No. 7844.
59e Jaargang.
OP REIS.
AUF DEM BRINKE,
groote Halfjaarlijksche opruiming.
FIRMA A H VAN CLEEFF
AMERSFOORT.
Verschijnt Diridag Donderdag- en Zaterdagmiddag. Abormoment per 3 maan'Ion f\.
franco per post f i.ia'. Ad verton tiën 16 regels CO cent; elke regel meer 10 cent. Bij regel-
abonnement reductie, waarvan tarief op aanvraag kosteloos. Legale, ollicieële- en onteigenings-
advertentiën per regel 15 cent. Reclames 15 regels f 1.25, elke regel meer f 0.25. Oroote
letteu naar plaatsruimte. Bewijsnummers naar buiten worden in rekening gebracht on kosten
evenals afzonderlijke nummers 10 cent.
By advertentiën van buiten de stad worden de incasseerko^ten in rekening gebracht.
KORTEGRACHT 9
Postbus 9.
Telefoon 19
Aan onze abonné's die tijdelijk elders
binnen- dan wel buitenlands, vertoeven
wordt op aanvrage, en met duidely k©
opgave van adres, de courant eiken ver
schijndag tegen vergoeding van het porto
toegezonden.
Ook niet-geabonneerden kunnen op de
zelfde wyze de geregelde toezending van
de „Amersfoortscbe Courant" tijdens hun
uitstedighcid zich verzekeren.
KENNISGEVING.
De BURGEMEESTER en WETHOUDERS vru
AMERSFOORT.
Gelet op artt. 6 en 7 der HINDERWET,
brengen ter kennis van het publiek, dat een
door J. BUNNJK ingediend verzoek, met bijla
gen, om vergunning tot het oprichten van een
Stoomhoutzagerij en plaatBing van twee atoom-
machines en oen zuiggasmotor van 12 p.k., die
nende tot het in beweging brengen van verschil
lende houlbewerkingsmacbines, alstwee vlak-
banken, een fraisb.ink, een van diktebank, en
twee cirkelzaagmachines, in het perceel alhier
gelegen aan de Van Persijnitraat no. 10, bij het
Kaduster bekend onder Sectie D, no. 2037, op
de Secretarie der Gemeente ter visie ligt, en dat
op Donderdag den 4 Augustus aanstaande, des
voormiddags te half elf uren, gelegenheid ten
Raadhuizo wordt gegeven om, ten overstaan
van het Gemeentebestuur of van een of meer
zijner leden, bezwaren tegen het oprichten van
de inrichting in te brengen.
Tot het beroep, bedoeld in srt. 15, le lid der
Hinderwet, zyn volgens de bestaande jurisprudentie
alleen zy gerechtigd, die overeeukomstig artikel 7
der Hinderwet voor het Gemeentebestuur of een of
meer zyner leden zijn versobenen, teneinde hunnn
bezwaren mondeling toe te lichten.
Amersfoort, 21 Juli 1910.
Burgemeester en Wethouders
voornoemd,
De Burjjeme- ter,
WUIJTIERS.
De Secretaris,
J. K. H. DE BEAUFORT,
loco-Secretaris.
Christoffel Pullman.
Booze tongen zeggen, dat een poosje
geleden een winkelier hier ter stede een
briefkaart ontving uit Soestdijk, in welke
hem werd verzocht met eenige goederen
op zicht te komen bij C. Poelman, bij
het Paleis. Hij spoedde zich den volgen
den dag reeds naar het opgegeven adres,
zocht eu vroeg en kwam eindelijk tot
de ontdekking, dat de eene of andere
goede kennis hem op werkelijk verdien
stelijke wijze voor 't lapje had gehouden.
Toen hij over 't geval nadacht, ver
baasde hij er zich over zoo kostelijk er
in gevlogen te zijn zoo raenigen Zondag
was hij in de nabijheid van het Paleis
geweest, zoo heel dikwijls reeds had hij
naar het kleine gedenkteeken links vóór
de brug over de Praamgacht gekeken en
toch
Honderden en honderden hebben dat
gedeelte van Baarn meermalen bezocht
en een oogenblik stil gestaan voor het
monumentjemaar toch weten heel wei
nigen voor wien en waarom het is opge
richt.
In het beruchte jaar 1787 was de
spanning tusschen het wettig bestuur
en de voorstanders der volks-oppermacht
zóo hoog geklommen, dat de berekening
eener spoedige eindbeslissing de mensche-
ljjke krachten niet te boven ging.
De Prins-Stadhouder, Willem V, had
om de plagerijen der Staten van Holland
uit Den Haag de wijk moeten nemen
naar Njjmegen. Heel Holland was tegen
Laagostraat 4 8.
MAANDAG a.s., 10 uur ochtend, begint de
hemzyn partijgenooten warden in
bedwang gehouden door de zoogenaamde
vliegende legertjes, die het gewest door
kruisten, vooral nadat de Prinses, iu het
begin van Juni, had getracht naar Den
Haag terug te keeren en aan de Goejan-
verwellesluis bij Gouda was tegen
gehouden. Burgerkorpsen trokken wel
haast de Provincie Utrechl binnen eu
bezetten zelfs de stad Utrecht.
