Donderdag 15
Februari 1912.
No. 8069.
61e Jaargang.
Stadsnieuws.
AMEESFOOHTCCHE COURANT.
Uitgave van de Naamlooze Vennootschap „De Amersfoortsche Courant, voorheen Firma A. H. van Cleeft".
HOOFDREDACTEUR
p. j. rassERzss.
AMERSFOORT.
Verschijnt Dinsdag Donderdag- en Zaterdagmiddag. Abonnement per 3 maanden ƒ1.—
franco per post 1.15. Advertentlën 16 regels 60 cent; elke regel meer 10cent. Bij regel-
abonnement reductie, wiarvan tarief op aanvraag kosteloos. Legale, officieële- en onteigen'.ngs-
advertentiën per regel 15 cent. Reclames 1—5 regels 1.25. Bewijsnummers naar baken
worden in rekening gebracht en kosten evenais afzonderlijke nummers 10 cent.
Bij advertentiën van buiten de stad worden de incasseerkosten in rekening gebracht.
BUREAU
ECRTSQRAOBT 9.
Postbus 1
Telefoon 19
KENNISGEVING.
Burgemeester en Wethouders van Amersfoort,
Gelet op de artikelen 15 en 18 van het Kies
reglement voo. de Kamers van Arbeid,
brengen ter algemeene kennis, dat op heden
zijn vastgesteld de lijsten, aanwijzende de patroons
en de werklieden, die tot het kiezen van leden
van Kamers van Arbeid bevoegd zijn,
dat de vastgestelde lijsten voor een ieder ter
inzage liggen ter Gemeente-secretarie op werk
dagen van des voormiddags negen tot des na
middags drie uur en dat afschriften der vast
gestelde lijsten tegen betaling der kosten ver
krijgbaar zijn,
dat binnen 14 dogen na heden bij Gedepu
teerde Staten dezer Provincie bezwaren tegen
de lijsten kunnen worden ingebracht
dat die bezwaren moeten zijn ontleend aan
het feit, dat de namen van den verzoeker of
van een ander in strijd met de bepalingen der
Wet op de Kamers van Arbeid of van het
Kiesreglement voor die Kamers daarop voor
komen, niet-voorkomen of niet behoorlijk voor
komen.
Amersfoort, 15 Februari 1912.
Burgemeester en Wethouders
voornoemd,
De Burgemeester,
WU1JTIERS.
De Secretaris,
J. G. STEN FEUT KROESE.
Hoe ik Holland vond, toon
ik uit Amerika kwam.
Zoo klein, zoo snoeperig-klein.
Alsof uien, als in het sprookje, :uet
behulp van een tooverstokje door een
nauw gaatje is gekropen en in het minia
tuur-wereldje terecht is gekomen, waar
potlooden telefoonpalen zijn en theekop
jes zwembassins, waar de mecschen wo
nen in lucifersdoosjes en rondvaren in
notedopjes.
En zoo vreemd terwjjl ge alles zoo
allergrappigst klein vindt, vinden de
menschjes dat zelf allemaal héél gewich
tig
Zoo mooi, zoo beelderig-mooi.
Erzjjn nog altjjd Hollanders, die hun
land niet mooi vinden. Ik zou hun geen
beteren raad kunnen geven om van die
kwaal te genezen, dan een half jaar naar
Amerika te gaan.
O, die vriendelijke, frissche, glanzende
kleuren van Holland's bodem die
gezellige welverzorgdheid van weiden en
wouden en wegen, die het landschap
een intiem karakter geett als van een
intérieur en u onweerstaanbaar noodt
tot komen, tot blijven, lang bljjven.
Het Hollandsche landschap is zoo een
voudig, zoo huiselijk zou men bjjna kun
nen zeggen, in zjjn constructieuw blik
vindt er zoo gemakkelijk den weg en uw
hart voelt er zich zoo gemakkelijk thuis.
