Donderdag 4 Juli 1912. No. 8128. 61e Jaargang. Op reis. Uitgave van de Naamlooze Vennootschap „De Amersfoortsche Courant, voorheen Firma A. H. van Cleeff HOOFDREDACTEUR F. J. 7BSDSEZZS. AMERSFOORT. Verschijnt Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagmiddag. Abonnement per 3 maanden 1. franco per post/1.15. Advertentien 16 regels 60 cent; elke regel meer 10 cent. Bijregel abonnement reductie, waarvan tarief op aanvraag kosteloos. Legale, officieële- en onteigenings- advertentiën per regel 15 cent Reclames 1—5 regels f 1.25. Bewijsnummers naar buiten worden in rekening gebracht en kosten evenals afzonderlijke nummers 10 cent. Bij advertentiën van buiten de stad worden de incasseerkosten in rekening gebracht. BUREAU: ZOB.TXGRACHT 9. Postbus 9. Telefoon 19. Aan onze abonné's die tijdelijk elders, binnen- dan wel buitenlands, vertoeven, wordt op aanvrage, en met duidely Isa opgave van adres, de courant eiken ver schijndag tegeu vergoeding van het porto toegezonden. Ook niet-geabonneerden kunnen op de zelfde wijze de geregelde toezending van de «Amersfoortsche Courant" tijdens hun uitstedigheid zich verzekeren. K E N N ISOE VI N 0 E N. De Burgemeester van Amersfoort, Gezien een schrijven van den heer kolonel Militie-commissaris in deze Provincie d.d. 29 Juni 1912, no. 64, en art. 96 der Militiewet (Staatsblad 1912, no. 21), brengt ter kennis van den verlofganger dezer Gemeente .Jacobus Massing. loteling uit deze Gemeente van de lichting van 1909 van het 5e regiment Infanterie, dat bij op Dinsdag, den 16 Juli 1912, des voormiddags ten tien uur, in het Militaire logement, Lrtnge Niéuw straat te Utrecht, gekleed in uniform en voor zien van de kléeding- en uitrustingstukken, hem bij vertrek met groot-verlof medegegeven, van zijn zakboekje en verlofpas, ter na-inspectie voor gemelden Militie-commissaris moet ver schijnen. De aandacht van gemelden verlofganger wordt gevestigd op art. 97 der Militiewet (Staatsblad 1912, no. 21) waarbij is bepaald, dat de verlof gangers, die niet overeenkomstig art. 94 der ge melde wet voor den Militie-commissaris ver schijnen, in werkelijken dienst worden geroepen en daarin gedurende ten hoogste twee maanden gehouden. Amersfoort, 1 Juli 1912. De Burgemeester voornoemd WUYTIERS. Burgemeester en Wethouders van Amersfoort brengen, Ier voldoeniug aan nrt. 14 lid 3 der Pandhuiswet, ter openbare kennis dat door GERRIT GRADUS WILHELMUS VAN DEN BERG een verzoek om toelating tot het houden van een Bank van leening in het perceel St. Andriesstraat 14 is ingediend, en dat door een ieder, overeenkomstig het bepaalde in boven vermeld artikel bezwaren tegen de inwilliging van dit verzoek bij Burgemeester en Wethouders kunnen worden ingebracht. Amersfoort, 3 Juli 1912. Burgemeester en Wethouders voornoemd, De Burgemeester WUVTIERS. De Secrelaris. J. G. STENFERT KROESE. Aangifte voor de Bevolkingsregisters. Het Gemeentebestuur van Amersfoort herin nert de ingezetenen aan hunne verplichting om steeds tijdig ter Gemeente-secretarie aangifte te doen voor de bevolkingsregisters. Bedoelde aangifte moet worden gedaan le. Wanneer men de Gemeente gaat verlaten. Alsdan moet een getuigschrift van woonplaats- verande.ing (verhuisbiljet) worden gevraagd ter Secretarie (kamer no. 6.) en medegenomen naar de Gemeente, waar men zich gaat vestigen, ten einde aldaar uiterlijk binnen éen maand te worden ingeleverd. 2e. Wanneer men zich in de Gemeente vestigt. Alsdan moet men overleggen een getuigschrift vau woonplaatsverandering (verhuisbiljet) afge geven in de vorige woonplaats. 