Stadsnieuws.
Laatste Berichten.
aandacht eens te vestigen op de beoefening
van huisvlijt dooi de soldaten iu de kazerne.
Vooor&l in de wintermaanden, nu bij de
nieuwe regeling een gedeelte der militie -o
kazernes is, zou dit een mooi terrein worden
voor de huisvlijt. Het is mij by ondervinding
bekend, dat er by do miliciens en ook onder
het kader velen zyn, die zich gaarne
bezig houden met knutselen en andere lief
hebberijen. Nu en da:i treft men inderdaad
oorspronkelijke kuustprodukten aan. Het
meest bedreven zijn de militairen iu hout
bewerking, figuurzagen, metaal-bewerking,
teekenen of snijwerk, hetgeen doorgaans ver
hand houdt men hun positie in ue burger
maatschappij.
Hoofdzaak is den juisten weg te vinden
om het aangename en hel nuttige van huiu-
vjyt b e k e n d te maken en den lust lol
den arbeid op te wekken. Daartoe moet er
etMiig leiding zijn. En zoo veel mogelijk
moet gelegenheid worden gegeven, les te
kunnen kiygen van der zake kundigen.
Nu wil het my toeschijnen, dat, evenals
onze soluatcu des winters in hun vrijeu tyd
catechisatie en onderricht in landbouwkunde,
lezen, rekenen en schrijven, enz., bijwonen,
er genoeg zullen zyu, die indien het hun
maat smakelijk en gemakkelijk wordt ge
maakt ook gaarne lessen iu handenarbeid
zouden willen volgen.
De proef ware te nemen. Indien de „Volks
bond" iu deze de medewerking kon krijgen
van de militaire autoriteiten iu de verschil
lende garnizoenen, dan ware reeds vee l gew. n-
mm. De belangstelling voor huisvlytbeoefe-
ning wa'"e op te wekken door het kosteloos
verspreiden van vlugschriften over de be
oefening van huisvlijt en door het organi-
seeren van lcziugeo, toegelicht door voor
beelden. Verder zou in een garnizoenplaats
een daartoe geschikt slöjd-leeraar vab wege
het Hoofdbestuur, in overleg met de militaire
autoriteit, kuuuen worden aangewezen om les
te geven in handen-arbeid of b.oeleuaars
behulpzaam te zyn bij hun werk.
Door h-1 uitloven van prijzen, het houden
van wedstrijden en plaatselijke kleine ten
toonstellingen met daaraan verbundeu ver
lotingen, kan de lust voor werken in de lange
winteravonden worden aangewakkerd en
daardoor voor velen wellicht een nieuwe
gelegenheid lot nuttige en aangename ont
spanning in vrije uren worden verschaft.
Met ernst meen il» elk geval het denkbeeld
aan belangstellenden ter overweging te mogen
aanbevelen.
Provinciale electrische eontrale.
Te Groningen werd Dinsdagmiddag een
vergadering gehoudeu van Burgemeesters
van Gemeenten m de Provincie Groningen,
welke vergadering was bijeengeroepen dooi'
de heeren J. E. Schollen, lid van de Eerste
Kamer, K. P. Feringa, Hurgem-ester van
Grjjpskerk, S. D. Jonsema, Burgemeester van
L 'ppersum en T. E. Welt, Burgemeester
van U.-qtiPi't. De bedoeling van d'-ze bijeen
komst was, door onderling overleg te komen
t->t <le oprichting van een Electrische. cen-
tiale op coöperatieven grondslag. Om daar
toe te geraken, werd de vraag overwogen
u; mag worden verwacht, d 't een dergelijke
Ci-utiale voor electrisch licht en electrische
kiachl voor landbouw en tramwegen mei
fi ianciei'1 gunstig resultaat in du Provincie
G'Otiingen kan worden opgericht en geëx
ploiteerd, en besloten zich tot de verscbi-
li-nde Gemeentebesturen te wenden niet eer:
circulaire, waarin er op wordt gewezeu
dut de opwekking van eleetriciteit in het
groot zoo weinig kostbaar is zooals
var. deskundige zijde wordt beweerd dat,
komt een dergelijke Centrale tot stand, er
kans bestaat, oat er voor de Gemeenten
Groningen en Veeudum en zelfs Assen en
Veenhuizen voordeel in ligt, de eleetriciteit
van de groote Centrale te betrekken.
