Dinsdag 20
Augustus 1912.
Rona
No. 8148.
61e Jaargang.
Op reis-
Cacao
Uitgave van de Naamlooze Vennootschap „De Amersfoortsche Courant, voorheen Firma A. H. van Cleefl"'
HOOFDREDACTEUR
F. J. FHEDERIKS.
AMERSFOORT.
Verschijnt Dinsdag-, Donderdag- en ZaterdagmiddagAbonnement per 3 maanden f 1.
franco per postƒ1.15. Advertentien 1—6 regels 60 cent; elke regel meer 10 cent. Bijregel-
abonnement reductie, waarvan tarief op aanvraag kosteloos. Legale, officieële- en onteigenings-
advertentiön per regel 15 cent Reclames 1—5 regels /T.25. Bewijsnummers naar buiten
worden in rekenlfig gebracht en kosten evenals afzonderlijke nummers 10 cent. Postb
Bij advertentiön van buiten de stad worden de incasseerkosten in rekening gebracht. us 9'
BUREAU:
KORTBGRACSrr 9.
Telefoon 19.
Aan onze abonné's die tijdelijk elders,
binnen- dan wel buitenlands, vertoeven,
wordt op autivrage, cn met duidel^ke
opgave van adres, de courant eiken ver
schijndag tegen vergoeding van het porto
toegezonden.
Ook uiet-geabonneerden kunnen op de
zelfde wijze de geregelde toezending van
de „Amersfoortsche Courant" tijdens hun
uitstedigheid zich verzekeren.
I)c V. 1'. N.*)
Te Amersfoort, waar omstreeks 1S70 de
eerste kippen-tentoonstelling in ons land
werd gehouden, welke werd ingericht door
»Ornis«.
Te Amersfoort, waar in 1891 luitenant J.
Kooiman, destijds van het 5e regiment in
fanterie, den grond legde voor de Vcreeni-
ging tot bevordering van de Pluimveehoude
rij en den tamme-konijnenteelt in Nederland
thans overbekend als V. P. N., welke in
Mei 1891 werd opgericht.
Te Amersfoort, door zijn buitengewoon
gunstige ligging in het centrum des lands
en aan een zóo belangrijk knooppunt van
spoorwegen gelegen, is van 5 tot 10 dezer
de eerste Centrale cursus in pluimveeteelt
gegeven.
Te Amersfoort zullen meer van die cur
sussen worden gehouden en, als de teekenen
niet al te zeer bedriegen, zal hier mettertijd
een centrale post worden gevestigd, waar de
nut-pluimveehouders in heel het land hun
kennis kunnen vermeerderen, inlichtingen
vragen, enz.
De cursus, waarover we te zijner tijd
reeds het een en ander meedeelden, werd
gegeven aan 30 onderwijzers uit alle wind
streken des lands, allen bezitters «Ier land
bouw akte, die, eer ze hier kwamen een
stevige voor-studie hadden gemaakt.
Ze meenden hier een praatje over kippen
te houden, doch al aanstonds toen, na de
inleiding van den heer M. 1.. Spruit, uit
Gorredijk, de heer R. Ilouwink, ilz., uit
Meppel, zijn boeiende voordracht was be
gonnen, bemerkten zij dat het meenens was,
hetgeen hun trouwens de uitgebreide verza
meling leermiddelen ook reeds had aangeduid.
Tot hun eer moet hun worden nagegeven,
dat allen zonder uitzondering tot het laatste
oogenblik vol aandacht waren voor het ont
zaglijk vele en het geheel nieuwe, dat hun
werd geboden. En nu moge het waar zijn.
dat leden van de plaatselijke regelings
commissie zich beijverden om den cursisten,
11a volbrachte dagtaak, verstrooiing te bieden,
wel zeer heeft het getroffen, dat alle cur
sisten bijeenbleven lang nadat het eigenlijk
les uur was geëindigd om samen nog iets te
bekijken, te bespreken ofte onderzoeken ten
einde goed beslagen ten ijs te komen op de
minstens vier lezingen, welke zij zich ver
plichtten dezen winter in de omgeving hun
ner woonplaats te houden.
