Donderdag 13
October 1910.
No. 8779.
60e Jaargang.
FIRMA A. H V\1V CLEEFF
AMERSFOORT.
Verschijnt Dituday Donderdag- en Zaterdagmiddag. Abonnement per 3 maanden fi.
franco per post f 1.15. Advertentiën 1—6 regels GO cent; elke regel meer 10cent. Rij regel-
abonnement reductie, waarvan tarief op aanvraag kosleloos. Legale, ofllcieële- en onteigeninge-
auvertentiën per regol 15 cent. Reclames 1—5 rogels 1.25, elko regel meer f 0.25. Oroote
'et^rs naar plaatsruimte. Bewijsnummers naar buiten «orden in rekening gobracht en kosten
evenals af/.onderlijke nummers 10 cent.
Bij advertentiën van buiten de stad worden de incasaeerkoiten in rekening gebracht.
KORTEGRACHT9
Telefoon 1Pi
K ENNISGEYING.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS vin
AMERSFOORT, v n
Gelet op Hrt. 87 der Drankwet
brengen ter openbare kennis:
le dat bij ben is ingediend een v irzoikschr ift
om verlof tot verkoop van alcohol houdenden drank,
anderen dau sterkedrank, voor gebruik t»r pla ts»
van verkoop, door GERR1T HOOGEVEEN in do
beneden-lokaliteit vsn het perceel, slaande san den
Soeaterweg no. 115, alhier
2e d«t binnen twee weken na deze bekendmaking
ieder tegen hei vorleenen van het verlof achrifie-
Ijjke bezwaren bij Burgemeester en Wethouders kan
inbrengen.
Amersfoort, 12 October 1910.
Burgemeester en Wethouders
voornoemd,
De Burgemeester,
WUIJTIER3.
De Secretaris,
3. G. STENFERT KROESE.
Dure tijden.
Een lief, pas getrouwd huismoedertje
vroeg me aldus de Dagboekschrijver
van „De Telegraaf" terwijl ze, in
plaats van twee, éen lepeltje suiker in
de thee deed„U is journalist, u weet
dus aires; zeg u ine nu eens waarom
alles tegenwoordig zooveel duurder
wordt".
„Mevrouwtje zei ik, dat is zeer een
voudig. Waarom geeft u me éen in plaats
van twee lepeltjes suiker Omdat de
suiker duurder is. Waarom is de suiker
duurder Omdat de kruidenier u meer
laat betalen. Waarom doet ie dat 10mdat
de grossier hem meer berekent. Die legt
er een kwart centje op, omdat de fabriek
de suiker duurder verkoopt. De boeren
vragen aan de fabriek meer voor hun
bieten, omdat «e meer pacht moeten
betalen, en ze beialen meer pacht, omdat
de landheer meer pacht heft, die dat
doet omdat ie zijn suiker duurder moet
betalen. En hjj betaalt zjjn suiker
duurder, omdat zijn kruidenier, enz., enz.,
enz. Helder als glos, mevrouw. Vraagt
u het maar aan economisten".
Het mevrouwtje, roerde in haar kopje,
keek me eens aan en zuchtte: „een
wonderlijk ding, die economie; vindt u
niet 1"
't Is dan ook de algemeene klacht,
dat alles zoo schreeuwend duur is, alles
maar duurder wordt en opslaan schering
en inslag is en van afslaan geen woord
wordt gerept, omdat daaraan zelf niet
wordt gedacht.
Uit de volgende min of mee- statistische
gegevens mag blijken hoeveel de
prijzen van de zeer alledaagsehe levens
middelen in de laatste paar jaren wel
omhoog zjjn gegaan.
De Algemeene Nederlandsche Ambte
naars Bond heeft te dezer zake een adres
gericht tot de Tweede Kamer en daarin
o. a. geschreven:
dat tengevolge van de stijging der prjjzen
van alle levensbehoeften, de financieele
toestand van vele ambtenaars-gezinnen in
hooge mate zorgwekkend is;
dat, tengevolge van die nog niet tot
staan gekomen stijging, vele van hen te
nauwer nood kunnen voorzien in de uit
gaven voor wouiug, voeding, vuur en
licht
dat zjj derhalve genoodzaakt z'yn, voor
andere, eveneens noodzakelijke levensbe
hoeften, hun toevlucht te nemen tot
afbetalingsmagazynen, waardoor zij nog
hoogere prijzen betalen voor waren van
mindere kwaliteit, dan voor a contant
gekochte goederen
dat zij voorts bij tegenspoed, als ziekte,
enz, gedwongen zjjn, zich tot geldschieters
te wenden;
J. H. W. ATT F DSM BRINKS,
LANGE8TRAAT 48, AMERSFOORT. -
CHAPEAUX POUR DAMES.