Want overal is het begrensd, meeren-
deels omlijnd zelfs er i3 overal een-
middelpunt, dat de omgeving verklaart
en beheerscht. Hier een weggetje, daar
een slootje, ginds een vondertje molens
en molentjes, boerderijen en dorpen, waar
de blik ook reikt.
Hoe komt het toch, dat het volle
Hollandsche landschap nergens druk is
en tot over zjjn eenzaamste plekken een
weldadig-aaudoende atmosfeer van ge
zelligheid hangt 1 Dat het niet druk
is. niettegenstaande het vele stilstaande
water, dat, als zoovele spiegels en spie
geltjes ingeschoven, het vele, dat de
bodem reeds draagt, nog verdubbelt in
getal
Zou het zjjn, omdat alles „in stijl" is,
het een het ander aanvult en verklaart
en dus noodig heeft 'I Of ligt het aan
de atmosfeer, waarin de vochtige nevelen
als een sluier van zilvereespin de kleuren
van het landschap verheerlijken, soms
zóo, dat wij er den blik niet van kunnen
wenden 1
Of is het de geweldige ruimte van
atmosfeer en wolkenluchten, die het
kleine, vlakke land in zulk een groot-
sche omlijsting plaatst en er zulk een
prachtige tegenstelling mee vormt, dat
het 't kleine en intieme daar beneden
in rechtstreeksch verband schjjat te zet
ten met de eeuwigheid 1 Zooals Ruysdael
ons landschap heeft gezien en vertolkt.
En dan die heerlijke afwisseling en
die aardige originaliteit van onze dorpjes
en dorpen en stadjes en steden. Die
kromme, spiegelende grachtjes met ty
pische bruggetjes en teekenaehtige ge
veltjes wat is het al schilderachtig,
die gulden eigeuschap, die Amerika zoo
te eenen male ontbreekt.
En rondziende en genietende, voelt ge
u weer als bg „moeder thuis" stil-bljj
en gerust.
Er is in het Hollandsche landschap
iets als een liefkoozing en voor wie
zelf Hollandsch is, als een moederlijke
liefkoozing.
Maarge moet een half jaar naar
Amerika gaan, om haar te voelen.
In de samenleving der menschen terug
gekomen, is 't of de temperatuur iueens
tien graden daalt.
Alsof men uit een zonnigen Julidag
plotseling op een killen, somberen Maart
dag verplaatst ware.
Uit de zonnige kinderkamer met groote
ramen, wijdopen op het Zuiden, plotse
ling bij grootmoeder in de donkere achter
kamer, met zware groene gordgnen en
horretjes voor de ramen, uitziende op de
binnenplaats.
Er i3 iets gedrukts in de samenleving
in Holland, 't Is of alle menschen een
juk dragen iets stijfs; 'tis of ze allen
een harnas aan hebben. Zjj bewegen zich
moeilijk voort en gaan zuchtend hun weg
ze vinden de kleine bezwaren van hun
leven „zoo erg"ze tobben zoo.
Trouwens is hun leven ook veel moei
lijker dan dat der Amerikanen.
Wat is het omslachtig; wat moet er
een tjjd besteed en een kracht aange
wend om bezwaren uit den weg te rui
men, die in Amerika niet eens bestaan.
En wat een popperig leven, is dat in
Holland wat hechten de menschen
'n gewicht aan kleinigheden wat kunnen
ze er over zeuren terwjjl zoo vele
groote dingen ouopgemerkt langs hen
trekken.
En wat oordeelt men hier onaardig
over elkander. Bgna iedereen heeft wat
op zgn naaste aan te merken. Men zucht
niet alleen onophoudelijk over moeilijke
toestanden, maar ook gedurig over elkan
der. Zelden heeft men eens een vroolgk,
gelukkig onderwerp te pakken.
Tobbende en klagende gaan ze het
leven door, die Hollanders Eu met wat
lomen tredMen zou zeggen slaapwan
delaars zóo langzaam en weinig veer
krachtig gaan ze soms.
