Donderdag 10
Augustus 1911.
No. 5802.
60e Jaargang.
OP REIS
Stadsnieuws.
Uitgave van de Naamlooze Vennootschap „I)e Amersfoortsche Courant, voorheen firma A. H. van Cleeff".
p.
HOOFDREDACTEUR
J. F^EDERIKS.
AMERSFOORT.
Verschijnt Dinsdag Donderdag- en Zaterdagmiddag. Abonnement per 3 maanden ft.
franco per post f 1.15. Advertentiön 16 re els 60 cent; elke regel meer 10 cent. Rij regel*
abonnement reductie, waarvan tarief op aanvraag kosteloos. Legale, otlicieële- en onteigenings-
advertentiën per regel 15 cent. Reolamos 15 regels 1.25. Bewijsnummers naar buiten
worden in rekening gobracht en kosten evenals afzonderlijke nummers 10 cent.
Bij advertentie» van buiten de stad worden de incasseer koeten in rekening gebracht.
BUREAU:
ZORTZGHACar 9.
Telefoon 19
Aan onze abonné's die tijdelijk elders,
binnen- dan wel buitenlands, vertoeven
wordt op aanvrage, en met duidelijke
opgave van adres, de courant eiken ver
schijndag tegen vergoeding van het porto
toegezonden.
Ook niet-geabonneerden kunnen op de
zelfde wyze de geregelde toezending van
de „Amersfoortsche Courant" tijdens hun
uitstedigheid zich verzekeren.
Een belangrijk voorstel.
Burgemeester en Wethouders schreven
onder dagteekening van 20 Juli aan den
Raad
Het is uw vergadering uit de besprekingen
in de zittingen met gesloten deuren van 9
en 30 Juni 1911 bekend, dat de Gemeente
Amersfoort eigenares kan worden va» bet
landgoed
„NIMMEKDOR"
met de daarbij behoorende gronden voor een
koopsom van f200000.
Teneinde ta voldoen aan de ons op 9
Juni gegeven opdracht hebben wij nadere
onderhandelingen gevoerd, welke thans tot
bet resultaat geleid hebben, dat de koop
gesloten kan worden onder de voorwaarden,
welke in het bieibij aangeboden concept
besluit vermeld zijn. Een juiste aanduiding
vaD de perceelen is eveneens in dit concept
besluit gegeven, terwijl uit een t^r visie
liggende teekening duideljjk blijkt welke
terreinen in den koop begrepen zjjo. Deze
tokening zal U doen zien, dat de terreinen
gedeeltelijk begrensd worden door den grint
weg naar Oud-Leusden, den Doodenweg en
den straatweg naar Woudenberg, terwjjl
bovendien een strook grond, liggende tusschen
dieu straatweg en den spoorweg naar Reste
ren, ook behoort tot de aaugeboden perceelen.
De meerderheid van ons college aebt bet
zeer gewenscht. dat de Gemeente gebruik
make van de thans aangeboden gelegenheid,
edn groot complex gronden in de nabijheid
van de stad in eigendom te verkrijgen.
Wel is waur ontkent zjj geenszins, dat
door den aankoop nieuwe lasten op de
Gemeente worden gelegd, maar zy meent,
dat het welbegrepen belang der Gemeente
eiscbt, zich thans van de aangeboden gronden
te verzekeren.
Het is bekend, dat de Gemeente zelve in
de na bijheid van de bebouwde kom zoo goed
als geen grond bezit. Dit is een bedenkelijk
verschijnsel voor de ontwikkeling onzer stad,
omdat deze thans voor een groot deel alhangt
van den prijs, dien de grondeigenaren vragen.
Een ander bezwaar voor de uitbreiding
der Gemeente is gelegpn in de omstandig
heid, dat vele grondeD, in de onmiddellijke
nabijheid gelegen, in bezit zijn van stichtin
gen en liefdadige instellingen, terwijl van
terreinen, welke thans geschikt zijn voor
bebouwing, oen belangrijk gedeelte in ban
den van éen Maatschappij is. Dat deze
omstandighedeu voor den groei der Gemeente
vooral met het oog op ilo toekomst
zeer belemmerend zullen werken, acht niet
alleen de meerderheid, maar ook de minder
heid van ons college niet betwistbaar.
