Donderdag 25
Januari 1912.
No. 8060.
61e Jaargang.
Stadsnieuws.
ilIEESFOORTSClE
Uitgave van de Naamlooze Vennootschap „De Amersfoortsche Courant, voorheen Firma A. H. van Cleeiï".
HOOFDREDACTEUR
J. FEEDEHZKS.
AMERSFOORT.
Verschijnt Dinsdag Donderdag- en Zaterdagmiddag. Abonnement per 3 maanden f\.
franco per post f 1.15. Advertentiën 16 regels 60 cent; elke regel meer 10cent. Bij regel-
abonnement reductie, warvan tarief op aanvraag kosteloos. Legale, officieële- en onteigen'.ngs-
advertentiën per regel 15 cent. Reclames 15 regels f 1.25. Bewijsnummers naar buiten
worden in rekening gebracht en kosten evenals afzonderlijke nummers 10 cent.
Bij adveitentiën van buiten de stad worden de incasseerkosten in rekening gebracht.
KORTEGEACHT 9.
De Kampei-binnenpoort.
(INGEZONDEN.)
Naar aanleiding van het geschrevene
onder bovenstaanden titel door deu heer
J. Kalf in uw no. van 18 Januari jl., ver
zoek ik U het volgende te willen opne
men.
In de Raadsvergadering vau 2 Januari
j.l. heb ik gevraagd of de heer J. Kalf
ons Amersfoorters wilde rehabili-
teeren tegenover Nederland, omdat wij
door het gesprokeue van ZEd. in de
conferentie voor de bescherming der
schoonheid in Nederland, zouden worden
aangezien voor Vandalen. De heer Kalf
komt ons in zijn schrijven inededeelen,
dat het verslag, waaruit ik mijue ge
gevens trok, onjuist was en hij 't niet
zoo had gezegd.
Dit als juist aannemende, vervalt daar
mede het door mij gesprokeue over deze
zaak. Maar dan had ik het meer ratio
neel gevondeu, indien de heer Kalf zich
tot de Redactie van het „Handelsblad"
het blad waaruit ik mijne gegevens
putte had gewend, ten einde rectifi
catie van het door hem gesprokene te
verzoeken, dan het mij euvel te duiden,
dat ik. gebruik heb gemaakt van dat
verslag. De heer Kalf had zich dan tot
meerdere bladen moeten wenden, wier
verslaggevers de zelfde onjuistheid heb
ben begaan als die van het Handelsblad,
bijv. de Telegraafhet Nieuws vau den
Dag, en mogeljjk meer.
Volgens den heer Kalf is dat „niet
verstaan of verkeerd begrijpen" van die
verslaggevers niet ergmaar heel erg
is het, dat ik in de zitting van 2 Janu
ari gezegd heb, dat by de torentjes vau
de Kamperbinnenpoort van kunst geen
sprake kan zijn en de historie verre is
te zoeken.
Zoo iets mag ik niet zeggen, omdat
ik daartoe niet bevoegd beu, „want ik
sta niet uls kunstkenner, noch als histo
ricus te boek".
Het is toch niet noodig, teneinde een
eenvoudig rekensommetje uit te werken,
eerst het pnedicaat van doctor in de
Wis en Natuurkunde behaald te heb
ben.
Nu zou echter ieder deuken, dat door
den lieer Kalf eens werd aangetoond,
dat de torentjes wèl kunstwaarde be
zitten en het ter wille der historie on
gemotiveerd zoude zijn, ze te verwijde
ren.
Maar in de plaats daarvan wordt aan
gehaald wat een veertiental jaren ge
leden, de ons allen bekende, dichterlijk
en gevoelig aangelegde heer Van Root-
selaar, ons, bij wijze van causerie, iu
zijne „Sprokkelingen(*) meedeelt.
Wijl de heer Kalf groote waarde blijkt
te hechten aan het geschrevene dooi
den heer Van Rootselaar, verzoek ik
hem Sprokkeling LXX te willen naslaan.