De Provinciale Staten waren daardoor
verplicht, hun zetel te verleggen van
Utrecht naar Amersfoort, waar zij werden
beschermd door het Prinsenleger in het
kamp by Zeist, dat de Prins den 2 Juli
nog bezocht, en een detachement van het
regiment Hessen-Darmstadt, ter sterkte
van 90 man*, onder luitenant-kolonel F.
W. Erpel eu majoor J. L. Seyffardt, dat ge-
kantouneerd was bij het paleis „Soestdijk".
Het blijkt noeh uit de couranten-be
richten van dien tijd gewoonlyk de
meest volledige, zij het dan ook niet
steeds volkomen betrouwbare gegevens
noch uit stukken in het archief van
„Soestdijk", dat dit detachement bestemd
was om het vorstelijk landgoed te be
schermen veeleer lag het daar om het
kruispunt der groote wegen naar Utrecht,
Amsterdam eu Amersfoort te bewaken.
Den 26 Juli kreeg luitenant-kolonel
Erpel bericht, dat de kvvalijk-geziudeu
uit Utrecht een aanslag in den zin had
den. Werkelijk trokken zij dien avond,
in alle stilte, tegen 7 uur de Wittevrou-
wepoort te Utrecht uit, marcheerden over
Blauwkapel eu Maartensdijk naar den
Dolderscheweg en trokken langs dien
omweg op Soestdijk aau. Het„ korps",
onder bevel vau kolonel Klijnenherg,
bestond volgens schrijvers hunner eigen
party uit 300, volgens de tegenpartij uit
wel 500 man en was saamgesteld uit
fusiliers van den bekenden Kijugraat vau
Salm (den zelfden, die weinig later, by
het naderen der Pruisen, de stad Utrecht
met ongewonnen spoed verliet), uit voet
volk van de regimenten Van den Berg
eu Paillardy en Waardgelders uit Amster
dam, benevens jagers uit Kampen eu
uit Utrecht. Voor mogelijke» buit werden
acht boerekarreu meegenomen, die, gelijk
straks zal blijken, voor heel iets anders
moesten dienst doen.
Kolonel Erpel zette twee dubbelposten
uit, éen aau het einde der Praamgracht
aan de achterzijde van het park en éen
by de brug in den Soesterst raat weg.
De eerste dubbelpost ontdekte omtrent
middernacht onraad, kreeg op zijn aan
roepen ten antwoord „deserteurs" en
werd overroraiOeld zonder tegenweer te
kunnen bieden. De andere dubbelpost
was waakzamer. Eeu der twee man
schappen ging wat vooruit, doch werd
op het zelfde oogenblik omsingeld en
ontwapend. Den andereu, den 28-jarigen
Christoffel Pullman, werd toegeroepen,
zich over te geven, doch hij antwoordde
„Ich bin ein ehrlicher Kerl" en schoot
Dit is hot aantal door den commandant
opgegeven in zijn rapport aan het Provinciaal
Bestuur. De tegenpartij gaf do sterkte op
afwisselend van 100 tot 300 oian.
zyn geweer af, hetgeen de wacht vau
Soestdyk in het geweer deed komen en
toesnellen.
Zijn trouw betaalde hy met zyn leven;
met bajouetstekeu doorboord, viel hy neer.
De eerste aanval werd spoedig door
het detachement-Erpel afgeslagendoch
de Patriotteu waagden een tweede attaque.
Te eerder gingen zij hiertoe over omdat
luitenant-kolonel Erpel, niet wetend
welke overmacht hein aanviel, zijn man
schappen had opgesteld achter liet destijds
zeer hooge ijzeren hek rond het paleis.
In den tweeden aanval, die bijna een
uur duurde, werd geweldig veel geschoten,
zóo, dat de bewoners der in de nabyheid
wonende huizen (het tegenwoordige post
kantoor) zelfs in hun kelders vluchtten.
Voor de tweede maal werden de aan
vallers terug geslagen een gedeelte sloeg
op de vlucht naar Utrecht, waarby de
straks genoemde boerewagetis uitnemende
diensten bewezeneen ander gedeelte
kwam over Hilversum en Vreeland te
Nieuvversluis terechteen troepje van
30 man liep den volgenden ochtend by
Soest regelrecht in de armen van eeu
detachement dragonders, dat kwam uit
Amersfoort, waarheen de dapperen nu
in allerijl als gevaugeuen werden geleid.
De verdedigers van Soestdijk hadden
4 dooden eu 16 gewonden; luitenant
kolonel Erpel werd licht gewond,ma
joor Seyffardt kreeg een schotwond in den
linkerarm.
De Prins stelde 17 Augustus aau de
Staten van Utrecht voor, een tevreden
heidsbetuiging te richten aan het deta
chement, de gewonden te doeu verplegen
uit de provinciale kas en een pensioen
van een jaar soldij toe te leggen aan de
weduwen en de kinderen en van een
half jaar aan de ouders of de broeders
eu de zusters der gesneuvelden. De Pro
vinciale Staten besloten 31 Augustus het
voorstel geheel ougewijzigd ten uitvoer
te leggen.
