Donderdag 3
November 1910.
No. 7888.
60e Jaargang.
Stadsnieuws.
FIRMA A H VAN CLEEFF
AMERSFOORT.
Vei-schijnt Dinsdag Donderdag- en Zaterdagmiddag. Abonnement per 3 maanden f\.
franco per post 1.15. Advertentiën 16 regels CO cent; elke regel meer 10 cent. Bij regel-
aoonnement reductie, waarvan tarief op aanvraag kosteloos. Legale, olYicieële- en onteigenings-
aayertentiën per regel 15 cent. Reclames 1—5 regels 1.25, elke regel meer ƒ0.25. Groote
letters naar plaatsruimte. Bewijsnummers naar buiten worden in rekening gebracht en kosten
evenais afzonderlijke nummers 10 cent.
Bij advertentiën van buiten de stad worden de incasseerkosten in rekening gebracht.
KORTEGRACHT9
KENNISGEVINGEN.
De COMMISSARIS"; der KONINGIN in d« Pro
vincie UTRECHT
maakt bekend, dat bet verkeer met rjj- en voertui
gen lange den weg over den Zuid westelijken dijk
van het Merwedekauaal te Utrecht tuaschen den
Ryke Grooten weg van Utrecht naar Leiden enden
Groenendijk sal zijn gestremd van Donderdag 3
.0Te,™ 3910. des voormiddaga te 6 uur, tot
uiterlijk Donderdag 17 November 1910, des namid
dags te 6 uur.
Utrecht, 81 October 1910.
De Commissaris der Koningin
voornoemd,
F. D. 8CHIMMELPENNINCK.
LANDWEER.
Onderzoek van verlofgangers.
f BUItGEMEESTER:en WETHOUDERS der Ge
meente AMERSFOORT
maken bekend
lo. dat het onderzoek der verlofgangers van de
Landweer zal plaats hebben op Maandag 21 Novem
ber a.s., dea voormiddags negen uur, te Amersfoort
in do Infanterie-kazerne no. 3, voor de verlofgangers
derLandwesrlichtiDgl904en de verlofgangers die in
1910 Diet onder de wapenen zijn gaweeetdea voor-
midd rb te half elf uur, de verlofgangers der Land
weerlichting 1907; des namiddags te twee uur, de
verlofgangers der Landweerliohtiug 1910;
2o. dat aan het onderzoek in dit jaar niet wordt
deelgenomen door verlofgangers, die in den loop
dezes jaars overeenkomstig art. 11 der Landweerwet
onder de wapenen zijn geweest;
So. dat dienstplichtigen, die krachtens art. 15
der wet van den werkeljjken dienst zijn ontheven,
gedurende den tyd, dat zy in het genotjzyn van de
ontbeffiug, niet aan het onderzoek ziju onderworpen
4o. dat dienstplichtigen, die eeue vrijwillige ver-
lintenia krachtens artikel 9, 2de lid, der wet hebben
aangegaan bij het regiment Genietroepen, met be
stemming voor de exploitatiecotupagoie der spoor-
wegafdeeling van dat regiment, tijdens den duur
dier verbintenis van de verplichting tot het bijwonen
vau het onderzoek zijn vrijgesteld
5o. dat eindelijk niet aan het onderzoek deel
nemen verlofgangers, die bet onderzoek niet
behoeven by te wonen, als behoorende tot de
categorieën, bedoeld bij artikel 15, tweede en derde
lid, der wetverlofgangers, die bij de toestemming
tot verblijf buitenslands vrijstelling hebbrn ver
kregen van de verplichting tot bet bywouen van
het onderzoek (artikel 27 der wet); verlofgangers,
die by de toestemming tot bet aangaau van eeue
verbiutenis voor de buitenlandache zei v .art vrij
stelling hebben verkregen van de verplichting tut
het bywonen van bet onderzoek (aitikel 29 der wet).
