Dinsdag 5 Maart 1912.
No. 8077.
61e Jaargang.
Stadsnieuws.
Uitgave van de Naamlooze Vennootschap „De Amersfoortsche Courant, voorheen Firma A. H. van Cleeff"
HOOFDREDACTEUR
F. J. FHSDERZZS.
AMERSFOORT.
Verschijnt Dinsdag Donderdag- en Zaterdagmiddag. Abonnement per 3 maanden /"l.
franco per post ƒ1.15. Advertentiën 16 regels 60 cent; elke regel meer 10cent. Bij regel-
abonnement reductie, waarvan tarief op aanvraag kosteloos. Legale, ofTicieële- en onteigeninga-
advertentiën per regel 15 cent. Reclames 1—5 regels f 1.25. Bewijsnummers naar buiten
worden in rekening ««bracht en kosten evenals afzonderlijke nummers 10 cent.
Bij advertentiën van buiten de stad worden de incasseer kosten in rekening gebracht.
KORTSGRAOHT 9.
Postbus 9.
Telefoon 19.
Februari is met haar legendarische negen
mooie dagen een leelijke maand geweest
voor de tram.
Het aantal passagiers was 8884, of 85 minder
in de nog wel een dag kortere Sprokkelmaand
van 1911de passage-opbrengst was f 444.35,
uf f 5.65 minder; de totale ontvangsten wa
ren f 474.57, of f 17.71 minder de dagkilo
meter bracht f 9.09, of f 0.67 minder op.
Het lag in de bedoeling van den heer J.
van Vollenhoven, die steeds eenvoudig zijns
weegs gaat en wars is van al hetgeen zweemt
naar ophef, het 40-jarig bestaan zijner zaak
alleen te herdenken in den kring der zijnen
en vaD het personeel.
Nu andere bladen iu bijzonderheden tra
den, mogen ook wij wel meedeelen, dat allen,
die 3an Nadmlooze Vennootschap zijn ver
bonden, de herdenking hebben gemaakt tot
een waren feestdag, niot alleen voor de
directiën der beide afdeelingen destoom-
olieslagerij en graanhandel en die voor den
groothandel in koloniale waren, met depots
te Doorn, Renswoude, Soest en Terschuur
maar bovenal voor den algemeen beminden
en om zijn onveillauwdcn ijver en grooie
energie niet minder algemeen geachten stich
ter der zaak.
In het met groote toewijding versierde
privé kantoor, waar ook tal van bloemstuk
ken van vrienden en kennissen getuigden
van hartelijke belangstelling, wenscbte de
boekhouder, de heer J. B. J. Vos, dia reeds
37 jaar samenwerkt met den heer J. van
Vollenhoven, in tegenwoordigheid van het
geheele personeel de directie geluk en bood
haar namens de ruim 70 employé's een z :er
fraaie pendule met coupes aan.
Wederkeerig bezorgde de directie het
personeel een zeer aangename verrassing.
In het Januari-uummer van «Vita d'arte«
leest men, van de hand van den Italiaanschen
kunstcriticus dr. Carlo W. Colucci over de
Hollandsche litbografen sn etsers H. J.
Haverman en Adolf van Weezei linens
In een vorige studie over eonige Holland
sche etsers en lithogrufen heb ik gelegenheid
gehad, woorden van oprechten lof te uiten
voor H. J. Haverman en A. van Weezei
Errens, die te Rome met verleidelijk succes
kostbare prenten hebben tentoongesteld. Van
deze twee kunstenaars, onderling zoo ver-
schi'lend, wensch ik heden nieuwe werken
te doen kennen, buiten die, welke gepubli-
ceeid zijn in deze ze'fde Revue van Augus
tus I9ll.
