Stadsnieuws.
Ingezonden
Kn toch schijnt de juisheid van dc stelling,
zooals ze in haar algemeenheid door Fermat
werd gegeven, onbetwistbaar.
Waar de juistheid onbetwistbaar schijnt,
moet ook een bewijs kunnen worden ge
vonden.
Ten einde nu mathematici en ook niet-
vaklieden aan te moedigen bij het zoeken
naar een oplossing, loofde dr. Paul Wolfskehl,
uit Darmstadt, in 1907 bij testamentaire be
schikking een prijs van 100000 Mark uit,
welke prijs door de Maatschappij van Weten
schappen te Güttingen zal worden uitge
keerd aan den eerste, die een door haar
deugdelijk bevonden mathematisch bewijs
levert van het probleem van Fermat.
Tot heden is nog niemand er in geslaagd
het bewijs terug te vinden.
Zestig bankjes van f 1000 't is een maand
cijfeiens en een postzegel van 1 tl!i cent
waard.
KENNISGEVING.
I)e Burgemeester van Amersfoort,
gezien artikel 41 der Gemeentewet,
brengt ter kennis van de ingezetenen, dat de
Raad dezer Gemeente zal vergaderen op Dinsdag
den 4 Juni aanstaande, des namiddags te
half twee ure.
Amersfoort, 30 Mei 1912.
De Burgemeester voornoemd,
WUYTIERS.
Voor den Doopgsgezinden kring hier hoopt
Zondagochtend weer voor te gaan ds. Ten
Cate.
In den ochtenddienst der Ev. I.uthersche
gemeente zal dr. Toxopeus den kinderdoop
bedienen.
De dienst in de Remonstrantsche kerk
vangt Zondag aan te half elfde zoogenaamde
kinderkerk wordt van Juni tot October niet
gehouden.
Het zendingsfeest der classis Amersfoort
van de Ned. Hervormde kerk. Tweeden
Pinksterdag in een gedeelte van het afge
sloten bosch van «Soestdijk* gehouden, werd
ondanks het minder gunstige weder zóo
druk bezocht, dat al vrij spoedig geen pro
gramma's meer te koop waren.
Omstreeks half drie sprak ds. J. F. de Klerk,
uit Zuilen, het openingswoord, waarna dr. M.
Woudstra, uit Utrecht, een rede hield naar
aanleiding van Mattheus 28:iS en 19, be
vattende het zendingsbevel. Hierna gaf zende
ling J. Fortgens vers'ag van zijn tienjarige
ervaring op Halmaheira en werd het spreek
gestoelte achtereenvolgens betreden door ds.
B. Kleijwegt, uit Woudenberg, en ds. G.
Mansvelt, uitAmsterdam, Het slotwoord was
aan dr. H. H. Meulenbelt, uit Baarn.
H. M. de Koningin-Moeder woonde het
feest bij van kwart voor drie tot half vier.
H. M. werd ontvangen en rondgeleid door
ds. W. J. Meiners, uit Amersfoort.
Ongeveer half zes was de welgeslaagde
dag ten einde.
Met de Pinksterdagen werd van de kansels
der Oud-katholieke kerken in het bisdom
Haarlem bekend gemaakt, dat gekozen waren
tot vicarissen de heeren H. P. Dievenbach
en G. Diependaal, resp. pastoor te Enkhuizen
en te Amsterdam. Dezen zullen derhalve het
bisdom besturen gedurende den tijd, dat de
bisschopszetel vacant is.
De Staatscourant* no. 122 bevat het
besluit, dat de Octrooitwet 1910 in werking
zal treden op 1 Juni 1912, des middags te
twee uur Amsterdamsche tijd, hetgeen over
eenkomt met des namiddags acht uur vijftig
minuten in Nederlandsch-Indië, des voor
middags negen uur acht-en-vijftig minuten
in Suriname, en des voormiddags negen uur
drie minuten op Curasao.
De Minister van Landbouw, Nijverheid en
Handel zal aanstaanden Zaterdagmiddag in
het gebouw van den Industrieelen eigendom,
aan de Juliana van Stolberg-iaan te 's-Gra-
venhage, den Octrooiraad instaileeren.