Voorts worden belanghebbenden uitdrukkelijk
gewezen op de artikel, n 21 en 31, lete en 2de lid,
der Landweerwet, luidende als vo gt:
Art. 21. HetCrimineel Wetboek en het Reglement
van Krijgstucht voor het krijgsvolk te
land9 zijn op het personeel van de
landweer, dat zich onder de wapenen
beviudt, van toepassing, en, met opzicht
tot de verschillende gevallen van desertie,
op het geheele land weerpertioneel.
Dat personeel wordt geacht onder de
wapenen te zjjn
lo. zoolang het zich in werkelyken
dienst by eene afdeeling van de landweer
of Dij een der korpsen vau bet leger
bevindt
2o. gedurende den tyd dien het in
in artikel 29 bedoeld onderzoek
duurt
So. in het algemeen wanneer het in
uniform is gekleed.
Art. 81. De verlofganger van de Landweer ver
schijnt by bet onderzoek gekleed in de
uniform en voorzien van de wapenen,
het ledergoed eu de kleediug- en uitrus
tingstukken, bem bij zijn vertrek met
verlof medegegeven of hem later uitge
reikt, van zyn zakboekje en van zijn
verlofpas. Zijn hem reglemeuteu of dienst
voorschriften uitgereikt, dan verschijnt
hy ook daarvan voorzien by het onderzoek.
Het nïet-onivangen vau eene persoonlijke oproe
ping onthelt niet van de verplichting tot deelne
ming aan het onderzoek.
Indien ziekte de opkomst moebt verhinderen,
moet men ter Gemeente-secretarie eene gelegaliseerde
geneeskundige verklaring overleggen. Deze verkla
ring kan ongezegeld zyn.
Amersfoort, 3 November 1910.
De Burgem .iter,
WUIJTIERS.
De Secretaris,
J. G. STENFERT KROESE.
Voor den Doopsgezinden kring hoopt voor
le gaan ds. P. Oosterbaau, uit Hilversum.
In de Remonstruntschn kerk wordt om
half tien weer een godsdienstoefening ge
houden voor jongelieden van 9 tot 16 jaar,
en om elf uur de gewone dienst, beide onder
voorgaan van ds. Hooykaas.
Het aandeel door de Provincie Utrecht te
leveren voor de lichting 1911 der Nationale
militie zal bedragen 843 man, van welke ter
volledige oefening 593.
Er zijn 2653 dienstplichtigen.
Aan het Postkantoor Amersfoort en de
daaronder ressorteerende hulpkantoren werd
in October ingelegd bij de Rijks-Postspaar
bank f38 953.66 en daaruit teruggevraagd
f4318.73.
Het laatste door dat kantoor uitgegeven
boekje draagt het nummer 15 782.
Uit den regenmeter werd in October na
slechts vijf regendagen afgetapt 20 m. M.
neerslag.
De Amersfoortsche tram heeft niet weinig
te lijden gehad van dat mooie weer. Op de
heelefc lijn achteruitgang.
Zij vervoerde 10 081 passagiers, of 985
minder dan iu Wijnmaand 1910; ontving
uit het vervoer f505.35, of f45,80 minder;
de totale opbrengst was f601.62, ui f8.13
minder; en de ontvangst per dagkilometer
f 10.78, of 14 cent minder.
In de Luthersche kerk hoopt aanstaanden
Zondagochtend voor te gaan prof. dr. H. A.
van Bakel, uit Amsterdam.
n Dins-
Twee zaken in de Raadsvergadering
dag waren anders dan anders.
Op de eerste plaats «tonden de groene tafels
niet meer in hoefijzer vorm, zal het Dagelijksch
Bestuur niet langer tegenover de publieke tribune,
doch loodrecht daarop, dus tegenover den hoofd
ingang der Raadzaal, terwijl de tafels waaraan
de Raadsleden plaats nemen op drie rijen schuin
daarvoor waren geplaatst.
Op de tweede plaats ia de ongewoon lange
agenda afgehandeld in' even twee en een half
uur; en nog wel was een voorzetting der ver
gadering den volgen len dag in uitzicht gesteld.
Deze vlugge behandeling kon vooral ook bier
door geschieden, dat reids heel veel werd be
sproken in de afdeelings-vergaderingen.
