Stadsnieuws.
keniug, wanneer bij de uitvoering yerande-
ringen worden aangebracht. Daar by is meest
noodig een persoonlijke borgtocht, waarbij
de borg zich verbindt om, bij in gebreke
blyven van den aannemer, al diens verplich
tingen na te komen dus óok, zoo hij daartoe
wordt opgevorderd, het werk in des aan
nemers plaats uit te voeren.
Aldus kan de aanbesteder bet zware risico,
dat eventueel aan eenig werk, dat toch ten
slotte in z y n belang wordt uitgevoerd, af
wentelen op den aannemer, ja zelfs op den
borg. Eu of het nu juist een gunstige mo-
reele kant der aangelegenheid is, dat aldus
de borg alleen de kwade kansen krijgt
te dragen, zonder dat daar eenige goede
tegenover staan, is voorzeker aan gegron-
den twijfel onderhevig. Bovendien zal het
ook vaak in het belang van den aanbeste
der zijn, dit niet te doen.
In België en in Frankrijk nu is zulk een
persoonlijke borgtocht zoo goed als oubekend.
Wat doet men daar dan
Men stelt zich daar tevreden met een za-
kelijken borgtocht, waaruit, zoo noodig, de
geldelijke schade, die de aanbesteder lijdt,
wanneer de aannemer te kort schiet in zijn
verplichtiogöu, kan worden gedekt Docb
dit hoogstens tot het bedrag der borgstelling.
Voorts wordt, gewoonlijk reeds by de in
schrijving, gevorderd de storting van een
deel van den zakelyken borgtocht. Dit met
het doel om oosoliede gegadigden af te schrik
ken van inschrijving.
En dan wordt bij de uitbetaling der ter
mijnen meestal een bepaald bedrag inge
houden, dat eerst bij de uitbetaling van
den laatsten termijn wordt uitgekeerd aan
den aannemer.
Voorts beeft de uitvoering der werken in
België en iu Frankrijk gewoonlijk plaats
volgens bet tarief van eenheidsprijzen en
stemt de aannemer bij de aanbesteding toe
in een percentsgewijze verhooging dier een
heidsprijzen.
Ook en dit is een zeer voornaam punt
staat bet ieder daar niet vrij, in te schrij
ven in een aanbesteding, zoodat absolute
openbaarheid er feitelijk niet bestaat.
Of men er daarom minder aan toe is
Zóo rap oordeele men aldus nog niet, alvo
rens de verdere condities te booren.
Het stelsel vigeert daar namelijk, dat tot de
inschrijving alleen worden toegelaten die
aannemers, wier certificaten door de Admi
nistratie voldoende worden geacht. En uit
die certificaten behoort daa te blijken, welke
werken zij hebben uitgevoerd en boe de
aannemers-in-kwestie daarbij hebben voldaan,
terwyl meestal mede vordt gevorderd, dat
de gegadigde aannemer een bewijs van goed
gedrag kan overleggen en dus bijvoorbeeld
geen vonnissen te zijnen laste heeft.
Nu zal men met dit stelsel voor oogen
inderdaad bezwaarlijk kunnen ontkennen,
dat, wanneer dit systeem hier te lande werd
gevolgd, het voor minder bekwame en min
der soliede aannemers heel wat moeilijker
zou zijn dan nu om zich als aannemer op
te werpen.
Het stelsel van den zakelyken borg
tocht heeft dus werkelijk veel aanlokkelijks
boven dat van den persoonlijken borg.
Toch werden tegen dit Fransche stelsel,
dal .oorzeker veel op ons sysleen vóór heeft,
op bet Internationale congres van de bouw
nijverheid en de openbare werken, te Parijs
gehouden, bezwaren ingebracht.
Ook die bezwaren willen wij onzen lezers
niet onthouden, opdat de meening by hen
Diet postvatte, dat het huidige Frausch sijs-
teem als gebeel vlekkeloos behoort te wordeo
beschouwd.
In hoofdzaak dan kwam men met bezwa
ren aandragen tegeu de bovengenoemde
certificaten.
