Dinsdag 3
Augustus 1909.
No. 7695.
58e Jaargang.
OP REIS.
AMERSFOOHTSCHE COURANT.
Verschijnt Dinsdag Donderdag- en Zaterdagmiddag. Abonnement per 3 maanden ƒ1.—
franco per post 1.15. Advertentiën 16 regels 60 centelke regel meer 10 cent. Bij regel-
te AMERSFOORT.
abonnement reductie, waarvan tarief op aanvraag kosteloos. Legale, ofïicieële- en onteigenings-
fIRMA A H VAM CLEEFF advertentiën Der r#egel 15 cent. Reclames 1—5 regels 1.25 elke regel meer 0.25. Groote
letters naar plaatsruimte. Bewijsnummers naar buiten worden in rekening gebracht en kosten
KORTEGRACHT 9
evenals afzonderlijke nummers 10 cent.
Bij advertentiën van buiten de stad worden de incasseerkosten in rekening gebracht.
Postbus 9.
Telephoon 19.
Aan onze abonné's die tijdelyk elders
binnen- dan wel buitenlands, vertoeven
wordt op aanvrage en met dvildelylss
opgave van adres, de courant eiken ver
schijndag tegen vergoeding van het
porto toegezonden.
Ook niet-geabonneerden kunnen op de
zelfde wijze de geregelde toezending van
de „Ainersfoortsche Courant" tijdens hun
uitstedigheid zich verzekerpn.
KENNISGEVINGEN.
NATIONALE MILITIE.
De BURGEMEESTER ea WETHOUDERS
van AMERSFOORT.
Gezien het besluit van den Commissaris der
Koningin in de Provincie Utrecht, van den 20-
Juli 1909. No. 3518/2414, 4e afdeeling (.Provin,
ciaalblad no. 53);
Gelet op de ari.t. 25, 26, 50 en 51 der Militie-
wet 1901 en op art. 21 van het Koninklijk be
sluit d.d. 2 December 1901 (Staatsblad No. 230)
laatstelijk aaiwevuld en gewijzigd bij de Wet van
5 December 1908 J3tbl. no. 347).
Doen te weten, dat de loting der vóór den
len Juli van dit jaar voor de Militie ingeschre
venen. behoorende tot de lichting van lulO, in
het Gymnastieklokaal van de openbare Lagere
school 2e soort, aan de Hellestraat alhier gele
gen, zal geschieden op Maandag 16 Augustus
1909, oantevangen des voormiddags tien uren
voor de ingeschrevenen wier geslachtsnaam be-
gint met de letters A tot en met F en op
Dinsdag 17 Augustus 1909, des voormiidags te
10 uur, voor de ingeschrevenen wier geslachts
naam begint met de letters G tot en niet Z.
En voorts, dat op Maandag 23 en Dinsdag
24 Augustus aanstaande, telkens van 's voor
middags 10 tot 12 uur en van 1 tot 3 uur des
namiddags, door of vanwege de lotelingen (ge.
st' and door twee getuigen) bij den Burgemees
ter ten Raadnuize aanvraag kan geschieden voor
de getuigschriften, vermeld in de le en 2e zin
snede van art. 51 der wet, luidende als volgt
„Om vrijstelling wegens eigen militairen
dienst of dien van broeders te verkrygen, moet
men overleggen een paspoort of andei bewijs
van outslag of een uittreksel uit het stamboek,
of een bewijs van werkelijken dienst".
„Ter bekoming van vrijstelling wegens broe-
deidienst moet men bovendien overleggen een
getuigschrift van den Burgemeester, waaruit
het getal zonen tot het gezin behoorende blijkt"
En art. 42 eerste lid van aangenaaid Konink
lijk besluit:
„Het bewijsstuk, vermeld in de eerste zin
snede van art. 51 der wet, kun, zoo het niet
reeds ingevolge art. 39, 3e lid van dit besluit
ouder den Burgemeester berust, ten minste tien
dagen vóór den dui waarop de zitting van den
Militieraad werd geopend, worden ingeleverd
bij den Burgemeester der Gemeente, in welke
de loteling die vrijstelling verlangt wegens eigen
militairen dienst of wegens broederdienst, voor
de militie is ingeschreven".