De hoofdzaak van het in openbare vergadering
gesprokene voigehier.
Birkhovèn.
De heer Van Esveld: Ik kan mij heel
goed vereenigen met hel voorstel. Meer en meer
blijkt, dut Birkhoven een goeden naam begint
te krijgen. Evenwel heb ik een kleine opmerking.
Da balklaag van het geheele perceel zal volgens
de teekening niet op éeu hoogte komen, zoodat
men van de bovenachterkamers een paar treden
zal afmoeten. Om dit euvel te voorkomen, stel
ik voor [500 meer uit te trekken om ook deze
verbetering le kunnen aanbrengen.
De heer Van Duinen: Op deeersleplaats
zou ik willen herinneren, dut, toen besloten werd
tot verbouw van bet hoerenhuis op Birkhoven,
ik al dadelyk heb sangedrougen op aanstonds
grondige verbetering.
Al heel kort nadat het huis in gebruik werd
genomen als hotel-pension is ons gebleken, dat
uitbreiding reeds weer noodig was.
Ik heb toen gesproken over een chalet-stelsel
ik beb dat inmiddels onderzocht en meen thans,
dat onze Hollaudsche natie dat niet wensebt en
ben dan ook ten deze geheel veranderd van
opinie. Ik kun mij uitstekend vereenigen met
het voorstel-Van Esveld.
De beer Hamers: Ik juich het geheele voor
stel ten zeerste toe, doch zal over hetgeen de
heer Van Esveld thans voorstelt gaarne het
advies van B. en VV. hooren.
De Voorzitter: Het denkbeeld van den
heer Van Esveld verdient zeker aanbeveling.
B. en W. nemen het gaarne over. Ik breng den
heer Van Esveld hulde voor zijn voorstel.
De heer Veis Heyn De heer Van Esveld
gaf aan f500. Is dit wel voldoende?
De Voorzitter: De Gemeente-architect
heeft meegedeeld dat dit bedrag niet zal worden
overschreden voor deze wijziging.
De heer Kroes: Ik wilde evenzeer f500
niet als fixum nemen. Juist in het belang der
bovenkamers moet deze verbetering aangebracht,
opdat zij niet minderwaardig zullen schijnen;
al zou or f1000 mee gemoeid zijn, zou ik dit
bedrag nog willen toestaun. Ik zou geen prijs
noemen.
De Voorzitter: Wenscht iemand hoofde
lijke Btemming?
Het voorstel wordt aangenomen z. h. st.
Het voorstel strekt om in de beneden verdie-
Eing een zaal te maken van 18 bij 6.50 M., met
ehoud van de koffiekamer, terwijl het aantal
waranda's belangrijk zal worden uitgebreidin
't geheel zuller 22 logeerkamers worden inge
richt, terwijl tevens de noodige ruimte wordt
verkregen voor twee badkamers en een linnen
kamer. Verder wordt een stal gebouwd voor 20
paarden en wordt de bergruimte voor rijtuigen
en auto's belangrijk vergroot. De kosten worden
geraamd op 17 500. De pacht met de N. V.
„Phoenix-brouwerij" werd verlengd tot 31 Decem
ber 1915, met zes optie-jarenzij betaalt pCt.
der verbouwing8kosten benevens f 600 huur per
jaar.
Salaris-regeling.
De heer Gerritsen: In het algemeen kan
ik mij zeer goed vereenigen met dit voorstel
echter niet voorzoov^r het betreft de drie kler
ken van de gasfabrèek. Voor deze drie ambte
naren worden de dienstjaren niet in rekening
gebracht.
Het is moeilijk, hier thans een voorstel te
doen, doch ik hoop, dat B. en W. hun salaris
in overeenstemming zal brengen met dat van
de ambtenaren ter Secretarie en dit zullen in
dienen in een volgende vergadering.
De Voorzitter: B. en W. zullen het
overwegen.
De heer J o r i s s e n Is het voorstel van de
gasfabriek gedaan op voordracht van den Direc
teur dier fabriek? Het gerucht loopt, dat het
niet van hem afkomstig is.
De Voorzitter; Ja.
