41
Advertentiën.
Tankt! ÜPLUSSIB,
3 pCt. Tijdgeestloten.
3 >pCt. TijdpesipolimD.
istanten-Bi
Korthoidsbalve meeaen wij te mogen verwijten
naar onze missives d.d. 12 Maart 1908 en 21 Mei
1903, waarin met cijfers is aangetoond welke, rol
de buitenleerlingen in deze verboogiug van uitga
ven spelen. Waar een zóo groot aantal buitenleer-
lingen tot heden de gemeentelijke Hoogere Bur
gerschool bezoekt, meenen wij er op ie moeien
wijzen, dat ook het Kijk groot belang heeft, dat
niet do Gemeente den toegang van de buitenleer
lingen opheft of beperkt. Onder verzekering, dat,
voor zoover van ons college afhangt, de Gemeente
daartoe niet anders dan noodgedrongen zal over
gaan, meenen wij toch deze opmerking niet achter
wege te mogen lit en.
Bovendien is de slichting van een nieuw school
gebouw, dat voor bet onderwijs zeer gewenscbt is,
bij de tegenwoordig op de Gemeente drukkende
lasten vrjjwel onmogelijk.
Wij meenen, dat onder deze omstandigheden in
den door ons aangegeven zin een oplossing is te
vinden, die èn voor Kijk èu voor Gemeente aan-
neemlijk i«.
Wordt van Rijkswege alhier, met steun van de
Gemeente, een Hoogere Burgerschool met 5 jarigen
cursus gevestigd en daarnaast van gemeentewege
een Handelsschool opgericht, naar het hierbij over
gelegd project, dan zal de vordeeling van alle
leerlingen over beide inrichtingen van onuerwijs
wellicht zoodanig zijn, dat do thans door het wisse
lende getal leerlingen onvaste organisatie dor school,
in een meer stabielen toestand voor beide scholen
zal overgaan.
Uitdrukkelijk stellen wij dit op den voorgrond
om in 't licht ta stellen, dat door de vestiging van
de beide inrichtingen voor onderwijs te d zer plaatse
zoowel het Rjjk als de Gemeente zullen worden
gebaat.
Iu verhand mot het bovenstaande veroorlooven
wij ons, behoudens goedkeuring van den Gemeente-
ra id, Uwe Excellentie het volgende voorstel aan te
bieden
1. Door de Gemeente Amersfoort wordt te Amers-
fooit een Handelsschool opgerioht ingericht in
hoofdzaak volgens de nevensgaande plan, waarvoor
de Gemeente van het Rijk eeno jaarlijkache subsi-
"ie van 50*/0 in de exploitatie-kosten ontvangt;
2. Door het Rjjk wordt te Amersfoort een Rijks
Hoogere Burgerschool met 5-jarigen cursus geves
tigd.
a. in da stichtingskocten dezer Bchool wordt door
de Gemeente Amersfoort een som van f75 000 bij
gedragen.
b. J-arljjka ontvangt het Rijk van de Gemeente
Amersfoort een subsidie vau f6000, als bijdrage in
de kosten van het onderwijs.
W'i zullen het zeer op prijs stellen, van uwe
Excellentie, zoo mogelijk spoedig, te mogen verne
men of een oplossing in den door ons aangegeven
zin door U kan worden bevorderd, aangezion het
wegens de belangen der ouders wenscheljjk is, dat
de Gemeenteraad zich over een eventueele beperking
vau het aantal buitenleerlingen of weigering van
buitenleerlingen geruimen tjjd vóór den aanstaanden
cursus uiispreke.
Iudieu Uwe Excellentie dit wenscheljjk acht, rijn
wjj zeer gaarne bereid, het bovenstaande uader
mondeling of schriftelijk toe lichten.
Het program der Handelsdagschool te Amersfoort
is aldus ontworpeu
Vakken van
ouderwijs
Nederl, lezen en stellen
Fransch
Duitsch
Ergelfoli
Boekhouden
Hamlelsrekenen
Rekenen en vormleer
H» ndelsgeschiedenis
H.mdelsaardrijkskunde
Staathuishoudkunde
Staatsinrichting
Handelsrecht
Kennis der natuur, Plantkunde
eD Scheikunde
Warenkeunis
Schrijven
Stenografie en Machineschrjjven
Handteekenen
Gymnastiek
Lessen per week totaal
Voor de taai-leeruren kan beschouwd worden,
dat het bezit der akte A Middelbaar onderwijs vol
doenden waarborg geef: van bekwaamheid. Hef is
wenscheljjk, dat de Teeraar in Boekhouden en Hsd-
delarekeuen eveneens dc Middelbare akte bezit en
belast wordt met het Directoraat (toelage f1000).
