Stadsnieuws.
ling drink je je biertjelees je de courant
en bezorg je met bebulp van haar corres
pondenten en haar staf de affaires van
eet» dozjjn koningen en van twee dozijn
parlementen dagelijks. En als je eenmaal
van leerling er in geslaagd bent, gezel of
zelfs meester te worden, dan...
Het is als met het staal. Een Kilogram
yzer kost elf of twaalf centen, maar een
kilo van de fijnste staalveeren staat minstens
op drie- of vierduizend pop geprijsd. Zoo
beeft ook de mensch zijn veredelmgsvormeD.
Jn den Bieschbosch vlecht bij manden voor
twee kwartjes per dag geraffineerd, en
dubbel gebeid is hij te Amsterdam president
commissaris van 'n N.V. en voor die... ge
woon oubetaalbaar. Temidden van denalge-
rneenen opslag slaat hü zichzelf het 'ergst
en bet meest-voorldurend op. Als een reus
onder dwergen gaat hij over alle prysver-
hoogingen heen. Het is, zooals een wijze
koning in het jaar achttienhonderd-veertig
zeide,De burger is 't duurste bestanddeel
van den Staat".
De spoorwegtarieven.
Toen we in een vorig nummer schreven, dat
we vóór 1 Januari, den datum waarop de nieuwe
tarieven op de spoorwegen worden ingevoerd,
hierop zouden terugkomen, wisten we niet, dat
de spoorweg-maatschappijen en vooral de parti
culiere nijverheid voor luttel gelds deze tarieven
onder ieders bereik zouden brengen.
Vooral het boekje, uitgegeven door den boek
handelaar M. M. Couvée, te 's-Gravenhage, is
zeer practisch ingericht en geeft in zoo klein
mogelijk bestek wel alle denkbare inlichtingen.
Dan, belofte maakt schuld, en ook zijn er
veleD, die nu eenmaal zweren bij hun courant.
De hoofdzaken vinden dus alsnog een plaats
voor finesses zie men de boven aangegeven boekjes.
RETOURKAARTEN AFGESCHAFT.
Er worden slechts plaatskaarten enkele reis
uitgegeven, tegen den eenheidsprijs per tarief-
kilometer vanlste klasse 3.25 ct.2de klasse
2.45 ct.3de klasse 1.625 ct.
Evenals thans zal voor D-treinen een bijslag
zijn te betaleD.
De dertigdaagsche retourkaarten zullen niet
meer worden uitgegeven.
Verlangt een reiziger een plaatskaart voor
de heen- en de terugreis op den zelfden dag,
dan zullen hem twee plaatse-tarten enkele reis
worden uitgereikt, waarvan de eene als geldig
voor een reis in omgekeerde richting wordt ge
waarmerkt (deze is slechts geldig voor de terug
reis op den dag der afgifte).
De reiziger heeft het recht, elke reis éen maal
af te breken.
BUURTVERKEER.
Voor het buurtverkeer zullen voor retour
biljetten uitgeven tegen den eenheidsprijs per
tariefkilometer van: lste klasse 5 cent, 2de
klasse 3.75 cent. 3de klasse 2.5 cent
KILOMETERBOEKJES.
De volgende Kilometerboekjes worden uitge
geven, welke zoowel voor het verkeer op de eigen
lijnen der Maatschappijen als voor het verkeer
tu8schen deze ondernemingen onderling geldig
zijn
lo. Kilometerboekjes voor 500 K.M. geldig
voor zes maanden, tegen den prijs van lste
klasse f 152de klasse f 11.25; 3de klasse f7.50.
2o. Kilometerbotkjes voor 1000 K.M., geldig
voor twaalf maanden, tegen den prijs vanlste
klasse f30; 2de klasse f22.50; 3de klasse f 15.
(Waarborgsom voor de kilometerboekjes voor
500 K.M f2.50 en voor die voor 1000 K.M. f 5).
Bij afstanden van meer dan 200 K.M. zal,
in plaats van den werkelijken afstand, slechts
200 K.M. in het Kilometerboekje worden inge
vuld.
