Zaterdag 16
Maart 1912.
Rona
Cacao
Van Houten s
No. 8082.
61e Jaargang.
twee bladen.
EERSTE BLAD.
KOSTELOOS.
De beste voor den prijs
Stadsnieuws.
Uitgave van de Naamlooze Vennootschap „De Ainersfoortsche Courant, voorheen Firma A. H. van Cleeff"
HOOFDREDACTEUR
F. J. 7RSDSRZZS.
AMERSFOORT.
Verschijnt Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagmiddag. Abonnement per 3 maanden f 1.
franco per postf1.15. Advertentién 16 regels 60 cent; elke regel meer 10 cent. Bijregel
abonnement reductie, waarvan tarief op aanvraag kosteloos. Legale, officieële- en onteigenings-
advertentiön per regel 15 cent. Reclames 15 regels ƒ1.25. Bewijsnummers naar buiten
worden in rekening gebracht en kosten evenals afzonderlijke nummers 10 cent. p
Bij advertentiën van buiten de stad worden de incasseerkosten in rekening gebracht. ostbus 9.
BUREAU;
KORTSGRACHT 9.
Telefoon 19.
I)it nummer bestaat uit
Wie zich met ingang
van 1 April doet in
schrijven alsabonné,
ontvangt de tot dien
datum verschijnende
nummers
Dus töch?
„Een geschenk'' zegt de Japanner
de zomer is in het Land van den ker
senbloesem geweldig warm en de winter
vervaarlijk koud „een geschenk is een
zomerjas als je een winterjas noodig
hebt".
Van de week heeft Amersfoort een ge
schenk gekregen waarop het boven
staande ter dege van toepassing iswe
bedoelen de belofte, dat bij de drie wapens
hier zullen komen de aan strengere
krijgstucht onderworpenen, die tot dus
ver in de bomvrije kazerne te Vlissiugen
werden ondergebracht.
Wie de periodieke opgaven van vesti
ging in en vertrek uit de Gemeente
nagaat, weet wel, dat Amersfoort zeer
veel baat heeft bij en behoefte aan ves
tiging van welgestelden.
Daarop wezen we ook toen, in het be
gin desjaars, ter sprake kwam het ves
tigen ook in de Provincie Utrecht van
een landbouw-winterschool.
Immers aan zoo'u inrichting zijn, be
halve het leeraarspersoneel, nog zeer
velen verbonden, die korter dan wel lan
ger in de plaats vau vestiging vertoeven.
Wie niet steeds in het locaaltje zit te
dutten, wie 's ochtens in de vroegte wel
eens buiten de Utrechfeehepoort heeft
gekeken, weet heel wel, dat de stad
Utreht is een centrum van tuin bouw.
Maar toch is er than3 veel kans op,
dat, bij de zeer vele inrichtingen van
onderwijs waarmede de provinciale hoofd
stad reeds is bevoorrecht, ook de 1 a n d-
bouwschool zal worden gevoegd.
Immers in het „Landbouwhuis", aan
de Rijnkade te Utrecht, om zoo te zeg
gen het Centraal-bureau van alle land-
bouwmaatschabpyen in den lande, is de
commissie weder byeen geweest, welke
in de vergadering van 10 Januari werd
benoemd om te bespreken de wensche-
ïykheid der inrichtig van een landbouw-
winterschool in de Provincie Utrecht.
De conclusion van het gesprokene kun
nen hierin worden saamgevat, dat de
voorkeur werd gegeven aan de Gemeente
Utrecht om er de school eventueel te
vestigen, omdat
Ja omdat het gebouw „Nieuweroord",
waar than3 de cursussen der Nederland-
sche Heidemaatschappij worden gegeven,
binnenkort beschikbaar komt.
Men weet, dat de Ned. Heidemaat
schappij, wier zetel de laatste vijftien
jaar te Utrecht was gevestigd, grif heeft
aangenomen het royale aanbod van de
Gemeente Arnhem, die een in ieder op
zicht"; goed tehuis aan de Maatschappij
aanbood.
„Nieuweroord" komt dus vacant en
de commissie voor de landbouwschool
verzocht hu ook maar aan het Utrechtsch
Landbouw Genootschap, bij den Gemeen-
raad van Utrecht stappen^ te doen, welke
er toe leiden, dat de landbouw-winter
school in dat gebouw wordt onderge
bracht.
't Gaat dus op een koopje. Maar is
dat nu een reden, waar het een zóo hoog
belang geldt.