CHAPEAUX POUli FIÏjLETTES
et CKAPKLLERIE.
dat uiteraard velen, door den hoogsten
nood gedwongen, vallen in handen van
woekeraars
dat dit na zich sleept een noggrooter
financieel verval en bovendien moreele
inzinking ten gevolge heeft
redenen waarom adressanten zich ver
oorloven een beroep te doen op uwen
invloed als Volksvertegenwoordiging en
U verzoeken te willen bevorderen, dat zoo
spoedig doenlijk voor alle ambtenaren en
beambten in dienst van het Rjjk, die een
tractement van f 2000 of minder genieten,
een verhooging worde verkregen van 20
pCt. op de eerste duizend gulden, tot het
tjjdstip waarop een algeheele herziening
der ambtennarstractementen zal zjjn tot
stand gekomeu.
Het verzoek wordt toegelicht door het
volgende
Eeuige dagen geleden werd in het R. K.
dagblad „De Tijd" de opmerking ge
maakt, dat in slechts vjjf jaren tjjds te
Amsterdam het leven 15 it 20 pCt. duur
der is geworden.
Dat de stjjgiug reeds langer duurt en
hoever zich deze prjjestijging uitstrekt en
vooral, hoe zjj juist drukt op de prjjzen
der allernoodzakeljjkste levensbehoeften,
wordt aangetoond in het „Maandschrift
van het Centraal-bureau voor de Statis
tiek", waaruit het volgende is overge
nomen
In het tjjdvak 1898 tot 1902 werden
in de gestichten en gevangenissen te
's-Hertogenbosch, Hoorn, Leeuwarden en
Leiden volgens dat Maandschrift, gemid
deld de volgende prjjzen betaald
voor aardappelen per 50 K.G. t l.Qó'/a»
tegen f 1.72ya in 1910; een stjjgiug dus
met ruim 4 pCt.
voor roggebrood per K.G. f0.07l/2,
tegen f0.09 in 1910; een stjjgiug dus
met ruim 20 pCt.
voor ruodvleesch per K.G. 0.63y2,
tegen f0.69 in 1910; een stjjgiug dus
met ruim 81/., pCt.
voor tarwebrood per K.G. 0.09'/2 tegen
f O.I21/2 in 1910een stjjging dus met
ruim 30 pCt.
voor groene erwten per K.G. f 0.12,
tegen f 0.15 in 1910, een stjjgiug dus
met ruim 30 pCt.
voor bruine boonen per K.G. fO.ll'/a»
tegen f0.16»/2 in 1910; een stjjging dus
met 44 pCt.
Rekent men deze percentages bjjeon
en deelt men ze dan door 6, dan ver-
krjjgt men op den prjjs van al deze uiterst
noodzakeljjke levensbenoodigdheden een
gemiddelde stjjging van 23.3 pCt.
Volgens de zelfde opgaven werd in het
gesticht Veenhuizen besteed:
voor spek in 1905 per K.G. f0.55,
tegen f0.70 in 1910; een stjjging dus
met 25 pCt.
voor groene zeep in 1905 per K.G.
fO.ll'/a, tegen f0.16Va in 1910; een
stjjging dus met 35 pCt.
Er werd in het gesticht Meerenberg
uitgegeven iu het tjjdvuk 1898 tot 1902:
voor wittebrood per K.G. f 0.12, tegen
f0.14»/a, hetgeen een stjjgiug met 21 pCt.
beteekent.
Ook uit de winkel prjjzen is deze stjjging
te constateeren. Volgens het zelfde Maand
schrift kostteu in het tjjdvak 1901 tot
1905 in de winkels der coöperatieve
winkel-vereeniging „Eigen Hulp"
de bruine boonen per Liter f0.19»/2,
tegen f0.24 in 1910; dus een stjjging
met 23 pCt.
de witte boonen per Liter f 0.19>/a,
tegen f 0.25 in 1910; een stjjging met
28 pCt.
de groene erwten per Liter f 0.22,
tegen f0.32Wa in 1910; een stjjging met
47 pCt.
Goudsche kaas per i/aK.G. f 0.45, tegen
f 0.50 in 1910; een stjjgiug met 11 pCfc.
Leidscbe kaas per J/a K.G. f 0.35, tegen
f0.40 in 1910; een stijging metl4pCt.;
Margariue per Va K.G. f 0.45, tegen
f 0.53>/2 in 1910; eeu stjjging met 18 pCt.
meel (boekweit) per '/a K.G. f0.10,
tegen f0.12>/2 in 1910; een stjjging met
25 pCt;
meel (roggebloem) per »/a K-G. f0.ll,
tegen f 0.12 in 1910; eeu stjjging met
9 pCt.
meel (tarwebloem) mei »/a K G. f 0.08»/a,
tegen f0.ll in 19l0; een stjjging met
29 pCt.
raapolie per L:ter f0.35, tegen f0.49
in 19l0; een stjjging met 40 pCt;
bastaard suiker per '/a K.G. f0.22, ai
tegen f0.25 in 1910; een stjjging met
12 pCt.
witte suiker per »/a K., fo.25, tegen
f 0.27 in 1910, een stjjging met 8 pCt.
De gemiddelde st jjging van deze winkel
waren, die, evenals de voorgaande alle
behooren tot de allereerste levensbehoef
ten, is dus 22 pCt.