Besloten werd de circulaire aan de Ge
meentebesturen te zenden, doch bovendien
Kijk, Provincie en trumwegmaatschappyen,
in exploitatie uf in wording, tot deelneming
uit te noodigen.
Dr. A. M A. Reyoders, predikant te Am
sterdam, hoopt aanstaanden Zondagochtend
voor te gaan in ie Rmnoustrantsohe kerk hier;
voor den Doopsgezinden kring hoopt voor
te gaan ds. E. M, ten G'ute.
Provinciale Staten van Utrecht hebben
Dinsdag commissoriaal gemaakt het adres
van den Stichtscnon JJsbond en naar de af-'
doelingen verzonden het voorstel van Gede
puteerden om ten behoeve van den avoud-
teekencursus voor volwassenen een ex-ra
subsidie van f!00 te verleenen aan de Am
bachtsschool te Amersfoort.
Do tweede zitting wordt gehouden op
30 November.
Jn verband met het voorkomen van twee
gevallen van trichinose bij varkens hier ter
stede zijn heden hier aangekomen een Rijks-
keurmeester en oen hulpkourmeester, die
den beer W. H. van lituseleo, plaatsvervan
gend districts-veeurts en Gemeente-veearts
en keurmeester, zullen bijstaan in het on
derzoek, dat wel een half jaar kan duren.
Door het medisch en veterinair Staatstoe
zicht wordt dus alles gedaan om het onder
zoek zoo nauwkeurig mogelijk te doen zyn
en de ziekte te stuiten.
Maar nu moeten de stadgenooten ook niet
angstig wezen en als 't wate de spekslagt rs-
winkels mijden.
Burgemeester en Wethouders, voorgelicht
door het Staatstoezicht, hebben er reeds op
gewezen, dat varkensvleesch. mits door eu
loor gaar gekookt, niet schadelyk is.
Vóór elke slacht wordt, evenals voorheen,
elk varken levend gekeurd, maar nu <5ok,
nadat het is geslacht, op trichiue ondei zocht.
Daartoe worden niet minder dan dertig
proeven geuomeu. Eerst als ook dit onder
zoek een guustig verloop heeft gehad, stelt
de keurmeester zija stempel op het vleesch.
Men kan er dus zeker van zijn, dat thans
elk iu een goede spekslagerij hier ter
stede hangend varken volkomen gevaarloos
is voor gebruik.
Wil men een verkeerde zuinigheid be
trachten en van buiten de stad uiteraard
minder zorgvuldig, dikwyls niet gekeurd
vleesch doen komen, dan heelt meu de even-
tueele nadeelige gevolgen aan zichzdven te
wijten.
In het vorig nummer schreven we, dat de
volledige dag- en nachtdienst op het. plaat
selijk telefoon-net 1 December wordt inge
steld.
Men kan dan dag en nacht telefoncercn
behalve des Zondags en op algemeen erkeude
Christelijke feestdagen als wanneer men
slechts kan telefoneeren tot 9 uur 's ochtends,
van hall twaalf tot twee uur 's middags en
's avonds na tien uur.
Zoil 't niet mogelijk wezen, in deze dagen
de Langestraat, de winkelstraat bij uitne
mendheid, wat meer afdoende te reiuigëu.
Nu verdeelen Gemeente-arbeiders met
groeten ijver dag aan dag de modder
maar zou 't niet minder tydroovend en meer
doeltreffend zijn, er eens een waterstraal op
te zetten en de straat eens flink schoon te
spoelen.
We hebben wel eens gehoord, dat deze
remigings-raethode elders ook wordt toege
past, zelfs in Gemeenten waar het schrobben
<ler straat verboden is.
Mejuffrouw H. vau Nijmegeu Schonegevel,
sedeit vele jaren Directrice der Nuts-Fröbel-
school, heelt tegen Mei outslag gevraagd
uit die betrekking.
Luitenant-kwaitiermeester D. J. Jager, van
het le regiment veld-artillerie, is met ingang
van 1 Februari overgeplaatst bij het korps
torpedisten, te Brielle.
De I ispeoteur der infanterie heeft bepaald,
ifat zy, die voor 1 Januari 1910 een vrijwil
lige verbintenis bij hel reservekader aangaan,
een onafgebroken dienst van acht maamieu
i ij het korps hunner keuze kunnen vervullen.
Na dien datum worden reservisten voor de
uil voering der eerste oefening gedetacneerd
bij de scliuolcumpignie te Amersfoort.
