Donderdag 2
December 1909.
No. 7747,
59e Jaargang,
Wie zich met
'kosteloos.
Stadsnieuws.
AMERSFOORTSCHE COURANT.
UITGAVE:
FIRMA A H VAN CLEEFF
te AMERSFOORT.
Verschijnt Dinsdag Donderdag- en Zaterdagmiddag. Abonnement per 3 maanden f\.
franco per post f 1.15. Advertentiën 16 regels 60 centelke regel meer 10 cent. Bij regel-
abonnement reductie, waarvan tarief op aanvraag kosteloos. Legale, officieële- en ontcigenings-
advertentiën Der regel 15 cent. Reolames 1—5 regels 1.25 elke regel meer 0.25. Groote
letters naar plaatsruimte. Bewijsnummers naar buiten worden in rekening gebracht en kosten
evenals afzonderlijke nummers 10 cent.
Bij advertentiën van buiten de stad worden de incasseerkosten in rekening gebracht.
BUREAU
KORTEGRACHT 9
Postbus 9.
Telefoon 19.
1 Januari wenscht te
doen inschrijven als
abonné, ontvangt de
tot dien datnm ver
schijnende nummers
KENNISGEVINGEN.
x de
De COMMISSARIS DER KONINGIN
Provincie UTRECHT,
Gezien het beBluit van heeren Gedeputeerde
Staten dier Provincie, dd. 22 November 1909,
4de Afdeeling, no. 2852,
Gelet op art. 11 der Jachtwet
Brengen bij deze ter kennis van belangheb
benden, dat de sluiting der jacht voor de Pro
vincie Utrecht is bepaald op Vrijdag, den 31.
December 1909, met zone-ondergang, met uit
zondering echter van:
lo. het schieten van waterwild, aangeduid in
artikel 17 der aangehaalde Wet, daar, waar het
echieten van waterwild geoorloofd i9;
2o. het vangen van waterwild met slagnetten
en het vangen van eendvogels in eene eenden
kooi of een daarmede gelijkstaand toestel;
3o. het schieten van houtsnippen
waarvan de sluiting later zal worden bepaald.
Utrecht, 24 November 1909.
De Commissaris der Koningin voornoemd,
F. D. SCHIMMELPENN1NCK.
De BURGEMEESTER en WETHOUDERS
van AMERSFOORT,
brengen ter openbare kennis, dat door O.
BRUIJNIS, alhier, den 30 November 1909 be
roep is ingesteld tegen hunne beslissing d.d. 18
November 1909 waarbij aan hem de vergunning
tot het oprichten eener smederij voor berst 1-
ling en vervaardiging van electrische verlich-
tinga n andere toestellen in het perceel gelegen
aan de isorte Bergstraat, kadastraal bekend Ge
meente Amersfoort Sectie D. No. 2359, is ge
weigerd.
Amersfoort, 1 December 1909.
Burgemeester en Wethouders
voornoemd,
De Burgemeester,
WUIJTIERS.
De Secretaris,
J. G. 8TENFERT KROESE.
In de Remoostrantsche kerk zal aanstaan
den Zondagochtend geen kiDderkerk wor
den gehoudun, doch wel de gewone dienst,
die om half elf zal aanvangen, onder voor
gaan van ds. Hooykaas.
Ds. G. W. C. Vunderink heeft bedankt
voor het beroep naar de Ned. Hervormde
kerk te Rotterdam, doch is nu weer be-
roepeo ia de vacature-ds. Deetman te Am
sterdam.
Het verluidt, dat het voorstel om het
tarief van invoerrechten te verhoogeu, door
den Minister zal worden terug genomen.
Provinciale Staten vau Utrecht hebben
Diusdag zonder hoofdelijke stemming goed
gekeurd het voorstel vau Gedeputeerde Sla-
ten om ten behoeve van den avondteeken-
cursus voor volwassenen een buitengewoon
subsidie van f 100 toe te staan aan het Be
stuur der Vereeniging Ambachtsschool voor
Amersfoort en omstreken".