Wat de overige vakken betreft, mag verwacht wor
den,.dut ook geschikte leerkrachten gevonden zul
len'kunnen worden, zoo noodig door combinatie
met Hoogere Burgerschool of Gymnasium.
Als maatstaf {dor jaarwedden schijnt een bedrag
van f80 per wekeljjksch les-uur billijk en voldoende
te zjjn voor Handteekenen en Gymnastiek respec
tievelijk f70 en f60, wijl deze vakken geen voor
bereiding of correctie van huiswerk" van den leer-
aar eischen.
De leseen aan de Handels-dagschool worden
gegeven o,-> de gewone schooltijden, 4 lessen in den
voormiddag en 2 in den namiddsg, met uitzonde
ring vbd den Woensdag en den Zaterdag, alzoo 82
per week. Ook de vacanties worden op de gewone
wijze geregeld; een groote vaoantie van 6 weken
in den zomer en twee van ongeveor een week met
Kerstmis eu met Pasohen.
Tot de eerste klasse der school worden zonder
examen als leening toegelaten zjj, die blijkens een
gemotiveerde verklaring van het Hoofd eeuer Lagere
schooi met gced gevotg de hoogste klasse dier
schooi hebben doo"iopen.
Anderen en zij die tot eeu hoogere klasse won-
schen te worden toegelaten, mooten zich aan een
examea onderwerpen, waaruit zaï moeten blijken,
dat zij voldoende kundigheden bezitten om het on
derwijs in' de gewonschte kiasso te kunnen votgen.
Het eind-examen zij een school-examen eu enn
eind-diploma worde uitgereikt aan do leerliugen,
die met goed gevolg daaraan deelgenomen hebben,
b. Handelsavondschool met voor
bereidenden curaus.
Om de leerlingen, die overdag geen onderwijs
kunnen ontvangen, te kunnen helpen, verstrekke
men hun in do avonduren de gelegenheid om
zich te outwikkelon aan een voorbereidenden cursus
van 2 jaren en aan oen eigenlijken handelscursus
van 8 jaren, daarbij aansluitende.
Voorbereidende cursus.
Alleszins noodzakelijke vakken in de twee voor
bereidende klassen zjjn Lozen, stellen, r ikenen,
Riirdrijkskunde on bovendien Franech, Duitscu en
Engelsch, te geven b.v. volgons onderstanuden
rooster op Maandag, Dinsdag Woensdag. Donderdag
en Vrijdag, onderscheidenlijk van 5.80—6.20, van
6.30- 7.20 en van 7.30—816:
Lezon Duitsch Engeisch Lezen Fransch
Aantal lessun per
week in klasse
I II III IV Tot.
5 4 8 2
14
6 3 3 3
16
2 3 4 4
13
- 5 4 4
13
2 3 3
8
2 2 2
6
4 2 2 2
10
3 2 11
7
8 2 11
7
1 1 1
1 1 1
1
3
1
8 2 2 2
9
2 2 2
2 1
6
8
11
2 3 1
2
4
2 111
5
32 82 32 32
128
LIEFDADIGHEID.
Tot bet geven van inlichtingen aan De
partementshoofden, Wij kbezoe
le er s en Belangstellenden z.il het
Ceutraal-bureau a. s. DINSDAG 15 NOV.
des namiddags te vier nor ten Raad huize
zitting houden.
Voor spoedeischende zaken wende men
zich tuisclientijds tot den Boekhouder der
vereeniging, den heer N. g. van deSTADT
Zuidsingel 12.
Vergadering met de Departementshoofden
en de leden der vereeniging Dinsdag 15
November, des avonds 8 uur, ten Raadhuize.
Duitsch Stellen*
Rekenen Fransch
II.
Duitsch Stellen Rekenen Fransch Stellen
Rekenen Fransch Engelsch Duitsch Fransch
Lezen Duitsch Aardr. Lezen Engelsch.