De miliciens der lichting 19' 9 (voorjuars-
ploeg) die hun eerste oef-uiugstijd hebben
volbracht en zijn aangewezen voor den dienst
by het blijvend gedeelte, vertrekken 3d
November met groot-verlof.
De vier maanders dier lichting, die voor
den dieust blijvend gedeelte zijn bestemd,
zyn tegen 1 December onder de wapenen
geroepen.
De hier 26 September 1908 opgerichte
Vereeniging van beneden den raug van
olficier gepensionneerde Ëuropeesche mili-
taireu van landmacht, zeemacht en| koloniën
tot het verkrijgen van Rijks-pensioen voor
eu het verleenen vau steun aan hun wedu
wen en weezeu telt thans reeds 54 afdee-
lingen inet ruim 5000 leden.
Reeds heelt zy aan 55 weduwen kunnen
uitkeeron 173 ieder, terwijl deze weduwen,
die voor de oplichting iu 't geheel 12.20
contribueerden, voortaan niets meer behoe
ven by to dragen.
Algemeen Secretaris is de hoer L. J. Krook,
Utrecbtschestraat 17, die belanghebbenden
gaarne inlichtingen zal geven.
Door den heer H. Hoogland, uit Utrecht,
is in de sociëteit «Vereeniging" hier Dins
dagavond eon dam-seance gegeven, waarby
by alle 16 partyen wou.
Eenigo Bestuursleden van het Utrechtse!)
Dam-Genootschap spraken de aanwezigen
toe eu spoorden hen aan, ook te Amersfoort
een Dam vereeniging op te richten. Dit had
in zooverre succes, dat een voorloopig Be
stuur werd benoemd eu negen heeren zich
als lid opgaven.
Het vooiloopig bestuur bestaat uit debeeren
G. Woudenberg, J. Paling en P. H. Dyk-
sterhuis.
De schoul-voethalcommissie van den Ned.
Voetbal Bond heeft in haar luatste Vergade
ring haar voornemen te kennen gegeven
een uitgebreid onderzoek in te stellen naar
de bezwaren, die volgens sommige beoor
deelaars vau dit spel daaraan kleven, meer
speciaal wat betreft zyn nadeeligen invloed
op het welslagen in de maatschappij van
hen, die zich op jeugdigen leeftijd aan dit
spel wijdden.
Bij het opmaken van t vorige nummer
is het slot van het verslagje over de viering
van het 40-jarig bestaan der Chr. jongeliugs-
vereeuiging Ps. 119:9 blijven staan.
Het vinde thans nog een plaats.
De feestrede werd uitgesproken door ds.
J. J. van Nooit, Voorzitter van het Ned.
JoiigelingB Verbond, die namens dien Bond
woorden van hartelijke gelukweuschen uitte
naar aanleiding vun Spreuken 4:23: «Be
hoed uw hi>rl boven al wat te bewaren is,
want daaruit zijn ite uitgangen des levens".
Spr. herinnerde uog hoedeCh. Joogelings-
vereoniging in 1869 hier werd opgericht ten
huize vau ds. Voorhoeve, destijds aan de
Muurhuizeunog twee der oprichters warea
tegeuwoordig in de kerk.
Nadat mejuffrouw Molsbergen en de heer
Van den Burg uog hadden doen geuieteu
van hun talenten eu da gemeente Gezang
96 had gezongen, sloot ds. Vunderink om
streeks 10 uur met dankzeggiug de bijeen
komst.
Men zegt, dat er 15Ü0 menschen iu de
kerk waren.
Eea adres van deu onderstaauden inhoud
en onderteekend door een twintigtal leer-
aien aan de lloogere Burgerschool alhier,
werd ouder dagteekeuing van 12 November
ingediend bij den Raad der Gemeente.