Een groote invloed ten goede kan tegen
do genoemde ongunstige omstandigheden
uitgaan van een groot grondbezit van de
Gemeente. Indien de Gemeente van de zich
thans voordoende gelegenheid gebruik maakt,
kan zij een aaneengesloten terrein verkrijgen
van ongeveer 120 H. A. grootte, waarop
zich niet alleen het beereuhuis en verschil
lende bijgebouwen en woningen bevinden,
maar dat tevens begroeid is met zeer schoon
hout.
Hierdoor zal bet voor do Gemeente mo
gelijk worden, met behoud van het natuur-
scbooD, eensdeels geschikte en in verhouding
niet dure bouwterreinen beschikbaar te
stellen, anderdeels indirecten invloed uit te
oefenen op den tbans steedsbooger wordenden
prijs van de bouwterreinen, welke in handen
van particulieren zijn. Dat reeds binnen
korten tijd verscheidene terreinen voor be
bouwing gevraagd zullen worden, acht de
meerderheid zeer waaischynlijk. De bebou
wing aan den straatweg naar Woudenberg
is thans reeds gevorderd tot de thaDs aan
geboden terreinen.
Indien bekend wordt, dat sNimmerdor*
in eigendom aan de Gemeente is gekomen
en daarmede het behoud van het natuur
schoon ter plaatse verzekerd is, dan ver
wacht de meerderheid eon sterken aandrang
aldaar tot verder bouwen.
Zjj acht het een gelukkig verschijnsel,dut
langs en door de terreinen de drie genoemde
openbare wegen loopen, waardoor het mo
gelijk is reeds vele perceelen als bouwter
rein beschikbaar te st dien zonder wegen of
straten te moeten aanleggen.
In uw vergadering werd gevraagd een
project van exploitatie en een fi lancieele op
zet van de exploitatie.
Wat het eerste betreft, is reeds geantwoord,
dat het uitermate lastig is, thans reeds te
bestemmen welke terreinen aangewezen zul
len worden voor bouwterrein, welke als
wandelplaats. Een dergelijk plan eischt veel
studie en volledige kennis van hut terrein.
En wat de financieele gevolgen betreft, raar
het oordeel van de meerderheid van het
college zal de aankoop zeer zeker in de eerst
komende jaren geld aan de Gemeente kosten.
Er is in uw vergadering reeds gewezen
op de mogelijkheid een grondbedrijf te stich
ten, waardoor hetzij geheel, hetzij gedeelte
lijk de kosten van rente of atlnssing bijge
schreven worden en door een nieuwe laeuirig
gedekt worden. Zeer zeker acht de meer
derheid van het college mogelijk verscheidene
van de aan te koopen gronden in een
grondbedrijf te vereenigen en op die wjjze,
naar de regelen van een dergelijk bedrijf,
de kosten niet uitsluitend te doen drukken
op hft tegenwoordige geslacht.
Wellicht zal het daarbij, ook met het oog
op de toekomst, toch geraden zijn, op de
kapitaalschuld van het grondbedrijf zoo min
mogelijk bjj te schrijven, teneinde te voor
komen dat, bij eon latere taxatie der gronden,
de boekwaarde de werkelijke waarde zou
overtreden. Maar ook al zou, zelfs by de
instelling van een grondbedrijf, de Gemeente
zich jaarlijks offers moeten getroosten, dan
nog acht de meerderheid van ons college
deze offers volkomen gerechtvaardigd. Zij is
ervan overtuigd, dat het een dor belangrijkste
voorwaarden voor de ontwikkeling onzer
Gemeente is, dat da Gumeeute over gronden,
die geschikt zjjn voor bouwterrein, de be
schikking verkrijgt.
Ook nog in een ander verband acht zij
den aankoop Tan »Nimmerdor« van zeer
veel belang.
Aan den Leusdenschea weg heeft zich een
babouwing ontwikkeld, welke met groote
zorg door ons college wordt aangezien. Het zal
naar onze meening niet lang meer kunnen
duren of de Gemeente zal het initiatief moe
ten nemen tot een grensuitbreidiug, waar-
dooi'de Zuidelijke helling van den Berg aan
de Gemeente Amersfoort zal worden toege
voegd. Indien een dergelijke uitbreiding tot
stand kiimt, wordt bet van veel belang
geacht, dat de Gemeente ook in het
»nieuwe« gedeelte over terreinen kan be
schikken.