Z. h. st. namer zij aau het voorstel van
Gedeputeerden om afwyzoud te beschikken
op het adres van den Stichtschen Ijsbond.
Een motie om de besl.ssing uit te stellen
tot na een na Ier ouderzoek werd verworpen
mot 29 tegen 9 stemmen.
By de Raadsvergadering van Dinsdag werden
ingebracht
van Gedeputeerde Staten goedkeuringen van
Raadsbesluiten van 26 October strekkendo tot
beleggen van galden voor het wegenfonds be
treffende beschikking saldo 1908 en wijziging
begrooting 1909; nopens het aangaan eener
ruiling van grond bij Birkhoven met den lieer
A. M. Tromp van Holsttan aanzien van on-
derhandsche verhuring van twee woningen aan
de Kamperbinnenpoort; tot vaststelling van
het 2e aanvullingt-kohier Inkomstenbelasting
1909; en bericht, dat zij het Raadsbesluit be
treffende het Gemeente-subsidie aan het Bur
gerlijk armbestuur voor 1910 hebben aangeno
men voor kennisgeving alle voor notificatie
van Burgemeester en Wethouders een bericht,
dat Gedeputeerden, op hun verzoek, het aantal
leB-uren van het herhalings-onderwys, dat roor
een Rijks-bijdraga in aanmerking kan komen
voor 1910 hebben vaBtgasteld op 384 per school
het reeds in extenso meegedeelde schrijven be
treffende de Hoogere Burgerschool en de Han
delsschool voor kennisgeving
dankbetuigingen van Vreemdelingenverkeer
voor het buitengewoon subsidie van f 100, van
het Amarsfoortsch Drankweer Comité voor het
toegekend subsidie, en van den heer E. Lindenho-
vius voor de hem toegekende gratificatie wegens
waarneming van hel Hoofdschap der Jongens
school voor kennisgeving;
twee adressen van leeraren der Hoogere Bur
gerschool over de lokaliteiten dier school en
omtrent het herzien van het Reglement voor
het Middelbaar onderwijs.
De Voorzitter stelt voor, beide om praj-
advies te verzenden aan B. en W.
heer Gerritsen: Ik wensch te vragen,
deze adressen niet in handen te stellen van B.
en W. omdat we nu reeds weten hoe het ant
woord is. Reeds in 1907 hebben zij toegegeven,
dat de toestand der lokaliteiten onhoudbaar is
zy hebben gezocht naar terreinen voor den
bouw eener nieuwe school. Het is hoog noodig,
dat thans spijkers met koppen worden geslagen
en dat een nieuwe school wordt gebouwd, al
dan niet met kans. dat de Gemeente haar over
draagt aan het Rijk.
B. en W. zijn overladen met werk en daarom
geef ik in overweging, in de volgende zitting
een commissie uit den Raad té benoemen, die
dan weldra met een voorstel zou dienen te komen.
Ik vrees, dat we anders niet verder zullen ko
men en ik hoop, dat B. en W. zullen overwe
gen, dat, in het belang van het onderwijs, de
school hoog noodig dient verbeterd.
De heer Plomp: Ik kan niet meegaan met
dit voorstel. B. en W. willen een prm-advies
geven, doch de heer Gerritsen wil dit een beetje
aandikken en vraagt hun een afgerond voor
stel.
De school is wel erg afgemaakt, doch iets er
toch nog van overgebleven.
'i een nieuw stelsel van subsidieering door
het Rijk in overweging. Er is sprake van sub
sidieering ook van bijzondere Hoogere Burger
scholen. Te Bussum wordt gedacht over de
stichting eener H. B. S. Het D. B. van Amers
foort is met de Regeering in onderhandeling
over een Handelsschool. Dit alles zal wellicht
de school doen ontvolken en doet mij den tijd
voor ingrijpende veranderingen zeer ongelegen
voorkomen en ik meen, dat onder deze omstan
digheden het voorstel van B. en W. beter is.