Wel zeer zullen zij daarvoor behalve uit
hun aanteekeningen, protïteeren uit het leer
boek in drie deelen »De hoenderrassen in
hunnen vorm en kleuren», geschreven door
den heer R. Houwink Hzn., waarvan de
schrijver aan elk hunner een exemplaar aan
bood. Een zeer kostbaar werk, dat boven
dien het groote voordeel heeft, te zijn geïl
lustreerd door den heer G. S. Th. van Gink,
kunstschilder èn kippenkenner. Treft men in
de meeste werken op het gebied van pluim
veeteelt afbeeldingen aan die men, in natura
nergens zal aantreffen artistieke vrijheden
'Is ze zijn van de illustratoren hier is
elk beeldje naar het leven geteekend en
komt dus elke figuur geheel overeen met
Wegens plaatsgebrek kon dit artikel
niet eerder dan heden opgenomen.
het onderschrift. Als we uit de school moch
ten klappen, zouden we meedeelen, dat dit
driedeelig handboek bijna f 13 kost. Het
derde deel zal in November verschijnen en
den cursisten óok kosteloos worden toege
zonden. In trouwe, de heer Houwink is wel
een liefhebber der pluimveeteelt van de zeer
goede soort.
Dat deze cursus ten goede zal komen aan
de nut-pluimveehouderij lijdt geen twijfel en
het doel der V. P. N. spoediger zal bereiken,
al evenmin.
Dat doel is in korte woorden het houden
van nut-kippen (met sportfokkerij, het op de
zonderlingste wijze aankweeken van tentoon-
stellings-exemplaren laat de V. P. N. zich
niet in) in heel het land zóo te doen zijn,
dat kippenhouden een voordeelige bijver
dienste is. Reeds is de V. P. N. er in ge
slaagd het tekort aan eieren van 50 millioen
in 1900, om te zetten in een grooteren
uitvoer dan invoer van 150 millioen in 1911,
het laatst bekende jaarcijfer.
Dat men dit doel op prijs stelt, er einde
lijk in gelooft dat een nieuwe wijze van
kippenhouder, steunend op wetenschappelijke
gegevens, toch voordeeliger is dan die, welke
grootvader en bet-overgrootvader met hun
uitgemergelde boerenkippen volgden, waarbij
nooit bloedverversching plaats vond, blijkt
wel uit het ledental, dat thans ruim 20 000
bedraagt, maar vooral uit den eindelijk ver
worven geldelijken steun der Regeering,
thans ten bedrage van f6000.
In den ochtend van den laatsten dag
waarop de Centrale pluimvee-cursus werd
gehouden, besprak de pluimvee-consulent,
de hoer H. B. Beaufort, uit Aerdenhont bij
Haarlem, de algemcene leider van dezen
cursus, de organisatie op pluimveegebied.
Ten slotte nam de heer F. PI. Posthuma,
uit 's-Gravenhage, Algemeen voorzitter der
V. P. N., het woord en zeide ongeveer
Het Hoofdbestuur der V. P. N. is naar
hier gekomen, speciaal met de bedoeling,
het laatste gedeelte der lessen bij te wonen
I11 de eerste plaats wil ik danken voorde
wijze, waarop wij ontvangen zijn.
Het houden van dezen cursus is eigenlijk
weer een bewijs van het gezegde, dat er
niets nieuws onder de zon is. Het is al heel
wat jaren geleden, dat er overwogen werd,
zoo'n cursus te houden. Het plan daarvoor
is uitgegaan van den heer Spruyt, die dezen
cursus reeds in 1901 opende. Ilij heeft toen
een plan uitgewerkt voor een driemaande-
lijkschen cursus, van 1 a 2 uur per week.