Daarin is neergelegd eene beoordeeling
van den heer Van Rootselaar over werk,
destijds door mjj vervaardigd, belangloos
en vrywillig op mij genomen.
't Wil mij echter voorkomen, dat het
geen de heer Van Rootselaar zegt over
de torentjes niet bestrijdt wat ik heb be
weerd. Hij geeft in sterke bewoordingen
aanhet schilderachtige van
liet aspect der beide toren-
Deie sprokkelingen verschenen geregeld
't eerst in het N. en Adv.l>lnd voor Amersfoort
en omstreken.
t j e s op de omgeving. Maar wie
is daartegen opgekomen'? Ik zeker aller
minst
Torens en torentjes zijn altijd en overal
aangenaam voor 't oog, in verband met
de omgeving. Zoowel de oude, dikke,
lompe, kerktorens van de Friesclie dorpen,
als de fijne uaaldtorentjes op de nieuwe
Roomsche kapellen geven altijd iets schil
derachtigs aan de omgeving. Maar toch
blijft de mogelijkheid bestaan, dat bij weg
ruiming van éen torentje het algemeen
aspect niet zal worden geschaad. Zoo ge
loof ik, dat, bjj wegruiming van het
Zuidelijk torentje van de Kamper-
binnenpoort, het gezicht op den Lieve
Vrouwetoren aanmerkelijk zul winnen,
gezien uit de Kampstraat en dat door
wegruimen van dat bouwvallige Zuider
torentje liet stadschoon eer zou worden
gebaat dan geschaad.
Want de Lieve Vrouwe-toren is in
waarheid een kunstwerk
Maar, 't is waar ook, als onbe
voegde mag ik dit. niet zeggen. Nu ik
mij verstout, vau opinie te zijn, dat bij
verruiming van de nauwe Binnenpoort
„het stads-beeld, vooral uit de Kamp ge
zien", niet minder fraai zal worden, maai
er bij zal winnen eene opinie waar
mee ik lijurecht sta tegeuover deu heer
Kalf— „mis ik" volgens geuoemdeu heer
„alle schoonheidsgevoel".
Welaau, t zjj zooIk geef mijne
opvatting uiet voor de zijne.
Eu nu bet historische gedeelte van de
Karappoort. 'k Heb gezegd, dat dit. vér
is te zoeken. Zeker sinds liet bouwen
van de drie buiten poorten aan de Kamp
straat, in de 16e eeuw, had de Kamppoort
afgedaan met zijne bestemming als poort.
We moeten ons dus minstens eeu
goede 300 jareu terugdenkeu. En wat
weteu wij wij dan nog bitter weinig
uitdien t ij d van de torentjes.
In de vergadering van den Raad op
31 October j.l. heb ik gewezen op het
gevaar voor het publiek, 't
welk de nauwe doorgang te weeg brengt,
en heb ik de vraag gesteldof d e vei
ligheid van 't algemeen mag
worden opgeofferd aan het a e s t li e-
tisch gevoelen vau enkelen.
Ik plaats mij op dit standpunt:
waar liet Rijk door wetten ieder
industrieel verplicht, zeer beleuirae-
merende en soms kostbare veiligheids
maatregelen te nemen, ter wille van
zijn personeel, daar acht ik autoritei
ten niet minder geroepen om te wa
ken tegen gevaar, en daar, waar dit
bestaat, te trachten de oorzaken daar
van intijds weg te nemen.
Alleen deze redone n noopten
mij te spreken voor het verbreedeti der
nauwe passage.
Nu geeft de heer Kalf oen zeer
kostbare oplossing aan de hand, die
zoo zij al, door de groote kosten
daaraan verbonden, voor ons uitvoerbaar
mocht blijken toch een lapmiddel
blijft, waardoor hot gewenschte niet
zal worden verkregen.