De heer Van Duinen: Ik wensch op de
eerste plaats dank te brengen aan B. en W.
voor de royale wijze waarop zij hebben voldaan
aan het verzoek om inlichtingen, door mij in
de vorige zitting gedaan. Niet alleen heeft de
Raad thans alle inlichtingen, maar zijn deze nu
ook algemeen eigendom.
Ik vereenig mij met het roorstel-Gerritsen.
In 1897 waren de kosten voor de H. B. S.
7.4 mille, in 1907 waren zij 19 mille. In 1901
is door B. en W. een voorstel gedaan om, bij
eventueele overneming der school door het
Rijk, jaarlijks 8 mille te geven; het Rijk zal
thans niet ingaan op het bod van 5 mille, dat
nu wordt gedaan. Ik meen, dat daarom de Mi
nister niet beeft geantwoord en vertrouw, dat
er alsnog onderhandelingen kunnen geopend,
te meer waar, als ik mij goed herinner, Z. Exc.
verleden jaar heeft toegezegd, dat Amersfoort
een der eerste Gemeenten is, die in aanmerking
komen voor hulp, juist door het onevenredig
groot aantal buiten-leerlingen.
Het plan tot overdragen der school aan het
Rijk dagteekent reeds van jaren. Steeds zijn tal
van bezwaren opgesomd om aan te vangen met
den bouw der school. Laat ons thans niet weer
wachten. Dit geeft slechts nadeel voor het on-
dt Domheer Rij kens: lk bejammer het 6ok,
dat de Raad niet gekend is in de cijfers, aan
de Regeering aangeboden voor de overneming
der school. De Raad had m.i. gekend moeten
zijn in dat bod, dat mij veel te laag voorkomt.
Allicht waren dan tevens uitdrukkingen verzacht
in dat schrijven, waarin tweemaal een bedreigiog
voorkomt, namelijk omtrent de buiten-leerlingen.
De Regeering is zoo licht op haar teentjes ge
trapt en 't is niet onmogelijk, dat we daardoor
nog altijd geen antwoord kregen.
De heer Plomp sprak van een Handelsschool.
Ik meen, dat de Raad dit plan maar beter losliet,
dat nu in zeer goede handen is bij „Handel en
Nijverheid". Ik meen, dat de Raad weinig an
ders voor die school behoeft te doen dan te
zorgen voor subsidie en zich dus kan bepalen
tot de H. B. S. en een poging om die aan het
Rijk over te dragen.
Overigeus zal ik stemmen vóór het voorstel-
Gerritsen.
De heer Gerritsen: De heer Plomp heeft
gesp-oken over een H. B. S., die te Bussum
zou worden opgericht. De tot stand koming
ervan is hoogst twijfelachtig. Een vorigen keer
klonk de zelfde waarschuwing omtrent Hilversum,
dat veel meer leerlingen zond dan Bussum, dat
geen invloed heeft op het aantal boUenleerlin-
gen te Amersfoort, waar de stroom blijft aan
houden en de gebouwen te klein en onbruik
baar zijn.
Ik wil mijn voorstel in dezen zin wijzigen,
dat B. en W. een commissie benoemen, welke
de noodzaak van den nieuwbouw zal onderzoe
ken en zoo spoedig mogelijk voorstellen zal doen.
De heer Plomp: Ik begrijp niet waarom
juist een commissie dit moet onderzoeken. B.
en W. zitten beter in de zaak, hebben meer
gelegenheid tot correspondentie.
De heer Gerritsen: Ik zou het gaarne
overlaten aan B. en W., doch dezen zijn over
laden met werk en worden dus door de com
missie eenigszins verlicht.