Men verzoekt ons mee te deelcn, dat dc
plaatselijke afdeeling der S. D. A. P. voor
de Raadsvacature-Salomons, in het 3e kies
district, tot candidaat stelde den heer J. Chr.
Hagelen.
Eer de candidaatsstelling, op 6 Juni, plaats
heeft, zullen er nog heel wat meer candida-
ten komen.
Aan het plaatselijk telefoonnet is thans
aangesloten jhr. Schuurbeque Boeye, huize
»Lockhorst«, met no. 235.
Het is heden 25 jaar geleden, dat de be
kende gedenkplaat van de Hofbewoners aan
de Gemeente werd aangeboden en een plaats
vond in de trouwkamer ten Stadhuize.
Gister is een aanvang gemaakt met het
leggen der buizen van de gemeentelijke
waterleiding en wel Achter Luiaard.
De eerste der 243 brandkranen werd met
een geplaatst.
Mr. C. C. van Helsdingen Jr. is benoemd
tot Voorzitter van den landraad te Soeka-
boemi en Tjandjoer.
De Minister van Oorlog heeft de autori
teiten van de landmacht uitgenoodigd om
het gebruik van de steenkolen uit de Lim-
burgsche mijnen bij de onder hen ressor-
teerende korpsen en inrichtingen te bevor
deren.
Moge dit goede voorbeeld navolging vin
den, opdat de eigen nijverheid ontkome aan
den druk der buitsnlandsche syndicaten.
Blijkens aanschrijving van het Departe
ment van Oorlog zal in het wintertijdperk
1912/1913 geen Voorbereidend militair on
derricht vanwege het Rijk worden gegeven.
Kapitein F. A. A. H. Wagner, van het
5e regiment infanterie, wordt 1 Juni in ac
tiviteit hersteld bij het ie regiment.
Het is thans zeker, dat ook dezen zomer
vacantie-kaarten op de spoorwegen worden
ingevoerd.
Men kan er gerust rekening mee hou
den voor zijn reisplannen in den zomer,
die stellig komt, al is 't voor menigeen ook
wat laat.
Het groote nummer in het bioscoop-theater
»De Arend* is De drie musketiers, naar den
bij velen bekenden roman van Alexandre
Dumas, prachtig gekleurd en met F ranschen
zwier geënsceneerd I.ouis XIII, Anne de
Bretagne, Lord Buckingham, De Richelieu
en natuurlijk D'Artagnan en zijn kornuiten
niemand, die indertijd dit boek verslonden
en herlezen heeft, heeft zich de hoofdper
sonen zóo kunnen voorstellen, in hun met
de alleruiterste zorg gereconstrueerde omge
ving.
Bijzonder interressant is ook de groote
Eclipse-film, voorstellend een verblijf aan
boord van den Franschen kruiser «Justice*.
Dat kijkje op het leven aan boord is alleen
een gang naar »De Arend» waard. Het
exerceeren ook met sneL'uurgeschut, het
inslaan van victualie en zelfs levende koeien,
de gymnastische oefeningen, 't is alles even
leerzaam vooral voor menschen van de hei,
die over 't algemeen een oorlogsschip slechts
van een plaatje kennen.
Voor hotelhouders wier etablissement niet
bijster in trek is, valt veel te leeren uit de
Gaumont-film »Hoe men een huis vol maakt«j
simple com me bonjour.
De ellende, te weeg gebracht door de opium,
wordt aangrijpend uitgebeeld door een film
van de zelfde fabriek, getiteld Gewaagd
spel*.
Een keurig ballet en zeer veel bioscopische
trucs worden te zien gegeven in »'t Was
maar een droom*.
Men ziet, dat de heer Kilsdonk weer
zorgde voor groote afwisseling en elk wat
wils gaf.
Voor schrijven cn lezen gaat dat het ge
makkelijkst bij rekenen wordt het minder
nog minder bij het taalonderwijshet minst
bij vakken als geschiedenis of godsdienst
onderricht.