Is de lieer Kalf nu werkelijk van
meeuing, dat, wanneer al de huizen, die
hij voorstelt te amoveereu, gesloopt wor
den en alles in deu toestand wordt ge
bracht als hij aangeeft, dat dau het
beeld van bet stadsschoon behouden zal
bljjven? Juist door de omgeving doen die
torentjes aardigmaar wordt de omge
ving voor een deel geraseerd, dan is 't
ook uit met het fraaie aspect van de
torentjes.
Of de gemoedelijke toon, waarmede de
Raadsleden door den heer Kalf aan 't
einde vau ziju stuk worden toegesproken,
op hun gemoed zal inwerken
Ik kan den heer Kalf de verzekering
geven, dat geen der Raadsleden „zich door
oppervlakkige praatjes (van mij) zal laten
om den tuin leiden". De Raadsleden hier
zijn gewend, door eigen oogen te zien en
zich een zelfstandig oordeel te vormen
vandaar waarschijnlijk, dat het verant
woordelijkheidsgevoel bij hen sterk ont
wikkeld is.
De eischeu voor het verkeer ziju ver
anderd, en daarmede heeft een Gemeente
raad rekening te houden. Breede ver
keerswegen ziju een eiseh des tijds", zeide
de Minister van Waterstaat in de ver
gadering der Tweede Kamer (Verslag
Hdbld. 12 December jl., cchteudblad).
Of is dit óok onjuist weergegeveu
Deze eisch zal zich steeds sterker doen
gevoelen. En nu vind ik het een rariteit
om niet een harder woord te gebruiken
dat op den grooteu verkeersweg, waar
langs alles moet passeeren dat van het
gelieele land benoorden Apeldoorn komt
en zich per as begeeft naar Noord- en
Ziiid-Hollaud, eu in omgekeerde riehtiug,
plus een levendige passage van vracht
en voertuigeu vau 't stedelijk verkeer,
dut uien op dien verkeersweg door een
engte moet kruipen, die uiet 3.50 M.
meet op 't nauwste gedeelte, zooals de
heer Kalf aangeeft, doch slechts 2.90 M.
breed iseene engte waarin meermalen
een voer stroo blijft steken, met het ge
volg, dat de doortocht gedurende een
pair ureu totaal gestremd is.
Bovendien bestaat bij de Kamperbin
nenpoort een gevaar, dat bij de genoemde
poorteu te Haarlem eu in Den Haag
niet aanwezig is, u.l.het kruisen van
vegen v I a k voor de goort, en wel aan
de Oostzijde de Singel, aan de Westzijde
de Muurhuizen.
Vau niet éeno zijde is dreigend gevaar
vooruit te zien eu juist hierin schuilt
liet verraderlijke, bij snelle verplaatsiug.
En dit gevaarlijke punt wordt menig-
malen in auto's gepasseerd door leden
van de Koninklijke familie en van de
Hofhouding, wanneer het Hof te Apel
doorn en te Soestdijk verblijf houdt.
Meu beschuldige mij niet van over
drijving.
Ik, die eenige keereu per dag dooi
de Kamperbiunenpoort moet, geloot
beter met den toestand bekend te ziju
dan heeren in Deu Haag of te Amster
dam.
Luit iemand, die twijfelt,onderzoeken
bij de omwonenden, dus bij hen, die van
nabij bekend zijn met het dagelijkscli
verkeer, dus ook met de bezwaren, aan
dat verkeer verboudeu. Maar make nie
mand vergelijkingen met plaatsen waai
de toestanden geheel verschillen met die
van hier!
S. J. van DUINEN.
Amersfoort, 21 Januari 1912.
N.ö. Meerdere locale bladen hebben
een beschouwing van den heer Kalf ge
plaatst.
Mag ik den Redacties van die bladen
beleefd verzoeken, ook dit relaas op te
nemeu
Ds. A. D. Wenapp, Evang. Luthersch predi
kant te 's- Gravenhage hoopt aanstaanden
Z indagochtend voor te gaan bij Je godsdienst
oefening in de Lutersche kerk, hier.
