Zaterdag 11
Februari 1911.
No. 7931.
60e Jaargang.
Stadsnieuws.
BLOOKER'S
CACAO
FIRMA A H. VAN CLEEFF!
AMERSFOORT.
Verschijnt Dinsdag Donderdag- en Zaterdagmiddag. Abonnement per maanden f\.
franco per post f 1.15. Advertentiën 16 regels 60 cent; elke regel meer 10 cent. Bij regel-
abonnement reductie, waarvan tarief op aanvraag kosleloos. Legale, olïieieële- en onteigenings-
advertentiën per regel 15 cent. Reclames 15 regels f 1.25, elke regel meer f 0.25. Groote
lettere naar plaatsruimte. Bewijsnummers naar buiten worden in rekening gebracht en kosten
evenals afzonderlijke nummers 10 cent.
Bij advertentiën van buiten de stad worden de inna««eerkn*f.on in rekening gebracht.
KORTEGRACHT9
Postbus 9.
Telefoon 19,
Herrinnerd zy, dat hier morgen alleen
geneesmiddelen worden gereedgemaakt in de
apotheek van den heer C. M. M. Vermolen,
hoek Varkenmarkt.
Denkt om den fatalen termijn voor de aan
gifte als kiezer.
Feitelijk is dit Dinsdag, doch als ge wicht
tot den 15den en iets is niet in orde, dan
verspeelt ge een vol jaar uw burgerrecht.
Het is heden '25 jaar gele.den, dat de lijn
Amersfoort Kesteren in gebruik werd ge
nomen.
De gistermiddag onder voortzitting van den
Burgemeester, jhr. J. W. A. Barchman Wuytiers,
van 2.15 tot 3 uur gehouden openbare verga
dering van den Raad dezer Gemeente werd bijge
woond door alle leden en den Secretaris, mr.
dr. J. G. Stenfert Kroese.
Er zijn twee vacatures.
Tegen de notulen der vergadering van 31
Januari werden geen bezwaren ingebracht, zoo
dat zij als vastgesteld werden beschouwd.
Ingebracht werden
van de Commissie voor het Fonds tot bevorde
ring van de verzekering tegen de geldelijke gevol
gen van onvrijwillige werkloosheid in de Gemeente
Amersfoort het verslag en de rekening en ver
antwoording het eerste wordt gedeponeerd ter
inzage van de ledeD, de laatste om prte-advies
verzonden naar B. en W.
een schrijven van den heer H. W. Brouwer,
Directeur der Ambachtsschool te Harlingen,
houdend bericht, dat bij niet aanneemt de be
noeming tot Directeur der Burger Avondschool,
hier voor kennisgeving
een dankbetuiging van het administratief per
soneel der Gemeente-gasfabriek voor de toege
kende salaris-verhooging als voren
een dankbetuiging van het Bestuur der ver-
eeniging Ambachtsschool voor Amersfoort en
omstreken voor het toegekend subsidie voor den
avond-teekencursus voor ambachtslieden met
bericht, dat de voorwaarden waaronder dit sub
sidie werd verleend, worden aangenomen als
voren
een verzoek van dr. F. A. F. Groneman om
gedurende tien avonden beschikking Ie verkrij
gen over een lokaal van hel Werkhuis om daar
weder een cursus te geven in Eerste hulp bij
bedrijfsongevallen.
De Voorzitter deelt mede, dat bij den
Directeur der Hoogere Burgerschool geen bezwaar
beBlaal om hiervoor weder een lokaal af te staan.
Da Raad machtigt z. d. of b. st. het Dage-
lijksch Bestuur, het verzoek in ie willigen.
Om 2.35 kwam nan de orde hut eenige punt
van den agendum, de voorstellen tot nadere ver
deeling der Gemeente in kies-districten, noodig
geworden door de uilkomst der jongste volks
telling, ten gevolge waarvan het aantal Raads
leden moet uitgebreid met twee.