Geven met verscbuldigdeu eerbied te kennen,
ondergeteekeuden, leeraren uau de Hoogere
Burgerschool le Amersfoort, kennisgenomen
hebbende vau de conclusiëu door den Raad
iu ziju vergadering vau 26 November 1907
aaugenomen, ȟat Herziening van de Regle
menten op het Middelbaar onderwijs in deze
Gemeente en eeu juiste omschrijving vau
ieders rechteu en plichten krachtig kan bij
dragen tot eeu goede verstandhouding onder
het personeel vau de Hoogere Burgerschool
eu tot behartiging van de belangen vau de
school", eu vau de door Burgemeester eu
Wethouders aanvaarde opdracht om deze
berzieuing ten spoedigte tot stand te bren-
geu;
dat uaar hun eeuparige overtuiging het
beoogde doel het best bereikt zou worde
door de thans hier bestaande Reglementen
voor het Middelbaar ouderwijs te vervangen
door een nieuw Reglement, nat een zoo ge-
tiuuw mogelijke navolging bevat vau de
voorschrilten vau het Reglement voor de
Rijks Hoogere Burgerscholen, beneveus een
nieuw Huishoudelijk reglement overeenkom
stig het bepaalde iu art. 20 vau dat Regle
ment
dat zij up grond daarvan iu een adres
vau den 14 November 1908 aan Burgemeester
eu Wethouders buu wensch kenbaar gemaakt
hebben, dat deze svijziging zoo spoedig mo-
gelyk tot stand moge- komen
dut zij zich ook tot Uwe Edelachtbare
ve.-gadeiing gewend hebben, dato 24 April
1909, inet tiet verz «ek le willen bevorderen
dat ue toegezegde hei ziene reglementen voor
het Middelbaar ondeiwy-, iu bet oeluugder
scbool althans, nog vóur het einde van den
cursus 1908/09 iu werking zouden worden
gesteld
dat echter de toegezegde herziening der
reglementen thans nog niel heeft plaats gehad;
reden waarom zij zich bij deze nogmaals
tut uwe vergadering wenden met het be
leefde verzoek, de toegezegde reglemeutsber-
zieniugen zoo spoedig mogeiyk haar beslag
te doen krijgen.
't Welk doende, enz.
Het vol.eude adres is ouder dagteekeuing
van 24 November verzuuden aan deu Raad
dezer Gemeente
geven met vers-huldigden eerbied te
kenneu de ondergeteekendeD, directeur eu
leeruren aan de Hoogere Burgerschool
alhier,
de wenschelykheid gevoelende huiinerzijds
Uv\e EdelAchtbare vergadering omstandig
iu te lichten over de door hen waargeno
men bezwaren van hel onderwijs aan 4e
Hoogere Burgerschool voor zoover die het
gevolg zijn vau den toestand der lokali
teiten, waarin de school gehuisvest is
een overzicht van deu toestand, waarin
die lokaliteiten verkeeren, als bijlage, ter
uwer kenuisneming, bierby voegende
van meening, dut de toestand niet langer
bestendigd kan worden, zonder onherstel
bare schade, iu meer dan een opzicht, aan
d e school te berokkenen
dat zij bij dezen, eerbiedig doch met ge-
pasten aandrang u verzoeken, zoo spoedig
mogelijk maatregelen te wiüen vaststellen tot
het verkrijgen van eene behoorlijke huis
vesting der school en, in afwachting daar
van, reeds aanstonds te doen tegemoet komen
aan die gebreken, welke voor onmiddellijke
verbetering vatbaar ziju.
't Welk doende, enz.
De byluge, welke wc tijdens het afdrukken
ontvingen, hopen we in het volgende num
mer op te nemen.
Door een aanlul neringdoenden is de be
middeling van «Handel en Nyverheid" ver
zocht om te bewerken, dat de St. Nicolaas-
avond in verband met den Zondag wordt
gehouden op Zaterdag 4 December.
Is 't nog noodig, tc herinneren aan de
voorstelling, door de Hagespelers hier mor
genavond te geven eu aai. het plaats be
spreken d\ar veer.
Aan de Centrale botermijn werd Dinsdag
aangevoerd 3100 Kilo ongezouten en 2050
Kilo gezouten fabrieksboter onder Rijks
controle.
Do prijs der ongezouten boter was f 1.3
a f 1,43, die dor gezouten f 1.40 a f 149.
De «Nijkeiksche Crt." bericht, dat in de
laatste weken te Putten noodsluchtingen
plaats hebben. „De dieren schijnen te lyden
aan een besmettelijke ziekte", voegt hot
blad er bij.
Putten is dicht g-tioeg bij dan dat we
niet zouden laten voigeu Past op uw magen,
Amersfuorters.
Twee personen die, daartoe opgevorderd,
assisteutie weigerden aan de politie zijn dooi
den kantonrechter te Amersfoort veroordeeld
tot f25 boete, subsidiair vijf dagen.
Moraal: Blyf op eerbiedigen afstand.