De heer Celosse, Wethouder van On
der w ij s Ik acht het voorstel-Gerritsen niet
aanneemlijk voor het Dagelijksch Bestuur, dat
reeds tal van besprekingen hield en veel cor
respondeerde met de autoriteiten en de onder
handelingen moeilijk in handen kan stellen van
een commissie.
Ik geloof, dat de heer Plomp het zeer juist
heeft aan gegeven, toen hij zeide, dat 3. en W.
alle inlichtingen hebben n geroepen zijn, de
zaak te termineeren. Waartoe een commissie
Ik acht het met den heer Plomp thans niet den
tijd, dat B. en W. de zaak uit handen geven
en moet dan ook aanneming van het voorstel-
Gerritsen ontraden.
De heer Vel b-H e y n De heer Gerritsen
zegt, dat B. en W. overladen zijn met werk
welnu, indien zijzelven dit vinden, kunnen zij
altijd nog een commissie benoemen.
De Voorzitter brengt in stemming het
voorstel om de adressen te verzenden aan B.
en W. om prse-advies.
Het wordt aangenomen met 12 tegen 4 stem
men (tegen de heerenTromp van Holst,
Rykens, Gerritsen en Van Duinen).
Ingekomen was nog
van den heer L. G. Ponne een verzoek tot
verkrijging van concessie voor het oprichten
eener electrische centrale en het leveren van
electrischen stroom voor licht en drijfkracht
voor den tijd van 39 jaren,
De Voorzitter: Ik stel voor,ren vooy naar
B. en W. om prte-advies.
De heer Van Duinen: Ik heb daarop
niets tegen, doch wenschte wel de aandacht van
B. en W. te vestigen op hetgeen elders ten deze
geschiedt, o. a. in de Piuvincie Groningeu, waar
men éen groote electrische centrale wil maken,
en dat ook in Friesland een onderzoek daar
naar wordt gedaan. Ik meen, dat een groote
centraio voordeelig, een kleine nadeelig ie.
De V o o r z i 11 e rB. en W. zullen dit gaarne
De heer R ij k e n sMisschien stellen B. en W.
er belang in, te weten, dat reeds thans 130 in
gezetenen zich hebben verklaard vóór aanslui
ting.
De Voorzitter: Ik dank U voor die me-
dedeeling.
Het request wordt nu z. h. st. naar B. en. W.
verzonden om pre-advies.
Ten slotte waren ingekomen:
een nader adres van het Bestuur der voor-
loopige Amersfoortsche Vrijwillige Brandweer,
houdende opmerkingen betrefiende het advies
van B. en W. in zake de vrijwillige brandweer,
opgenomen in ons nummer vau 16 November
te behandelen bij punt 16 der agenda;
een adres van de heeren Jebbink en anderen
houdende verzoek tot regeling der schoolgeldhef
fing
klassen worden gevormd voor het onderwijs op
Gymnasium, Hoogere Burgeschool en de vak-
Bchool voor handelsonderwijs om pra-advies
aan B. en W.;
een adres over plaatsing van kramen op de
markt wordt, als ongezegeld, ter zijde ge
legd.
Gelijk we reeds meedeelden, volgde een ge
heime zitting van 2.13 tot 2.55.
Eerst punt 7 der agenda (motie-Van Kalken)
gaf discussie. Het kwam om 3 uur aan de orde.
(De motie, 9 Maart ingediend, luidde„De
Raad.de wenschelykheid uitsprekende, dat aan
onderwijzeressen bij het aangaan van een huwe
lijk eervol ontslag worde verleend, noodigt B.
en W. uit, voortaan te willen handelen overeen
komstig bovenstaanden wensch".
Nog dient herinnerd, dat B. en W. bij
breed gemotiveerd rapport van 7 October
aantoonden, dat art. 30 der Wet op het
Lager onderwijs regelt het geven van ongevraagd
ontslag, dat de schoolopziener en B. en W. de
voordracht daartoe doen en dat de taak van
den Raad zich beperkt tot het nemen van bat
besluitB. en W. eindigden, het schooltoezicht
gehoord met voor te stellen, de motie niet in
behandeling te nemen).