De beslissing is bij Gedeputeerde Stalen, die
evenwel bet advies vragen van den Raad.
Onder dagteekening van 26 Jannari nog
vóór Gedeputeerde Staten hadden verzocht om
het advies dienden B. en W. het indertijd
in extenso meegedeelde voorstel in, ten gevolge
waarvan zou tellen
District I 7537 inwoners en 888 kiezers
II 8713 956
III 7718 890
Kort vóór de vergadering van 31 Januari
zond de heer Veis Heyn een voorstel in, waarbij
meer de nut uurlij ke grenzen der Gemeente, de
Beek en de lijn Amhemscheweg Kamper-
buitenpoort, in het oog werden gehouden en
ten gevolge waarvan zou tellen
District I 7135 inwoners en 902 kiezers
II 8051 872
III 8772 960
Beide voorstellen werden verdaagd op korten
termijn en de heer Rijkens diende middelerwijl
een voorstel in, ten gevolge waarvan zou tellen
District I 7563 inwoners en 906 kiezers
II 8106 943
III 8289 885
Volgens de drie voorstellen zou district II in
aanmerking komen voor de verkiezing van 7
leden, de beide andere voor 6 leden, terwijl in
II drie en in de andere telkens 2 leden periodiek
zouden aftreden.
Terwijl B. en W. als tweede stem-bureau
voorttelden de school aan de Puntenburgerlaan,
■loeg de heer Veis Heyn naderhand voor het
hoofdgebouw der Hoogere Burgerschool.
Het aantal kiezers is thans, ook bij de
komende tusschentijdsche verkiezing, in
District I 1088
II 523
III 728
De Voorzitter: Ik geef bet woord aan
den heer Rijkens, die het heeft gevraagd.
De heer Rijkens: Ik behoor tot de velen,
die het betreuren, dat destijds de Gemeenten
zijn verdeeld in kies-districten, óok omdat de
Gemeenteraden telkens weer de eenigszins onaan
gename plicht hebben om te dienen van advies.
Zooals we hier zitten, moeten we slechts
dienen het algemeen belangbuiten den Raad
zijn we allen min of meer partijmannen en dit
beeft tot noodwendig gevolg, dat, als A een
plan indient, B en C het met buitengewoon
critisch oog bekijken. Ik voor mij wil hier
uitdrukkelijk verklaren, dat ik volkomen geloof
in de goede trouw waarmede de in de vorige
zitting aangehouden twee voorstellen zijn inge-
diend. I
Wij moeten echter verder gaan en zijn ver
plicht om, ons op de eerste plaats houdend aan
de voorschriften der wet, zooveel mogelijk te
ontwapenen elke critiek, die op ons werk gemaakt
zou kunnen worden.
Ik heb den moed gehad, met een derde plan
te komen, dat ik zou willen noemen eeo geome
trisch plan, in tegenstelling met hel voorstel
van B. en W., dat ik zou willen noemen het
historisch plan, dat rekening houdt met de
bestaande districten.
Het ligt voor de hand, te redeneeren het
eene district is te groot, het andere te klein en
dus voeg ik een deel van het grootste bij het
kleinste en laat het derde onveranderd. Doch
een buitenstaander acht zoo licht ieder krom
lijntje bij de verdeeling der districten uit den
boozeeen onwelwillende kan er altijd iets
achter zoeken.
Ik had gewenscht, dat de cirkel, welke onze
stad vormt, in drie sectoren verdeeld had kun
nen worden; doch daaraan zijn verbonden on
overkomelijke bezwaren, vooral in verband met
het bevolkingscijfer, dat in elk der districten
ongeveer hel zelfde moet zijn. Daarom heb ik
hier en daar moeten afwijken van de rechte
lijn, doch dit niet meer gedaan dan strikt noo
dig is voor de technische bezwaren.
