t
0
s Ed. WEILL,
I
IJACOL
Gemengd nieuws.
Laatste Berichten.
ETALEERT op 30 Sept., I en 2 October J
0
©♦©♦©♦©♦©♦♦©♦©♦©♦©♦O
Hotel BELLEVUE
Zeer aparte modellen.
Rund en Varkensslagerij van J. F. GRAU,
Advertentiën.
FAILLISSEMENT.
van een der laagste tot een eerste 1
station.
De verbouwde Gereformeerde kerk te Soest
zal aanstaanden Donderdagavond in gebruik
worden genomen.
Het geïllustreerd weekblad «De Prins"
herinnert er aan, dat het gister zeventig jaar
was dat de eerste spoortrein in Nederland,
die van Amsterdam naar Haarlem, voor het
publiek verkeer werd geopend.
Den 1 December 1835 richtten de heeren
L. J. J. Serrurier, R. Ie Chevallier en W.
C. Brade het verzoek tot Koning Willem 1
om concessie te verkregen voor den aanleg
van een «ijzeren" spoorweg van Amsterdam
naar Rotterdam of, bij wijze van proef, tus-
schen Amsterdam en Haarlem. Het daaro
ver uitgebracht rapport bevatte onder meer
de verklaring, dat »het sporen van Amster
dam naar Haarlem in geen levendige be
hoefte voorziet".
Toch werd 1 Juni 1836 de concessie ver
leend en nadat deze was overgegaan
aan de «Hollandsche IJzeren Spoorweg
Maatschappij" had op 20 September 1839
de plechtige opening der lijn plaats voor
autoriteiten, terwijl den volgenden dag aan
deelhouders der H. IJ. S. M. den tocht
waagden, die «zonder incident afliep". Den
24 September werd de lijn geopend voor
het publiek.
Die eerste trein bestond uit vier diligences,
4 cbars-a-banc, getrokken door de locomo
tief «De snelheid". Het traject Amsterdam-
Haarlem werd afgelegd in een half uur.
De enkele reis kostte in de diligence f 1.20,
in de char-a-banc f0.80 en in de waggons
f0.40; beide laatste waren open wagens.
Uit Amsterdam vertrokken treinen om 9,
11, 1 en 5 uur, uit Haarlem om 10,12,2 en 6
uur.
De lijn tot Rotterdam werd geopend 3
Juni 1817.
Thans vertrekken per dag 60 treinen naar
Haarlem en 58 vandaar naar Amsterdam,
terwijl het traject wordt afgelegd in 20 mi
nuten.
kometen bestaan, binnen de sfeer van aantrek
king dezer aarde gekomen zijn en in onzen
dampkringzijn aangeland zonder eenig waarneem
baar effect ten goede of ten kwade.
Halley's komeet zoo herinnert een schrij
ver in „The Manchester Guardian" verdient
wel de bijzondere belangstelling der Engelachen,
omdat het een Engelsch sterrenkundige was,
die, bij haar ontdekking in 1682, haar periodi
citeit vaststelde en daardoor deze tot dien tijd
geheimzinnige hemelverschijnselen bracht bin
nen de beheerscbiDg van de wet der zwaarte
kracht en daarmede een nieuw veld voor de
wetenschap opende.
Halley's voorspelling, gedaan met de voor
wetenschap dat zijn aardsch bestaan reeds lang
ten einde zou zijn als de komeet haar omwen
teling zou hebben volbracht, is mischien he
meest pathetische beroep, dat ooit een beoefe
naar der natuurwetenschap op de nakomeling
schap heeft gedaan? „,Vaarom, scheef hij, wan- 1
neer de komeet overeenkomstig onze voorspelling
omstreeks het jaar 1758 zal terugkeeren, zou
het onpartijdige nageslacht weigeren, te erkennen j
dat zij het eerst ontdekt werd door een En-
gel8chman?"
De belangstelling onder de astronomen is bij
deze wederverschijning van de komeet des te
grooter, nu, sedert zij in 1835 het laatst werd
waargenomen, de wetenschap in de spectraala
Dalyse en de fotografie machtige hulpmiddelen
vond om over den aard, de samenstelling, de
chemische en physische eigenschappen der gassen,
waaruit Halley's komeet is samengeateld, zeker
heid te verkrijgen.
Twee jaar geleden stelde de RegeeriDg een
commissie in om een onderzoek te doen naar
den stand van de vivisectie hier te lande
en de maatregelen, eventueel daartegen te
nemen. Onlangs heeft de commissie haar
rapport ingeleverd. Een uitgebreid onderzoek
is ingesteld, ook bij de medische faculteiten
aan de verschillende hoogescholen, door be
middeling van het Ministerie van Binnen-
landsche Zaken. De commissie is eenstem
mig van oordeel, en heeft die conclusie dan
ook uitvoerig in haar rapport verdedigd, dat
beperking van de vivisectie hoogst wensche-
lijk is. Verschillende maatregelen hiervoor
heeft zij in overweging gegeven.
De Regeering heeft het rapport in studie.