Dit onderwijs worde verstrekt gedurende 9 maan
den per jaar. Gedurende 3 zomermaanden geve
men aan de ircrbedoelde leerlingen, onder wie er
velen zullen zjjn die overdag reeds hard moeten
werken, volop vacantia.
De eigenlyke bsndels-nvondcursus zal drie jsar
moeten duren en naast een flinke zomer-vacantie,
van ODgeveer drie maanden, zouden ook in don
winter, bjjv. van 15 December 'ot 15 Januari, de
lessen moeten stilstaan, met het oog op de kan
toorwerkzaamheden, die tegen tiet einde des jaars
en bij het begin van het nieuwe, meestal bijzondere
inspanning van vele leerlingen zullen vrageD.
Tijdens de 8 overblijvende maanden ware dan in
dezer voege les te geven op Maandag, Dinsdag,
Donderdag en Vrjjdag, onderscheiden lij k van 77.50,
van 8—8,50 en van 9—9.45 of 10 uur.
Klasse I:
Boekhoud. Aardiijksk. Boekhoud.
Stellen Duiisch Engelsch
Duitsch Eugelsch Fransch
Klasse II.
Stellen Duitsch Duitsch
Boekhoud. Engelsch Boekhoud.
Stenogr. Fransch Engelsch
Klasse III.
Duitsch Engelsch Eugelsch
Stenograf. Fransch Frausch
Boekuoud. Duitsch Boekhoud.
Bedraagt dus het aantal leasen in den voor
bereidenden cursus per week 15 deze leeriin-
§en moeten niet belast worden met huiswerk, maar' de
ocent moet de lessen zoo productief mogeljjk
maken in den eigeulijken h a n d e 1 s cursus is
dit getal teruggebracht tot 12; deze leerlingen
kunr en den vrijen Woensdag- en Zaterdagavond
besteden aan liet prepareeren van huiswerk, enz.
Het gansuhe onderwijs op den avondcursus
omvat dus 5 jaar, waarbjj wordt besteed aan
Voorb. Haudelsc.
Engelsch
Handelsrek.
Fiansch
Handelsrek.
Fr.'.d80b
Engelsch
Staathuisb.
Hand.rroht.
Haudelsrek.
Ned. lezen enz.
Stellen
Rekenen
Haudelsrekenen
Aardrijkskunde
Franech
Engelsch
Duitsch
Boekhouden
Stenografie
Staathuishoudkunde
Handelsrecht
III IV V
2 2
1 1
3 3
2 2
2 2 2
3 3 2
1
1
en materieel beschikbaar te stellen voor een vrijwil
lige brandweer-vereeniging en het thans beschikbare
materieel der voormaiige A. V. B. ten gebruikte
geven aan de stedelijke brandweer.
Tevens stelien zij een herziening van het brand
weer-reglement in uitzicht.
Bijlage A geilt het volgende overzicht der
schoolbevolking van de Hoogere Burgerschool te
Amersfoort op 81 December der jaren 1897 tot en
met 1907.
3
S
3
3
c
0
Cl
0
co
ir
DO
a
*3
Pd
c
DO
Buitenleerl. j
C
a
4)
DO
•9
Buitenleerl.
Ingezetenen.
Buitenleerl.
c
c
8,
Buitenleerl.
(0
bê
c
1
c
3
1
3
4
1897
18
6
14
10
1121
löjlO
8
7
6
1898
2011
13
9
20'18
1417
11
5
8
1899
1934
19
13
1415
19
31
11
10
12
1900
2340
29
34
25 29
1125
10
29
10
1901
28
38
3044
3048
1334
5
18
13
1902
23
23
30
2751
33
34
10
25
14
1903
2823
2627
2
34
28
38
14
2i
12
1904
19 24
26
25
2625
1732
17
21
10
1905
19
26
21
28
2025
17.27
16
24
10
1906
34 30
18
32
15 26
17 26
12
15
11
1907
25
43
31
38
1422
1933
15
20
12
Bijlage B geeft sin de zuivere kosten van de
Hoogere Burgerschool te Amersfoort, na aftrek van
subsidi" en schoolgelden (zonder uitgaven voor de
r nte en aflossing voor de stichting van bet school
gebouw) over de jaren 3897—1907 in verband met
schoolbevolking.