De Maatschappijen zijn tot dezen maatregel
overgegaan om de boogere prijzen voor groote
afstanden te voorkomen, welke door de invoe
ring van de nieuwe eenheidsprijzen der gewone
plaatskaarten tegenover de prijzen van de thans
bestaande retourkaarten zouden ontstaan. Zoo
zou bijv. de reis Den HaagMaatstricht (263
K.M.) en terug volgens het nieuwe tarief met de
gewon- plaatskaarten enkele reis in de lste klasse
2 X 263 X 325 ct. of f 17.10 kosten, welke reis
thans, onder bet bestaande tarief, slechts f 14.25
kost. Bij het nieuwe tariefstelsel zal, als men
de rein Den HaagMaastricht en terug met een
Kilometerboekje maakt, zoowel voor de heen-als
voor de terugreis 200 K.M., in het geheel dus
400 K.M., ingeschreven worden, en daar éen
Kilometer lste klasse 3 cent kost, zal de reis
slechts f12 kosten.
KILOMETERKAABTEN.
In verband met het vorenstaande worden ook
uitgegeven bijzondere Kilometerboekjes voor 400
K.M. (kilometerkaarteu), tegen den prijs van
lste klasse f 12, 2de klasse f9 en 3de klasse
f6. Deze kilometerkaarten bestaat, uit slechts
twee coupons, waarvan elk vooreen willekenrige
reis geldig ia. Een waarborgsom zal niet worden
gevorderd; de boekjes zullen onmiddellijk bij
aanvrage dus zonder aanvraag-formulier
worden verstrekt en niet persoonlijk zyn. Men
zal er twee enkele reizen ook over het zelfde
baanvak mede kunnen doen en ook zullen twee
fBrsonen daarmede te samen éen enkele reis
unnen does.
ABONNEMENTSKAARTEN.
Voorts zullen worden uitgegeven
a. algemeene abonnementskaarten, geldig op
alle in Nederland gelegen lijnen der vierspoor-
weg-maa»scbappijen (een kaart lste klasse voor
twaalf maanden kost f480, 2e klasse f860, 3e
klasse f240);
b. groepenlcaarten, geldig op de lijnen ras
de tegenwoordige groep Ia der 8. 8., benevens
op ds lijnen Delfzijl/AaeenStadskanaalCoo-
vordenMariënbergZwolle/Almelo (een kaart
lste klasse voor twaalf maanden kost 1390)
c. groepen kaarten, geldig op de ljjnen der
tegenwoordige groep Ila der S. 8., (een kaart
lste klasse voor twaalf maanden kost f390);
d, groeuenkaarten, geldig op de lijnen der
tegenwoordige groep I der H. S. M.
Voor de houders der tegenwoordige abonne
mentskaarten zijn verschillende overgangsbepa
lingen vastgesteld.
TIENR1TTENB0EKJES.
De S. 8., de H. S. M. en de N. C. 8. zullen
voor eenige baanvakken tienrittenboekjes uit
gevende Hollander bijvoorbeeld voor de Am-
eterdamsche forensen, zelfs tot Baarn.
GKZKLSCHAPSBILJETTËN.
De 8. S.. de H. 8. M. en de N. C. 8. zullen
uitgeven gezelechapsbiljelten en, tegen verlangde
prijzen, gezelschapabiljetten voor kinderen jon
ger dan 15 jaar.
VERVOER VAN RIJWIELEN
ALS BAGAGE.
De S. S., en de N. C. S. zullen tweewielers
met éen zitplaats onder de volgende voorwaar
den als bagage vervoeren
de inschrijving als bagage ten minste 10
miunten vóór het vertrek van den trein
vindt plaats door middel van rijwielknarten, be
staande uit eeu merk, een ontvangbewijs en een
geleidebrief.