In dezen dagen van PoMtwisteD, o.a.
tusschen Cook en Peary, is 't niet onaardig
in herinnering te brengen, dat de fantasti
sche profeet Jules Verne precies vooruit
verteld heeft, hoe de Pool gevonden zou
worden en óok, dat er kwestie zou zijn over
de prioriteit der ontdekking.
In 1867, lang vóór Cook en Peary, heeft
Jules Verne de Pool ontdekt en het reisbe
richt neergelegd in zjjn mooi biek „Le dé-
sert de glacea ventures du capitaine Hat-
teras".
Wij leeren daarin den koenen Engelschen
ontdekkingsreiziger, kapitein Hatteras, ken
nen en liefhebben. Op zijn „Forward" ver
laat hij Liverpool, stevent door de Davis-
straat, bereikt de magnetische pool en de
bemanning vindt herinneringen van deFran-
klin-expeditie. De Amerikaan Altamont, wiens
schip, de „Porpoise", op 83 gr. 35 ra. N.Br.
en 120 gr. 15 m. W. L. in het ijs zit, kruist
het pad van Hatteras. Met de hulpmiddelen
van de „Porpoise" gaat het verder Noord
waarts. De expeditie bereikt op 87 gr. 59
m. „het Koninginne-eiland" en constateert
den 41 jaar later door Cook bewezen rijk
dom van wild in de nabijheid der Pool. Na
pijnlijke twisten tusschen Attamont en Hat
teras stichtte Jules Verne vrede en Hatteras
bereikte de Noordpool, een nog werkende
vulkaan.
Den vulkaan hebben Cook noch Peary te
ruggevonden maar vulkanen, die in 1867
werkten, kunnen thans wel niet meer aan de
oppervlakte der zee te vinden zijn.
Over de komeet van Halley, welker terugkeer
een gebeurtenis van belang is, valt nog wel iets
te vermelden op het gebied van volksgeloof en
volksdwaling.
Thans wo dt Halley's komeet niet meer tege
moet gezin n*-'. de bijgeloovige vrees, die bij
haar verscLyning, in 1456, juist toen de Turken
zich meester hadden gemaakt van Constantinopel
en Europa bedreigden, de Christenheid er toe
bracht om aan haar Ave Maria het gebed toe
te voegen„Heer, behoed ons voor den duivel,
den Turk en de komeet". Zelfs de vrees voor
een botsing met een van die lichamen, die in
dertijd algemeen gedeeld werd, is thans geheel
verdwenen. Wy weten toch, dat reeds meerma
len een gedeelte van de ijle nevels, waaruit de
Met groote belangstelling zal men uitzien naar
de resultaten van het radium-congres, dat op
aanstichting der Belgische Regeering in 1910
te Brussel wordt gehouden, want men hoort
zulke verrassende wonderen van het radium,
dat de leek aarzelt, zonder deskundige staving
de verhalen voor goede munt aan te nemen.
Zoo zou het onlangs aan dr. Roux, van het
Instituut Pasteur, gelukt zijn een aan maag
kanker lijdende vrouw door behandeling met
radium te genezenzoo verneemt men, dat de
Engelsche chirurg sir Frederic Treves verschei
dene ernstige gezwellen en andere huidaandoe
ningen door radium heeft genezendat te
Petersburg prof. London bij een blind geworden
kind proeven met radium heeft genomen, met
het gevolg dat het kind reeds in staat is,
drukletters te lezen, en zijn collega prof. Ham
mes, te NewYork, gelijke proeven heeft genomen
met een blindgeboren elfjarig meisje, die haar
gezichtsvermogen reeds ten deele heeft terugge
kregen dat andere proeven geleerd hebben,
dat radio-actieve lucht gelijke werking op de
longen heeft als zuurstof en daarop een nieuwe
methode berust voor de behandeling van long
ontsteking. En dan de wonderdadige kracht,
die aan het radium wordt toegeschreven als
verdelger van de „ouderdoms-microbe".
Een staaltje van wat een Gemeente-admini-
Btratie van een stad als Berlijn omvat. In 1908
is er op de bureaux van den gemeentelijken
dienst 4200 Liter inkt verschreven I
Tandelooze zagen. Tot de merkwaardigste
physische verschijnselen behoort de werking der
tandelooze zageneen schijf met gladden rand
uit zeer week staal is in staat, bij genoegzame
snelle draaiing, zelfs het hardste staal door te
zagen. Waarop deze werking berust, heeft een
Amerikaan, E. W. Harbord, geconstateerd. Na.ar
zijn meening berust de snijdende werking n'ot
op de ruwheid van den schijnbaar gladden rand
maar uitsluitend op de verhitting, welke door
de wrijving wordt opgewekt; het bewerkte stuk
staal smelt bij de voortdurende wrijvende aan
raking van de zaag. Aan het doorgezaagde stuk
staal ziet men, bij microscopisch onderzoek, hoo
de structuur door het smelten is veranderd en
dat het staal op enkele plaatsen aan de lucht
geoxydeerd is. Het is zelfs niet eens noodig,
dat de zagende schijf uit staal bestaat; men
kan veel weekere metalen, bijv. koper, nemen.