IJ. J. Haverman enz. enz.en over onzon
stadgenoot
A. van Weezei Errens van den anderen
kant is een etser, die aan het landschap zijn
gehccle vruchtbare activiteit gewyd heeft
(gereproduceerd was de ets: Mastbo3ch by
Gardoren}. Hartstochtelijk beminner van het
ware, offert hjj soms aan het nauwkeurig
weergeven der natuur de ongedwongen vrij
heid van lijn op, maar, kundig navorscher
van den decoratieven aanblik van het werk,
weet hij onze belangstelling óok te binden
op den (bescheiden) aanblik van het land
schap. Vaak biedt hy sierlijke opeenhoopiu-
gen van hooge planten, op liefdevolle wijze
ontleed en bestudeerd in hun bijzondere
onderdeeleD, die een smaakvol decoratief
geheel vormen.
In eenige van zijn etsen is deze geest,
ik zou bijna zeggen ontledend, overwonnen
door dien vrijeren geest van den kunste
naar, die noodzakelijke opofferingen weet te
vervullen en in aeze etsen heb ik een be
sliste voorliefde voor den bekwamen Neder-
landschen etser.
De heer Tb. J. H. Bianchi werd met op
éen na algemeene stemmen gekozen tot Secre
taris van den Centralen raad der Katholieke
sociale actie.
De heer L. Pezie verwierf Zondag in de
f 1.50
- 0.80
- 0,42
- 0.18
VIERKANTE
BUSSEN
overdekte zweminrichting te Rotterdam het
diploma als zwem-onderwyzer, uitgegeven
door den Ned zwembond.
Luitenant-kolonel L. baron Van Hogendorp,
van het le regiment veld-artillerie, wordt
13 Mei gedetacheerd in de legerplaats by
Oldebroek.
Luitenant K. G. van der Mandela is over
geplaatst van het le regiment huzaren, hier,
naar het 3e regiment te 's-Gravenhuge.
De gymnastiekschool voor het leger, thans
een onderdeel van de Normaal-schietschool
te 's-Gravechage, wordt volgend jaar als
zelfstandige inrichting gevestigd te Utrecht.
Zooals in het nummer van Zaterdag 2
Maart te lezen viel, was 't het plan nog terug
te komen op de hoogst interressante tentoon
stelling, welke van Zaterdag tot heden mid
dag 4 uur iu de groote zaal van de sociëteit
AVereoniging* werd gehouden door de ver-
eeniging tot hel houden van kunstbeschou
wingen, enz.
Voor vele Amersfoorters waren de schil
ders, die hun arbeid aldaar hebben laten zien,
vrijwel onbekenden en het >onbekeud maakt
onbemind* was ook hier van toepassing. Want
nu men kennis heeft kunnen maken met
hun geestes-kinderen kan het niet anders of
de kennismaking is zeer meegevallen. Een
portret-schilder, een landschapschilder en een
artiste, die zoowat beide uitingen geelt I
Bij het binnenkomen der zaal word direct
de volle aandacht gevraagd voor een pictu
raal opgezet doek van Birnie (Geldersch
Venendaal) dat als compositie groot en
grootsch is, met daaronder een modern
opgevat landschapje »Koe in de weide* en
een riviergezicht, »de oude Eem«.
Het oog werd daarna getrokken door een
wand, in beslag genomen door een 11-tal
doeken van den portretschilder O. Schreuder.
Als kopie naar Rembrandt, een prachtig zelf
portret van den groot-meester. Een l'tjnge-
voelde violiste met aan den anderen kant
een boer, zijn geld tollendprachtig van
kunnen en kleurIn bet midden een Stil
leven (kachel) waar de schilder als schilder
voor zich aan 'i woord is. Geen mooi ge
zocht gecomposeerd schilderyeen rood-
staande kachelanders niet, maar waarin de
stof (het gloeiend yzer) subliem is weerge
geven tegen een atelierfondsDaaronder
hingen eenige damesportretten, die de groote
kwaliteiten van den portretschilder Schreu
der uitmuntend tot zyn recht laten komen.
Een oudemanne-kop, knap geborsteld, en
een vluchtige schets van rozen doen nog
meer verlangen verder kennis to maken met
de goedgeziene, fijngevoelde, waar-weerge
geven kunstwerken van den heer Schreuder.
Dan de zaal verder ingaand, komen we
aan tul van pastels, teekeningen en etsen
van Birnie.