De heer G e r r i t s e n Ik kan zeer goed
begrijpen, dut B. en W. zóó hun voorstel hebben
ingericht en zonder meer f350 meer vroegen
voor de fabriek.
De heer Kam, Wethouder van Open
bare werken: De regeling is in overeen
stemming met de Gas-commissie. Het gaat hier
vooral om de drie klerken, die echter ook deelen
in de periodieke verhooging.
De heer Gerritsen: Dat is juist, doch
daardoor is hun salaris nog niet in overeen
stemming met dat van andere Gemeente-ambte
naren omdat bij hen niet in rekening zijn gebracht
de dienstjaren in Gemeentedienst.
De heer Plomp: Ik mem, dat de heer
Gerritsen zich vergist. Voor deze nieuwe regeling
zijn alle Gemeente-ambtenaren getarifieerd en
men heeft gemeend, dat de eischen voor deze
ambtenaren bij de gasfabriek niet zoo hoog
behoefden gesteld als voor die bij andere takken
van dienst.
Het voorstel van B. en W. wordt ongewijzigd
aangenomen met algemeene stemmen.
Handelsschool.
B. en W., gehoord den Inspecteur van het
Middelbaar onderwijs in het bijzonder belast
met het toezicht op het Handelsonderwijs, stelden
den Raad voor, de Handelsschool niet te doen
exploiteeren door de Vereeniging „Handelsschool
voor Amersfoort en omstreken doch haar van
gemeentewege te stichten en te exploiteeren.
In hun voorstel om in beginsel te besluiten
tot oprichting der school, schreven zij, onder
meer„In beginsel achten wij het beter, dat
een dergelijke school een gemeentelijke zij. Het
voortbestaan der school in verzekerd, terwijl
ook met inachtneming ian de noodige zuinig
heidde Gemeente in den regel een dergelijke
school meer onbekrompen kan exploiteeren uan
oen Vereeniging, die doorgaans met vele finan-
cieele moeilijkhedeu te kampen heeft. Ook
schijnt het ons toe, dat een gemeentelijke
school gemakkelijker goede leerkrachten zal
kunnen trekken dan een Vereeniging, wier be
staan toch aliijd min of meer onzeker is"
O >k dit voorstel werd behandeld in de af-
deelingen.
Enkele leden der eerste afdeeling achtten ver
daging der plannen noodig, terwijl andere di
recte voorziening wen6chten, mits de zaak da
delijk flink werd aangepakt. Een conclusie van
die afdeeling vinden we niet.
De tweede afdeeling vereenigde zich vrij al
gemeen met het voorstel van B. en W. Enkele
harer leden meenden nochtans, dat het beter
zou zijn, de exploitatie, althans in den aanvang,
over le laten aan de Vereeniging. Gaat het goed,
zoo zegt het verslag, dan kan later aan de Ver
eeniging worden gevraagd, haar rechten over te
dragen op de Gemeente. Slaagt de school niet,
dan kan de Vereeniging haar opheflen, terwijl
een gemeentelijke school niet kan worden op
geheven bovendien kan een Vereeniging op
eenvoudigen voet beginnen, bijvoorbeeld in
eenige huurhuizen, terwijl aan de Gemeente
dadelijk hoogere eischen worden gesteld.
Kort vóór de vergadering werd ingediend de
in het vorige nummer in haar geheel opgeno
men motie, strekkende om in de huidige omstan-
dighedeu, althans voorloopig, de voorkeur te
geven aan een particuliere exploitatie.
De heer R ij k e n aDeze motie is van zeer
ingrijpenden aard; zij vraagt beslissing tusachen
gemoentelijke- of particuliere exploitatie. Er is
niet voldoende tijd om hierover te beslissen. Ik
ben wellicht in gunstiger .conditie dan andere
Raadsleden, doch kreeg pas Maandagochtend 11
uur lacht van deze motie.
Ik zou gaarne mijn licht elders opsteken en
verzoek dan ook uitstel der behandehng.tot een
volgende vergadering, die, naar ik hoop, spoedig
zal worden belegd.