De minderheid van hot college van Burge
meester en Wethouders in dit geval d i
Burgemeester onderschrijft in zeer vele
opzichten de meening van de meerderheid
van het collegeook hij acht een belangrijk
grondbezit, dat in de naaste toekomst als
bouwterrein in aanmerking komt, voor de
Gom-ent- r n onbetwistbaar belang. In
hoofdzaak heeft hij echter twee bezwaren
legen Jeu voorgestelde i aankoop; hjj acht
het landgoed te ver van do bebouwde kotn
gelegen en vreest dat, behoudens wellicht
enkele terreinen, in een lange reeks van
jaren geen exploitatie van die gronden ver
wacht kan worden.
In vei'baud met deze omstandigheid acht
hij eon tweede bezwaar gelegen in don
koopprijs. Hy vreest, dat dezo de financiën
dor Gemeente zoozeer zal drukken, dat
daarvan nudeelige invloeden op den bloei
van de Gemeente verwacht knnnen worden.
Beide bezwaren houden dus volgens hem
len nauwste verhand mm elkaar; juist door
de betrekkelijk ver verwijderde ligging van de
stid, zal een geregelde exploratie uog zeer
lang tp zich laten wachten. Hoe langer dit
bet geval is, des te honger zullen de prijzen
van de grouden moeten worden, indien de
Gemeente geen schade zal lijden.
De minderheid geelt toe, dat het zeer
lastig, is gespecificeerde finaucieele beschou
wingen te geven; toch meent zy, dat de
volgende cijfers de aandacht verdienen.
lodien gerekend wordt, dat de jaarlyksche
opbrengsten (zonder eventueelen verkoop
van gmnd) besteed mooten worden voor de
kosten van personeel, onderhoud, belastingen
en assurantie (op ongeveer f2600 te ramen),
zal dus nog te betalen blijven de rente en
de uilossing. Rekenende op een aanvankelijke
afossing in 100 jaren en een rentevoet van
4 ten honderd dan bedragende kosten 110000.
Nituurljjk kunnen d> ze kosten gedeeltelijk
verminderd worden door eventueels opbrengst
van bouwterreinen, terwjjl wellicht een ge
deelte dier koston tijdelijk gedekt kun worden
door bijschrijving' volgens do regelen vin
een grondbedrijfmaar hieromtrent voor
spellingen te geven, is niet wel mogelyk.
En juist daarom acht de minderheid de
risico voor de Gemeente te groot.
In het algemeen verwacht zij niet een
zóo groote uitbreiding der stud, dat explo-
tatio van de thans te koop zijn de terreinen
binnen een reeks van jaren te verwachten is.
Tot staving van dit vermoeden wil de
minderheid nog op het volgende wyzen zeer
zeker acht zy het waarschijnlijk, dat de Ge
meente binnen korten tjjd een gedeelte der
terreinen met winst zal kunnen verkoopeo,
evenwel niet aan exploitanten, die de pjr-
ccelen zullen bebouwen, maar aan „grond*
bandelaren", die de terreinen koopen op de
speculatie deze weder met winst te kunnen
verknopen, zonder ze te bebouwen.
Indien de Gemeente lot aaukoop besluit,
dan zal en hierin stommen alle leden van
ong college overeen de Gemeente in den
regel slechts onder die voorwaarden mogen
verknopen, dat binnen zekeren tyd, op by
don verkoop te bepalen wjjz de terreinen
bebouwd moeten wordenst> li zy deze voor
waarde niet dan is een van de belangrijkste
werkingen van den winkoop verijdeld. Juist
om deze reden nu neomt do minderheid,dat
de aanvragen tot verkoop niet zeer talrijk
zullen inkomen.
De meerderheid van bet college meent te
genover deze beschouwingen in het bijzonder
te moeten wyzen op de zich thans voordoen
de gelegenheid om een zóo groot uitgestrekt
grondbezit, aansluitende aan du thans reeds
bestaande bebouwing, te verkrijgen.
Verwerpt de Gemeente deze gelegenheid
dan lal—naar haar overtuiging—in de toe
komst dit besluit ten zeerste betreurd wor
den. Hoe langer men het koopen vun der
gelijke terreinen uitstelt, des te duurder
worden ze voor de Gemeente.