En wat weten ze elkaar het leven
weinig aangenaam te maken Hoe weinig
vriendelijk is de toon, waarop ze elkan
der toespreken, do blik, waarmede ze
j elkander aanzien En hoe onvriondeljjk,
j hoe onbeleefd kunnen ze tegen elkander
zjjn hoe hoog, wie zich meerder waant,
tegen wio hem minder toeschijnt hoe
onmiddelljik onaardig wordt de toon als
ar verschilpunten te berde komen! Ja,
men beroemt er zich hier op, als men
het een ander, waar men „niet van
houdt" (en hoe groot ia dat getal) eens
„flink gezegd" heeft. Hoe onbeschaafd is
de Hollander in al deze opzichten nog,
en hoe mülen ver staat hg hierin ten
achter bg aen Amerikaan, op wien hg
als onbeschaafd neerziet.
En men bedilt elkander zoo in Holland,
laat elkander zoo weinig vrg, denkt zoo
gauw kwaad. Men leeft zoo veel minder
gelukkig dau ginds.
Hoe weinigen verstaan hier de kunst,
zich van harte te verblijden in eens an
ders geluk eu eer. Men is zoo jaloersdi
en kan niet goed velen, dat een ander
meer heeft of meer is.
Er is dan ook weinig saraenbinding
men zoekt elkander niet. De Hollander
is een geboren „Einspanner". 't Is of ieder
hier in een celletje apart woont, hoog
stens in een zéér klein, hoog ommuurd
kringetje. En in ieder celletje is „lk"
de hoofdpersoon. Vandaar de tallooze
plaatselijke hoogheidjes en gevoeligheid-
jes met de overproductie van schei
ding-makende kibbelarjjtjes
BrrrWat een Maartsch weer na
Amerika
„En wat een Ainerikaansche ovordrg-
ving na Amerika!" hoor ik menig lezer,
die deze tirade nog niet ongelezen heeft
ter zjjdo gelegd, uitroepen.
Natuurlijk hebt ge gelgk. Maar weet
ge dan niet dat er omstandigheden zijn,
waarin men altjjd overdrijft 1 Dat bij
voorbeeld iemand, die uit het volle licht
iueens in schemerduister wordt gebracht,
beweert „niets" te zien 1 Dat wie 's win
ters uit de koude buitenlucht iu eeu
slecht verwarmde kamer komt, het er
„heerlijk wartu" vindt'? Terwjjl iemand,
die uit eeu goed gestookt vertrek komt,
het in de zelfde kamer vindt, ,om te
rillen"
Hoe heerlijk vrjj en ver-voortgeschre
den leek mij Holland na Ruslunds
hoe gebonden nog en achterlijk lgkt het
mg na Amerika
Als ik niet wist, dat ik overdreven
had, en mjju vaderland er vrg wat beter
aan toe wus dau ik hier boven beschreef
had ik dit slot wel in de pen gehouden.
Ik heb alleen willen zeggen, hoe ik
Holland vond, toen ik uit Amerika te
rugkwam. En door de tegeustelling met
een geheel andere samenleving, treden
wel eous gebreken scherper aan het licht
dan zjj verdienen.
Hoe t zjj, mjjn laatste woord mag dit
uiet zjjn. Liever eindig ik, zooals Adama
van Scheltema zjjn zang op Holland
eindigde
Wat zijt gij klein, Holland,
Met al uw verlegen zwijgende meuschon,
En al uwe langzume, stille levens,
En alle nwe vele, denkbeeldige grenzen,
En omet norgena ooit iets verhevene.
Maar groot toen is uw volk, Holland,
Verwant oair uw heerlijk verleden,
Dat tusachen uw hemele' en zeeën bleef groeien
En tusschen die wisselende eeuwigheden
Zich bereidt om opnieuw te gaan bloeien.
Aldus de heer H. S. S. Kuyper, een
Amerikaan van Hollandscheu bloede
in zgn vaderland natuurlijk Cooper ge
noemd in „Een halfjaur uit Amerika",
de bescbrjjving van zjjn reis naar de
Oude wereld en naar het vaderland zjjner
voorvaderen.