Het zou dus worden een cursus van 12 tot
24 uur. De gehouden cursus duurde 20'/.,
uur, en gaf dus precies hetgeen men toen
reeds bedoelde.
Men kan nooit genoeg denken aan men-
schen, die goede denkbeelden hebben ont
wikkeld, al komen ze maar niet zoo dade
lijk tot uitvoering. In ons goede Nederland
wordt iets nieuws eerst overwogen, dan be
keken, dan nog eens weer overwogen en
als men tot uitvoering komt, vergeet men
hem, die het eerst met het plan kwam.
Daarom wil ik in de eerste plaats herinnc-
aan het werk van den heer Spruyt.
Het doel van den cursus was, volgens de
Commissie van toezicht op het pluimvee-
consulentschap om den consulent wat hulp
te "bieden, 's Winters reist de consulent kris
en kras het land door en wat in het najaar
nog aan vet aan zijn lichaam is, is hij 11a
den winter verloren. Als we hem dan ook
willen behouden, moet dat vele reizen niet
noodig zijn. en moeten we menschen hebben,
die hem op verschillende plaatsen des lands
kunnen bijstaan.
Toen het plan voor dezen cursus was op
gemaakt, voelde het Hoofdbestuur er zóo
veel voor, dat het aannam den cursus te
houden, wanneer het geld er voor beschik
baar zou zijn. De Minister van Landbouw.
Nijverheid en Handel heeft zich bereid ver
klaard een subsidie te verleenen, en nu
hopen we maar, dat het geld zal binnen-
ZOO ZIET EEN BUS
VAN HOUTEN'S
ER UIT.
Met volle gerustheid
kan aan het publiek de
beoordeeling van dit
fabrikaat worden over
gelaten.
komen, want de V. P. N. behoort tot de
noodlijdende vereenigingen.
Het doel van den cursus is bereikt. Dat
mogen we opmaken uit het feit, dat de les
sen zijn gegeven door bevoegde personen,
vol liefde voor de pluimveeteelt, die zich
geheel gaven.
Wanneer ge nu terugkeert met gezonder
denkbeelden op het gebied der pluimveeteelt,
dan is het duidelijk, dat het Hoofdbestuur
ook zekere verwachtingen van u koestert.
Die gezondere denkbeelden zult ge mee
deelen aan de pluimveehouders, en we hopen,
dat het u gelukken zal, het zóo ver te bren
gen, dat er geen kippenhouder meer is, of
hij is lid van de V. P. N., omdat dit nuttig
is voor hem zelf.
Nu komende tot de eigenlijke sluiting,
moet ik dank uitspreken aan den leider van
den cursus, voor al hetgeen hij heeft ge
daan. Maar voor den heer Beaufort bleef het
nog vak en hij heeft u voorgelicht op een
wijze, die boven allen lof is verheven. Naast
hem stonden echter twee liefhebbers, de heer
Houwink als fokker en practicus, en de heer
dr. Ten Ilennepe. die de behandeling der
ziekten op zich nam. Ook hun komt veel
dank toe.
Deze cursus was een proef. We hadden
noodig menschen, die ons bijstonden. Daar
om werd een commissie van 3 leden be
noemd, een lid door de Regeering, éen door
de V. P, N. en éen door de Commissie van
toezicht op het consulentschap, die alle
mogelijke hulp hebben verleend. Ook aan
die heeren onzen dank.
Toen we het plan hadden moesten we
terecht komen in voor ieder gemakkelijk te
bereiken omgeving. Gastvrij zijn we opge
nomen in de Gemeente Amersfoort. Deze
stad werd gekozen als gemakkelijk centrum,
maar ook, oindat het Bestuur der onder-
afdeeling met alle liefde alles zou doen om
den cursus te doen slagen. Vooral den Voor
zitter der regelingscommissie, den heer A.