Andere rijwielen behalve motorrijwielen,
welke niet ter bevrachting als bagage worden
aangenomen worden bevracht volgens de
gewone bagage-vrachtprijzen met een minimum
van f0.20 voor elk rijwiel.
Tweewielers met twee zitplaatsen worden ge
acht een gewicht te hebben van 30 K.G., voor
elke zitplaats meer 10 K.G.en driewielers met
éeD zitplaats 40 K.G. en met twee zitplaatsen
50 K.G.
De Maatschappijen behouden zich het recht
voor, het vervoer van rijwielen in sommige op
de biljetten der dienstregelingen aangegeven
treinen niet te doen plaats hebben.
De Commissaris der Koningin en gravin
F. Schimmelpenninck zijn voornemens de
Nieuwjaaisreceplie ten Paushuize te doen
plaats te vinden op Maandag 2 Januari e.b.,
des avonds te 9 uur.
In een vorig nummer deelden we mede,
dat sedert 23 December het tarief voor inter
communale telefoongesprekken van drie
minuten of korter is verlaagd tot 20 cent
voor een gesprek mei plaatsen die, hemels
breed gemeteD, ten hoogste 15 K.M. van
elkaar verwijderd liggen.
Voor Amersfoort zijn dit de Gemeenten,
Baarn, Barueveld, Doorn, Driebergen, Nijkerk,
Scberpenzeel, Soest en Zeist.
Met het oog op den grooten toevloed van
poststukken bij de jaarswisseling wordt,
evenals vorige jaren, door het Hoofdbestuur
der Posterijen het publiek verzocht biie-
ven, briefkaarten en gedrukte stukken, als
prentkaarten, visitekaartjes en circulaires,
welke men bij voorkeur op 1 Januari
wenscht te doen bestellen, te voorzien van
twee elkaar schuin snijdende strepen, ge
trokken over de geheele adreszijde, en die
stukken reeds op 27, 28 of 29 December ter
post te bezorgen. Zij kunnen dan tijdig voor
de bestelling worden gereed gemaakt, blijven
tot 1 Januari op de kantoren van bestera
ming bewaard en worden dan zooveel
mogelijk op dien dag in de bestellingen
opgenomen.
Een ander verzoek is dat het sNederlancJsch
Verbond", en wel om de letters p. f. te ver
vangen door m. g.
Aanstaanden Donderdag neemt ds. G. W.
C. Vunderink in bet wijkgebouw »Bethel"
afscheid vau zijn arbeid ia het Soesterweg-
kwartier.
Mejuffrouw O. W. Cocbius, de ziel en de
stuwende kracht van de verecniging „Protes-
taritscae Armenloterij" mocht vorige week
den dag herdenken waarop zij 25 jaar onaf
gebroken directrice dier nuttige stichting was.
Haar mede-directrices hebben dien dag
niet onopgemerkt doen voorbij gaan en haar
een bloemstuk aangeboden, dat getuigde van
bun groote ingenomenheid.
Het examen om te worden toegelaten tot
het reserve-kader zal worden afgenomen op
8 Februari.
Aanmelding vóór 26 Januari, bij den hoofd
officier voor het reserve-kgder, te 's-Graven
hage, bureel Willemstraat 4.
Jongelieden van 17 tot 24 jaar kunnen
er aan deelnemenook zij, die zno geboren
in 1894.
De goden verkoopen bun beste dingen voor
zweet en arbeid. De zweetdroppeleu, die den
directeur van de Gemengde zangvereeniging
«Jacob Kwast"—veel meer bekend als «De
Wognuramera" den heer Willem Saai,
gistermiddag op het voorhoofd parelden,
bewezen, dat er van zoo'n dirigent-kunstenaar
onzegbaar veel wordt gevergd om zoo'n
schitterend resultaat te doen genieten. De
22 meisjes en vrouwen met hun coquette
kappen en aardige witte japonnetjes en de
18 mannen en jongeliogen gaven in hun
zang iets zóo edels, verhevens, hoogs, nobele,
dat alleen door stoeren arbeid en zweet
verkregen kan zijn.