Vooreerst wensebte men op bedoeld Con
gres in een der afdeelingsvergaderingen
de indiening dezer certificaten te doen ver
vallen om ze te vervangen door een nota,
vermeldende de uitgevoerde werken, waar
by men tevens van oordeel was, dat elke
eisch t«n opzichte van bet tijdstip, waarop
de certificaten zijn afgegeven, of waarop de
werken in de nota vermeld, zijn uitgevoerd,
behoorde te vervallen.
Eindelijk en dit in verband met het
crediet der aannemers meende men, dat
de certificaten of opgaren der aannemers,
voorzien van het «visum" minstens drie
d 'gen vóór de aanbesteding, met vermel
ding of de indiener al dan niet tot de in
schrijving wordt toegelaten, behoorden te
worden teruggegeven.
Wij schreven »dit in verband met liet
crediet der aannemers" ea wij doelden er
daarbij op, dat bet voor bet crediet en de
reputatie van een aannemer aldaar Dadeelig
wordt geacht wanneer bij de aanbesteding
Zou blijken, dat zijn inschrijving niet in
aanmerking komt. Men stelt bem dus door
de terugzending der nota, drie dagen vóór
do aanbesteding, in de gelegenheid n i e t in
te schrijven, waardoor zijn met-toelating
niet aan de groote klok wordt gehangen.
Ten slotte verlangde men op het Parijsche
Congres ook nadere bepalingen in zake den
borgtocht, nl. omtrent den omvang, do
vryheid om dezen te storten in geld dan wel
in geldswaardige papieren, en deterugbetaliog
er van wanneer het aangenomen werk
vordert en naarmate het vordert.
Ziehier eenige bemerkingen betreffend het
Baanbestedeo", welke wij nuttig oordeelden
eeus ter sprake te brengen en welker prac-
tische uitvoering le gelegener tijd aanbeveling
verdient.
Schoolartsen.
Dr. B. Borneman, voor velen een goede
bekende, heeft by den uitgever M. M. Couvée,
te 's-Gravenhage, liet licht doen zien een
brochure, getiteld: «Schoolartsen, hun taak
een positie, in 't bijzonder ten opzichte van
slechthoorende kinderen".
Een actueel boekje, dat, in zijn 58 pagina's,
door heo, die met de school en haar hygiene
iets te mak en hebben onderwijzers, artsen
en óok Gemeentebesturen veel wetens
waardigs bevat.
Up de eerste plaats dan stelt de schrijver,
aan de hand van bet instituut schoolartsen
in Duitscbland, de taak der schoolartsen in
bet licht.
Hij komt bij een vergelijking met onze
Oostelijke naburen tot de conclusie, dat ten
opzichte van het groote vraagstuk der
schoolhygiene in Nederland al bedroefd weinig
tot stand is gebracht en wijt dit voor een
goed deel aan de bekende HoIIandscbe
laksheid. Het gevolg isgroote onbekendheid
met bet instituut schoolartsen.
Schrijverachi voortdurende controle
op het schoolgaande kind noodig. Deze con
trole ia te stellen, is de taak der overheid.
Tevens is hel haar taak, het volk begrippen
over gezondheidsleer bij te brengen.
Die controle geschiede door den school
arts het gewichtigste onderwerp van diens
studie is wel de groote groep van kinder
ziekten, deels officieel besmettelijk, deels
officieel-niet, doch practisch zeer besmettelijk
Hier verrijst een berg moeilijkhedende
wijze waarop deze uit den weg is te ruimen,
is voorloopig eon uiterst lastig probleem,
waarvoor de belangstelling zoowel van de
zijde van het ouderwijzend personeel en de
schoolautoriteilen, als van de zijde der medici
gevraagd wordt. Hier wordt dus verlangd
een gestadige samenwerking tusschen school
arts, huisartsen en onderwijzers.
Na in bijzonderheden de taak van den
schoolarts te hebben nagegaan, hebandelt
schrijver de positie van den schoolarts.
Moet hij zijn een Gemeente-ambtenaar,
die zich g-lieel wijdt aan de schoolhygiene,
het onderwijs en het kind, dan wel moet
hij zijn een praktiseerend geneesheer, die
naast zijn praktijk de schooolbygiene als een
bijvak beoefent?