Voorts zjjn de prjjzen van rundvleesch
over het tjjdvak 1899 tot 1908 opgevoerd
van 60 tot 67 cent, die van varkensvleesch
van 36 tot 56 cent pCt per K.G.
Waar de stjjging het laatste jaar zeker
nog niet tot stilstand is gekomen, kan
veilig worden aangenomen, dat de ver
hooging op het oogenblik minstens 25
pCt. bedraagt, en dit nog over een ter-
mjjn van 5 tot 10 jaar.
De cjjters, voorkomende in een brochure
van den heer f. M. Wibaut, getiteld
„Slechte tjjden", doen zien, dat de voren
genoemde gegevens zeker niet te hoog zjjn.
In verband met deze stjjging van de prjj
zen der levensmiddelen werd in Duitsch-
land, zoowel door particuliere werkgevers
als door den Staat, op de loonan een
„Zuschlag" gegeven terwjjl hier te land')
gedurende het t jjdperk, waarop de boven
aangehaalde gegevens betrekking hebben,
zoodanige toelage niet werd gegeven en
evenmin een algemeen verhooging van
tractementen op grond van de duurder
geworden levensbehoeften tot stand is
gekomen.
De zorgen, die den ambtenaar drukken,
zjjn thans dermate gestegen, dat niet kan
worden aangenomen dat hu volledig zich
kan bepalen tot zjjn werk en dit ver
richten kan met lust jjver*
Inwilliging van het in het adres ver
vatte verzoek zal zeker ook den dienst
ten goede komen. Adressanten zjjn dan
ook er van overtuigd, dat tegen dat
verzoek, dat slechts een verbetering be
treft, waarvan de urgentie bewezen is,
geen enkel bezwaar zal zjjn aan te
voeren, waarmede deze noodzakeljjk ge
worden maatregel afgewezen kan worden.
Aannemingen.
Naar aanleiding van gevallen, die tich in don
Inmaten tijd in de aannemerji ti«bbon voorge
daan schrijft men aan het „Hdbld." van des-
kundige tijde het volgende
Het tegenwoordige stelsel van aanbesteden,
>u de vraug doen etellonIa goed werk
boden ten dugo nog wel noodig
Wanneer men too oppervlakkig dm vraag
lecet, zal menigeen met verwondering vragen
hoe komt men or toe. tulk een vraag te doen
in een tjjd, waarin de techniek ateeda beter
geeft, en waarin de besteksbepulingen en do
Algemeene voorschriften van hangen en bran
den (in figuurlijken tin gesproken) aan eikaar
hangen Eu toah, wanneer men geregeld op
bouwwerken komt en van de toestanden op de
hoogte ie, moet men toch wel in twijfel trek
ken ol nog goed werk gevraagd wordt. Want
hou langer zoo meer tiet men, dat verschillend
leveranciers liet too nauw niet nemen en do
directie, ja die moet het maar al te dikwijls
met open oogen aanzien, dat mindorwoardig
werk wordt geleverd en aangebracht zonder er
iele tegen te kunnen doen. Zeker, mnt liet be
stek en de Algemeene voorwaarden In de hand
kan zij het beste eitchen, maar waarom doet
zjj hut dau niet?
Ziet, hier dient een tipje van den sluier op-
gelicht en eent achter do schermen gekeken t
worden.
Wat toch is de oorzaak Een der eersto oor
zaken is wel de dol lage inschrijvingen bjj
aanbestedingen. Wanneer voor een werk 100-
als tegenwoordig maar ni te veel gebeurt
voor een v 0 e 1 te laag bedrag is ingeschreven
en de directie, die toch ook een begrooting ge
maakt heeft en die toch als desknndigo door
deu besteder bekwaam en in staat geacht wordt
een begrooting temaken, gebaseerd op eerste
klas werk. zich tegen do gunning verzet, sijn
er hondera motieven voor den besteder om het
werk tóch te gunuen aan den laagster. Inschrij
ver, als bijvoorbeeld meer werken gemaakt,
borgen soliede, en last not least de directe finan
cieels voordeelon. Waartoe meer betaald dan
gevraagd wordt?
Dat hier veeltjjde buiten den waard gorekond
wordt, is toch zeker, want geen nunnomer
schrijft voor soo'n laag bedrag in uit zuivere
philanthropic, doch om er toch nog uit to
halen wat er in sit, en soms nog meer. Want
hg zal op zjjn beurt trachten door prijsaanvra
gen en nog eens prijsaanvragen (zoogenaamd
venten) dien leverancier, fabrikant, schilder of
wien ook te vinden, die voor den mineten prijs
levert zonder er op te letten of die wel in staat
of van plan is, t« leveren wat het bestek vraagt.
Dat gaat hem niet aan. Als de directie hr.
maar goed vindt, wut zal hg sich er dan nog
om bekommeren of het geleverde eerste dan wel
tiende qualiteit is?
Ën de directie zal in vele gevallen gedwongen
i(jn, slechte levering goed te keuren, omdat dio
leveranciers, die op die manier werken, er meestal
zeer doeltreffende manieren op na houden.
Ton eerste leveren sjj liefst op het uiterste