Door de beide hoofd-officieren werd
een gouden draagpenning geslagen, welke
hun 2 Januari 1788 plechtig werd uit
gereikt te Utrecht, waar, evenals iu het
geheele land, de Stadhouderlijke party
inmiddels weer had gezegepraald.
De nagedachtenis van grenadier Pull
man werd geöerd door een houten
gedenkteeken, een armelijk monument,
dat echter de verdienste heeft van ge
lijktijdig te zijn opgericht door de hand
der liefde en die der vereeriug.
Het opschrift luidt:
Christoffel Pullman
grenadier
VAN DE LIJF KOMPAONIE
IN HET REGIMENT INFANTERIE
VAN DEN PltIN.3 VAN 11 ESSEN ÜARMSTADT
OUD 28 JAREN
VERKIEZENDE LIEVER IIET LEVEN TE VKULISEN
DAN ZIJNE WAPENS OVER TE GEVEN
IN DEN NACHT
van den 27 July 1787
Op den honderdsten gedenkdag, dus
27 Juli 1837, werd des ochtends door de
gastem vau het tegenwoordig Hotel-Trier
een krans gehecht aan het gedenkteeken
des middags deed een detachement
huzaren uit Amersfoort, nadat de
trompetten gestoken en de sabels ge
presenteerd waren, het zelfde en ver
volgens werd eiken 27 Juli die krans
ververscht, eerst door baron Suouckaert
vau Schauburg en na diens dood, in
1901, door H. M. de Koningin-Moeder.
Een treffende hulde aan de nage
dachtenis van een „eerlijken kerel", een
braaf soldaat.
FRKDXRIKS.
Verbetering?
Wordt er inderdaad minder sterkedrank
gebruikt?
Er is het eerste halfjaar van 1910 aan
accijns op gedistilleerd meer ontvangen dan
in het zelfde tijdperk van het vorig jaar
11504000.
Doch ia dien tusscbentyd is »hy" duurder
geworden.
De Minister had gerekend op 5 a 6 mil-
lioen I J
Dat valt tegen.
De raming van het eerste halfTaar was
f15 700000.
De opbrengst 113500 000
Dat scheelt 2 millioen.
Is er dan 1910 zooveel minder gedronkeo
dan in het zelfde tgdvak van 1910?
De accyns heeft in het eerste halfjaar van
1909 opgebracht f 12 001 091.17 dus is er,
de accyns berekend f63 por H.L. van 50
pCt., verbruikt 190 493 H.L.
ln het eerste halfjaar van 1910 heeft de
accijns opgebracht f 13505 144.54maar de
aceyns oedroeg toen 190 per H.L. Dus is
er toen verbruikt 150057 H.L.
Dus is er in het eerste halfjaar 1910
oen hoeveelheid van 40 436 H.L. minder
verbruikt.
Dit is van beteskenis, want het zou per
jaar worden 80872 H.L. minder.
Hetgeen zou bewijzen, dat het verbruik
per hoofd aanmerkelijk vermindert.
En dat dus de beruchte kurk zoetjesaan
dient vervangen.
Loting en keuring.
Aan het slot van een artikel over Militie-
keuring, schrijft de «Nieuwe Rott. Cl":
De tegenwoordige Minister van Oorlog is
thans doende met de voorbereiding vaD een
stelsel van verplichte keuring vóór de in
lijving, waarbij van «le reeds opgedane er
varing met het gewijzigde reglement met
voordeel gebruik kan worden gemaakt.
Do steeds toenemende drang tot afschaffing
«Ier loting en het daaruit voortgekomen stre
ven om de selectie der militieplichtigoo naar
physioke geschiktheid te regelen, is mede
aan de in bewerking zijnde Regeeringavoor-
stellen geenszins vreemd. Herhaaldelijk echter
is door verschillende Ministers verklaard, dat
aap een afschaffing der loting voorshands
niet te denken vult. Het aantal overblijvende
goschikten zal ook bij strenge keuring to
groot zyn om te worden ingelijfd.
Het lot zal ook dus over deinlyving moe
ten blijven beschikken; doch de beteekenis
der loting zal geheel gewijzigd zijn en de
weg gebaand om in de toekomst bij vei dei e
vermindering van den duur der eerste-oefe-
ning de loting geheel te doen verdwijnen.
Ook in dit opzicht zijn dus aan het nieuwe
keuringsstelsel groote voordooien verbonden.
Uit den aard der zaak staan er bezwaren
tegenover; de verplichte keuring van 55000
ingeschrevenen is verre van eenvoudigmet
het toenemen van hot aantal keuringaraden
dreigt de eenheid van opvatting in gevaar
te komen en dit te meer naarmate naast de
vaster omlijn le keuringseischen aandoalge-
meene appreciatie van den lichaamsbouw
grootere waarde wordt toegekend; gevaar
voor bevoorrechting schjjnt zelfs niet uitge-