Zóo voelt n alleen aan hun dirigent volkomen
toegewijde altisten; zóo alleen is het meest
volmaakte geheel verkrijgbaar.
De zachte tonen, aanzwellend, waar noodtg,
tot een bruischende zee van geweldige kracht
en dit zonder eenige begeleiding, alleen door
de bezielende directie van Willem Saaihet
was heerlijk, verheven, goddelijk.
De sopra in-soli gaven momenten van geluk
zalig genieten iu wat menschelyke stem
vermag weer te geven.
De keuze der liederen was èn den tijd
waarin ze zoo heerlijk mooi werden ten
gehoore gebracht èn deze unieke zangver
eeniging ten volle waardig; gewijde liederen,
gezongen met een piëteit, grenzend nan 't
wonderbaarlijke. En als afwisseling het prach
tige «Twee kerelen" van Peter Benoit en de
twee schalksche liedekens »'t Haesken" 9n
>'t Kwezelkon".
H' t «Kwezelken", het hoerenliedje reeds
bekend door Hildebrand, door Rudolf van
Brammen en Trjjntje, die geen Trijntje heette,
en aanvankelijk tot wanhoop van de deftig
doende Amsterdamsche congressisten voor
't eerst hier te lande gezongen door prof.
Paul Fredericq, den Geotschen hoogleeraar,
doch zóo, dat het laatste couplet door allen
werd meegezongen.
Is 't mogelijk bet eene lied boven het
andere te stellen 7 We zouden zeggen «Ecce
panis" van Saint Saëns, bet „Rozenlied" van
Gounod, met de prachtige solo, en vooral
«Ons licht in den nacht" van Franz Abt,
waarin de sopraan het hoogste bereikte dat
mogelijk is, zouden dan in de voorhoede
komenmaar het is haast niet. mogelijk het
eene te noemen en het andere stil voorby
te gaan, Diet te noemeu «De nederige ge
boorte" van Willem Saai.
De «Signale", het ontzaglijk veeleischende
muziekblad, schreef over de «Wognuturners",
die verleden jaar te Rerlyn zongen: «Niet
zonder schaamte moet men erkennen, dat
er iD het muzikale Berlijn, met zijn zooge
naamd hooge beschaving, geen zangkoor is,
dat, wat zuiverheid in den a-cappella-zang
betreft, te vergelijken is met dit troepje
Nederlandsche boeren en boerinnen".
Voor den derden keer waren de «Wog-
nummers" nu te Amersfoortde eerste maal
in 1907, den tweeden keer 19 December
1908. En telkens meer is opgevallen hun
zeldzame eenvoud, do liefde waarmee zij zich
geven aan hun zang, waarmee elk der leden
van dit koor precies de bedoelingen van den
dirigent weet to begrijpen en weer te geven.
Zij hebben een Pers zóo onverdeeld gun
stig, dat hei. een wonder mag heeteD.dat ze
zoo eenvoudig blijven. Geen der mannen
denkt er aan Paderewski-manen te laten
groeien en geen der vrouwen meent zich een
diva.
Zoo heel ongekunsteld heette het gister:
«vanavond zingen we nog te Amsterdam".
En de ochtendbladen deelden ons zoo juist
mee, dat het Concertgebouw geheel was
uitverkochtalle plaatsen in zaal en op ga
lerij bezet en nog een honderd stoelen op
het podium.
In Mairt gaan ze naar Zwitserlandalle
schikkingen zijn gemaakt't hangt nog slechts
van den impresario af, want het koor wil
heel graag reizen en zal heel goed zingen,
maar 't wil toch óok wat overhouden van
de reis.
Hoe het koor ontBtond?