De Voorzitter: Aan uitstel is eenig be
zwaar verbonden met het oog op het subsidie
der Provincie, waarmee hetreeds toegestane
Rijks-subsidie van f5000 samenhangt.
De heer Rij kens: De motie komt hier vrij
rauwelijks tusschen. De subsidiën behoeven geen
gevaar te loopen als er maar Bpoedig nogmaals
wordt vergaderd.
De heer Hamers: Ik behoor tot degenen2
die in ongunstige conditie zijn in zooverre zij
eerst beden kennis konden nemen van de'motie.
De Staten vergaderen pas einde November.
Het kan dus nog.
De heer Van Esveld: De Vereeniging
wenscht geon vorder uitstel.
Reeds in de afdeelings-vergaderingen is het
plan geopperd, de exploitatie der school over
te laten aan de Vereenigingde heeren zyn dus
niet geheel onvoorbereid en hadden even veel
tijd om over de zaak te denken als wij, de voor
stellers der motie.
Onze gedaebtengang was deze: waaruit blijkt
de behoefte aan een Handelsschool bier ter
stedein welke richting zal het onderwijs
worden gegevenzullen er genoeg leerlingen
komen om een exploitatie door de Gemeeente
te rechtvaardigen.
Op die vragen is geen afdoend antwoord ge
geven de gevoelens loopen zeer uiteen, zelfs
onder de handelslieden aie tevens lid van den
Raad zijn, en ook B. en W. zyn niet zoo heel
zeker op dit punt.
Ik acht het onverantwoordelijk, onder deze
omstnndigheden een Gemeentelijke school op te
richten en acht dit ook onnoodig. Immers er
is een Vereeniging, die zelfs een aanzienlijk
Rijks-subsidie ontving, en by wie de zaak in
goede handen is.
De Voorzitter: Mag ik opmerken, dat
thans aan de orde is het voorstel-Rijkens
I)e heer Plomp: De heer Van Esveld beeft
gelijk. De heer Rijkens pleit uitstel en motiveert
ditde heer Van Esveld wil niet uitstellen en
motiveert dit óok, zij 't wat wijdloopiger.
De Voorzitter: Ik meen toch, dat op dit
oogenblik bet vorrstel-Rijkens den voorrang
heeftwordt dit verworpen, dan komt het voor
stel-Van Esveld aan de orde.
De beer Van Esveld: Ik verdedig slechts
ons voorstel om de beslissing niet uit te stellen.
De zaak is in goede handen bij de Vereeni
ging, die de school tot bloei zal kunnen brengen,
terwijl zij naar mijn meening onder Gemeente-
exploitatie een kwijnend beslaan zal lijden.
Iets anders is een flink Gemeente-subsidie)
zooals dat is gegeven aan Ambachtsschool
Industrieschool.
Ik zou zelfs wenschen, dat in deze zitting
daartoe werd besloten.
De heer Veis Heyn: lk ben een der onder
teekenaren van de motie, maar gevoel toch, dat
wij aan de bezwaren van de beeren Hamers en
Rijkens een gewillig oor moeten verleenen. Pro
vinciale Staten vergaderen eerst 29 November
er is dus tijd genoeg om nog eens bijeen te
komen. Ik heb dan ook geen overwegend be
zwaar om uitstel te verleenen, mitszóo, dat de
subsidiën geen gevaar loopeD.
De beer Van Duinen: De heer Van
Esvtld zegt, dat uitstel niet noodig is, want,
dat in de afdeelingen de zaak is besprokeudit
moet zijnin de tweede afdeeling.
Ik ben zeer vóór het voorstel-Rijkens, opdat
ook de le afdeeling tjjd krijge.
De heer Kroes: lk ben óok voor uitstel,
te meer na hetgeen ik hoorde vau den heer
Van Esveld over verdeeldheid van meeningen.
De heer Van Esveld: De heer Kroes zeide,
dat ik sprak over verdeeldheidja, er is ver
deeldheid onder de Raadsleden.
Het voorstel-Rijkens wordt nu aangenomen
met op éen na algemeene stemmen die van den
heer Van Esveld.