De financieele bezwaren acht de meerder
heid voLtrekt niet onoverkomelijk. Zjj wjj>t
U op de jiarljjks toegestane f 4U00 voor de
Handelsschool. Is het best tun van een der
gelijke school—zoo vraagt zjj—werkelijk zóó
veel meer waard dan da aankoop van Nitu-
merdor" en de daardoor verkreg9n zekerheid,
dat de Gemeente steeds over voldoende en
en r.iet dure bouwt-rreinen zal kunnen be
schikken 'f Naar haar overtuiging zal het nt-
geslucht don aankoop van >Nimmerdor« toe
juichen, terwyl het tegenwoordige geslacht
binnen betrekkelijk korten tyd dun goeden
invloed van het besluit zal kunnen onder
vinden.
Wellicht nimmer zal de Gemeente zich te
gen den thans gevraagden prys van terrei
nen kunnen verzekeren, in de nabijheid der
stad gelegen. Zeer te betreuren zou het zjjo
indien deze gelegenheid niet werd aange
grepen.
Op deze gronden meent de meerderheid
van het college U mot aandrang te moeten
advisceren het hierbjj gevoegde concept
besluit te bekrachtigende minderheid wil
U daarbjj echter de verzekering geven, dat
zjj met niet minder ijver, dan van de voor
standers tot aankoop is te verwachten, zoo
veel in haar vermogen is zal modewerken
lot een goede en meest productieve exploi
tatie, indien uw vergadering tot aankoop
mocht besluiten.
Woensdagmiddag om 4 uur werd opge
heven het geheim over deze tramactie over
welke bok Is gehandeld in de zitting met ge
sloten deuren van j.l. Dinsdag.
In de ontwerp-verkoopsvoorwaarden is o.m.
bepaald, dat de Doodenweg moet behouden
bljjven als openbare weg ter maximum-
broclte van 20 M.dat de erfdienstbaarheid
van waterleiding wordt gevestigd Jat het
hoerenhuis «Nunmerdor" niet raag worden
gearaoveerd doch wul hersteld en gewyzigd
in constructie en uiterljjken vormdat het
huis nimmer zal mogen dienen tot herberg
of koffiehuis of voor den verkoop van sterke
drank in het klein tot gebruik ter plaatse
Vv.ii verkoop of elders, tenzij de Gemeente
een boete van f 10000 betaalt; dat de Ge
meente voorkeur van koop heeft voor f 5000
van een perceel groot 44 A. 66 c.A. aan doo
Arnhemscheweg tegenover de Zaridberger-
1 a/i met lust .van levoie'ange vrjje bewoning
door ieder der tegenwoordige bewonersen
dat onder den koop niet zya begrepen de
installation voor oleetrisch liebt en die der
waterleiding in het huis en drie sckilddryeo.
De Gemeente geeft haar beslissing binnen
twee maanden na het aanbod.
De Gemeente kan in genot van kooptre-
de», vi jj van allo buur, op 2 Mei 1912.
Aldus het voorstel, dat nog in openbare
Raadszitting moet behandelt, terwyl het dan
te nomen besluit ter goedkeuring moet onder
worpen aan Gedeputeerde Staten van Utrecht
Hut wil ons voorkomen, dat bet zóo vroeg
is openbaar gemaakt, opdat de burgerjj zich
uitspreko over de al dan niet wenschelykheid
van dezen aankoop.
Waar hi t uen zóo belangrijke zaak geldt,
stellen wo de courant open voor goteekende
stukken van voor- zoowel als tegenstanders.
Ds. H. C. Lohr, uit Haarlem, hoopt aan*
staande» Zondagochtend voor te gaan in de
Remoustrantsche kerk, hier.
Het zeggen is, dat het ontwerp voor de
Ryks-inkomstenbelasting zeer binnenkort de
Tweede Kamer zsl bereiken.
Men is hier in 't algemeen niet zeer ge
lukkig met het plaatsen der straatnamen op
de bordjes,
De Hellingstraat, genoemd naar het Heilige-
Gecstklooster, heet op het bordje Hellestraat;
de Kouiugsstruat, naar Pieter de Coniocz
genoemd, beet Koningstraat.
Maar 't ergst komt de Paulus Buys-Uao
er wel af. Die heeft drie bordjes, een bjj
cfen Berkenweg, een bij een Utrechtscheweg
aan de zijde van het station, nn oen aan
du-n weg aan dan k int d ir kazerne,en de
spelling wordt er op aangegeven met i, y en jj.
Hijzelf Mbreel OMMIN >ij» imum iu»t nq
zoogenaamde Grirksche y.