3e. Wanneer men binnen de Gemeente van woning verandert. Het hoofd van een huisgezin is verplicht, aan gifte te doen, wanneer in dat gezin eenige ver andering plaats grijpt, 6ok door het opnemen of het vertrek van dienstboden. Overtreding dezer bepalingen wordt gestraft met hechtenis van ten hoogste veertien dagen of geldboete van ten hoogste honderd gulden, (artikel 2 der Wet van 17 April 1SS7, Staats blad No. 67). Amersfoort, 4 Juli 1912. Het Gemeentebestuur voornoemd, De Burgemeester, WUIJTIERS. De Secretaris, J. U. STENFERT KROESE. Eeu vakschool voor den hau- deldrijvenden en den indus- trieelen middenstand. Met een kort woord willen we herinneren hoe de Ambachtsschool voor jongens, de Industrie- en huishoudschool voor meisjes ook de wenschelijkheid deed inzien van een vakschool voor die middenstanders, die in handel of bedrijf zullen gaan, en daarvoor aan de Meeruitgebreid Lagere school niet genoeg en aan de Middelbare school te veel hebben. Die wensch werd belichaamd in een han delsdagschool, geen Hoogere handelsschool dus, welke slechts van nut kan zijn voor hen die later tot den groothandel of het grootbedrijf zullen behooren. De vereeniging «Handelsschool voor Amersfoort en omstreken* werd opgericht een zeer groot aantal leden, van zeer uiteen- loopcnden maatschappelijke!! stand en van even verschillende godsdienstige en politieke opvatting trad toe; de Gemeente gaf een jaarlijksch subsidie van f 4000 en boven dien het kosteloos gebruik van schoollokalen, en het Rijk stond een subsidie van f 5000 toe, onder beding de zeer gewone en bij deze vakscholen telkens getroffen bepaling dat ook de Provincie Utrecht geldelijken steun zou verleenen. Die geldelijke steun werd door de Pro vincie tot dusver niet verleend. Het Bestuur der vereeniging wendde zich daarom, laatstelijk [onder dagteekening van 30 Maart 1.1tot de Staten van Utrecht met het volgende adres Geeft met verschuldigden eerbied te ken- ken de Vereeniging «Handelschool voor Amersfoort en omstreken*, welker Statuten zijn goedgekeurd bij Koninklijk besluit van 13 Mei 1910, no. 72, dat zij zich voorstelt, zoo mogelijk nog in 1912 met steun van het Rijk, van de Provincie en van de Gemeente Amersfoort, alhier een Handelsdagschool te openen dat zij zich in verband daarmede wendt tot uwe vergadering met dringend verzoek, haar, ter te gemoet koming in de uitgaven, uit de Provinciale kas een jaarlijksch subsidie te willen verleenen van f 1170; dat zij, onder overlegging van een be grooting, overigens als toelichting op haar verzoek de eer heeft te verwijzen naar de mede hierbij gevoegde Memorie. Het Bestuur voornoemd, enz. Die Memorie luidt: Onze vereeniging had de eer, bij adres van 25 Mei 191 o ten behoeve van de exploi tatie van een handelsdagschool, aan uwe vergadering een subsidie te vragen van f 2000, later teruggebracht op f 1965. Toen evenwel, tegen de zomervergadering van 1911, ons Bestuur moest kennis nemen van het ongunstig prie-advies door het college van Gedeputeerde Staten aan U uitgebracht, meenden wij verplicht te zijn, onze subsidie aanvrage in* te trekken en veroorloofden wij •ons dit te doen bij adres van 10 Juli 1911, op de gronden, daarin vermeld. Sedert waren wij in de gelegenheid, met alle nauwgezetheid de verschillende bezwaren te overwegen, door Gedeputeerde Staten in bedoeld prm-advies tegen de oprichting van de ontworpen school aangevoerd. En wel in de eerste plaats de opvatting, dat te Amers foort geen behoefte aan een handels d a g- school zou bestaan en een handels avond cursus voldoende zou zijn. Het zij hier met alle bescheidenheid ge zegd, dat wij deze opvatting niet kunnen deelen. In de latere jaren is ons meer en meer gebleken, dat te Amersfoort, een vooruit gaande Gemeente met flinke omgeving, inte gendeel groote behoefte bestaat aan goed en deugdelijk handelsonderwijs. Niet aan een Handelsschool als te Utrecht, aansluitende