De conclusie, waartoe schr. geraakt, is
deze: Gemeenten met minder dan 30000 in
woners kunnen waarschijnlijk met een of
meer schoolartsen-practici volstaan.
Daarboven evenwel zal de beroepsschool
arts op zijn plaats zijn en zich geheel aan
de schoolhygiene en den scholier moeten
wijden.
Dan gaat schr. achtereenvolgens na de
inrichting der schoolgebouwen, wat verlich
ting, ventilatie, verwarming, reiniging,speel
plaatsen, scboolbaden. schoolbanken betreft,
om vervolgens een afzonderlijke beschouwing
te geven van boschscholen.
Langdurig staat schr. stil bij de ziekten,
die voorkomen in den schoolleeftijd.
De volle aandacht laat hij vullen op tuber
culose en scrofulose. Hoe heilzaam het
instituut schoolartsen werkt, blijkt uit <le
meening van den schrijver, waar by zegt,
dat tuberculose de domineerende
ziekte is onder de schooljeugd en dat dit
eerst na invoering der schoolartsen aan het
licht is gekomen.
(Steinhaus, te Dortmund, vond 50 pCt tu
berculose van alle kinderziekten op den
schoolleeftijd).
Maar, zegt schrijver: dan ligt hier
de geheele bestrijding der tu
berculose.
Bij het kind, dat de ziekte van den aan
vang vertoont, waar het regeneratie-vermo
gen (vermogen tot wedervoortbrenging) groot
is, is het dankbare arbeidsveld ter bestrijding.
De schoolarts die de kinderen in hun ont
wikkelingsleven nagaat en daar de eerste
kiemeB der gevreesde ziekte opspoort en
verdelgt, moet de helpende hand reiken aan
onze nationale vereenigingen tot bestrijding
d.-r tuberculose.
Ook legt schryver nadruk op een tijdige
herkenning der ooraandoeningen in verband
met neus- en keelziekten, die by schoolkin
deren zeer veel voorkomen.
Kennis van oor-, neus- en keelziekten acht
schrijver dan ook beslist noouig voor den
schoolarts.
Schrijver acht bijzonder onderwijs aan
slechthoorende kinderen, vooral in groote
steden, van zeer veel belang.
Aan het onderwerp Bachterlyke kinderen"
wordt een hoofdstuk gewyd, evenals aan
«■openluchtspelen en sport", welke onafwijs
bare vo irwaaiden zijn voor de gezonde ont
wikkeling van den leerling.
Voor den Doopgezioden kring, hoopt aan
staanden Zondagochtend voor te gaan ds. 1.
Kielstra, emeritus te Uegstgeest.
Het zeggen is en al meenen we geen
reden te hebben |om te twjj telen aan onze
zegslieden, deelen we een en ander toch
onder voorbehoud mede dat hier naast
het St Elisabeths-gasthuis nog een ander zie
kenhuis zou komen.
Zelfs vrij binnenkort zouden meer om
standige mededeelingen over dit nieuwe zie
kenhuis worden gedaan.
Mejuffrouw C. Meusing is benoemd tot
tijdelijk onderwijzeres aan de school 2e soort,
Hellingstraat.
De heer A. J. de Jong, leeraar in Neder-
landscb en Geschiedenis aan het Gymnasium
en de Hoogere Burgerschool, legde met goed
gevolg af het Staats-exaraen tot toelating
aan een Rijks-universiteit.
De hoer P. do Jong, leeraar in schermen
en gymnastiek, behaalde de Middelbare akte
Gymnastiek.
De heer C. Koster is ter beschikking ge
steld van den Gouverneur-generaal vanNeder-
landsch-lndië om te worden benoemd tol
stuurman bij de Gouverneraents-marine.
Mr. P. Hofstede Crull, procureur-generaal
in Suriname, met verlof hier ter stede, is
benoemd tot eerelid der stulie-vereeniging
«Minerva" te Paramaribo.
De heer C. P. van den Broeke, thans te
Zeist, behaalde de hoofdaktede heer J.
Scheepstra, te Hoevelaken, de akte Fransche
taal, Lager onderwijs.
De heer A. Eykelboom, thans te Baarn,
is benoemd tot leeraar in het Engelscb aan
de Hoogere Burgerschool met 3-jarigen cursus
te Amsterdam.