Kosten na
aftrek
subsidie
en school-
15 15 12 12 12
Komt ook deze inrichting te staan ouder leiding
van deu zelfden Directeur als de dagschool, die zjjn
personeel ervan moet weten te doordringen, dat het
te geven onderwijs vooral bij de Aardrijkskunde,
bet Stellen, het Lezen en de moderne tilen, allengs
moet rekening houden met de behoeften van den
kantoorman en van den handel, dan mag vertrouwd
wgrtfcn, dat met het daareven ontwikkeld program
in die vjjf jaren een geslacht vait te kweeken, dat,
flink toegerust, met vertrouwen de toekomst mag
tegemoet gaan.
Het ligt voor de hand, dat leerlingen, die voldoend
uitgebreid Lager onderwijs hebben genoten, dadelijk
kui ueu plaats nemen iu de H an de 1 s-ifdeeling.
Alle andoren komen, nadat zij de gewone Lagere
school met vrucht hebben doorluopen, op den
voorbereidenden cursus, waar zij bet oud'-r-
wjjs volledig volgen, me' dien verstande, dat bij
gemotiveerde uitzondering kan worden toegestaan,
dat een leerling niet deelneemt auu liet onderwijs
in éen of twee der vreemde lalen. Dit zelfde geldt
ook voor den handels-avondcursus. Overigens schijnt
het wenscheljjk, geen leerlingen voor enkele vakkeu
too te laten, wijl van een harmonische ODtwikkoling
dan geen sprake kan zjjn.
De Directeur der Handels-dagschool wordt levens
belast met het directoraat der avondschool (toelage
f225) en hem wordt aan laatsgenoemde inrichóng
ter zjjde gesteld als onder-directeur (toelage f175)
een der andere leeraren, bij voorkeur die in de
Nederlanduclie taal. De regeling der jaarwedden Tan
de leerarou aan den voorbereiaiugs-curaus en aan
de handels-avondschool wordt gebaseerd op een
betaling per wekelijksch lesuur van f 60.
De totalen der wekeljjksche lesuren en de daar
voor toe te kennen jaarwedden der verschillende
leeraren, benevens een overzicht van de inkomsten
en uitgaven len behoeve der inriohtiugeu, zijn ver
meld op een tabel, wairop ook een raming der
schoolgelden is aangegeven, in verband met hel te
verwachten aan'al leerlingen gedurende de eerae
jaren na de opening der scholen.
De eindcijfers dezer tabel luiden als volgt
UitgavenSalarissen 116460, Leermiddelen, schoon
maak, vuur, licht, enz. 1840, Concierge-amanuensis
'(met vrjje woning iu het gebouw) 1600; totaal;
17400. Ontvangsten: Rijk 50 pCt, subsidie f8700,
Pro, incie 15 pCt. f2610. Schoolgeld f 1578. Gemeente-
bijdrage (waaronder niet begrepen de kosten van
rente en aflossing van het kapitaal voor het school
gebouw, te etelleu op p, m. f 1500) f 4512 totaal
f17400.
Aangezien verwacht kan worden, d-.t bij de ope
ning tier scholen zich ook voor hoogere klsseeu r.an
beide inrichtingen leerlingen zullen aanmelden, ver-
dieDthc-tsanboveling, dn toelating voor alle klassen
open te stellen en de beide scholen aanstonds vol
ledig te orgauiseeren. Alleen in dat gov0' kunnen
voor do meeste leeraarsbetrekkingen geschikt*
sollicitanten verwacht worden. Do leeraren moeten
kunnon solioiteeren in de verwachting, dat van don
beginne af, en niet na verloop Van tjjd, e^n be
hoorlijk bestaan hun is verzekerd. Het spreekt van
zelf, dat het personeel d *r inrichtingen, als Gemeente-
ambt-naren, zullen deelnemen aan dc Gemeentelijke
pensioensregeling.
Bij breed gemotiveerd schrijven van 4 November
pellen B. en W. aan den Raad voor, geen subsidie
1900
1901
1902
1903
1904
1905
1906
1907
f7419.985
9114.96
12680.56s
>11343.48
11630.29s
10028.97s
>14414.28
>14617.09
115222.30s
16796.36s
>19011.63
■2 i
c to
96 129
104156
Aantal af-
deelingen
uitsluitend
ten dienste
van buiten
leerlingen.