„Eindelijk, dat het opgeven der reden van
vrijstelling, het inleveren van de benoodigde
bewijsstukken en het doen opmaken van het
bij de wet gevorderde getuigschrift niet voi
doende is om zich de vrijstelling te verzekereQ,
waarop de lotelingen ir.eenen aanspraak te
kunnen maken, maar dat hun belang medebrengt
om bovendien de vrijstelling te vragen in de
zitting van den Militieraad of op den tijd
daarvoor overeenkomstig art. 46 van boven,
genoemd Koninklijk besluit bepaald.
Amersfoort, 3 Augustus 1909.
Burgemeester en Wethoudere
voornoemd,
De Burgemeester,
WUJJ TIERS.
De Secretaris,
J. K. H. de BEAUFORT,
loco-Secr.
De Hoofdingenieur-Directeur van den Rijks
waterstaat in de 6de Directie brengt ter kennis
van belanghebbenden, dat, in verband met de
vernieuwing van de Willemsbrug over de Singel-
gracht (Keulsche Vaart) te Utrecht, het water
in de Keulscne Vaart en in net Merwedekanaal
op 10 tot en met 13 Augustus 1909 zal worden
afgelaten tot 0.23 Meter plus N. A. P. of 0.35
Meter min P P. aan de peilschaal aan de
Weerdsluis te Utrecht.
De Hoofdingenieur- Directeur,
R. J. CASTEN DIJK.
Beroepskeuze.
Het i9 weer iu den tijd der examens.
„De eene helft van Nederland vraagt
de heltt leeg", heeft eens iemand met
eeDige overdrijving gezegd; maar er
schuilt toch wel iets waars in. Wie in
den laatsten tijd de couranten inzag,
stuitte telkens op lange lijsten van na
men van gelukkigeu, die toegelaten wa
ren tot Hoogere Burgerschool of Gym
nasium, overgegaan waren, voorwaarde
lijk o schrikkelijke vacantie of
onvoorwaardelijkof ook van hen, die
zoo gelukkig waren, het eind-diploma te
verwerven van de inrichting waar zij
hun jeugd lief en -leed gedurende 3, 5
of 6 jaren hadden geleden, en gevormd
waren om het leven verder in te gaan,
gewapend met een goede dosis kennis,
die hun van nat zal zijn en met mis
schien nog grootere dosis, die zij zoo
spoedig mogelijk zullen vergeten.
Elke zomer voorziet onze maatschappij
opnieuw van grooten toevoer op de ar
beidsmarkt, en die lange lijsten van
geslaagden-voor-eindexamens doet voor
hem. die wat verder denkt aldu3
schrijft het N. v. h. N. de vraag rij
zen wat wordt er van al die jongelui
Natuurlijk vallen er al dadelijk heel
wat af, die niet op de groote voederkrib
der maatschappij zijn aangewezen. Er
zijn er, die hun einddiploma van Hoogere
Burgerschool of Gymnasium haalden als
eersten stap op den verderen weg dei-
studie, die officier, dokter, leeraar willen
worden.
Over dezulken hebben wij 't nu niet
ook uiet over die gelukkigen, die na de
school te hebben afgeloopeu, hun kennis
productief gaan maken in de zaak van
vader, oom of ander familielid, waar een
plaats voor hen is opengehouden of werd
gecreëerd en waar zij eens als patroon zul
len optreden.
Maar behalve deze categorieën zijn er
honderden jougelui, die met het eindexa
men de school den rug toekeeren en een
plaats moeten zoeken, die zich dus ko
men presenteeren op de groote arbeids
markt, zeer velen zelfs nog zonder dat
zij weten in welken tak van bedrijf zij
een bezigheid, een toekomst willen zoe
ken.
Voor hen i3 het nu de grootste moei
lijkheid om „er tusschen te komen", om
iets te vinden, dat, al loont het misschien
in den beginne niet voldoeude, toch
redelyk uitzicht geeft op een behoorlijke
toekomst. En voor en door hen worden
nu allerlei sollicitatiebrieven geschreven
en worden kennissen liefst zoo invloed
rijke mogelijk aan het werk gezet
om hen tot „kruiwagen" te dienen ter
bereiking van een begeerlijke plaats.