De bij het 4e regiment infanterie nieuw
benoemde luitenant C. A. J. Kroeze werd
gister ingedeeld bij het 3e bataljon, te Gouda.
Tot cadet voor infanterie h. 1.1. is toege
laten tot de Kon. Militaire Academie onze
vroegere stadgenoot P. J. B. Pieck,
Generaal-majoor G. A. Bublman, comman
dant der 4e divisie, en majoor R. Dufour,
chef van den staf dier divisie, zullen van 213
tot 30 Augustus te Harderwijk vertoeven,
ter by woning van de oefeningen van het
9e regiment infanterie.
Kapitein J. L. van der Moer is eervol
ontheveD van het bevel zijner compagnie en
in verband met zijn benoeming tot kapitein
voor speciale diensten overgeplaatst bij den
stal van het 5e regiment infanterie.
De nieuwbenoemde officier G. P. van
Hecking Colenbrander, van de infanterie
O. I. leger, is op zijn verzoek overgeplaatst
by de infanterie h. t. 1., na ruiling met
luitenant H. A. Luppes, van het öeregimeut.
De zilveren medaille voor 24-jirigen
trouwen dienst is toegekend aan sergeant
J. B. Steemers, van het 5e regiment infanterie
en zal hem 1 September op plechtige wyze
worden uitgereikt.
Het luchtschip heeft zijn intrede gedaan
in het Nederlamiscbe leger.
In het nieuwe voorschrift op den velddienst
wordt het althans genoemd.
De zangvereeniging iAmersfoOrt's Man
nenkoor" zal Zaterdagavond een ouderlingen
kwartet-wedstrijd houden en het gezellig
avondje, dat in de zaal van „Het Boompje"
word gegeven, besluiten met een bal.
Zaterdag heeft de WegenvereenigiDg »De
Veluwe" haar eersten gemeenschappelijken
fietstocht gemaakt, waaraan ruim 30 dames
en heeren hebben deelgenomen. De tocht
naar de zandverstuivingen en de Staatsbo»
schen ging van Barneveld via Kootwijk en
de halte Assel, door de Hoog-Soerensche
bosseben naar Apeldoorn.
Tevens werd de eerste jaarvergadering
der vereeniging gehouden eu wel «naar der
Germanen trant" in de open lucht te Porad-
Hul, een der mooiste plekjes van het Soe-
rensche bosch.
De Voorzitter, rar. A. C. van DaaleD, deelde
o.m. mede, dat het ledental thans 514 be
draagt. Voorts werd er op gewezen, dat het
de bedoeling der vereeniging is om, behalve
wielerpaden, ook ruiterpaden aan te leggen
om te voorkomen, dat de wielerpaden door
paardenhoeven vernield worden. Als kentee-
ken zal een ruiterpad niet vier gele strepen
worden aangeduid, terwijl een wielerpad
twee witte strepen zal verkiijgen. Spr. ein
digde met nog eens duidelyk uiteen tc zet
ten, dat de Wegenvereeniging niet tegenover,
doch naust den A. N. W. I!. staat.
Na een bezoek aan de Echo-put to Hoog-
soeren werd te Apeldoorn een gemeenschap
pelijke man!'.yd gebruikt.
Een Amersfoortsch lid dier vereeniging
was zóo in extase over het natuurschoon van
dit gedeelte der Veluwe, dat hij verzocht,
de aandacht van wielrijdende stadgeuootcn
daarop te vestigen opdat ook zy mochten
genieten van dezp, nu over goede nieuwe
fietspaden te bereiken, prachtvolle streek.
Den heer G. J. Slothouwer, consul van
den A. N. W. B. hier, heeft zich, daartoe
aangezocht, bereid verklaard om bij genoeg,
zame deelneming een clubtocht daarheen
uit te schrijven. Zy die daaraan wenschen
deel te nemen ook niet-leden van den
A. N. W. B. zijn welkom gelieven hem
vóór 31 Augustus hun naamkaartje te zenden.
Van wielrijden gesproken. Zou 't niet mo
gelijk zijn, dat het rijwielpad langs de Barch-
man Wuytiers-laan nu eens uitsluitend werd
gelaten aan de wielrijders
Dank ook de tusschenkomst van het le
gerbestuur wordt het nu gespa ird door
ruiters.