Ik meen dan ook, dat mijn plan spreekt voor
zichzelf, omdat het gegrond is op rechtvaardig
heid.
Ik heb de stralen, op mijn teekening aange
duid, juist in die richting laten loopen omdat
dit in.i. het best overeenkomt èn met de be-
volkiug èn met het oog op den aangroei. Ik heb
trouwens nog andere plannen gemaakt, doch
daarbij bleek mij, uit opgaven van de Secreta
rie, dat di£ niet kloptaimeL het bevolkingscijfer.
Ik heb gemeend geen rekening te moeten
houden met de natuurlijke grenzen, waarvan
de heer Veis Heyn sprak, omdat een district,
dat men daar tusscben klemt, niet geregeld kan
aangroeien.
Bovendien zul het volgens mijn plan later
heel gemakkelijk zijn, twee der kiesdistricten
te verdoelen in twee stemdistrieten, waardoor
het bezwaar wordt weggenomen, dat de kiezers
veel tijd moeten verzuimen om hun burgerplicht
te vervullen.
Ik meen hiermee voldoende de voordeelen
van mijn plan te hebben aangetoond en bevoel dit
aan in de welwillende overweging van den Raad.
Ik wil echter nog dank betuigen aan de amb
tenaren ter Secretarie, die ik tot mijn leedwezen
zeer veel moeite moest veroorzaken.
De heer Veis Heyn: Als voorsteller wensch
ik slechts te zeggen, dat ik den naam der distric
ten by nader inzien wensch te behouden. Aan
vankelijk meende ik, dat het hoofd-stembureuu
moest gelegen zijn in het eerste distiict en
daarom stelde ik aanvankelijk voor, dat stads
deel te noemen district II.
Een andere kleinigheid zit in de nadere keuze
van de Hoogere Burgerschool als tweede stem
bureau in district I.
Evenals de heer Rijkens heb ik gezocht naar
niet-overbodige lijnen en daarom toegepast de
natuurlijke grenzen der districten, met name de
Beek en den hoofdverkeersweg door de stad.
De heer Rolandus Hagedoorn: lk
sluit me volkomen aan bij hetgeen de heer Rij
kens in den aanhef zeide; er is waarschijnlijk
geen moeilijker, gewichtiger en onaangenamer
zaak dan deze.
Als er nu werd gestemd, zou mijn stem reeds
te voren bepaald zijn doch Gedeputeerde Sta
ten wenschen overlegging der discussiëu, iets,
dat ik zeer op prijs stel.
CACAO moet in de fabriek
in BUSSEN verpakt worden en
in dien vorm de gebruikers be
reiken; dan is er waarborg van
zuiverheid en kwaliteit.
De lage prijzen der bussen
DAALDERS
bewijzen, dat de kosten der ver
pakking niet van beteekenis zijn.
Bussen van 1 Kilogram (2 pond) ƒ1.50
b 4 0 Pond) °-80
.1 (4 pond) n O-421
B ,1 Hectogr. (1 ons) „0.18
.4 (4 0.10
lk wensch daarom ook mijn standpunt mede
te deelen.
Het voorstel-Rijkens is gegrond op wiskun
stige basis en zou een ideaal voorstel zijn als
de Gemeente voor den eersten keer moest
verdeeld. Immers ook de zoogenaamde oude
stad is daarin verdeeld in drie deelen, welke,
ondanks het aangroeien der bevolking, van
blijvende waarde zullen zijn.
Als ik het voorsti-l-Vels Heyn zie, schiet me
te binnen hetgeen ons geacht medelid de heer
Plomp indertijd me zei„onaangenamer ia er
niet ik ben altijd zoo bang voor de schaar".