Slechts weinigen zijn zich bewust van
den v\eg, dien zjj willen loopen, zeiden
we. Men moet de pogingen hebben aan
schouwd, door gediplomeerden gedaan,
om „iets" te krijgen, om het even wat,
en dadelyk geett men 't toe, dat het
vaak een harddraverij is met weinig
kans op een prijs, ot, nog juister, een
loterij met zeer veel nieten.
„Op een kantoor" is vaak een ideaal
en maar al te weinig wordt er ouder
scheid gemaakt en naar toekomst ge
vraagd, al3 maar eerst de sollicitant
aan een lessenaar is geplaatst. De onte
vredenheid met de positie komt later
wel.
Hoe komt het toch, dat die toestanden
zoo zijn Wat is de reden, dat elk jaar
opnieuw voor allerlei betrekkinkjes hon
derden sollicitanten zijnl Want een feit
is 't, dat telkens opnieuw wordt beves
tigd, dat voor salarisjes, die te nauwer
nood voldoende zijn om een jongmensch
behoorlijk huisvesting te verleenen, keu
ze in overvloed is. Het is een sociaal
verschijnsel, eenerzijds in de hand gewerkt
dour een groote uitbreiding van het aan
tal gelegenheden voor Middelbaar onder
wijs en auderzijds bevorderd door het
streven van vele kleine burgers om van
hun kinderen iets meer te willen maken
dan zij zelf zijn.
Geen van beide is te veroordeelen. Hoe
meer goede scholen er zijn, des te beter
kan een natie zich ontwikkelen, des te
krachtiger kan zij worden, en dat de
menscben het voor hun kinderen hoo-
gerop zoeken, is ook niet te misprijzen,
hoewel er een gevaar in steekt, dat
trouwens meer van paedagogische zijde
gecureerd moet worden dan door den
sociaal-econoom.
Maar toch ligt er in het streven om
den jongen „kantoorheer'' te willen laten
worden een element, dat we meenen te
moeten veroordeelen.
Het ambacht, de handenarbeid is in
discrediet geraakt. In de laatste jaren
is er wel eenige rehabilitatie merkbaar,
maar toch ziet men nog al te vaak, dat
menscben, die zelf grove werkhanden
hebben, hun zoon dat lot willen besparen
en hem liever een boord en manchetten
zien dragen, 't Is menschelijk, maar
verkeerd. O, natuurlijk, de middenstand
op de kantoorkruk moet er zijn, vooral
in onzen tijd van inkt en papier, maar
toch, wie zijn zoon alleen om het uiter
lijk aantrekkelijke van het heer-zijn het
kantoor induwt en meent hem te kort
te doen, wanneer hjj hem een ambacht
goed zou laten leeren, heeft het toch
o.i. niet bij rechte eind.
De maatschappij heeft behoefte, niet
aau menscben die geen vak verstaan,
maar wel aan degelijke vaklui en er zijn
zooveel bedrijven, waarin een ontwik
keld jougmeusch, juist omdat hij ont
wikkeld is, promotie zou kunnen ma"
keu als hij de moeite zou willen nemen
bij zijn schoolkeunis een vak groudig te
leeren. 't ls waar, als de jongen van
een Meernitgebreid Lagere of een 3-jarige
Burgerschool komt, lijkt hij al een beele
piet, maar er is, dunkt ons, toch geen
enkele reden om hem in die gedachte
te 9tijven, en het is voordeeliger, hem
dan nog een paar jaar op een goede
vakschool te doen, zoodat hij goed toe
gerust het leven ingaat als practicus,
dan dat hy als aanhangsel van het „ge
leeid proletariaat'1 een maatschappelijk
euvel gaat worden.
Voordeeliger voor hem zelf en voor
deeliger voor de maatschappij.
Voor hem zelf, omdat hij dan na vol.
brachte vakstudie spoedig meer kan ver
dienen dan op een kantoorkruk, en
voordeeliger voor de maatschappij, om
dat de arbeidsmarkt in de branche van
solliciteerende klerken dan wat minder
overvoerd zou zijn.