Alle leden van de commissie be
staande uit vertegenwoordigers van vak
lieden en het Dagelyksch Bestuur
van het U. L. G. weten heel best, dat
de landbouwer in Utrecht in menig op
zicht verre achterstaat bij die in andere
Provinciën. Doel is, door zoo goed moge
lijk onderwys, den landbouwenden stand
vooruit te helpen. Men verwacht een
regelmatig flink bezoek.
Maar waarom dan niet de school inge
richt te Amersfoort, dat ligt in land
bouwcentrum, en juist voor de land
bouwers zooveel gemakkelijker te be
reiken is dan Utrecht.
Misschien is het nog niet te laatte
meer niet omdat ook in de vergadering
werd gepleit voor Amersfoort.
Eer de landsregeering de feitelijke
stichting der school mogelijk maakt, d. i.
eer zy daarvoor gelden uittrekt op de
Staats-begrootiug, zal er nog heel wat
water door de Eem loopen.
Het Kamerlid voor Amersfoort en de
ledën der Provinciale Staten kunnen ten
deze nog heel wat doen voor Amersfoort,
dat immer wordt achtergesteld* by de
reeds zoo zeer bevoordeelde provinciale
hoofstad.
Dat men dan hier ook wakker zy.
Staatspensionneering.
De heer Treub heeft den voorstanders
van Staatspensionneering geen hart onder
den riem gestoken. In een te Gasselte Nije-
veen gehouden politieke rede besprak hij
o.a. het vraagstuk der ouderdomsverzorging
en in verband daarmede de Staatspension
neering.
De voorstanders van Staatpensionneering
betoogen, dat men deze zou kunnen invoeren
voor 8 a 9 millioen gulden. Naar sprekers
innige overtuiging is deze berekening veel
te laag; hij schat de kosten op ten minste
20 millioen.
De voorstanders zeggen, dat men niet al
leen naar het Engelsche stelsel moet kijken,
doch ook naar het Deensche en dat dit laatste
stelsel, hier te lande overgeplaatst, 8 a 9
millioen zou kosten.
De vraag is evenwel, of men van dat stel
sel wel gediend is; dit geeft n.l. niet het
recht aan ouderen van dagen op uitkeering,
maar alleen uitkeering aan ouderen van da
gen, die behoeftig zijn en niet in hun onder
houd kunnen voorzien,
In Denemarken gaat dit stelsel op, omdat
de armenzorg daar een gemeentelijke is.
Doch hoe moet het hier te lande Daarvoor
moet men de burgelijke en de kerkelijke
armbesturen in de hand nemen. In kleine
plaatsen wil spreker gelooven, dat het Ge
meentebestuur kan weten, wie behoeftig zijn
onder de ouderen van dagen, en wie niet;
doch in een groote plaats zou de tusschen-
komst van burgelijke en kerkelijke armbe
sturen ingeroepen moeten worden en dan
krijgt men gewone b e d e e 1 i n g, en juist dit
willen de voorstanders van Staatspensionnee
ring nietzij willen een recht geven.
Daarom moet men komen tot het Engelsche
stelsel en wil men dan de dan de ouderen
Stel iets goeds
niet uit.
Koop dus nog heden
bij Uw winkelier een
bus
den dirigeerend apotheker (majoor) K. Ver-
laan, die I Mei den dienst met pensioen
verlaat.
op 65- of 70-jarigen leeftijd f 3 per week
pensioen geven, dan kost dit ten minste 20
millioen. Daarmede zijn echter de invaliden
nog niet geholpendie moeten maar wach
ten tot ze oud genoeg zijn om hun recht op
Staatspensioen te kunnen doen gelden.
Door de uitgebreidheid der oflïcieele ken
nisgevingen konden deze ditmaal geen plaats
vinden aan het hoofd van dit nummer, doch
zijn ze opgenomen in het tweede blad.
De heeren A. Rinkel, G. P. Giskes en H.
J, Verhey, theologanten aan het seminarium
der Oud-bisschoppelijke clerezie, zullen mor
gen door den aartsbisscbap van Utrecht
worden gewijd tot sub-diaken.
Door onderscheidene organisaties van Cbr.
scholen in ons land is een commissie benoemd
om te komen tot afschaffing der overheids-
examens voor de onderwijzers-acten.
Een 10-tal inrichtingen voor opleiding van
Cbr. onderwijzers hebben instemming be
tuigd en zullen medewerken.
Doel is het verkrijgen van eeu examen,
dienstig voor Gereformeerde scholen, zóo
ingericht, dat de overheid eenmaal haar
examens zonder bezwaar kan loslaten.
In een Donderdag te Amsterdam gehouden
vergadering van iimonadefabrikanten is be
sloten tot het oprichten van een Nederland-
scben Bond van fabiikanten van limonade en
alcoholvrije dranken.