aan een driejarigen cursus-Hoo- gere Burgerschool, maar aan een dagschool, als vervolg op de gewone Lagere school. Wij mogen er wel op wijzen, dat de door Gedeputeerde Staten in hun pra-advies bedoelde Handels a v o n d-cursus te Amers foort sedert 902 reeds in eenigszins anderen vorm bestaat. Behalve het onderwijs aan de Burgeravond school wordt n.l. het zoogenaamde herha- lingsonderwijs gegeven, zijnde een 3-jarige avondcursus, van October tot April. In het 2e en het 3e leerjaar wordt daar aan de jongens onderwijs gegeven in het Boek houden en wat daarmee onmiddellijk verband houdt. Deze cursus wordt over 1911/12 door 64 jongens en 25 meisjes gevolgd. De behoefte aan meer en beter Handels onderwijs is ten deele juist uit dezen cursus gebleken. Met groot verlangen ziet men hier uit naar een dagschool met goed algerond volledig leerplan, waar de kinderen uit den breeden middenstand in de gelegenheid zul len zijn, zich deugdelijk voor den komenden levensstrijd te ontwikkelen. Evenals bij de Ambachtsscholen het geval is, verklaren vele minder gegoede ouders zich gaarne bereid om, met opoffering van het weekgeld dat hun kinderen anders in de eerste jaren zouden kunnen verdienen, zich zelf zooveel mogelijk te ontzeggen om hun kinderen het onderwijs aan een Han delsdagschool te kunnen laten volgen. Ook vele andere personen en vereenigin- gen spraken zich er over uit, dat aan zoo danige school alhier dringend behoefte be staat. Wat het bezwaar van Gedeputeerde Staten betreft, dat de flnancieele zijde der zaak niet voldoende zou zijn geregeld, ook daarin is onze meening optimistischer. Uit den aard der zaak geeft ook de thans ontworpen begrooting slechts een globale raming, en houden de aangegeven ontvang sten en uitgaven meer verband met den toe stand, welke zal zijn ingetreden als de school éen of meer jaren in exploitatie zal zijn. Moge bijv. het schoolgeld het eerste jaar in evenredigheid (maanden September tot en met December) minder opbrengen dan is begroot, dan staat daar tegenover, dat het Rijks-subsidie van f5000 'sjaars, wel licht voor het geheele bedrag of althans voor 2/a daarvan zal worden uitgekeerd, al wordt de school ook eerst met ingang van 1 Sep- •tember 1912 geopend. Het totaal-bedrag der thans ontworpen begrooting vergeleken bij de eerder aan U ingediende, wijst in totaal f 1385 minder aan. De post «Uitgaven voor toelagen aan niet- pensioengerechtigde leeraren*, ad f750 werd voorloopig teruggenomen. Voorts heeft de Gemeente, bij Raadsbesluit van 26 Maart 1912, zich tot onze groote vol doening bereid verklaard om, behalve het reeds eerder toegestane subsidie van f 4000, bovendien de noodige schoollokaliteit gratis aan onze vereeniging ten gebruike af te staan. Daardoor kwam de post «Huur*, van f 300, te vervallen, evenals die voor onder houd, terwijl ook de kosten voor «Schoonmaak, vuur en licht* lager konden worden geraamd. Het Provinciaal subsidie hebben wij op f1170.durven stellen. Zekerheidshalve is de post «Inkomsten uit schoolgelden* voor loopig op f 1000 teruggebracht. Door eenen ander sluit de begrooting met een totaal cijfer van f 11 700. Overigens meenen wij ons leerplan ongewijzigd te kunnen handhaven. Wij kunnen de opvatting van Gedepu teerde Staten niet onderschrijven, dat de exploitatie van de school reeds aanstonds met tekorten zou aanvangen. Waar boven dien de behoefte aan de school zal blijken te bestaan, daar zullen, naar wij mogen ver trouwen, het Rijk en de Gemeente eventueel niet in gebreke blijven, ons verder te helpen. Maar vóór alles is ook de hulp van de Provincie noodig, vermits de subsidies van het Rijk en van de Gemeente afhankelijk zijn gesteld van de voorwaarde, dat óok de Provincie de school