De Voorzitter: Wenscht de Raad de
motie te behandelen
De heer Van Kalken: Ik ben te hoogste
verwonderd over deze vraag. Allen kennen wij
art. 30 der Lagere tiderwijs-wetdoch B. en W.
meenen, dat de motie zelfs niet in behandeling
kan komen zonder toestemming van den Raaa.
Ik acht dit niet juist en begrijp niet hoe B. en
Wkunnen adviseeren, de motie niet te behan
delen.
Stel, dat ik wetenschap krijg, dat een onder
wijzer zich onzedelijk gedraagt, zou ik dan niet
hst recht hebben, een motie in te dienen om
hem zyn ontslag te bezorgen De motie gaat
niet zoo ver en is niets dan een uitnoodiging
om de wenschelijkheid uit te spreken.
Te meer verbaast me de conclussie van B.
en W. omdat zij moeten gevoelen, dat het hier
geldt een leemte in de wet, waarin, ben ik wel
ingelicht, spoedig wijziging zal komen.
Ik zou dan ook wenschen, dat de Raad een
parig zal instemmen met mijn meening, dat ik
ten volle het recht had om de motie in te dienen.
De heer Oosterveen: Ik ben het niet
eens met den heer Van Kalken. Had hij gezegd,
dat hij met zijn motie de wenschelijkheid be
oogde, dan had ik misschien met hem kunnen
instemmendoch hij wenscht tevens, dat eervol
ontslag wordt verleend en dan sta ik aan de
zijde van B. en W. uit wettelijke overweging,
daar de Wet hel geven van ongevraagd ontslag
regelt en dit buiten bevoegdheid is van den
Raad.
De heer R ij k e n sB. en W. motiveeren hun
conclusie uit de Wet. Dat is juist, althans voor
ieder geval op zich zblf. Maar toch heeft de
Raad het recht, zijn wenschen in algemesnen
zin kenbaar te maken. Nu is het mogelijk, dat
B. en W. weinig geven om het oordeel van
den Raad in deze zaak, maar ik lees óok, dat
de meerderheid van B. en W. er voor is, ieder
geval op zichzelf te overwegen. Is het niet
wenschelijk en gemakkelijk voor B. en W. om
de meening van den Raad in het algemeen te
kennen indien zich eenig bijzonder geval voor
doet
In vele Gemeenten is gesproken over deze
zaak, doch nergens zijn de disousBiën reeds bij
voorbaat gesmoord. Ik zal er mij hartclyk over
verheugen als het geesteskind van den heer
Van Kalken spoedig na de geboorte komt te
overlijden, doch ik bedank er voor, mee te
werken tot abortus provocatus.
Ik zal dus stemmen vóór behandeling der
motie.
Do beer Plomp: Het komt mij voor, dat
de zaak wat te hoog vordt opgezet. We leven
in een geordenden bwaat en onder de wetten
van dien Staat en art. 30 der Lageronderwijswet
is zeer duidelijk. Met welk recht kau de Raad
zich dan hiermee bemoeien?
Indien de Raad ten deze een weosch uitspreekt,
dan oefent bij invloed op B. en W., die geheel
onafhankelijk moeten zijn waar het geldt
de uitvoering eener Rijkswet.
De heer Gerritsen: Ik ben het volmaakt
oneens met den heer Plomp. Het komt zoo
dikwyls voor, dat de Raad den eenen of ande
ren wensch te kennen geeftdenken we eens
aan inlichtingen die we vragen van het Hoofd
der politie, die deze inlichtingen steeds zeer
welwillend geeft.
De heer Van Kalken: Ik ben het óok
IIWW WV O- 1
naar draagkracht eu tot betere regelicg niet eenB met den heer Plomp en meen, dat
het Lager onderwijs, zóo dat aansluitings- de Raad steun moet geven aan B. en W. in