De heer Veis Heyn nu heeft inderdaad hier
iets afgedaan, ginds wat bijgevoegd. De voor
deelen hiervan snap ik niet, evenmin als de
voordeelen van de natuurlijke grenzen. De heer
Vela Heyn heeft in de vorige zitting g-zegd,
dat men' twee stadsdeeleu, die niet bij elkaar
behooren, niit behoort saam te voegen. En dit
in een plaats, welke zelfs vanrdeu St.-Juris-toreu
geheel te overzien is.
Mij lijkt dan ook het derde project, of liever
het eerste, dat van B. en W-, het best, óok
omdat het 'c eenvoudigst is.
De heer J o r i s s e nHet was mijn plan niet,
deel te nemen aan de discussiën en ik heb ge
wenscht. zooals ik ook vóór de opening der
zitting meedeelde, dat deze zien zouden beperken
tot de beide voorstellersdoch nu tóch een
kleine discussie is ontstaan, wil ik wijzen op
bet verschil tusschen het plan van den heer
Rijkens en dit van den heer Vel9 Heyn.
Ook dat van den heer Veis Heyn is geome
trisch, met dit veisch 1, dat, als de heer Rijkons
zijn teekening een 50 graden laat draaien en
niet de Varkenmarkt als middelpunt neemt,
doch de Arnheinschepoortsbrug, hij de zelfde
teekening zal krijgen als die, welke de heer
Veis Heyn indiende.
In het plan-Rijkons komen wel kromme lijnen
voor; in het plan-Veis Heyn niet, behalve dan
de krommingen in de straten en de Beekoevers.
De Voorzitter: lk zal nu de drie voor
stellen in chronologische volgorde iu stemming
brengen.
Het voorstel van B. en W. wordt verworpen
met 8 tegen 7 stemmen (vóór: de beide Wet
houders en de h-eren Van Duinen, Hagedoorn^
Tromp van Holst, Gerritsen eu Rijkens).
Het voorsiel-Vels Heyn wordt aangenomen
met 8 t-gen 7 stemmen (tegen: de beide Wet
houders en de vijf bovengenoemde heeren).
Het voorstel-Rijkens wordt verworpen met 8
tegen 7 stemmen (vó >r de beide Wethouders en
de vijf bovengenoemde heeren).
De heer Gerritsen: Ik wensch nog een
kleine opmerking te maken en wil met groote
zekerheid zftggen, dat het voorstel-Veis Heyn
niet zou zijn aangenomen als er niet toevallig
twee vacatures waren geweest.
Do heer Kroes: Tegen die woorden protes
teer ik.
Da heer Jorissen: De heer Gerritsen zegt
dit zoo pertinent. Op welken grond? Het is niet
voldoende, waar het gaat om een zóo ernstige
zaak, zooiets maar te bewerendit moet bewe
gen worden en met deugdelijke feiten gestaafd.
Wij allen zijn zedelijk verplicht ik her
haal hier hetgeen ik vóór de opening van deze
vergadering heb gezegd bij iederen voorstel
ler de goede trouw aan te nemen.
Ik heb thans het recht den heer Gerritsen
pertinent te vragen: waaruit put u uw groote
zekerheid
De heer Gerritsen: Den vorigen keer ben
ik hierheen gekomen totaal blankniemand
had toen de voorstellen gezien en tóch was het
trappant hoe de heeren, die ik nu maar zal
noemen de voorstemmers, unaniem waren vóór
het voorstel-Vels Heyn.
Ik wensch er niet verder op in te gaan.
De heer Veis Heyn: Het kan den heer
Gerritsen toch niet gefrappeerd hebben, dat
mijn voorstel niet langer ter visie heeft geleden,
lk ontving h^t voorstel van B. en W. pas in
den avond van 27 Januari en den 31sten was
de vergadering. Ik moet daarom opkomen tegen
ile verdachtmaking, dat ik mijn voorstel te lang
onder mij zou hebben gehouden. Het kostte
geweldig veel tijd, een eenigs-ins toonbaar pro
ject te maken; de heer Rijkens zal dit moeten
toestemmen.