Docb nu schijnt het de plaats bij uitstek
te worden voor kinderwagens en dergelijke.
Wat evenmin de bedoeling is van een
r ij w i e Ipad te meer waar deze prachtige
weg ruimte te over biedt voor dergelijke
handdouwertjes.
Bij het concours-hippique, gister te Woer
den gehouden, werden in het spring-coucours
de volgende prijzen behaald door officieren
uit dit garnizoenle prijs luitenant C. H.
Labouchère, met Va iguard 3e pr. de zelfdp,
met Perhaps; 5e prijs luitenant H. Cb. H.
baron Van Lawick, met Aestcourt; Ge pr.
luitenant J. M. de KruifF, met Meg.
Luitenaot Labouchère won nog den eersten
prijs met Dreadnought en den derden met
Vanguard in het coucours voor springen met
drieën.
Ondanks de rukwinden heeft Oliesluegers
gister toch te Utrecht gevlogen, enthusiast
toegejuicht door een 2000 menschen op en
ontelbaar velen buiten het terrein. Urn kwart
voor zeven steeg hij op.
Een minuut of acht was hij in de lucht;
snelheid 90 K.M. per uur, grootste hoogte
80 Meter.
De eerste vlucht te Utrecht ia prachtig
geslaagd en algemeen was de roep over de
wijze waarop Olieslaegers zijn machine he
li eerscht.
Hij vliegt ook heden, morger, Zaterdag
en Zondagnatuurlijk behoudens onvoor
ziene omstandigheden.
Aanstaanden Zondagmiddag wordt in de
Amersfoortsche zwemschool weder een wa-
terpolo-wedstryd gehouden, nu tusschen do
A. Z. P. C. en een zevental der A. O.
uit Amsterdam.
Tot slot duiken naar een pop.
Aanstaanden Zaterdag gaan weer 12 kinder
tjes uit Amersfoort vier weken naar «Zwar
tendijk", te Egmond-aan-zee, het nieuwe
tehuis van het Centraal-genootschap voor
kinder-herstellings- en vacantie-kolonies.
De plaatselijke vereeniging ter bestrijding
van tuberculose zendt er 9 uit; de anderen
gaan voor rekeniug van de afdeeling van
het genootschap.
Aaa de Centrale botermijn werd Dinsdag
aangevoerd 8775 Kilo ongezouten en 3800
Kilo gezouten fabrieksboter onder Rijks
controle.
De prijs was f 1.18 a f 1.31 voor de onge
zouten en f 1.24 f 1.31 voor de gezouten
boter.
Voor nog geen veertieu dagen ontleenden
we aan een vakblad de mededeeliDg, dat er
zóo volop voider was voor het rundvee,
dat de boeren er vrijwel geen raad mee
wisten en hun koebeesten slechts tegen grof
geld wilden afstaan.
Dat schijnt opeens veranderd te zijnóf
de boeren hebben, nu er toch zóo bar veel
voer was, te veel gegeven, öf de koeien
hebben te veel gegeten.
Althans opeens komt het bericht, dat er
te weinig voer is en de boeren zóo veel
moeten bijvoeren, terwijl juist de koeken
bar duur zyn, dat de melk duurder
moet worden.
Boer zijn, schijnt toch een zonderling vak
te wezen.
In de jongste zitting van het Kantonge
recht werden niet minder dan 32 personen
veroordeeld wegens het rijden zonder licht.
Ze zijn nu duur uit; doch laat dit tevens
een les wezen voor anderen, die lust moch
ten hebben de Motor- en rijwielwet te ue-
geeren.
De arbeid verschaft alle dagen broodhet
boteren blijft echter overgelaten aan de te
vredenheid.
TTit den. omtrek.
Als een bewijs van de groote vriendelijk
heid van H. M. de KoDingin-Moeder deelt
men het volgende mede, dat eerst nu is be
kend geworden.
Op Zondag 14 Augustus hield het rijtuig
van H. M. de Koningin-Moeder waarin, be
halve deze, ook H. M. de Koningin met het
Prinsesje gezeten waren, stil voor de pasto-