Bij de behandeling der jongste Stiatsbe-
grooting is til- sprake gebracht, dat onder
de huidige regeling visschers op zee men
denke in het district Amersfoort aan de
Spakenburgers en andere categorieën
van personen, hoewel kiezer zijnde, door
afwezigheid uit hoofde van hun beroep, op
de dagen van stemming of herstemming,
veelal in de onmogelijkheid verkeeren om
aan de periodieke verkiezingen deel te nemen.
In verband diarmade beeft de Minister
van Binnenlandsche Ziken door tusschen-
komst van do Commissarissen der Koningin
aan do Burgemeesters opgaaf gevraagd of
iü hun Gemeente kiezers wonen, die door
afwezighoid uit hoofde van bun beroep veelal
in de boveubedoelde feitelijke onmogelijkheid
vorkeeren, zoo ji, welke beroepen zij uitoefe
nen, hoe hun verdeeling is over die beroepen,
en gedurende welken tijd van liet jaar die
feitelijke verhindering voor <le onderscheidene
beroepen valt en tevens of er wel eens po
gingen zijn aangewend, en zoo ja welke,
omtrent het doen ophouden van die feitelijke
verhindering.
De Gemeentebesturen in de Provincie
Utrecht zijn door de Commi?sari3 der Konin
gin herinnerd aau do uitnoodiging van 1904,
betreffende het kenuisgeven aaD den Minis
ter van Biinonlandsche Zaken van voorge
nomen sloopitig, verbouwing of herstelling
van oude monumenten.
Die verplichting tot kennisgeving strekt
zich uit tot alle oude gebouwen, zonder dat
aan de Gemeentebesturen is overgelaten het
berichtgeven afhankelijk te stellen van hun
eigen oordeel over de historische of artistieke
beteekenis dier gebouwen.
De jiarlyks terugkeerende herinuering.
Het Pers-bureau van den Ned. Bond van
Girneente-ambtenaren meent, dat het Kabinet
der Koningin het ook door ons vermelde
antwoord niet zou hebben gegeven aan deK
solliciteerenden Burgemeester indien Uet
officieel had kennis gekregen van de uil-
leggiug des Ministers.
Zoodra dat zil zijn geschied, zal ook het
Kabinet der Koningin er zich aan houden.
Iets anders ware het, indien de ongezegeide
sollicitatiebrief ware teruggezonden met de
mededeeling, dat hij niet voldeed aan een
bepaaldelijk verlangden vorm. Maar het be-
boift nutuurlyk niat gezegd, dat men in ons
land vrij is, zijn sollicitatie ia te richtea
zooals men wenschtmeeDt het communiqué.
De Kamer van Koophandel en Fabrieken
zil Zaterdag ten Raadhuize weder oen open'
bare vergadering houden.
De heer J. van 't Slot. sedert 1 October 1908
onderwijzer aan de school Koniogsstraat, is
in gelijke betrekking benoemd bij het open
baar Lager onderwijs te Haarlem.
De heer A. van Weezei Er reus etalleert
thans in Yalkbolï's kunsthandel zijn twee
nieuwste etsen de Kamperbinnenpoort ge
zien van den Weve-.sdngel, en Brugje bij
Veenendaal.
Ds. J. L. F. de Meijere, thans te Haarlem,
die Dinsdag zijn zilveren arnbts-jubilee mocht
iierdenkeu, mocht ook van ziju nieuwe ge
meente ervaren hoe zeer hoog zij hem acht
en waardeert.
Ook uit Bodegraven, waar hij van 23 Ja
nuari 1887 tot Mei 1903 zijn intree te
Amersfoort stond, ontving hij tal van
blyken van hartelijke belangstelling.
Maar ook Amersfoort heeft hem niet ver
geten.
Dr. II. J. Toxopeus bood hom namens den
kerkeraad een wandelstok met zilveren knop