Een vakman, die in zyu jeugd Middel
baar onderwijs genoot, is tater meer waard
dan iemand die van de gewone Lagere
school in het vak is gekomen. Hij zal
later iu den regel uitmunten door oordeel,
aLemeene ontwikkeling, manieren, en
al spoedig uit den grooten hoop naar
voren komen. Menige zaak is verlegen
om zoo iemand als werkmeester, voorman,
meesterknecht, en menig patroon zal
zoo iemand gaarne goed willen salarie-
eren, vaak heel wat beter dan zijn klerken,
die in het Fransch, Duiisch, of Engelsch
moeten kunnen correspondeeren.
Er is in onzen tijd zekeren rehabilitatie
van het ambacht merkbaar, zeiden we
boven. De kunst legt beslag op eiken
tak van nijverheid en het kunstambacht
vraagt ontwikkelde werklui. Waar de
maatschappij dus dien kant uit wil. moet
men dat staren opmerken, en o. i. doet
een vader veel beter, zijn zoon te leeren,
dat handenarbeid evenzeer adelt als elk
ander werk. Het zit niet in boord of
manchetook voor den blauwen kiel kan
er achting zijn, mits maar de persoon,
die hem draagt, hem weet te ee-
ren.
Daarom is onze raad aan de vele vaders
die hun zoons met einddiploma's thuis
krijgen en niet weten wat zij nu er mee
zullen beginnen, deze: Als g'y 't kunt
doen, doe dan uw jongen op een ambacht,
als't mogelijk is,opeen Ambachtsschool of,
nog beter, op een Middelbare technische
school. Laat hem smid, timmerman, ma
chinist, bakker, stukadoor, typograaf of
wat ook worden. Vraag naar zijn lust,
naar zijn aanlegen leer hem, dat werken
met de handen geen schande is, omdat
handenarbeid van iemand met een goed
i denkend hoofd steeds zal worden gewaar-
j deerd.
En bovendien goede ambachtslui zijn
er in ons land nooit te veel.
Bevolking van het Ryk.
In de „Staatscouraut" no. 107 wordt open
baar goraaakt bet bevolk.ngseijfer van het
Rijk op 1 Januari 1909. Dit bedroeg 2 891 930
maunen en 2933268 vrouwen, totaal5825 198.
Uver de Provinciën verdeeld, waren de
cijfers
Provinciën. Mannen. Vrouwen. Totaal.
N.-Brabant 310125 309 676 620 101
Gelderland 323832 315599 6394 il
Z.-Hullund 663 457 699 82) 1.63.77
N.- H ollaud 537 421 566 093 1 11 '3 54
Zeeland 115 362 16 596 231958
Utrecht 139 960 145520 285 480
Friesland 182 727 18l) 85 62912
Uverysel lt>3l08 186 726 379 >3 i
Groningen 164383 166 830 331213
Drente 90 334 82 508 112 892
Limburg 170921 163655 334 586
lu een afzonderlijk bijvoegsel op bovenge
noemd nummer van de S .-Ci. is opgenomen
een uittreksel uit de suusii<-k van Jen loop
der bevolking iu bet ja-r 1908 van bei Rijk,
de Provinciën en de Gemeenten uiet meer
dan 20000 inwoners.
Tariefherziening.
Naar aanleiding van hot bericht, dat „De
Tijd" uit 's-Gravenhage geweid, en waarin
de schrijver verklaarde, uit de beste bron te
i kunnen mededeelen, dat de voorbereidende
werkzaamheden voor de Tariefheizieuing zijn
afgeloopen en dat in het komende parlemen-
laire jaar dtze ziak zeker zal worden afge
daan, schrijft de „N. Cl." o.m. bet volgende
We zijn op kondschap uitgegaan en ver
namen, dat ten aanzien van tariefsverhoo
ging zelfs de eerste bakens nog Diet zijn
uitgezet.
Wèl ligt het ontwerp-Harte ter behoor
lijke plaatse in de archieven opbewaard, maar
dit ontwerp heeft een veel te verre strek-