Zwijgen is goudJawel, maar als ge van
iemand iets goeds te zeggen hebt, zwijg dau
nietik bid u strooi het naar alle windstre
ken, want er wordt helaas zooveel kwaad
bedreven en nog veel meer kwaad verteld,
dat we al wat goed is zeer van noude hebben.
Uit den omtrek.
H. M. de Koningin-Moeder schonk f 100
voor het Militair tehuis te Ede; iemand, die
onbekend weuscht te blijven, gaf daarvoor
f1700.
De oprichtingskosten ad f17 000 ziju op
een fSUOO na reeds betaald.
Ten einde te Voorthuizen een markt le
vestigen, zal daar 1 December een vergade
ring van belanghebbenden worden gehouden.
En zal Amersfoort, door zijn ligging de
centrale marktplaats van Veluwo en Gelder-
sche vallei, achter 't net visschen
Tegen den inhoud van het Ingezonden stuk
van da. Molenaar, te Ruhort, ook in de „Am»rsl.
Crt." opgenomen, komt de Voorzitter der „Ver
eeniging van Ned. Arbeidsbeurzen", te 's-Gra-
venhage, in verzet.
Ds. Molenaar deelde mede
1. dat Nederlanders na 1 Januari 1910 bij de
mijnen in het Ruhr-gebied slechts geplaatst
kunnen worden door een der onlangs opgerichte
Arbeidsbeurzen van den Zechen-V'erbaud (ver
eeniging van mijneigenaren)
2. dat Nederlanders, die in genoemd gebied
werk zoeken, zich dus tot die Arbeidsbeurs heb
ben te wenden
d. dat de Zechen-Verband ten zeerste genegen
on in staat is, van goede getuigschriften voor
ziene Nederlanders aan goed en vast werk to
helpen, enz.
Naar aanleiding hiervan schrijft bedoelde
Voorzitter
Het zij mij vergund, de aundacht te vestigen
op hei volgende:
1. 3 van het Reglement van den Zechen-
Vorband (opgenomen in „Sociale l'raxis" van
17 November 1909) luidt, vertaald, als volgt
„Het staat den leden vrij, zelf arbeidskrachten
uit het buitenland le betrekken, doch de leden
zijn verplicht, hiervan mededeeling te doen aan
de betrokken Arbeidsbeurs (van den Zochen-
Verband) met opgave vau de bijzonderheden
omtrent den persoon des arbeiders en, zoo mo
gelijk, onder overlegging van een ambtelijk
legitimatiebewijs.
Hieruit volgt, dat de aanstelling van Neder
landers niet door de werkgevers-arbeidsbeurs
behoeft te geschieden, en dit is mij ook van
particuliere, ter plaatse bekende, zijde bevestigd.
2. Er is in het Ruhrgebied een sterke ont
stemming over den maatregel vau den Zechen-
Veiband. Is het nu een goede raad aan de Ne-
derlandsche werkzoekenden, zich tot die Ar
beidsbeurs te wenden, wat ten gevolge zou
hebben, dat zij door een groot deel der arbei
dersbevolking aldaar vijandig zouden vrorden
beschouwd 'l Mij dunkt van niet.
3. Dat de Zechen-Verband genegen en in staat
ia Nederlanders te plaatsen, moge waar zijn; of
het bij de toeHtanden van het oogenblik raad
zaam is, daarheen te gaan, b;twijfel ik. Maar
in ieder geval zou ik hun, die dit wenschen,
in overweging geven, zich te wenden tot hot
bureau van den heer J. C. van der Woll, te
Homberg-Niederheim, wiens Nederlandsche Ar
beidsbeurs, met geldelijken steun der Regeering,
in staat is tot onpurtijdige voorlichtingen.
Burgemeester en Wethouders ste'.len den
Raad voor:
het personeel aan de school Puntenbur-
gerlaan uit te breideu met twee onderwijze
ressen in Nuttige handwerkende eene
dadelijk omdat de eerste klasse reeds 37
leerlingen telt, de tweede zoodra de vijfde
klasse meer dan 27 leerlingen zul bevatten
de huisjes achter hot hoofdgebouw der
Hoogere Burgerschool te doen al breken door
Gemeente-werklieden in den aanstaanden
winter. Do kosten van afbreken en in orde
maken van het terrein worden geraamd op
f 190, die van het bouwen van een schei-
dngsmuur op f160, wuarin do aangrenzende