Jacob Kwast, de grootvader van den compo
nist Barend Kwast, was hoofdonderwijzer aan
de openbare Lagere school te Wognum. Buiten
da schooluren gaf hij pianoles, in de school
zangles en volgens bejaarde menschen, die hem
goed gekend hebben, met groot succes. Zijn
groote verdienste is, dat hij de liefde voor zung
en muziek in Wognum heeft wakker gemaakt
en zelfs zóo, dat als 't ware heel Wognum
thans een Gemeente bij Hoorn met een 1800
en in zijn tijd met nog geen 1400 inwoners
muzikaal was en na zijn verscheiden, in 1859,
het Gemeentebestuur er op gesteld was, een
hoofdonderwijzer te verkrijgen, die hem ook als
muziekonderwijzer kon opvolgen.
Een vergelijkend examen werd dan ook af
genomen, waarbij de candidaten o.a. een lied
prima vista moeeten zingen.
De keuze viel op den heer Jan van der Oord,
die van 1859 tot 1889 werkzaam is geweest als
Hoofdder school, muziekonderwijzer en organist
der Ned. Hervormde kerk en dertig jaar lang
heeft deze, met nimmer verflauwden ijver en
grondige kennis, het muzikale leven in bet
kleine dorp tot steeds verdere ontwikkeling ge
bracht.
Byna dagelijks werd aan het einde van den
namiddagschooltijd een kwartiertje gezongen,
des Woensdagsmiddags echter was er bepaald
zanglesvan half twee tot half drie voor eerst-
beginnenden, van drie tot vier uur voor meer
gevorderden.
Laatstgenoemden kwamen, nadat zij de school
hadden verlaten, op den zoogenaamdon avond
cursus en bleven duar gewoonlijk tot zij de Ge
meente metterwoon verlieten of hun toenemend
gezin bun het verder bezoeken van de zangles
sen onmogelijk maakte. Maar velön bleven wer
kend lid ook na hun huwelijk.
Ook Willem Saai, de huidige Directeur der
zangvereeniging, is jaren lang werkend lid ge
weest van „Wognum's zangkoor", zooals het
voorheen werd genoemd. Hy was een leerling
van „meester" Van der Oord, die hom ondor-
wijs gaf in zang, piano en orgel. Een anderon
muziekonderwijzer heeft de heer Saai nooit ge-
had.
Toen do gemengde zangvereeniging „Jacob
Kwast" in 1902 voor het eerst buiten Wognum
optrad en in een Nationaal concours in hot Pa
leis voor volksvlijt to Amsterdam den eersten
en tevens den eereprijs behaalde, word door het
Jury-lid den heer Daniël do Lange aan den
heer Saai gevraagd bij wien en waar hy tooh
wel zijn opleiding in de muziek had ontvangen.
Hij antwoordde eenvoudig: „wel. van meester
Van der Oord, bij ons op 't dorp"
Die naam was voor Daniël de Lange een
totaal onbekende; hij verzocht dan ook, den
naam te herhalen en zeide daarop: „Nooit van
gehooord"waarop de heer Saai, met een on
deugend lichtje in de oogen en met hartelijke
overtuiging„Maar wy welwij hebben alles
aan hem te danken".
Twee gealuchten zijn inmiddels heengegaan
sedert het verscheiden van „meester" Van der
Oord; doch vooral door hem bloeit nu een halve
eeuw te Wognum eeD goed en intens muzikaal
leven en zoo vond Saai, by zijn optreden als
Directeur, nn een kleine twintig jaar geleden,
een uitstekend verzorgden bodem en onder
de leiding van dezen hoogst talentvollen
jongen man, een dirigent met uituemende eigen
schappen en ontzaglijk goade muzikale kennis,
heeft deze zangvereeniging een hooge vlucht
genomen. Zij, die zich onder leiding van dezen
eenigen dirigent hebben gesteld, geven, waar zij
ook optreden, een prachtig en zeer navolgens
waardig bewys van hetgeen goed begrip, groote
beschaving en volhardende toewijding vermogen
bij de beoefening der zangkunst
Dat Amersfoort en omgeving want er waren
zeer velen uit de omliggende Gemeenten naar
„Amicitiu" gekomen de Wognuramers hooglijk
waardeert, bewijs de ei-volle zaal en het enthu-
siasme, evenals af en toe het nauwelijks inge
houden applaus.