Door de Rijks- en de Gemeentekeurings
diensten is reeds een etiket vastgesteld, dat
op alle flesschen zal worden geplakt en waarop
de inhoud vermeld staat.
Over eenige weken zal te Amsterdam een
groote algemeene vergadering worden ge
houden, waartoe alle fabrikanten in Neder
land worden opgeroepen.
De heer P. J. F. van Voorst Vader Jr.,
beroepen predikant bij de Ned. Hervormde
gemeente te Nederhemert, hoopt daar 12 Mei
zijn intrede te doen.
De militair apotheker (kapitein) L. J.
Röhner wordt 2 Mei overgeplaatst vaD het
militair hospitaal te Bergen-op-Loom naar
dat te Amersfoort; zulks ter vervanging van
Onder voorzitting van den heer M. van
Lent werd Donderdagavond in het gebouw
van den R. K. Volksbond een propaganda-
vergadering gehouden om te komen tot
oprichting eener R. K. vereeniging tot ver
betering der volkshuisvesting.
Van de uitnoodiging om haar bij te wo
nen, hadden 0. a. gebruik gemaakt de Raads
leden de heeren F. M. Houbaer en J. van
der Wal Kz. en de Secretaris der Gezond
heids-commissie, de heer A. M. des Tombe.
De heer G. Bruna, uit Utrecht, zette op
zeer bevattelijke en duidelijke wijze uiteen
de vele en groote voordeelen eener goede
en toch zoo billijk mogelijke huisvesting,
vooral voor den werkman en deelde mede
hoe de Woningwet, met de eerlang daarin
aan te brengen groote verbeteriogeD, haar
kan bevorderen.
Velen gaven zich op als lid der aanstaan
den Vrydag definitief op le richten verec-
nigmg.
Donderdagavond werd in »Ons Huist op
gericht het Arbeiders-gemengd koor »De
Stema. Een flink aantal personen, zoowel
mannen als vrouwen, gaf ztth op als lid.
Tot Secretaris werd gekozen de heer R.
van Ooyen, Monnikenpad 41, terwijl met
algemeene stemmen tot Directeur werd be
noemd de heer P. Kortland, onderwijzer,
hier.
Onder voorzitting van den heer H. J.
Wolter werd Donderdagavond van acht uur
tot half negen gehouden de 31ste Algemeene
vergadering van de Vereeniging „Ambachts
school voor Amersfoort en omstreken".
De notulen van 21 September 1911 wer
den gelezen en ongewijzigd vastgesteld, met
dank aan den Secretaris, den heer J. W. C.
Bloem.
Namens de financieele commissie uit de
leden rapporteerde de heer T e e n g s, dat de
Rekening en verantwoording over 1911. wel
ke sluit mot een bate van f 39.15, accoord
is bevonden.
Hierna werd het jaarverslag uitgebracht.
Daar het weldra in druk verschijnt, be
paalde de Voorzitter zich tot de mededee-
ling van de hoofdzaken daaruit.
Het aantal donateurs bleef 4, dat der le
den verminderde van 167 tot 156.
De heer G. A. Groote Haar trad 1 April
in functie als Directeur. Voor de wijze waar
op de heer C. van Ouwerkerk van 1 Januari
tot 1 April, dus juist in den moeilyksten tijd
van overgangs- en toelatings-examens, het
Directeurschap waarnam, wordt hem hulde
gebracht.
De goede verwachtingen omtrent den
Directeur gekoesterd, hebben zich tot dus
ver bewaarheid.
De school leed een groot verlies door het
uittreden uit het Bestuur van den heer G.
J. Buy?, die als Voorzitter werd vervangen
door den heer Wolter terwijl, de heer R.
Zijlstra diens plaats als Ooder-voorzitter
innam.
Het gedrag en de yver der leerlingen
gaven, behoudens een enkele uitzondering,
geen aanleiding tot klachten.
Het verslag werd vastgesteld.
Aan de orde kwamen vervolgens de Mede-
deelingen van bet Bestuur.
De Voorzitter deelde mede, dat 63
jongens zich aanmeldden voor toelating tot
den nieuwen cursus, tegen 83 in 1911, en
wel 37 smids-bankwerkers, 8 meubelmakers,
16 limmerliden en 2 schilders. Het resultaat
van het schriftelijk examen, dat verleden
week aanving, is nog niet bekenddoch al
viel er geen enkele af, dan nog zou er plaats
zijn voor alle adspiranten. Voor de bank-
werkerij is bestendiging der parallelklasse
noodighet Bestuur heeft goede hoop, het
aanschaffen van gereedschappen voor die
klasse te kunnen vinden op voor de school
niet te bezwarende wyze.