De heer R ij k e n s Dat is zoo.
Dc heer Veis Heyn: Dat mijn voorBtel
aanhangers vond, is óok niet zoo vreemd. Het
project-Rij kens vond thans onmiddellijk bij 7
leden st- un en zij hebben dat tocb niet zooveel
langer kunuen bestudeeren dan mijn plan.
De heer Gerritsen: Maar geen verschil
een half uur, of dagen.
De Voorzitter: lk sluit de discussiën,
welke ook zullen worden opgenomen in het
verslag aan Gedeputeerde Staten.
Juist om 2.45 was de agenda afgehandeld.
De heer Van Duinen: In de vergadering
van 20 December heb ik verzocht, een onderzoek
te doen instellen naar de oorzaak van het onjuist
weergeven van het door mij gesprokene in do
vergadering van 29 N >vember over de verlichting
der Kampstraat.
Naar aanleiding hiervan hebben wij ontvangen:
een schrijven vun B. en W. aan de uitgevers
van dal verslag de firma Bosch Zn. te Utrecht,
een schrijven van die firma, eo een schrijven
van den heer Van Lessen, den verslaggever.
In al dat geschrijf zoek ik tevergeefs naar
hetgeen ik vroeg; er is geen afdoend antwoord
gegeven.
De firma Bosch verschuilt zich achter den
verslaggever, en deze speelt vrijwel comedie,
waarbij hij zelf den rol van „père noble" vervult
en mij dien van „marqué" toebedeelt. Maar ook
dat uitvoerig schrijven zegt niets als antwoord
op mijn vraag.
Ten opzichte van de te late verschijning zegt
de verslaggever, dat het wensche.lijk is, den
gestelden termijn voor het verschijnen in acht
te nemen.
Maar dat is meer dan „wenschelijk", dat it
plicht; de termijn is bij contract geregeld.
„In de laatste maanden is er vertraging ge
weest", wordt in dut schrijven gezegd, „door
buitengewone oorzaken, wijl andere werkzaam
heden den verslaggever bezig hielden". Daarmee
moet de Raad en de burgerij van Amersfoort
zich dan maar tevreden stellen.
Waarom zegt de uitgevers-firma niet, waar
de oorzaak zit. Dat kan zij weten en zij moet
dat weten. Dat had koit en zakelijk gesteld
kennen worden. Zij doet dit echter niet, maar
verschuilt zich achter den verslaggever, die in
zijn geheele betoog het daarheen drijft, dat zijn
verslag als zoodanig kan worden aanvaard.
Hij oppert de vraag of ik in mijn «felle cri
tiek" wel juist was en komt als antwoord aan
dragen met de proeven, die aan de Raadsleden
zijn verzondeD, met de bemerking, dat daarin
geen noemenswaardige veranderingen zijn aan
gebracht. Maar dit bewijs kunnen wij gerust ter
zijde schuiven, als niet ter zake dienende. De
overige Raalsledeu hebben niet geklaagd ik heb
geklaagd en ook niet over het geheele verslag,
maar alleen over het gedeelte, dat mij persoonlijk
aanging, inzake de verlichting op de Kampstraat.
En aangezien ik de drukproef zal bewaren als een
curiosum van onjuist weergeven van het gespro
kene, dat ik in de vergadering van 20 December
al onzin heb gekwalificeerd, benevens vercchil-
lende onjuistheden in het verslag, die ik niet
gezegd kèn hebben, wijl zij in strijd met de
waarheid zijn, is daariu, althans door mij, niets
veranderd. Wel heeft daarvan eenige correcte
plaats gehad vóór 't afdrukken van het verslag,
doch die is niet van mij afkomstig.
Alvorens ik verder ga, is 't niet ondienstig,
hier mede te deelen, dat ik reeds meermalen
den verslaggever opmerkzaam heb gerraukt op
het onjuiBt weergeven van het gesprokene.