Ze komen nogmaals terug. Mogen er dan
middelen zijn gevonden om, als elders in binnen-
en buitenland, hen te doen zingen in de kerk
op den Hof, die voor deze liederen zich zoo bij
uitstek leent.
De Kerstleestvieriugen zijn ingezet door
de leerlingen van den heer K. Teeling, die
in het gebouw by het Sluisje naar oud gebruik
werden outhaald op krentenbrood en choco
lade en door de goede zorgen van dames-
directrices der Protestantsche Armenloterij
nog een warm kleediugstuk mee naar huis
mochten nemen. Zy die de school verlieteD,
ontvingen allen weer een kerkboekje.
De leerlingen dar in 1879 opgerichte Zon
dagsschool van den heer W. Kleber hadden
gisteravond hun Kerstboom in «de Arend".
VaD 5 tot 7 was de lei ling aan den heer
D. Veis Heyn en ds. Vunderink, van 8 tot 10
aan ds. Meioers, den heer Gordeau en ds.
Den Hollander.
't Was beide raaien zeer druk en met den
Burgemeester en zijn echtgeuoote gaven ook
tal van anderen zeer gewaardeerde bewyzen
van belangstelling.
De leerlingen der Hervormde Zondagsschool
vieren hedenavond het Kerstfeest in »Ami-
citia".
Ook den kinderen der leden van den R. K.
Volksbond was gisteravond een groot feest
bereid in het vereenigings-lokaal aan de
Lieve Vrouwe-straat.
Twee groote Kerstboomen met hun schit
terende lichjes eD twinkelende versieringen
en de rijk voorziene tombola, het zeer guile
outhaal vervuldeu de kinderen mot groote
vreugde en de ouders en begeleiders met
oprechte dankbaarheid voor hen die het feest
mogelijk maukten en zóo goed hebben voor
bereid.
In de Luthersche kerk was gisteravond
óok een Kerstboom en werdeu de kleinsten
evenzeer onthaald.
Eersten Kerstdag zyn de veteranen van
Quick met 1—4 geklopt door haar eerste
elftal. De thee en het napraatje in het botel-
Birkhoven brachten de stram geworden lede
maten weer wat in orde.
Tweeden Kerstdag zou bat eerste elftal
van Quick de U. V. V., uit Utrecht voor een
oefenspelUtrecht kwam echter wegens het
slechte weder niet naar Birkhoven.
Het eerste elftal der H. V. C. klopte Eer
sten Kerstdag het eerste van D. O. S. B. met
3—2 en verwierf daardoor de medaille door
den «man uit de tent" welwillend afgestaan.
Tweeden Kerstdag wist het ook het eerste
elftal van D. G. S., eveneens uit Amsterdam,
met 5—4 onder te houden.
Haar tweede klopte te Harderwijk Het
Negende, van daar.
Een deputatie uit het Hoofdbestuur van
het Nationaal Comité tot verweer tegen een
wettelijk te bepalen sluitingsuur beeft aan
den Minister van Landbouw. Ny verheid en
Handel een adres aaiigeboaen, waain het
zijn standpunt verdedigt bd, onder erkenning
dat de arbeidsduur en de arbeidstoestanden
vaD het personeel van dien aard zijn, dat
wettelijk ingrijpen gewenscht is, den Minis
ster verzoekt den arbeidsduur van het per-
roneel te willen regelen afzonderlijk, hetzij
door een herziening der Arbeidswet, betzij
b\j afzonderlijke wet.
Blijkens het adres zyn bij het Comité aan-
§osloien 22 vereenigiogen, te zamen tellende
774 leden, allen winkeliers.