subsidieert. Bij de vele subsidies, die uwe vergadering aan andere instellingen van onderwijs ver leent, als: Ambachtsscholen, Middelbare Technische school, Vakschool voor de typo grafie, Industrie- en Huishoudscholen, Teeken- scholen, enz., daar meenen wij voor onze Handelsdagschool, waarmede zulk eeen groot deel der bevolking van Amersfoort en om liggende Gemeenten zal worden gebaat, evenals in andere Provincies plaats vindt, een beroep te mogen doen op de Provinciale kas. Zooals uw vergadering wilt zien', vragen wij thans een subsidie, gelijkstaande met 1 o pCt. van het totaal bedrag der begrooting. Gaarne zijn wij bereid te verklaren, dat door ons in de eerste 1 o jaren niet op verhooging van dit bedrag zal worden aangedrongen. Gezien de zoo gunstige resultaten met de Handelsdagscholen behaald o.a. te Alkmaar, te Amsterdam (school der Algemeen® Win keliers Vereeniging), te Winschoten en te Zwolle, waar de ervaring leert, dat deze scholen in een groote .behoefte voorzien, daar herhalen wij met klem moge het uwe vergadering behagen, aan onze Bijzondere vakschool een subsidie te verleenenwij houden ons overtuigd, dat dan weldra zal blijken, dat wij niet te onrechte naar een Handelsdagschool hebben verlangd. Mocht, in strijd met onze zienswijze, ge grond op de kennis van de stad onzer in woning en haar omgeving, tóch na enkele jaren de ervaring leeren, dat de school niet in een werkelijke behoefte voorziet, dan heeft toch uw vergadering het in haar macht, niet langer tot het voortbestaan van de school mede te werkendoch laat zij thans de oprichting van de school niet on mogelijk maken door haar een Provinciaal subsidie te onthouden. Herinnerd zij, dat de middenstands-ver- eeniging «Handel en Nijverheid*, de R.K. middenstands-vereeniging «De Hanze*, en de Kamer van Koophandel en Fabrieken drie corporation, die toch wel mogen worden geacht de behoeften, we zouden bijna zeggen de nooden, van den handel- drijvenden en den industrieelen middenstand in stad en omgeving door en door te ken nen ieder een adres van adhmsie aan het zoo ernstig verzoek toevoegden. Toch we deelden het in het vorig nummer reeds eenigszins uitvoerig mede is het prae-advies van Gedeputeerde Staten ook thans weer afwijzend. In zijn geheel luidt het Wij moeten in de eerste plaats gewag maken van eer. tweetal adressen, resp. van het Bestuur der R. K. Middenstandsveree- niging «de Hanze* en van het Bestuur der Vereeniging «Handel en Nijverheid*, waar bij adhaesie aan het verzoek wordt betuigd, en kunnen daaraan nog toevoegen, dat op het laatste oogenblik nog bij ons college is ingekomen een adres van de Kamer van Koophandel en Fabrieken te Amersfoort van gelijke strekking. Zonder ons te willen begeven in een beantwoording van de vraag, in hoeverre dergelijke niet nader gedocumenteerde sym pathie-betuigingen inderdaad als maatstaf der bestaande behoefte kunnen gelden, meenen wij, dat in ieder geval daarnaast een onder zoek naar de feiten en verschijnselen, welke op het bestaan dier behoeften wijzen, niet achterwege kan blijven. Wij kunnen allerminst deelen de meening van de Kamer van Koophandel, in laatstbe doeld adres uitgedrukt, dat de in ons vorig prae-advies geuite vrees omtrent het geringe aantal leerlingen niet van zóo groote betee- kenis zou zijn, daar het immers de school eener vereeniging geldt en niet die eener Gemeente, zoodat men te allen tijde vrij zou zijn, bij onvoldoende belangstelling, de school weder op te heffen. Naar onze overtuiging mag het provin ciaal subsidie in deze zich niet leenen voor het nemen van proeven, zij het ook op een terrein van algemeen belang, doch kan het

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsche Courant | 1912 | | pagina 1