Ds. J. L. F. de Mejjere Job. Cz., Evang.
Luthersch predikant te Haarlem, hoopt aan
staanden Zondagochtend voor te gaan in de
Lntberscbe kerk, bier.
Geljjk we gistermiddag zooveel mogelijk
por bulletiu en per telefoon bekend maakten,
heelt de Eerste Kamer de wetsontwerpen
tot verbetering der otTiciers-tractementen
aangenomen zonder hoofdelijke st-nming.
Gravin F. Scbimmelpenniock is verhinderd,
morgen (Vrijdag) bezoeken af te wachten.
De zoogenaamde Voorioopige kiezerslijst,
bevattend de namen van hen, die uit een
of anderen hoofde op de nieuwe Kiezersljj: t
zullen voorkomeo, telt 342 namen.
Onder zeer groote belangstelling werd
Dinsdagmiddag het stol'felük hulsel van den
op deNIe
agi
heer H. Koopmans op
begraafplaats ter aarde besteld.
(ouwe algemeene
olgens den wenscb des overledenen
dekten geen bloemen de baar; doch 't was
alsof dit eea reden te meer was om hem
te eeren aan zijn rustplaats.
Ds. H. Teerink schetste aan de geopende
groeve het zeer groote verlies, dat in bet
heengaan van dezen eenvoudigen, braven,
eerlijken man wordt geleden door zjjn gevin,
zijn oud-leerlingen en zijn vele vrienden on
bekenden.
De heer N. V?ls Heyn berdaebt als Voor
zitter dor vereeoiging voor Chr. nationaal
schoolonderwijs het vele goede, dat Koop-
mans langer dan 18 jaar, ook als plaatsver
vangend Hoofd, voor de school heeft gedaan
zondor ook ntaur éen dag te verzuimen tot,
nu een maand geleden, bjj aan het aiekbed
werd gekluisterd.
De beer Rietveld, Hoofd der Chr. school,
vertolkte naraeos de leeraren der Chr. nor
maallessen hetgeen deze zoo kundige man
voor deze inrichting van onderwijs is geweea'.
De heer Krujjswijk sprak nrmens oud-
leerlingeu en leden der Cnr. zangvereni
gingen vExcelsiorc en iLooft den Heers,
van welke de ontslapene directeur was.
Tomben do toespraken werd gezongen
Ps. 103 b en 9 en Geziog 187 1 eo 7.
Een zwager van den overledene dankte
voor de overweldigende belangstelling.
Men verliet den doodenakker diep onder
den indruk een braaf meosch de laatste eer
te hebben bewezen.
Ruste hfj in vrede.
De agent van politie le klasse H. H. En
kelaar, die gister den dag mocht herdenken
waarop bjj 25 jiar geleden hier in Gemeente
dienst trad, heeft wel ervaren hoezeer zjjn
diensten door superieuren en kameradeu en
ook door de burgerij worden gewaardeerd.
Van het Commissariaat wapperd) de drie
kleur te zjjner eere; de wachtkamer dir
agenten was keurig versierd en toen •Dom
mer 1«, nog wel per auto van hui* naar het
bureau geleid, daar omstreeks elf uur aan
kwam, wachtten hem tal van aangename
verrassingen.
De Commissaris wensebte den jubilaris in
recht barteljjke bewoordingen geluk en bood
hom, mede namens den boold-inspecteur en
den inspecteur, een fraaien schenkketel aan
de hoofd-agent, die hem een kwart eeuw
kon gadeslaan in zjjn dienst en dus weet
boe stipt hjj dezen waarneemt meegaand
zoolang 't maar even kan, doch streng eo
toch steeds met grooten takt als 't moet
overhandigde hem Damens het korps agenteu
e»n prachtig gouden horloge.
Weer per auto welwillond ter beschik
king gesteld naar zjjn ambtswoning ge
bracht, vond Enkelaar daar onder de zeer