Over het algemeen evenaren de praestaties
der kinderen iets méér die van de moeder
dan van den vader, vooral als de moeder
de knapste is. In het tegenovergestelde geval
slaat de schaal ietwat naar de andere zijde
over; hetgeen den onderzoeker aanleiding
geeft te onderstellen, dat het bij lichamelijke
eigenschappen waargenomen verschijnsel, dat
de betere een sterkere neiging tot overerving
hebben dan de slechtere, ook op geestelijk
gebied opgaat.
Maar ook de zoogenaamde terugslag, de
nivelleerende tendenz, laat zich aantoonen.
Van hoogbegaafde ouders is maar een deel
der kinderen hun gelijk; de anderen steken
niet meer boven het gemiddelde uit. Dit ver
klaart trouwens waarom er wel een langzaam
stijgend peil van ontwikkeling is, maar niet
waarom er tusschen de individuen uit gelijke
bevolkingslagen toch minder verschil is dan
men op grond van een en ander allicht zou
vermoeden, als niet de practijk er zoo krachtig
tegen pleitte.
Men ziet het: zoo heel veel is het nog
niet wat men vastgesteld heeft, al staat het
vast, dat twee knappe menschen meer knappe
kinderen kunnen krijgen dan twee domme.
In een speciaal geval is de garantie even
groot, waarbij nog komt, dat men bij 't
onderzoek te veel naar schoolhek waamheden
moest te werk gaan, en deze geeft allerminst
beslissend uitstelsel over de begaafdheid der
kinderen.
Nogmaals de stellimr van Fermat.
In bet nummer vóór Pinksteren vestigden
we de aandacht op de schoone kans om voor
een mogelijk zomerreisje een aardig reisgeld
te verdienen door het zoogenaamde probleem
van Fermat op te lossen, waardoor men
100 000 Mark rijker kan worden.
We herinneren, dat hij zich vooral bezig
hield met de eigenschappen der getallen en
meer bepaaldelijk het volgende probleem
stelde:
X» 4- Y» Z.
Stelt men hierin n 2, dan vindt men
gemakkelijk een getal voor X, Y en Z, nl.
32 -f 42 52f of 9 -f 16 25.
Maar als men voor n een getal neemt,
grooter dan 2, dan vindt men voor x, y en z
geen enkel getal meer, dat voldoet.
Waarom?
Of iemand die om het gure Pinksterweer
tóch maar is thuis gebleven, zich aan 't
peinzen heeft gezet, weten we niet; doch
wel werd ons door vriendelijke hand de
volgende aanvulling gezonden van hetgeen
we heden vóór acht dagen schreven.
De Fransche advocaat Pierre de Fermat,
geboren te Beaumont de Lomagne bij Mon-
tauban in 1601, en overleden den 12 Janu
ari 1665 te Toulouse, bezat, behalve van
oude en nieuwe talen, een uitgebreide ken
nis van de wiskundige vakken.
Hij onderhield briefwisseling met de voor
naamste geleerden van zijn tijd, zooals Des
cartes, Pascal, Toricelli, Christiaan Huygens,
Carcavi wien hij zijn papieren naliet
en anderen.
De wetenschap dankt aan hem tal van
hoogst werkwaardige eigenschappen op wis
kundig gebied, eigenschappen, die voor het
meerendeel nieuw en hoogst belangrijk wa
ren.
Ongelukkigerwijze was het zijn gewoonte,
slechts het resultaat van zijn vindingen op
te teekenen en niet aan te geven langs
welken weg hij tot die uitkomsten geraakt
was. Die uitkomsten werden dan aangetee-
kend in de marge van het door hem ge
bruikte exemplaar der Arithmetica van Dio-
phantus van Alexandria, waarover hij in
1659 een werk in twee folio deelen het licht
deed zien.
In 1670 werd door een zijner zoons een
herdruk dezer Arithmetica uitgegeven en
daarin werden ook opgenomen de kanttee-
keningen, welke Fermat Sr. er in had ge
maakt. (Een geheele verzameling van de
werken van Fermat verscheen te Parijs
1670—1679).