ItCl.KM
Van 1—5 regels f 1.25 elke regel meer
f 0.25.
Getrouwd bij volmacht:
S. C. SPORRY
le Luitenant der Genie,
gedetacheerd bij het O. I. L.,
en
T. P. S1NIA.
Barneveld, 12 November 1909.
ALLEN, die iets te vorderen
«phebben van-, of verschuldigd zijn
aan-, of papieren onder zich hebben be-
hoorende tot den boedel van wijlen den
heer en mevrouw J. G. BERKMAN ROSEN-
BURGSweep worden verzocht, daarvan
ten spoedigste opgave en betaling te doen
ten kantore van den Notaris JOHs. KNOP
PERS, Weverssingel o, te Amersfoort.
WETERINGSCHANS 50, AMSTERDAM,
Telefoonnummer 8153.
Speciale behandeling dagelijks voor Mond
en Tand lijder? en voor het plaatsen van
Kunsttanden en Gebitteu volgens de nienvr-
ste uitvindingen.
Alle operation en behandelingen geschie
den geheel pijnlos.
1/10 lot IS— Klassikaal f—.60
1/20 lot f l.óö Klassikaal f—.30
f 10.per maand fl.—
Zegelkosten f—.10.
De TIJDGEESTPOLISSEN geven drie
achtereenvolgende loterijen precies de zelfde
kansen als 1/20 Staatslot.
Verkrijgbaar te Rotterdam aan het Hoofd
kantoor der N. V. De Tjjdgee9t, Wijnstraat
16, en te Amersfoort bij G. P RIN S,
Nieuwstraal 5, en by G. BOEKENOO-
GEN, Laugestraat.
PREDIKBEURTEN.
Zondag 14 November.
Evang. Luthersche kerk.
Voorin. 10 uur, dr. W. van Lingen uit
Doetinchem.
Remonstrantsche kerk.
Voorm. 107a uur, ds. Hooykaas.
"Doopsgezinde kring.
Voorm. 107a uur, ds.J. W. van Stuyvenberg,
uit Wc-stzaan.
Gereformeerde kerk (Langegracht).
Voorin. 10 uur, ds. A. M. Dunner.
's Avonds 57a uur, ds. J. H. Donner,
uit Breda.
Gereformeerde kerk (ZuitHngel).
Voorm. 10 uur, ds. Teerink.
's Avonds 572 uur, ds. Teerink.
Vrije Gereformeerde gemeente.
Voorm. 97v uur, de beer H. J. Vaartjes.
uit Dordrecht,
's Avonds 5 uur, de heer Vaartjes.
Chr. Gereformeerde gemeente.
Voorm. ©a/* uur, godsdienstoefening,
s Avonds 574 uur, godsdienstoefening.
Door plaatsgebrek moesten ook adverten-
tiëD uitgesteld.
Aldeeling AMERSFOORT.
De avond van Gewijde kunst, te geven
door mevrouw FLOTHUIS—Van Dommelen,
zal gehouden worden in „DE AREND" op
Woensdagavond 17 November,
ACHT uur.
Om stoornis te voorkomen, wordt do
deur klokke acht gesloteD.
Nog enkele kaarten verkrijgbaar.
Namens het Bestuur,
De SECRETARIS.
Bij nette DAME wordt
om het middagmaal te gebruiken a 65 cent
per persoon. Voor degelijke voeding wordt
ingestaan.
Brieven onder letters L. M. aan het Bureau
der (oude) Araarsf. Courant, Kortegracht 9.
Vranken's Vokaal-kwartet,
UTRECHT.
UITVOERING van
GEWIJDE MUZIEK
Vokaalwerken van Praetorlus, Paleatrlna, Vladana,
Schubert, Liszt, Valerius,
SINT-JORISKERK
(GROOTE KERK)
te Amersfoort, op Donderdag 18 Nov. 's avonds 8 sur.
Tocganpsprgs f0.75. Familiekaarten voor 4
personen f 2.—.
Knar en en tekstprogramma's VOORAF te be
komen hij de Book- eu Muzieküandelaren te
AMERSFOORT.
A«n de kerk worden geen kaarten of program
ma's verkocht.