M. Tromp van Holst, die u zoo gastvrij
onthaald heeft onzen dank, evenals den Voor
zitter der afdeeling, mr. j. K. II. de Beau
fort. Maar er zijn nog twee heeren die mee
gewerkt hebben in bijzondere mate, nl. de
heeren Van der Linden en Nierop. Met
groote bewondering heeft het Hoofdbestuur
kennis genomen van het schema van den
cursus en van het plan van huisvesting. Dat
groote werk is gedaan door den heer Nierop.
Aan hem en aan den heer van der Linden
is het bijzonder onzen dank.
Na het luid applaus, dat op de laatste
woorden volgde, nam de heer Van der Slikke,
uit Zwijndrecht, een der deelnemers aan den
cursus het woord, om een woord van dank
te spreken en een afscheidswoord. De rege
ling te Amersfoort heeft de bewondering
gaande gemaakt van allen. Tot in de kleinste
bijzonderheden was alles uitmuntend voor
bereid. Er zijn menschen, zegt spr., die veel
zeggen en niets doen daar heb je niets aan.
Er zijn ook menschen, die wat zeggen en
wat doen daar heb je wat aan. En dan zijn
er menschen, die niets zeggen en veel doen
daar heh je veel aan. Tot de laatste groep
behoort de heer Nierop en hem dus in de
eerste plaats onzen dank. Verder dankte spr.
het Bestuur en de leiders van den cursus.
De heer Zelders, lid van de Commissie van
toezicht op het consulentschap, dankte namens
deze door de Regeering ingestelde commis
sie en zeide met veel ambitie te hebben ge
volgd hetgeen zoowel de heer Houwi nk als
de heer Beaufort ten beste gaven.
Toen de heer Beaufort werd benoemd tot
pluimvee-consulent, vervolgde spr., keken de
boeren en ook de stadsleden elkaar eens aan
en vroegen wat moet zoo'n meneer; zou
die verstand er van hebben zou zoo'n jonge
man het beter weten dan wij Welnu, door
zijn lezingen heeft hij aller vertrouwen ge
wonnen en zijn naam voorgoed gevestigd
maar deze cursus heeft hem nog meer doen
kennen als den rechten man op de rechte
plaats. We hebben hem kunnen bewonderen
als een man met uitgebreide kennis en met
gerustheid kunnen we de toekomst tegemoet
gaan. Spr. hoopt dan ook, dat de heer
Beaufort nog lange jaren het toezicht zal
houden op de pluimveeteelt en dat hij nog
lang daarvoor zal kunnen werken.
De heer Van der Linden dank ten slotte
namens de onderafdeeling Amersfoort het
Hoofdbestuur, dat het besloten heeft den
cursus hier te doen houden. De regelings
commissie heeft met veel genoegen de hee
ren ontvangen en met veel pleizier haar
werk verricht.
De tentoonstelling van leermiddelen is
vooral Zondag druk bezocht.
Nu het boek veilig en wel weer bij den
gelukkigen eigenaar, den heer Houwink,
is, mogen we wel zeggen dat de foliant de
van 1645 tot 1652 te Bonn gedrukte Aldo-
vradi's >Ornithologia«, waarop we reeds
wezen, een van de nog slechts drie be
staande exemplaren is en maar eventjes f 900
heeft gekost.
Voedingswaarde van
chocolade.
Over het nut en het nadeel van vele ge
notmiddelen wordt zooveel gesproken en
geschreven, dat men niet zelden de meest
tegenstrijdige beoordeelingen te hooren of
te lezen krijgt. Daarop maken noch de koffie,
noch de thee, noch de cacao eene uitzondering.
Boven de thee en dc koffie bezit de
chocolade het voordeel, ook voedingswaarde
te bezitten, en niet uitsluitend een genot
middel te zijn zooals de twee eerstgenoemde.
Zij bevat namelijk vet, koolhydraten, eiwit
stoffen en minerale zouten, onder welke
voornamelijk een aanzienlijke hoeveelheid
phosphoorzure kali. Bovendien werkt de
cacao eenigszins opwekkend op het zenuw-