Na deze uitgave zetten de wiskundigen
zich terstond aan de bestudeering der ver
schillende stellingen, doch eerst na lange jaren
slaagde men er in, bewijzen te vinden voor
de door Fermat ontdekte eigenschappen en
formules, met uitzondering echter van een,
»de stelling van Fermat* welke luidt: »De
•om der tweede machten van twee geheele
getallen k a n de tweede macht van een derde
geheel getal zijn de som der derde machten
van twee geheele getallen kan echter nooit
de derde macht van een derde geheel getal
zijn, evenmin als de som der vierde machten
van twee geheele getallen de vierde macht
van een derde geheel getal kan wezen*.
Wiskundigen van naam, als een Euler,
een Dirichlet, een Kummer, e a., hebben te
vergeefs getracht, een algemeen geldend be
wijs voor die stelling te viuden.
Bewijzen voor bijzondere gevallen zijn wel
gevonden doch voor den algemeenen regel
niet.
In de Staatscourant no. 123 is opgenomen
een uittreksel uit de statistiek van de bevol
king van het Rijk in 1911, en wel wat be
treft de Provincie Utrecht.
Daaruit blijkt, dat deze Provincie op 1
Januari 1912 een totale bevolking had van
294 930 zielen, t.w. 144 414 mannen en
150 516 vrouwen.
Blijkens die opgaaf telde Amersfoort op
genoemden datum 23 997 inwoners, 11 774
mannen en 12 223 vrouwen, tegen 23 945
op 1 Januari 1911. Zij nam dus in 1911 toe
met slechts twee-en-vijftig inwoners.
De grootste Gemeente is Utrecht met
i2i 317 inwoners en met een vooruitgang
van 1109 de kleinste Laag-Nieuwkoop met
410, juist evenveel mannen als vrouwen.
Voor de Gemeenten, behoorende tot het
Kamer-kiesdistrict Amersfoort zijn de bevol
kingscijfersAchttienhoven 601, Baarn 9251,
Bilt 4343, Bunschoten 3421, Doorn 2898,
Eemnes 1322, Hoogland 2614, Leusden 3028,
Maarn 1055, Maartensdijk 2548, Renswoude
1408, Soest 5422, Stoutenburg 871, West
broek 1049, Woudenberg 2878 en Zeist
«3 450.
De «Staatscourant* bevat de Statuten van
de Vereeniging tot in stand houden der
Anna Pauiowna-bewaarschool, vooral voor
kinderen van behoeftigen, en van liet fede
ratieve fonds, beide gevestigd te Amersfoort.
Omtrent den uitslag van den gister te
Lochem geëindigden kegelwedstrijd is nog
niets officieel bekend.
Wel werd hier gisteravond bericht ont
vangen, dat de heer A. Nefkens, die inden
vrije baan-wedstrijd vier kaarten van vijf
negens wierp, van de eerste plaats werd
gedrongen door den heer Kloosterboer,
eveneens met 4 maal vijf negens, doch met
hoogere steunkaarten. U. D. I. (sociëteit
»Vereeniging«) slaat zeer vermoedelijk no. 6
in den korpswedstrijd.
Twee elftallen van H. V. C. zullen deel
nemen aan de serie-wedstrijden die 2, 9 en
16 Juni worden gespeeld op het terrein van
Rapiditas te Hilversum en waarvoor 7 eerste
en 8 tweede elftallen zijn ingeschreven.
Italië koopt reusachtige hoeveelheden run
deren op voor zijn troepen, die in Tripolis
den zoo onrechtvaardigen oorlog voeren;
Zwitserland heeft bijna even groote massa's
noodig voor zijn toeristen; en door de massa
slachtingen, welke verleden jaar plaats had
den om het mond- en klauwzeer tot staan
te brengen, is er gebrek aan vee.
De vraag overtreft dus weer sterk het
aanbod en als gevolg daarvan zijn de vee-
prijzen zóo sterk gestegen, dat thans ook de
Amersfoortsche slagers-vereenigmg zich ge
noodzaakt heeft gezien, den vleeschprijs,
ingaande 1 Juni, met een dubbeltje per Kilo
te verhoogen.
Voor vele huismoeders moge dit een
minder aangename tijding wezeneen troost
kan 't hun zijn, dat pensionhouders er nog
erger onder gebukt zullen gaan.