Het ligt niet in de bedoeling, stuk voor
stuk de kunstwerken te bespreken. Wel wordt
even byzonder de aandacht gevestigd op een
meesterlijk geteekende wit en zwart-teeke-
ning (wilgensloot te Hoogland) waar eeu
brok natuur (wilgeD, sloot en weide, met bet
kerkje van Hoogland op den achtergrond)
hoogst eenvoudig, maar*aangrijpend mooi is
weergegen.
In bet midden van de zaal hingen nog
vele andere kunstwerken van den heer Birnie
waaronder het reeds in 't vorig artikel op
genoemde «Riviergezichte, een k(jkia op
Amersfoort lang de Eem, dat door de bij
zondere opvatting, de fyuejocale kleuren
het intens-rustig gehoudone van,het gebeel,
een zeer interressant doek ie, prachtig van
lijn en subliem vau uitvoering.
De stillevens van Birnie, azalea en leen
groot: appelen, enz., doen hem kennen "van
een technische zyde, die aan het meest vol
maakte grenst.
Zyn studies van schaapskooien zijn als
zoovele frissche noten uit de natuur opge
vangen.
Zijn warken geven over 't algemeen aan,
dut hij weel door te dringen in de essence
van'de dingen en by laat u zien, dut ook
ee.i lijn een ziel kan hebben. Hy is een
siille, rustige werker, die aun een goéd kun
nen een beschaafde voordracht paait.
De a-literate wanden der zaal werden
ingenomen door werk van mevrouw L. Uyl-
dert—Mayer.
Mochten we ons met genoegen herinneren
de enkele schilderijtjes, die deze artiste ons
enkele jiren terug heeft laten zien op éen
onzer tentoonstellingen van eigendommen
van stidgenooten, nu, op deze tentoon
stelling, kregen we een goed denkbeeld van
haar veelzydig talent.
Stilleven, interieur, portret, zy geeft
het ons te genieten in de subieele fyuheid
van huar tilontMen mag het picturale
stilleven van Birnie verkiezen boven de stil
levens van mevrouw Uyldeit, io dat, waar
zij een gemberpot met vruchten geplaatst
heeft tegen een metaal bord, is de stof
uitdrukking perfect.
Een ander met teere fijne potjes (men
denkt even aan de stillevens van Van der
Valk) is de sereene uiting van een kleur-
arti-te! Met piëteit zyn ze geschilderd, die
potjes en kunnetjes, die blaadjes en judas
penningen tegen mooie fonds; het ia de
weergave van een fijne vrouweziel, voelend
in het eenvoudige het hooge, ia het kleinu
het groote I
l»Haar portretjes meestal fjjne potlood
studies laten zien, dat zjj óok tracht door
te dringen in de ziel van haar modelleD, en
mochten zij missen de schiJderkwaïitciten
van de werken van Schreuder, in enkele
spreekt duidelyk de liefde waarmee ze ge
maakt zyn
Het is alweer jammer dat al dat mooie
niet meer te zien is, doch een heerlyke
herinnering hebben we meegenomen van
deze (dit keer lange) tentoonstelling, die ook
ongewoon druk werd bezocht.
De bioscoop in »De Areud* heeft reeds
een uit den aard der zaak nog kleinen kring
van vaste bezoekers zich verworven. En zeer
terecht, want de directie ontziet, moeite noch
kosten om voorstellingen te gev«,n, die op
éen lijn staan met de beste in veel gruotere
plaatsen dan Ameisfoort. Nu reeds twee we
ken achtereen werden uitsluitend Pathé-films
vertoond, in groote afwisseling en rijke kleu
renpracht. Wat deze laatste betreft, zy ge
noemd «Schuld* een episode uit den tijd der
UugenoteD.
Ook het nieuwe programma is weer met
groote zorg saam gesteld.
In de bioscoop aan de Langcstraat is een
groote verbetering aangebracht door de zit
plaatsen van den eersten rang zóo veel boo-
ger te stellen, dat men thans over de hoot-
uen en de boeden der overigen kan
heen zien.
In verbind met den Vastentyd wordeu
van Vrijdagavond vertoond de Passia-spelen,
zooals die te Ober-Ammergau worden ge
geven.
Prachtig van kleur en ensceneering is de