Met een electrischen ventilator kan men gemak
kelijk de wonderlijke werking volgen. Men
plakt een precies cirkelvormige papieren schijf
met zuiver gladden rand op een iets kleinere
houten schijf; dan bevestigt men deze „zaag"
aan de as van den electrischen motor, en wan
neer de omwentelingssnelheid van dezen laatsten
genoegzaam groot is, wordt een tegen den
papierrand gehouden potlood geheel doorgezaagd.
Het papier zal door de centrifugaalwerking
steeds gespannen gehouden worden en in
geringe mate afslijten.
Men seint ons
De agent van politie L. H. Hartman be
haalde heden het politie-diploma.
391ste Staatsloterij.
Vijfde klasse.
Trekking van 20 September 1909.
(700 loten).
Ten kantore van den Collecteur A. C. R.
O. LEINWEBER te Amersfoort (Breedestraat
22) zijn aan de navolgende nummers te beurt
gevalien.
Prijzen van f 70
46371, 16406 en 16749.
Te zamen 3 prijzen,
Zonder prijs zijn uitgetrokken
4574, 8009, 9286, 9291, 9294, 9348
15780, 15803, 16364 en 16739.
0
Kalverstraat 129, =- Amsterdam
0
0
0
0
0
0
0
0
0
IN
over het STATION te AMERSFOORT
eens uitgelezen collectie in:
MANTELCOSTUMES, gekleede TOILETTEN,
najaars en winter REGENMANTELS
In PRINSES- en EMPIREROKKEN, BLOUSES
en OCHTENDJAPONNEN.
GEOPEND
LANGESTRAAT 103
voorheen UTRECHTSCHEWEG 5ti.
LIJST van BRIEVEN, geadresseerd aan
onbekenden en verzonden van het Postkan
toor te Amersfoort gedurende dele belft der
maand September 1G09.
Mej. A. Tisa, Amersfoort.
C. van Gelderen, Almelo.
Mej. W. Bolten, Amsterdam.
Mej. K Gooseu, Baarn.
Reuomelt, Blokzijl.
Mad. E. Dubourcq Driebergen.
Martin Haag.
A. Heemstede
W. van Ewijk IJsselstein.
Ph. Langedorf Tilburg.
P. Polsma Tzum.
C. Biller Utrecht.
A. Wijnstra Ophemert.
Mevr. Van Wijk Scheveningen.
R. Hulties Westfalen.
J. Snijders Dietsveld.
Markenie Amersfoort.
K. Radius Amsterdam.
A. van der Meulen
Van Hees
P. de Wendt
Mej. Van Loghera Apeldoorn.
Wolters Deventer.
V. Fammeling Ten Boer.
J. Kloote Middelburg.
Van der Straten Utrecht.
A. Boer
H. Mouw Sterrewijde.
L. Ingenhoes London.
Rab Stom Havre.
Bertram Duitschland.
B. Toetsche Altstaden.
P. Kemper Eggishorn.
Herinnerd wordt aan het verzoek, dat de
afzender zijn naam op de achterzijde der
poststukken vermeldt, opdat zij, zoo noodig,
aan hem kunnen worden terug gegeven.
Bjj vonnis der Arrondissements-reeht-
bank te Utrecht, d.d. 21 September 1909,
is Hbinrich REICHMANN, logement
houder en restaurateur, wonende te
Amersfoort, verklaard in staat van fail
lissement, met benoeming van den Edel-
Achtbaren heer jhr. mr. T. J. de MAREES
van SWINDEREN, Rechter in voormelde
Rechtbank, tot Rechter-commissaris en
van ondergeteekende tot Curator.
De Curator,
M. L. CELOSSE.
Amersfoort,
Korte Bergstraat 8.
De bekende distillaten,
wijnen en likeuren, van de
firma VETTER Co., distill,
le klasse, zijn alhier ver
krijgbaar in de oude Slijterij
op het Lieve Vronwe-plein,
naast het Kapelhuis, Tele
foon 131.
C RE D I ETVEREE N IGI NG
te Amsterdam.
Correspondentschap te Amersfoort
nir. H. J. M. van den BERGH,
WILHELMINASTRAAT 5.
Zij stelt zich ten doel;
het verleenen van Credieten onder per
soonlijke of zakelijke zekerheid of in-blauco
het incasseeren van handelspapier;
het ontvangen van gelden a déposito en
rekening-courant.
(Haarkracht)
is het geheim van den gezonden haargroei.
Te Amersfoort verkrijgbaar bij de heeren
R. J. van EIMEREN, Coiffeur, en P. de
ZWART, Drogist.
SCHOUWBURG - UTRECHT.
Koninklijke Vereeniging
„Het Nederlandsch Tooneel".
Beschermheer: Z. K. H. de Prins der Nederlanden.
Donderdag 23 September
(No. 1 van het abonnement)
De Firma Bonardon,
Tooneelspel in drie bedrijven uit het Frsnsch
(La maison) van GEORGE MITCHELL.
OrkeBt onder leiding van den heer H. KUIJPEPS.
Aanvang HALF acht.