Bekend is, dit vanwege het Staatsbosch-
beheer in het belang van den boschbouw
kosteloos verschillende vlugschriften ver
spreid worden. Thans is een tweede druk
verschenen van no. 1 dier vlugschriften, over
den Dennenscheerder. Zoowel in den tekst
als in de afbeeldingen zijn verschillende
wijzigingen aangebracht.
Daar de Dennenscheerder de laatste jaren
in verschillende streken veelvuldig optreedt
en daardoor in steeds sterker mate schade
aan de grove dennenbosschen toebrengt,
zullen belanghebbenden goed doen, het ge
schriftje aan te vragen, bij de Inspectie van
het Staatsboschbeheer, te Utrecht.
Het wordt dan kosteloos toegezonden.
Een brugwachter bij de N. C. S. bij
Utrecht ontving onlangs des avonds Jaat
in zijn wachthuisje bezoek van twee bur
gers.
Des anderen daags werd, bij het opmaken
van den dagstaat, bespeurd, dat drie tien-
rittenboekjes 3e klasse Utrecht—Amersfoort
ontbraken. Eenige dagen later werd een der
kaartjes in den trein ter betaling aangebo
den bij onderzoek bleek het gekocht te
zijn bij een winkelier te Amersfoort, die
opgaf twee rittenboekjes, overeenkomende
met de vermiste, gekocht te hebben van
een soldaat van het 9e regiment infanterie
te Utrecht, tijdelijk gedetacheerd te Amers
foort.
De brugwachter herkende dezen als een
der twee bezoekers en na aanvankelijke ont-
kentenis bekende hij den diefstal. Het derde
boekje had hij zelf gebruikt.
De krijgsraad te Arnhem veroordeelde
hem thans tot twee maanden gevangenis.
Geen enkele wekker waarschuwt op het
uur, dat het geluk voor uw deur staat.
TTit dsn Omtrek.
De Gemeenteraad van Hilversum besloot
Dinsdag na zeer lange discussie met 12 te
gen 9 stemmen, in die Gemeente een Gym
nasium te stichten.
Zaterdag is het badhotel te Muiderberg
afgebrand. Het was sedert geruimen tijd
onbewoond. Met veel moeite heeft men de
omliggende villa's kunnen redden.
Zie nog Laatste berichten.
Buiten verantwoordelijkheid van de Re
dactie.
Kopy van Ingezonden stukken al dan
niet geplaatst, wordt nimmer teruggegeven.
Geachte Redactie,
De mare van te zullen komen, was het
ingezonden stuk van den heer Eggink reeds
voorafgegaan en met meer belangstelling
dan gewoonlijk, wachtte ik gisteravond uw
blad.
Van mijn schrijven had ik mijn mede-be
stuursleden geen kennis gegeven die
staan er dus allen buiten uit gewoonte heb
ik »wij« geschreven. Ik beschouwde mijn
schrijven bloot als een kennisgeving, te meer
daar het als regel mijn gewoonte is geweest,
bij ingekomen bericht van bedanken dien
leden kennis te geven der ontvangst en dat
ze van de ledenlijst zijn afgevoerd.
Daarop zijn nooit aanmerkingen ge
maakt. Ook niet hierop, dat ieder jaar de
leden, die hun kwitantie onbetaald terugzon
den. zonder aanmaning van de ledenlijst
werden afgevoerd.
Bij het overdenken der strubbelingen, die
thans in de vereeniging voorkomen, zag ik
het reglement toch nog eens in en bleek mij,
dat die handelwijze (dus ook vorige jaren)
onreglementair was en haastte ik mij mijn
fout te herstellen. Ik had gehoopt, dat men
met die erkenning genoegen zou nemen.
De heer Eggink meende echter daarover
te moeten schrijven. Mij wel.
In 't kort is de zaak echter dezeDe bode,
J. Renes, rekende den morgen van 25 Mei
met mij af en stelde mij daarbij 24 onbe
taalde kwitantiën ter hand. Hierbij waren 10,
die, na aanbieding, schriftelijk bij mij bedank
ten 4, die den bode opdroegen het bericht
van hun bedanken over te brengen3, die,
na twee en driemaal aanbieden, niet betaald
