zomerverkeor,
De Kerkeraad der Ned. Hervormde ge
meente heeft bosloten wanneer de blijde
gebeurtenis in hot Koninklijk Huis zal heb
ben plaats gehad een dankure te houden ia
de kerk.
Deze samenkomst zal plaats hebbeu op deo
dag, volgende op dien, waarop de blijde tij
ding is bekend geworden, des morgens ne
gen uur.
Komt de tijding op een dtg voorafgaande
aan een Zondag of Christelykeo feestdag, dan
zal in de gewone beurt van dien Zondag of
feestdag om 10 uur de dankzegging plaata
hebben.
Bh die gelegenheid zal slechts éao collecte
worden gehouden en wel een schaalcoliecte
ten behoeve van de Vereenigiog «Kinder
zo ra" in onze provincie.
Heerlijker kan op dien dag de dankbaar
heid voor het ontvaogeo Koningskind niet
getoond dan door eeo gave af te zonderen
voor onze verwaarloosde kinderen.
Wij wekken de gemeente zéér op deze
samenkomst by te wonen, zegt de „Kerk
bode" waaraan bij bet bovenstaande ontlee-
nen.
De kolonel-commandint van bet 5e regi
ment infanterie beeft bepaald, dat, zoo spoe
dig mogelijk na bet bekend worden der
heuglijke gebeurtenis ten Hove, de stafmu-
ziek van het regiment een ommegang zal
houden door de atad.
Natuurlijk niet wanneer de blijde ty«1iog „jfr
hier komt op een Zondag of een algemeen
erkenden Christelykeo feestdag.
Wy herinneren onze lezers er aan, dat
er nog slechts tot aanstaanden Donderdag